فوتبال در آسیا رشد قابل توجهی داشته و تیمهای کوچک دیگر زنگ تفریح نیستند؛ این موضوعی است که آندرانیک تیموریان، مربی کنونی تیم ملی فوتبال ایران به آن اشاره مستقیم دارد و معتقد است که در آینده تیمهای بزرگ قاره آسیا باید با انگیزه بیشتر مقابل تیمهای کوچک قرار بگیرند. آندو تجربیاتی که از جام ملتهای آسیا به دست آمده را بسیار گرانبها میداند و معتقد است اتفاقاتی که در جام ملتها رخ داد ذهنیتها را در تیم ملی فوتبال ایران تغییر خواهد داد.
به عنوان بازیکن تجربه جام ملتهای آسیا را در کارنامه داشتی، اما این بار در قامت مربی روی نیمکت تیم ملی نشستی و این تورنمنت را پشت سر گذاشتی.
وقتی به عنوان بازیکن به تیم ملی کشورت خدمت میکنی، نمیتوانی استرس و نگرانی کادر فنی تیم ملی را به خوبی حس کنی. البته بازیکن بودن هم سختیها و دشواریهای خودش را دارد اما مربیگری مدل دیگری از استرس و نگرانی را به شما منتقل میکند. این بار خودم در کنار آقای قلعهنویی در جایگاه مربی قرار گرفتم و به عینه دیدم که یک مربی چه شرایط سختی را کنار زمین سپری میکند. واقعاً کار سختی است و وقتی انتظارات زیادی وجود داشته باشد، دشواری کار بیشتر میشود. باید کنار زمین هم تک تک بازیکنان خودت را آنالیز کنی و هم بازیکنان حریف را؛ فشار هواداری هم هست. خودتان تصور کنید که چه شرایطی حاکم میشود.
همین طور است. بودن در کادر فنی تیم ملی برای من یک قدم رو به جلو بود و با فضای این کار در یک تورنمنت بزرگ آشنا شدم. این تجربه میتواند در آینده مربیگری من بسیار اثرگذار باشد. هرچند که همه ما دوست داشتیم جام ملتهای آسیا را با قهرمانی تمام کنیم اما در نهایت به این هدف نرسیدیم اما باید از اتفاقاتی که رخ داد درس بگیریم.
مهمترین سؤالی که از کادرفنی تیم ملی وجود دارد این است که چرا مقابل قطر آن فوتبالی که انتظار میرفت به نمایش گذاشته نشد.
تیمهایی مانند قطر که در گذشته جزو مدعیان نبودند در سالهای اخیر رشد کردهاند و شاید ما هنوز قطر را به چشم همان تیم درجه دویی میدیدیم که در تاریخ تقابلهای خود فقط یک بار موفق شده بود تیم ملی کشورمان را شکست دهد. ما چوب ذهنیتمان نسبت به تیمهایی از این دست را خوردیم و قدری این قبیل تیمها را دستکم گرفتیم. همان طور که دیدید در بازی با ژاپن طور دیگری بودیم چون میدانستیم عقبه ژاپن چیست و با چه تیمی بازی داریم. در بازی با قطر اما این حس کمتر وجود داشت و احساس میکردیم از پیش برندهایم. از طرفی بسیاری از موقعیتهای ما در بازی با قطر گل نشد و شما وقتی در آن جو ورزشگاه که کاملاً به سود میزبان است، موقعیتهایت یکی بعد از دیگری گل نمیشود، به لحاظ روحی و روانی دچار مشکل میشوی.
از صحبتهایت پیدا است که تیم ملی ایران را مستحق باخت در آن بازی نمیدانی.
همین طور است. ما مستحق باخت نبودیم و باید به فینال میرفتیم. قطر از موقعیتهایش بهتر استفاده کرد اما موقعیتهای ما به هر دلیل گل نشد. فوتبال همین است. از یک ثانیه بعد خودت خبر نداری و ما به دلیل از دست دادن فرصتهایمان و دستکم گرفتن قطر تنبیه شدیم و از رسیدن به فینال بازماندیم. تجربه تلخ اما گرانبهایی بود که در آینده نباید اجازه دهیم تکرار شود.
