تجربه «بابا سیبیلو» را به خاطر دوری از فضای فیلمهای پدرم دوست داشتم
سینمای کودک و نوجوان بعد از انقلاب همواره دارای جذابیت و اهمیت برای مخاطبان و خانوادهها بوده است. ادوین خاچیکیان در اولین تجربه سینماییاش در «بابا سیبیلو» به سراغ یک داستان کودکانه با محوریت خانواده رفته و فیلمی جذاب، آموزنده و خوش آب و رنگ را در پیش چشم مخاطبانش قرار داده است. سینماگری که سالها در کنار پدر نام آشنا و توانمندش ساموئل خاچیکیان فقید فیلمسازی را آموخت و در کنارش با ساخت فیلم کوتاه مراحل درست و اصولی تبدیل شدن به یک فیلمساز را از سر گذراند.
صحبتهای ادوین خاچیکیان کارگردان فیلم را از نظر میگذرانید؛
* داستان فیلم «باباسیبیلو» بر مبنای کمدی موقعیت شکل میگیرد و دارای جذابیتهایی برای کودکان است. به چه دلیل از این ویژگی در ساختار فیلمنامه استفاده کردید؟
– کمدی موقعیت برای مخاطب جذاب است و باعث میشود او ماجراها را پیگیری کند. در این فیلم هم به نوعی تعلیق را در داستان به وجود میآورد و مخاطب دوست دارد عاقبت و فرجام پدر را دنبال کند. موقعی که مخاطب فیلمتان کودک است، باید جذابیتهایی به داستان فیلم بیافزایید تا با فیلم همراه شود و احساس خستگی و ملال نکند. این اتفاق غیر متعارفی که در داستان فیلم رخ میدهد -و برای اینکه داستان فیلم لو نرود به آن اشاره ای نمیکنم- موفق میشود حس همدلی مخاطب را جلب کند و دیدن فیلم تا به انتها برای مخاطب جذاب باقی میماند.
*آیا واکنشهای مخاطب را در سالنهای نمایش دهنده فیلم رصد کردهاید؟
-بله، در این مدت بارها فیلم را با مخاطب در سینماها دیدهام و حتی دوستی از شهر گرگان با من تماس گرفت و گفت در زمان نمایش فیلم تمام اعضا خانوادههایی که به دیدن فیلم آمده بودند، به شدت با فضا و داستان فیلم درگیر و همراه شده بودند و تا به انتها، به دیدن فیلم مشغول بودند. نکته مهمی که خیلی از مخاطبان فیلم به آن اشاره میکنند، بحث جانمایی نامناسب سانسهای فیلم است که اکثرا صبح و سر ظهر است و کمتر سانسی در بعد از ظهر و شب وجود دارد که خانوادهها بتوانند با فراغت از کار روزانه، فرزندانشان را برای دیدن فیلم به سالن سینما بیاورند. با تمام این شرایط نابرابر در اکران،«بابا سیبیلو» توانسته مخاطب خودش را پیدا کند.
*یکی از چالشهای تولید و ساخت فیلم کودک، هدایت بازیگران کودک و نوجوان و کارکردن با آنهاست. با این قضیه چگونه برخورد کردید؟
-کار با بازیگر کودک، توام با جذابیت است و در عین حال مشکلات و چالشهای خاص خودش را دارد. پارسیا شکوری علیرغم سن کمش تجربه بازیگری نزدیک به یک دهه را دارد و در اغلب فیلمهای کودک این دهه به عنوان بازیگر حضور داشته است، ضمن آن که هماهنگی بسیار خوبی با سایر بازیگر بزرگسال و حرفهای فیلم داشت. بازیگر دیگر کودک فیلم، محمد طاها بود که پیش بینی میکنم در آینده بتواند بازیگر خوبی بشود و او هم توانست در فیلم موفق ظاهر شود. جاهایی به علت شرایط تولید کار باید با سرعت انجام میشد و محمد طاها خیلی صبورانه با شرایط کنار آمد.
*موقعی که در فیلمی بازیگران کودک حضور دارد، خیلی از شرایط فیلمبرداری تغییر پیدا میکند؟
– بیشتر تلاش ما بر این بود که این اتفاق نیافتد و در رأس آن، سعی داشتیم تا بازیگران کودک در حین کار اذیت نشوند و شرایط ایدهآلی فراهم شود. اگر شرایط کرونا نبود، با توجه به تواناییهای محمد طاها، او حداقل میتوانست در سه فیلم کودک دیگر هم بازی کند اما شیوع کرونا روی خیلی از مسائل از جمله تداوم فعالیت او در این عرصه تاثیر سوء داشت.
