این روزها جام جهانی فوتبال زنان در حال برگزاری است، اما شاید خیلی‌ها ندانند که زمانی فوتبال برای زنان ممنوع بوده است. نیویورک‌تایمز با تمرکز بر آن روایت زنی را مطرح می‌کند که نقشی اساسی در پیشرفت این رشته داشته است.
به گزارش روزنامه اعتماد و به نقل از نیویورک‌تایمز، لیلی در زمانی که زنان عملا از فوتبال منع شدند، استقامت کرد و اولین زنی بود که به تالار مشاهیر ملی فوتبال انگلستان راه یافت.
این مقاله بخشی از Overlooked است، مجموعه‌ای از آگهی‌های ترحیم در مورد افراد سرشناسی که بعد از سال ۱۸۵۱ درگذشتند، اما مرگ آنها در روزنامه تایمز گزارش نشد. در سال ۱۹۲۱، اتحادیه فوتبال، هیات حاکمه فوتبال انگلیس، عملا زنان را از انجام فوتبال منع کرد و آن را «برای زنان کاملا نامناسب» ارزیابی کرد. اما در آن زمان، یک بازیکن برجسته به نام لیلی پار وجود داشت که قبلا به دلیل مهارت خود در زمین فوتبال شهرت پیدا کرده بود.
شهرت او بخشی از دلایل رشد فوتبال زنان در آن زمان بود که نمونه آن مسابقه‌ای بود که در آن او در گودیسون پارک در لیورپول بازی کرد که حدود ۵۳۰۰۰ تماشاگر را به خود جلب کرد و هزاران نفر دیگر در خارج از استادیوم حضور داشتند. (تا زمانی که اتلتیکو مادرید در مارس ۲۰۱۹ در مقابل ۶۰۷۳۹ هوادار از بارسلونا میزبانی کرد، این بزرگ‌ترین جمعیت برای یک بازی فوتبال زنان در ۹۹ سال گذشته بود.)
اگرچه محرومیت انجمن باعث شد که پار و دوستانش از بازی کردن در استادیوم‌ها منع شوند، اما او تا جایی که می‌توانست، در زمین‌ها و پارک‌های انگلستان و خارج از کشور رقابت کرد و در طول ۳۱ سال حضورش در همان تیم، یعنی Dick, Kerr Ladies Football Club همچنان توجه‌ها را به خود جلب کرد.
در سال ۱۹۲۷، روزنامه انگلیسی The Leicester Mail او را «یک مجری فوق‌العاده زیرک و سریع» با «ضرباتی شبیه اسب گاری» نامید. تا زمانی که از فوتبال بازنشسته شد، در سال ۱۹۵۱، تخمین زده می‌شود که ۱۰۰۰ گل به ثمر رساند.
گیل نیوشام، نویسنده کتابی در سال ۱۹۹۴ با عنوان «در لیگ خودشون! دیک، خانم‌های کر ۱۹۱۷-۱۹۶۵» نوشت: پار «بازیکن بزرگی در یک تیم بزرگ بود» و او در کنار گلزنان ستاره‌ای مانند فلوری ردفورد و جنی هریس و کاپیتان تیم آلیس، در موفقیت چشمگیر باشگاه نقش داشت.
مقامات فوتبال در دهه ۱۹۷۰ شروع به لغو ممنوعیت در انگلیس و همچنین سایر کشورها کردند. اولین جام جهانی رسمی زنان در سال ۱۹۹۱ برگزار شد و علاقه به این رویداد از آن زمان به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است.
امسال، جام جهانی زنان که در حال حاضر در استرالیا و نیوزیلند در حال برگزاری است، شامل ۳۲ تیم می‌شود.
رقابت‌های باشگاهی در انگلیس نیز ارتقا یافته است. سوپرلیگ زنان که در سال ۲۰۱۱ آغاز شد، در سال ۲۰۱۸ کاملا حرفه‌ای شد. در ایالات متحده، لیگ ملی فوتبال زنان در سال ۲۰۱۳ آغاز شد.
