به بسیاری از بیماران بعد ازسکته مغزی یا قلبی سفارش می شود روزانه از قرص آسپرین استفاده کنند در حالی که بعضی دیگربدون هیچ مشکلی خودسرانه این دارو را مصرف می کنند به خیال این که بی ضرراست و می تواند جلوی سکته آن ها را بگیرد. حدود ۴ هزار سال قبل سومریان پوست درخت بید را ساییده و برای تسکین درد می خوردند؛ یعنی ترکیبی مشابه آسپرین امروزی.استیل سالیسیلیک اسید(آسپرین) یک ترکیب معطر است که از زمان بقراط پدر علم پزشکی به عنوان داروی ضد درد به کار می رفت و از چوب و برگ درخت بید برای تسکین درد بیماران وکاهش تب استفاده می شد تا این که درسال ۱۸۹۹ یک شیمیدان آلمانی به نام هافمن محصول جدید دارویی ضد درد شیمیایی یا همان آسپرین را ساخت و به نام خود به ثبت رساند. گفته می شود سالانه ۱۰۰ میلیون قرص آسپرین تولید می شود. در ادامه به خواص و موارد منع مصرف آن اشاره می کنیم:
آسپرین از آغاز تا امروز
از آن جا که این دارو از درخت بید با نام علمی Salix alba منشأ گرفته است، به اختصار A.S.A نامیده می شود.
اولین مصرف کننده آسپرین !
پدر هافمن که از درد آرتروز به ستوه آمده بود، نخستین فردی بود که داروی آسپرین مصرف کرد ودر مدت زمان کوتاهی پس از خوردن آن درد او به شدت کاهش یافت.
عملکرد آسپرین
آنزیم COX-2 پروتئینی است که توسط سلول های بدن ساخته می شود و کارش این است که پروستاگلاندین ها ( واسطه های شیمیایی با تاثیرات متفاوت ) را دگرگون می کند. آسپرین به COX-2 می چسبد و اجازه انجام فعالیت به آن را نمی دهد. (شبیه قفل دوچرخه )
آسپرین در معده ، روده باریک و غدد بدن هضم می شود. سپس به جریان خون و بعد به تمام بدن می رود. با این که آسپرین در هر جایی از بدن وجود دارد اما تنها در جاهایی که پروستاگلاندین ها تولید شده است، یعنی همان نواحی آسیب دیده، عمل می کند.
آسپرین پودری!
داروی آسپرین درابتدا به صورت پودر فروخته میشد. نخستین قرص آسپرین در سال ۱۹۱۵ میلادی تهیه شد.اگر چه فایده مصرف آسپرین بعدازسکته مغزی یا حمله قلبی مورد تایید بسیاری از پزشکان است اما مصرف آسپرین برای افراد سالم بالای ۷۰ سال فایده ای ندارد و خطر خون ریزی داخلی را افزایش می دهد.
خواص آسپرین
آسپرین خون را رقیق وخطرحمله مجدد قلبی وسکته مغزی را کم می کنداما مصرف آن موارد خون ریزی معده را افزایش می دهد. مصرف بیش از ۸۰ تا ۱۰۰ گرم آن نیز برای بیماران دچار حمله قلبی ، فشار خون و چربی خون بالا هم توصیه نمی شود.
افراد سالم ازمصرف آسپرین خودداری کنند
متخصصان انگلیسی دریافتند افراد سالم به دلیل خطر خون ریزی، باید از مصرف روزانه آسپرین خودداری کنند زیرا علاوه بر عوارض قطع ناگهانی آسپرین، مصرف آن میتواند خطر خون ریزی را بیش از ۴۰ درصد افزایش دهد.
سکته ومصرف آسپرین
افراد به طور معمول دچار دو نوع سکته می شوند:سکته ایسکمیک که ناشی ازلخته ای است که رگ تغذیه کننده مغز را مسدود می کند و سکته خون ریزی یا هموراژیک که توسط یک رگ خونی نشتی ایجاد و وارد مغز می شود.آسپرین از لخته شدن خون جلوگیری می کند و هم اکنون برای کاهش خطرات دراز مدت در بیمارانی که سکته مغزی ایسکمیک کرده اند، استفاده می شود و بهترین زمان مصرف آن شب هاست . اما دادن آسپرین به بیمارانی که سکته مغزی هموراژیک دارند، خطرناک است چون می تواند خون ریزی و آسیب های بیشتری را ایجاد کند.
بعضی از موارد منع مصرف
آسپرین را درمواردی هم نباید مصرف کرد، برای مثال افرادی که مبتلا به بیماری هموفیلی هستند، نباید این دارو را مصرف کنند، همچنین مبتلایان به بیماریهای تنفسی و کلیوی، کودکان مبتلا به آنفلوآنزا، آبله مرغان، فاویسم، هموفیلی و بیماران مبتلا به آسم، پولیپ بینی، کهیر مزمن و افرادی که خون ریزی گوارشی، خون ریزی لثه، مدفوع خونی و خس خس سینه دارند یا خون در ادرار آن ها مشاهده می شود.
نکته
حداقل یک هفته قبل ازهرگونه عمل جراحی، مصرف آسپرین باید قطع شود.با این که فواید زیادی برای مصرف آسپرین حتی به عنوان پیشگیری از سرطان های متنوع روده، پستان، پروستات و.. برشمرده اند اما به نظر نمی رسد مصرف آن برای همه افراد در هر سنی مناسب باشد .
مصارف غیر دارویی آسپرین !
برای از بین بردن لکه عرق از روی لباس های سفید، دو عدد قرص آسپرین را در آب حل وقسمت لکه دار را برای ۲ تا ۳ ساعت در آن خیس کنید .برای برگرداندن موها به رنگ سابق ۶ تا ۸ عدد آسپرین را در یک لیوان آب ولرم حل کنید و به موها بمالید و پس از ۱۵ دقیقه بشویید. با این کار اثر کلر بر تغییر رنگ موها از بین می رود.برای از بین بردن آکنه و لکه های آن، یک عدد آسپرین را له کنید و با کمی آب به صورت خود بمالید و سپس با آب ولرم وصابون شست وشو دهید.برای رفع شوره سر، دو عدد آسپرین آسیاب شده را به مقدار معمولی شامپویی که هربار مصرف می کنید، اضافه کنید و به مدت ۲ دقیقه روی موها بگذارید. بعد آن را با آب بشویید و دوباره با شامپو موهای خود را شست و شو دهید. التهاب ایجاد شده از گزیدگی پشه یا زنبور را با مالیدن ماده تهیه شده از آسپرین آسیاب شده و آب کنترل کنید. البته اگر به نیش زنبور حساسیت دارید و با تنگی نفس، معده درد و حالت تهوع مواجه شدید، بهتر است سریع به پزشک مراجعه کنید.
آسپرین را حتما با یک لیوان آب مصرف کنید.
آسپرین را با داروهای مسکن دیگر مثل ایبوپروفن، کتوپروفن یا ناپروکسن استفاده نکنید.
هرگز بدون مشورت پزشک مصرف روزانه آسپرین را شروع یا قطع نکنید.