داریوش یاری که این روزها مشغول ساخت فیلمی درباره اسرای کربلاست، پیش‌تر مستندی سینمایی از کربلا ساخته که آن را هدیه‌ای از سوی خدا برای خودش می‌داند.
داریوش یاری حدود یک دهه پس از آنکه مستندی را درباره کربلا ساخته بود، قصد دارد فیلم دیگری را در این زمینه کارگردانی کند که برخی پیش‌بینی‌ها از احتمال رونمایی آن در جشنواره فیلم فجر خبر می‌دهد.
مدتی قبل یکی از مدیران بنیاد شهید و امور ایثارگران اعلام کرد که با همت این بنیاد، فیلمی با نام «پس از واقعه» به نویسندگی و کارگردانی داریوش یاری کلید خورده که روایتی است از اسرای کربلا و حضرت زینب (س) و نیز سختی‌هایی که آن‌ها از کوفه به سمت شام متحمل شدند.
سازنده این فیلم بیشتر به کارگردانی معرفی می‌شود که چند سال قبل مستند «کربلا جغرافیای یک تاریخ» را ساخته است.
این مستند سینمایی که سال ۱۳۹۳ تولید شده، از مسیر حرکت کاروان امام حسین (ع) آغاز می‌شود و منزل‌به منزل، مخاطب را به واقعه کربلا نزدیک می‌کند. لابه‌لای قصه سفر کاروان کربلا، نشان دادن تصاویری واقعی از زائران پیاده در دنیای امروز و مراسم تعزیه‌خوانی، جریان فیلم را زنده نگه می‌دارد.
یاری درباره این فیلم گفته است: «کربلا جغرافیای یک تاریخ» تلاش می‌کند دو روایت همزمان را بیان کند؛ اول واقعه تاریخی عاشورا در سال ۶۱ هجری و دوم زایش حماسه‌ای که از درون فرهنگ‌های معاصر شکل گرفته است. این فیلم یادآوری می‌کند که چگونه حماسه متولد می‌شود و اسطوره شکل می‌گیرد.
به گفته یاری تولید این فیلم پنج سال طول کشیده بود و خودش در زمانی که فیلم اکران می‌شد ترجیح می‌داد درباره آن چندان صحبت نکند، او در مراسمی گفته است: «بیشتر دوست دارم سکوت کنم که این سکوت را از فیلم یاد گرفتم. به نظرم با ساخت این فیلم باید اتفاقی در من می‌افتاد که البته رخ داد. وقتی قرآن می‌خواندم و با مفاهیمی مانند نماز، زکات و … روبرو می‌شدم معنای واقعی آن‌ها را نمی‌فهمیدم. حسین ابن علی (ع) آدرس خدا برای من شد و این فیلم هدیه خدا برای من است.»
این فیلمساز در گفت‌وگویی با ایسنا درباره این مستند گفته بود: «ایده‌ی اصلی فیلم این است که به تماشاگر بگوید بیا و خودت را در کنار قصه‌ی کربلا پیدا کن. درواقع ایده‌ی ما در پرداخت، این بود که چگونه حادثه سال ۶۱ هجری توسط فرهنگ و هنرهای کشورهای اسلامی بویژه ایران به حماسه، و شخصیت‌های آن به اسطوره تبدیل شده است. براین اساس سعی کردیم بخش تاریخی کار و خود واقعه را کاملاً به شکل مستند و بازسازی شده پیش ببریم؛ یعنی تاریخ را ورق زدیم و ایامی را که امام حسین (ع) در راه است تا به کربلا برسد و اتفاقاتی که در کربلا می‌افتد و سایر اتفاقات تا روزگار معاصر را مرور کردیم.»
به گفته یاری پژوهش این مستند را – که پنج سال هم طول کشیده بود- خود او با مسعود عراقی و کمک رسول جعفریان و دوستانی که دانشنامه امام حسین(ع) را نوشته‌اند، انجام داده بود و در مطالعات کتاب‌ها و مقاتل مختلف سعی شده برای پرداختن به بخش تاریخی، فصل‌هایی از این واقعه را که در این ۱۴۰۰ سال برای مردم برجسته بوده و آن را به پرده‌هایی ماندگار تبدیل کرده، استخراج کنند.
«کربلا جغرافیای یک تاریخ» به تهیه‌کنندگی بهروز مفید با حضور چهره‌هایی همچون شهاب حسینی به عنوان راوی، زنده‌یاد منوچهر اسماعیلی در جایگاه گوینده صدای امام حسین (ع) و آهنگسازی مجید انتظامی ساخته شد و تابستان سال قبل که اسماعیلی از دنیا رفت، داریوش یاری در گفت‌وگویی با ایسنا درباره حضور او بیان کرد: وقتی قرار بود این فیلم دوبله شود تاکید داشتم برای نقش امام حسین سراغ آقای اسماعیلی بروند و ایشان را متقاعد کنند تا پای کار بیایند، اما بعدها متوجه شدم، چقدر ایشان به لحاظ احساسی و نیز تاریخی با این داستان نزدیک و آگاه بود. ما در این مستند یک راوی و دانای کل داشتیم که مسئولیتش با شهاب حسینی بود و از او خواسته بودیم بدون هیچ نوع احساس و فراز و فرود در صدایش، فیلم را روایت کند تا تصاویر بتواند کار خود را بکند. با آقای اسماعیلی هم صحبت شد تا نقش امام حسین (ع) را بگوید و ایشان خیلی زود متوجه چیزی شد که به جرات می‌توانم بگویم کسی در سینما و تلویزیون متوجه آن نشده بود. آقای اسماعیلی به من گفت که تو برای این مستند دیالوگ‌نویسی نکرده‌ای و جالب است که همه‌ی آنچه به نام دیالوگ از زبان امام حسین(ع) روایت می‌شود چیزی است که در مقاتل درباره ایشان وجود دارد و صحبت‌های خود امام حسین است، درواقع درست است که یک فیلمنامه‌ی مستند سینمایی نوشته شده و دیالوگ‌هایی برای شخصیت امام حسین، ابن زیاد و بقیه نوشته شده اما این دیالوگ‌ها تخیلی نیست بلکه از درون تاریخ استخراج شده و بر مبنای اسناد تاریخی است. آنجا متوجه شدم که چقدر آقای اسماعیلی مطالعه دقیق و جدی در این حوزه دارد.