در سال ۲۰۰۲، پار اولین زنی بود که وارد تالار مشاهیر موزه ملی فوتبال انگلستان شد که اکنون در منچستر است و در سال ۲۰۱۹، موزه مجسمه‌ای از او در اندازه واقعی آنجا نصب شد که اولین مجسمه برای یک فوتبالیست زن بریتانیایی نیز بود.
مارزنا بوگدانوویچ، سخنگوی فوتبال زنان در اتحادیه فوتبال، در گاردین در سال ۲۰۱۹ گفته است: ما از زمان لیلی پار راه درازی را پیموده‌ایم و او سزاوار شناخته شدن به عنوان یک پیشگام واقعی این ورزش است.
لیلیان پار در ۲۶ آوریل ۱۹۰۵ در سنت هلن، حدود ۱۰ مایلی شمال شرقی لیورپول، در خانواده سارا و جورج پار، کارگر شیشه‌گری به دنیا آمد. او که بزرگ شد، در خیابان با برادرانش فوتبال بازی می‌کرد.
زنان از اواخر قرن نوزدهم در بریتانیا فوتبال بازی می‌کردند، اما جنگ جهانی اول فرصتی را برای آنها فراهم کرد تا شکوفا شوند. از آنجایی که مردان برای مبارزه فرستاده می‌شدند و زنان کارخانه‌های کشور را پر می‌کردند، دولت فوتبال را به عنوان یک فعالیت پس از کار تشویق کرد.
پار برای کار در کارخانه لکوموتیوسازی Dick, Kerr & Co رفت که در طول جنگ تولیدات خود را به مهمات تغییر داده بود و زمانی که حدود ۱۵ سال داشت به عنوان مدافع چپ به تیم شرکت پیوست.
نیوشام در کتاب خود نوشت که رفتار او می‌توانست خشن و ناگهانی باشد، اما دوستان از شوخ طبعی و دوستی قوی او با بسیاری از هم‌تیمی‌هایش لذت می‌بردند.
در یکی از داستان‌های شاید غیرمعمول در مورد این بازیکن روایت شده که تیم در حال بازی در اشتون پارک در پرستون، انگلستان، در شمال غربی منچستر بود که یک دروازه‌بان حرفه‌ای مرد اعلام کرد که یک زن هرگز نمی‌تواند به یک مرد گل بزند. پار که به خاطر پای چپ قدرتمندش مشهور بود، چالش او را پذیرفت. او برای زدن یک ضربه پنالتی علیه او صف‌آرایی کرد و با ضربه او دست مرد را شکست!
در ۵ فوریه همان سال، او یک هت‌تریک – سه گل در یک مسابقه – در نلسون، انگلستان به ثمر رساند. او سه روز بعد در استالیبریج در برد ۱۰-۰ تیمش گل دیگری به ثمر رساند. در پیروزی ۹-۱ در لیورپول در ورزشگاه آنفیلد در هفته بعد، او ۵ گل را در برابر تیمی از ستاره‌ها که توسط کمدین هری ولدون جمع‌آوری شده بود، به ثمر رساند. در ماه مه، او همه گل‌های تیمش را در پیروزی ۵-۱ مقابل یک تیم فرانسوی میهمان به ثمر رساند. به گفته نیوشام، توانایی‌های شوت‌زنی و عبوری پار و همچنین هیکل چشمگیر او (قد او ۵ فوت و ۱۰ اینچ یا بیشتر بود)، به سرعت او را تبدیل به یک ستاره کرد و او سال ۱۹۲۱ را با ۱۰۸ گل به پایان رساند.
در آن سال، تیم تمام ۶۷ بازی خود را برد و حدود ۴۴۸ گل در این روند به ثمر رساند در حالی که فقط ۲۲ گل دریافت کرده بود. بازیکنان دیگر، از جمله ردفورد و هریس، در تسلط تیم سهیم بودند. به عنوان مثال، در یک مسابقه آوریل ۱۹۲۱ در بارو، تیم با هفت گل ردفورد، چهار گل از هریس و سه گل از پار، ۱۴-۲ برنده شد. ردفورد با به ثمر رساندن ۱۷۰ گل پیشتاز گلزنی در سال جاری بود.
