عفونت یا ویروس در سیستم گوارشی
خوردن غذای مسموم که با مصرف آن، باکتریها وارد معده شده، منجر به مسمومیت میشوند. رفلاکس معده که افراد درگیر با آن با خوردن برخی غذاها در قسمت ورودی معده خود با سوزش مواجه شده و هنگام برگشت غذا از معده به مری با حالت تهوع روبرو میشوند.
عوارض داروها
مصرف داروهایی مثل داروهای ضد افسردگی، مسکنهای قوی، آنتی بیوتیک ها، مخدرها یا همان اپیوییدها و داروهای شیمی درمانی که یکی از عوارض خفیف آنها همین حالت تهوع است.
بیماریها
برخی بیماریها مثل بیماری حرکت که به گوش داخلی مربوط است و سایر بیماریهای گوش مانند عفونت التهاب عصب گوش داخلی و بیماری منیر، بیماریهای گوارشی مثل التهاب معده، فلج معده که مربوط به تاخیر در تخلیه معده است، سندروم روده تحریک پذیر، سلیاک، سنگ صفرا و التهاب پانکراس از جمله بیماریهایی است که حالت تهوع را به همراه دارند.
خوردن
تاثیر غذاهایی که بر اثر پرخوری معده را سنگین کرده و یا چربی زیاد دارند میتواند باعث حالت تهوع شود.
ماشین یا دریازدگی
برخی افراد هنگام سوار شدن به ماشین یا قایق و کشتی به علت ناهماهنگی بین پیام مغز و حواس پنجگانه هنگام دیدن دریا یا حرکت ماشین دچار آن میشوند که داروهای ضدتهوع میتواند این حس را بهبود بخشد.
بایدها و نبایدهایی که برای کاهش حالت تهوع وجود دارد
روشهایی وجود دارند که می توان بدون مصرف دارو و مراجعه به پزشک حالت تهوع را درمان کرد. در این روشها خوراکیهایی وجود دارند که خوردن آنها حالت تهوع را کم میکند.
خوردن زنجبیل
زنجبیل یکی از ادویههای پرخاصیت است و یک نوع داروی طبیعی محسوب میشود. برای درمان حالت تهوع میتوان از زنجبیل استفاده کرد چرا که این ادویه به علت داشتن جینجرول که ترکیب بیواکتیو اصلی به شمار میرود برای رفع این حالت موثر است.طبق تحقیقات صورت گرفته مصرف زنجبیل برای حالت تهوع در دوران بارداری یا بعد از شیمی درمانی و عملهای جراحی و عوارض بیهوشی مثمر ثمر واقع شده است. این ادویه میتواند بدون ایجاد عوارض جانبی حالت تهوع را بهبود بخشد. اما باید توجه داشت برای کسانی که فشار و قند خون پایینی دارند مصرف زنجبیل باید کمتر باشد. در دوران بارداری نیز بهتر است در مصرف آن دقت شود.
مصرف لیمو ترش
طبق تحقیقات صورت گرفته بین ۱۰۰ خانم باردار این نتیجه به دست آمده است که استفاده از اسانس لیموترش و استنشاق آن حالت تهوع را در آنها کاهش داده است.
خوردن سیب
مصرف مواد غذایی فیبردار میتواند سموم و باکتریهایی که باعث حالت تهوع میشوند را زودتر از بدن دفع کند. سیب منبع فیبر است و میتواند در صورت مصرف در فاصلههای زمانی مختلف به درمان حالت تهوع کمک کند اما زیاده روی در مصرف آن میتواند بخاطر هضم سخت آن باعث حالت تهوع شود.
نوشیدن آب
بسیاری از سردردها بخاطر کمبود آبرسانی در بدن بوجود میآید و اغلب این سردردها با حالت تهوع همراه میشود. بهتر است آب بصورت کم کم مصرف شود، چون مصرف ناگهانی و زیاد آب خود باعث حالت تهوع میشود.
مصرف برخی ادویهها
علاوه بر زنجبیل گفته شده ادویههای دیگری نیز هستند که برای درمان حالت تهوع موثرند مانند:
رازیانه که در دوران قائدگی عوارض این دوران از جمله حالت تهوع را کم میکند.