شاید این تجربه در انتخابی جام جهانی فوتبال به کار شما بیاید چون تصور میشود با توجه به اینکه سهمیه تعداد تیمهای آسیایی برای حضور در جام جهانی افزایش یافته، بازیهای آسانی برای رسیدن به جام جهانی بعد پیش رو داریم.
تیمهای درجه سه فوتبال آسیا به تیمهای درجه دو نزدیک شدهاند و تیمهای درجه دو به تیمهای درجه یک. این به معنی فشردهتر شدن رقابتهاست. شما خودتان تصور کنید که درکنار تیمهایی مانند ایران، ژاپن، کره جنوبی، عربستان و استرالیا که مدعیان همیشگی و سنتی فوتبال آسیا محسوب میشوند باید همین تیم قطر را هم قرار بدهیم. اردن هم اضافه شده که تعداد مدعیان برای صعود به جام جهانی بعد را به عدد هفت میرساند. اما قضیه به همینجا ختم نمیشود. شما ازبکستان را داری که مدعی است و دوست دارد به جام جهانی بعد برود. عراق هم هست که تیم قابل احترامی است. تاجیکستان را هم نباید از ذهن دور کنی. ضمن اینکه سوریه، عمان و امارات هم حتماً برای رسیدن به جام جهانی بعد انگیزه خواهند داشت. تعداد این تیمها را حساب کنی به ۱۳ تیم میرسد. به هرحال خیلی مباحث هست که ایجاد انگیزه میکند تا این تیمها به جام جهانی بروند. درعین حال شما باید روی رشد تیمهایی مانند هنگکنگ، ویتنام و تایلند نیز حساب باز کنی. فوتبال آسیا دیگر عرصهای برای تاخت و تاز بیدغدغه مدعیان سنتی نیست و باید کار کنی و زحمت بکشی تا مقابل این تیمها به نتیجه مطلوب برسی.
با این تفاسیر قطعاً کار دشواری داریم.
همین طور است اما نباید از یاد ببریم ما چه بازیکنان توانمندی داریم. این بازیکنان در جام ملتها خیلی زحمت کشیدند و به اعتقاد من مستحق رسیدن به قهرمانی بودند. اگر موقعیتهایمان مقابل قطر گل میشد دیگر هیچ کس اشتباهات را نمیدید و همه از قهرمانی میگفتند اما به هر دلیل نشد. شما مطمئن باشید ما در جام جهانی بعد حاضر خواهیم بود اما باید این ذهنیت از افکارمان دور شود که تیمهای آسیایی را زنگ تفریح بدانیم. در آسیا دیگر هیچ تیم آسانی وجود ندارد. من مطمئنم که با برنامهریزی جدید که با محوریت آقای قلعهنویی انجام خواهد شد، تیم ما با قدرت به میدان بازمیگردد. کمی نیاز به ریکاوری روحی و روانی داریم که قطعاً با مرور زمان این اتفاق رخ خواهد داد و با ذهنیت جدید تیم ملی در آینده شکل خواهد گرفت و آماده رقابت خواهد شد.
ماندن آقای قلعهنویی و اعضای کادرفنیاش البته موافقان و مخالفانی هم دارد…
به هرحال ماندن آقای قلعهنویی و کادرفنی تیم ملی موضوعی است که از سوی فدراسیون فوتبال تصمیمگیری شده و به ما مأموریت داده شده برای رفتن به جام جهانی آینده دوباره تیم ملی را آماده کنیم. ما موظف هستیم تا زمانی که در تیم ملی کار میکنیم صددرصد توان خودمان را بگذاریم و تیم ملی را آماده کنیم. شما مطمئن باشید ما از جام ملتهای آسیا درسهای بزرگی گرفتیم و در آینده این تجربیات به کار ما خواهد آمد. از همه مردم هم باید بابت حمایتهایشان تشکر کنم. در این مدت پشت ما بودند و ما به مردم بدهکار هستیم و باید در آینده جبران کنیم.