در ۵ دسامبر ۱۹۲۱، اتحادیه فوتبال به اتفاق آرا قطعنامه خود را تصویب کرد که در آن اعلام کرد فوتبال در میان زنان «نباید تشویق شود». این قانون موظف است که تمام باشگاه‌های اتحادیه «از استفاده از زمین‌های خود برای چنین مسابقاتی خودداری کنند.» از آنجایی که باشگاه‌های انجمن تقریبا همه استادیوم‌ها را در اختیار داشتند، فوتبال زنان در هر مقیاس قابل توجهی در واقع ممنوع شد.
ممنوعیت‌های مشابه در بیشتر قرن بیستم در سراسر جهان رایج بود. شتابی که از زمان جنگ جهانی اول ایجاد شده بود، متوقف شد و ورزش برای زنان همانند شکوفه روی درخت انگور پژمرده شد.
با این وجود، تیم پار در مقابل جمعیت کمتر و در تورهای خارج از کشور به بازی ادامه داد. در سال ۱۹۲۲، او کاپیتان یک سفر به ایالات متحده بود. اکتبر آن سال، تیم در واشنگتن دی‌سی با یک تیم مردان ۴-۴ مساوی کرد. برخی منابع نشان می‌دهند که رییس‌جمهور وارن جی. هاردینگ بازی را شروع و توپ مسابقه را امضا کرد.
همان‌طور که او به بازی ادامه داد، پار برای پرستاری آموزش دید و در بیمارستانی به نام ویتینگهام، یک مرکز روانپزشکی در شمال شرقی پرستون کار کرد. برخی پار را یک نماد عجیب و غریب می‌دانند، اما هیچ مدرکی دال بر همجنسگرا بودن او وجود ندارد.
ژان ویلیامز، استاد تاریخ ورزش در دانشگاه ولورهمپتون می‌گوید: «مانند همه ستاره‌های بزرگ فوتبال ما، به همان اندازه که حقایق وجود دارد، افسانه‌سازی نیز وجود دارد. همه ما داستان او را با تاثیرات خودمان دستکاری می‌کنیم. به همین دلیل است که او برای بسیاری از افراد بسیار مهم است.»
حرفه پار تا ۴۰ سالگی او ادامه داشت. او آخرین بازی خود را در سال ۱۹۵۱ انجام داد. در سال ۱۹۶۵، او از پرستاری بازنشسته شد. چند سال بعد تشخیص داده شد که او به سرطان سینه مبتلاست و تحت ماستکتومی دوبل قرار گرفت. او زنده ماند تا ممنوعیت فوتبال زنان در سال ۱۹۷۱ برداشته شود، اما در ۲۴ مه ۱۹۷۸ بر اثر سرطان در خانه‌اش در پرستون درگذشت. او ۷۳ سال داشت.
فقط در دهه‌های اخیر شناخت پار و دستاوردهای باشگاهش شتاب بیشتری گرفته است. نشانه‌های تاریخی برای تیم او اکنون در سایت کارخانه پرستون، استادیوم پرستون نورث‌اند و اشتون پارک است. موزه ملی فوتبال انگلیس در سال ۲۰۲۱ نمایشی دایمی درباره زندگی او نصب کرد. بلیندا اسکارلت، متصدی آن زمان در موزه فوتبال زنان، در سال ۲۰۲۰ گفت: «لیلی دریچه‌ای است که از طریق آن می‌توان به بازی زنان در دهه ۲۰ نگاه کرد.» او افزود: «اگر آن دسته از زنان با این ممنوعیت مبارزه نمی‌کردند و در هر جایی که می‌توانستند فضایی برای بازی فوتبال پیدا کنند، بازی نمی‌کردند، فوتبال زنان ادامه پیدا نمی‌کرد.»