دارچین نیز میتواند حالت تهوع در دوران قائدگی را کاهش دهد.
عصاره زیره نیز میتواند درد شکم، یبوست، حالت تهوع و اسهال را در کسانی که سندروم روده تحریک پذیر دارند کم کند.
مصرف نعنا
طبق مطالعات انجام شده رایحه درمانی با نعنا توانسته تا ۵۷ درصد حالت تهوع کمتر را کمتر کند. همچنین با اینکه بطور قطعی نتیجه گیری نشده، اما تا حدودی استنشاق روغن نعنا و مصرف قرص نعنا برای رفع حالت تهوع موثر است.
مصرف مکملهای ویتامین B۶
در دوران بارداری حالت تهوع بسیاری از خانمها را درگیر میکند و آزار میدهد و مصرف ویتامین B۶ یا همان پیریدوکسین میتواند حالت تهوع را تا حد زیادی کم کند. مصرف ۲۰۰ میلی گرم ویتامین ب۶ برای بارداری خطری ندارد.
داروهای ضد تهوع
در برخی موارد ممکن است افراد به دنبال تاثیر زودهنگام و رفع حالت تهوع باشند که باید داروهای شیمیایی ضد تهوع حتی بدون نسخه مصرف کنند. داروهای ضد تهوع عبارتند از امترول، درامانین و پیتوبیسمول.
دارویی ترکیبی برای از بین بردن حالت تهوع
برای این داروی طبیعی لازم است ۲۵ گرم زنجبیل و ۵۰ گرم هل و ۵ گرم نمک را کوبیده و با هم در آب جوش ریخته شود و نیم ساعت دم بکشد و روزی دو تا سه بار نیم ساعت بعد غذا مصرف شود.
ریلکس کردن عضلات
ریلکس کردن تدریجی عضلات یعنی PMR یک روش موثر است. در این روش طبق یک سیکل مداوم افراد عضلات را منبسط و منقبض میکنند که آرامش جسمی و ذهنی پیدا میکنند و حالت تهوع ناشی از شیمی درمانی با این روش کمتر میشود.
کنترل تنفس
طبق تحقیقات انجام شده رایحه درمانی و کنترل تنفس با ۶۲ درصد نتیجه موثر به کاهش حالت تهوع کمک میکند. تنفس کنترلی به این شکل است که تا سه شماره از طریق بینی عمل دم را انجام داده و سه شماره آن را حبس و تا سه شماره بازدم انجام میشود.
ورزش کردن
ایروبیک و یوگا برای کاهش حالت تهوع بسیار مفید است، اما ورزشهای شدید و سخت حالت تهوع را افزایش میدهد.
طب سوزنی و طب فشاری
در روش سنتی بخصوص در کشور چین از طب سوزنی و فشاری برای درمان سریع حالت تهوع استفاده میشود. در این روشها فیبرهای عصبی تحریک شده و سیگنالها را از مغز به نخاع شوکی انتقال میدهند و با این روش حالت تهوع کاهش میدهد. این روشها عوارض جانبی ندارد و مثل دارو اثر گذار است.
مصرف پروتئین
مصرف پروتئین میتواند برعکس کربوهیدراتها در کاهش حالت تهوع مفید واقع شود، مثلا با مصرف آجیلها و هضم سریع آنها انرژی از دست رفته جبران میشود و حالت تهوعی که بخاطر کاهش قندخون و گرسنگی پیش آمده برطرف میشود.
کمپرس یخ قرار دادن پشت گردن
ممکن است بر اثر تب و حرارت بدن حالت تهوع پیش بیاید. در این حالت میتوان پارچه تمیز را در کاسه یخ قرار داد و پشت گردن را خنک کرد.
مصرف کراکر
مصرف بیسکوییتهای نمکی و نان تست و کراکرها اسید معده را جذب میکنند و مصرف آن در فواصل زمانی مختلف مخصوصا طول شب حالت تهوع ناشتایی را کم میکند.