سازمان سینمایی اکران ۱۰ فیلم مشکلدار را بدون مانع دانسته در حالی که اشارهای به اسامی آنها نشده و مهمتر اینکه باید پرسید چرا در طول یک سال گذشته مسئله اکران این آثار حل نشده بود تا از خطر قاچاق دور بمانند؟
پس از اینکه چند فیلم سینمایی اکران نشده در مدتی کوتاه و پشت سر هم در فضای مجازی لو رفتند، تحلیلهای مختلفی درباره علت و منشأ این اتفاق و اینکه چطور میشد از آن جلوگیری کرد، مطرح شد. فیلمهای قاچاق شده را به دو دسته میتوان تقسیم کرد؛ یک گروه آنهایی که اساسا مشکلی برای نمایش نداشتند و اتفاقا در آستانه اکران عمومی بودند؛ یک گروه هم فیلمهایی بودند که بیشتر بخاطر بازیگرانشان اجازه اکران پیدا نکرده بودند. (در این میان «برادران لیلا» تا حدی استثناست چرا که طبق اعلام سازندگانش اتهامهای دیگری به فیلم وارد است.) پس از پخش نسخههای باکیفیت از این فیلمها برخی سینماییها تاکید داشتند که «اگر مشکل فیلمهایی که در ارتباط با ناآرامیهای سال قبل دچار حاشیه شده بودند، زودتر برطرف میشد نسخه غیرمجاز آنها به بیرون درز نمیکرد.»
حالا پس از آنکه نوک پیکان برخی انتقادها بابت قاچاق فیلمها به سازمان سینمایی و وزارت ارشاد برمیگشت و بعد از گمانهزنیها برای احتمال قاچاق دیگر فیلمهای مشکلدار و نیز پس از آنکه رییس سازمان سینمایی دستور جدی پیگیری قاچاق فیلمها را داد، روح الله سهرابی – مدیر کل اداره نظارت بر نمایش فیلم سازمان سینمایی – اعلام کرده است: سازمان سینمایی در نظر دارد آثاری را که به دلیل حضور یک یا چند تن از عوامل قانونشکن یا کشف حجاب کرده امکان نمایش عمومی پیدا نکردهاند به مرور روی پرده بفرستد تا سرمایهگذاران و تهیهکنندگان و عواملی که در تولید نقش داشتهاند دچار خسارت و زیان نشوند.
سهرابی این اظهارات را در حالی مطرح کرده که سوال اصلی همین است که اگر این کار شدنی است، چرا زودتر اتفاق نیفتاد؟ نکته مهم دیگر این است که چنین تصمیمی پیشتر هم بیان شده بود؛ یعنی یک سال قبل وقتی محمد خزاعی (رییس سازمان سینمایی) اعلام کرد که اسامی هنرمندان ممنوعالکار اعلام خواهد شد (اتفاقی که هرگز نیفتاد)، گفته بود که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (محمد مهدی اسماعیلی) تاکید کرده اگر بازیگری ممنوع الکار شده باشد عطف به ما سبق نمیشود و فیلمهایی که در گذشته بازی کرده دچار مشکل نمیشوند اما به نظر میرسد این تاکید وزیر که پیش از ناآرامیهای سال قبل جامعه مطرح شد، یا اصلا مورد توجه قرار نگرفته یا اینکه بعد از التهابات پاییز گذشته، ملزومات تازهای برای اجرای آن به وجود آمده بود.
مدیرکل اداره نظارت بر نمایش فیلم سازمان سینمایی در اظهارات خود اشاره کرده که ۱۰ عنوان فیلم مشکلات مشابه دارند و بازیگران آنها بعد از نقشآفرینی در فیلمها، اقدام به کشف حجاب یا فرار از کشور کردهاند. او به نام هیچ کدام از این ۱۰ فیلم اشاره نکرده ولی گفته است که آن بازیگران خاص از این پس اجازه حضور در هیچ اثری (ساخت ایران) را نخواهند داشت و در واقع ممنوعالکاری آنها را به طور رسمی اعلام کرده است.
بررسی واکنشهای بعضی بازیگران و نیز وضعیت فیلمهایی که پروانه نمایش داشته یا در آستانه اکران بودهاند ولی طبق گفتههای رسمی و غیررسمی سازندگانشان به دلیل حضور چند بازیگر امکان نمایش پیدا نکردهاند، نام چند فیلم را به ذهن میرساند که احتمالا در این فهرست ۱۰ تایی هستند؛ از این فیلمها به «عامه پسند» سهیل بیرقی با بازی فاطمه معتمدآریا، «گیجگاه» عادل تبریزی با بازی باران کوثری، «زنبور کارگر» افشین صادقی با بازی حمید فرخنژاد و پگاه آهنگرانی، «زعفرانیه ۱۴ تیر» علی هاشمی با بازی هنگامه قاضیانی، «اورکا» سحر مصیبی با بازی ترانه علیدوستی و «رگهای آبی» با بازی باران کوثری میتوان اشاره کرد. فیلم دیگری که به نظر میرسد باید به این فهرست اضافه شود «ملاقات با جادوگر» حمید بهرامیان است که اگرچه ابتدا قرار بود در نوروز امسال روی پرده رود اما تاکنون اکران نشده و با توجه به اشاره غیرمستقیم وزیر ارشاد در گفتوگوی اخیرش به ویدیوی یکی از بازیگر این فیلم در سال گذشته، آن را هم میتوان جزو مشکلدارها دانست.
نکته قابل توجه درباره فیلمهایی که گمانهزنیها حول آنها میچرخد، این است که پروانه نمایش برخی از این فیلمها مدتها قبل صادر شده ولی حتی با وجود اقدام سازندگان برای اکران و اعلام چندباره هنوز از روی پرده رفتن آنها خبری نیست و امید میرود در روزها و هفتههای پیش رو بر پرده سینما جان بگیرند.