کار با تهیهکننده با تجربهای مثل احمد احمدی برایتان چه ویژگیهایی داشت؟
-در کارنامه کاری احمد احمدی فیلمهای خوب و درخشانی ثبت شده… او سالها به عنوان فیلمبردار حضوری موثر در سینما داشت و در یکی دو دهه اخیر هم، جزو تهیهکنندگان حرفهای، کاربلد و موفق سینما محسوب میشوند . ایشان با یک پیشنه و تجربه درخشان و طولانی وارد عرصه تهیه و تولید فیلم شده و این رویه باعث شده که روی کلیه امورات تولید فیلم اشراف و شناخت داشته باشد. وجود این جنس از تهیه کننده، به کیفیت بهتر کار و آسودگی خیال کارگردان کمک زیادی میکند. موقعی که در مرحله انتخاب عوامل بودیم، او تلاش کرد تا بهترینهای سینما را در کنار هم قرار دهد.
* از این همکاری راضی هستید؟
-بله و به خاطر این تجربه مشترک، باید از احمد احمدی تشکر کنم.
*یکی از چالشهای اساسی هنرمندانی که والدین سرشناس در حوزه کاری خودشان دارند، این است که دائم با آنها مقایسه میشوند. شما هم قطعا با این مقایسه روبهرو شدهاید…
-بله… این مقایسه برای من چالشزا است. دوستداران سینمای پدرم ساموئل خاچیکیان، ذهنیتی از آن سبک فیلمسازی دارند که تصور میکنند من هم باید در همان حس و حال و ژانر فیلمسازی کنم. اما خب من چنین رویکردی ندارم. اتفاقا تجربه ساخت «بابا سیبیلو» را به خاطر دور بودنش از فضای فیلمهای پدرم دوست داشتم. همیشه این جمله پدر را به خاطر دارم که تاکید میکردند: «فیلم برای مخاطب ساخته میشود و سالن خالی از تماشاگر معنایی ندارد.» من معتقدم کشش و ساختار فیلم باید نظر مخاطب را به خودش جلب کند و این ویژگی را از پدرم درس گرفتهام که فقط نگران ارتباط با مخاطب باشم. البته این که بخواهم فضاهای دیگری را تجربه کنم، ممکن است. شاید در فیلمهایی که در آینده خواهم ساخت، سایر ژانرهای سینمایی را تجربه کنم. با این وصف، با توجه به شرایط و بازتاب نظرات دوستان، همکاران و مردم، «باباسیبیلو» فیلم آبرومندی شده است و مخاطب، ناراضی از سالن خارج نمیشود.حرف پایانی؟
-جا دارد از تیم سازنده این فیلم که یک دل و همزبان در زمان تولید فیلم -که اوج کرونا بود- کارشان را با بهترین کیفیت انجام دادند، تشکر کنم. همه عوامل جلو و پشت دوربین مخاطرات شرایط کرونایی را به جان خریدند تا فیلمی شایسته و باکیفیت در معرض دید مخاطبان قرار بگیرد. همه عوامل به خصوص بازیگران سنگ تمام گذاشتند و البته تهیه کننده محترم فیلم که با شجاعت و درایت، سرمایه تولید این فیلم را در زمانی فراهم کرد که کمتر فیلمی در شرایط کرونایی تولید میشد و هیچ تهیهکنندهای سرمایهاش را در این شرایط به خط نمیانداخت. برای من مایه خوشحالی است که در شروع مسیر فیلمسازیم توانستم با چنین گروه درجه یک و متعهدی همکاری کنم. به علت اینکه آدم ریز بین و با دقتی هستم، باید در خاتمه درباره شرایط اکران فیلم اشاره کنم که دیشب به سایت تیکت مراجعه کردم تا رصد کنم که در حال حاضر چند سانس در سینماها برای نمایش «بابا سیبیلو» داریم. کل سانسهای بعد از ظهر به بعد، ۱۹ سانس بود. در ساعت ۸ شب هم فقط دو سانس داشتیم. با وجود این شرایط نامناسب سانسی، فیلم باز هم مخاطب دارد و فروش آن از روند رو به رشد محسوسی برخوردار است. امیدوارم مدیران سینما توجه و عنایت بیشتری به این فیلم و فیلمهایی از این دست داشته باشند و سانسهای مطلوب بیشتری برای نمایش فیلم در چند پردیس سینمایی پرمخاطب دراختیار ما قرار بدهند. برای ما خوشحال کننده است که یک فیلم کمدی فروش خیلی خوبی دارد و رکوردشکن شده اما باید رعایت انصاف و عدل هم نسبت به موقعیت اکران سایر فیلمها وجود داشته باشد. البته دوستان تصمیمگیر تا حدی با ما مشارکت داشتهاند که امیدوارم این همکاری بیشتر از این باشد!