تیمهایی هستند که شاید اگر همه چیز با آرامش باشد، خیلی کارشان پیش نرود، خود ما هم که در تیمها بودیم، گاهی میگفتیم باید یک بحرانهایی درست کنیم تا تیم بیشتر متمرکز شود.
در هفته بیست و سوم لیگ برتر استقلال و پرسپولیس از سد آلومینیوم و ملوان گذشتند، اما سپاهان و تراکتور موفق به کسب پیروزی نشدند تا به این ترتیب سرخابیها فاصله خود را با تیمهای اول و دوم افزایش بدهند و با توجه به فاصله یک امتیازی با یکدیگر در هفت هفته باقیمانده با حساسیت بیشتری به رقابت برای کسب عنوان قهرمانی ادامه بدهند.
این اتفاق در حالی رخ میدهد که انتظار میرفت سپاهان و تراکتور هم تا هفتههای پایانی در کورس باقی بمانند، اما این اتفاق رخ نداد تا استقلالی که از ابتدای فصل با مشکلات داخلی دست و پنجه نرم میکند و پرسپولیسی که در میانه فصل دچار تغییر روی نیمکت خود شده است، به مدعیان اصلی قهرمانی تبدیل شوند.
مجید جلالی، سرمربی سابق و کارشناس فعلی فوتبال ایران که در حال حاضر به عنوان مدیر توسعه و پیشرفت فوتبال و رئیس کمیته فنی فدراسیون فعالیت میکند، امروز در گفتگویی با خبرنگار ما در خصوص شرایط چهار تیم بالای جدول لیگ برتر و دلایل افت در تراکتور و سپاهان صحبت کرده است.
او همچنین اظهارات جالبی هم در خصوص عملکرد خوب برخی از مربیان داخلی و شرایط عجیب فوتبال ایران داشته است. گفتگو با جلالی را در ادامه میخوانید:
رقابتهای این فصل از لیگ برتر فوتبال ایران را شامل چه شاخصههای ویژهای میدانید؟
برای صحبت درباره شاخصههایی که بتوانیم از آنها به عنوان شاخصههای نو یاد کنیم، باید وارد جزئیات لیگ شویم. من فکر میکنم در بسیاری از تیمهایی که در حال حاضر در لیگ برتر هستند، ثباتی در نیمکتها وجود داشت قابل توجه بود. قبلا این شرایط وجود نداشت و این نکته امیدوارکننده است. البته چند تیم هستند که تا الان حتی چهار مربی هم عوض کردهاند، اما اغلب تیمها توانستهاند ثباتشان را حفظ کنند. این موضوع حتی در تیمهای بزرگی که چالشهای زیادی داشتهاند هم رخ داده است. از نظر فنی میتوانیم بگوییم کیفیت بازیها مقداری بهتر شده است؛ البته نمیتوانیم انتظار داشته باشیم سال به سال کیفیتها با درصد بالایی پیشرفت کند. معمولا کیفیتها ملایم رشد میکنند. اما الان بازیهایی مثل استقلال – مس رفسنجان، پرسپولیس – ملوان، سپاهان – تراکتور و حتی ذوبآهن – تراکتور باکیفیت بودند. اینها میتواند امیدوارکننده باشد.
در فاصله هفت هفته به اتمام رقابتهای لیگ برتر به نظر شما مدعی اول کدام تیم است؟ استقلال یا پرسپولیس؟
قطعا هر دو تیم استقلال و پرسپولیس مدعی هستند و شاید این رقابت تا هفته آخر هم طول بکشد. به نظر من با توجه به چیزی که در زمین میبینیم، هر دو تیم هم شایسته هستند. شاید اگر سپاهان وارد چالشهایی مثل محرومیت، جریمه، تغییرات مدیریتی و مشکلاتی که در آسیا رخ داد، نمیشد، میتوانست یک مدعی بزرگ و حتی مدعی اصلی باشد. در این بین شرایط تراکتور فرق میکند؛ تراکتور مشکلاتی دارد که مخصوص این تیم است و اگر آن مشکلات حل شوند، این تیم هم میتواند در آینده یک مدعی قوی باشد. در هر صورت الان سالهاست میبینیم که آن مشکلات برطرف نشده است و یک مشکلات مشابهی وجود دارد که همواره هست. به هر حال پرسپولیس و استقلال الان خودشان را جدا کردهاند و شاید این رقابت تا آخرین هفته هم برسد.
جواد نکونام که در دورهای بازیکن شما هم بوده، با تیمش در صدر جدول لیگ قرار دارد. فکر میکنید تیم استقلال با وجود تنشهایی که پشت سر گذاشته، این قدرت را دارد که تا پایان در صدر جدول باقی بماند؟
گاهی اوقات تیمهایی هستند که شاید اگر همه چیز با آرامش باشد، خیلی کارشان پیش نرود. خود ما هم که در تیمها بودیم، گاهی میگفتیم باید یک بحرانهای خودساختهای درست کنیم تا تیم بیشتر متمرکز شود و بچهها از نظر نظر ذهنی، رفتاری و انرژی متمرکز شوند. من نمیدانم و باید منتظر باشیم و ببینیم در نهایت روشی که امسال استقلال در زمینه مدیریت و مواجهه با چالشها به کار گرفته است، چه خروجیای خواهد داشت. به نظرم باید منتظر باشیم و الان نمیتوانیم قضاوت کنیم. به طور کلی ما اینطور فکر میکنم که اگر یک باشگاه در آرامش باشد، کارش میتواند بهتر پیش برود اما در مقاطعی حتی در تیم ملی هم دیدهایم که گاهی اوقات بحرانهای خودساخته منجر به موفقیت شده است. به نظر من در این زمینه باید حوصله کنیم تا خروجی کارشان را ببینیم.
به نظر شما تغییرات کادرفنی پرسپولیس و جابجایی از یحیی به اوسمار در درازمدت و در پایان لیگ، یک تغییر مثبت تلقی میشود یا در نهایت ممکن است این اتفاق نیفتد و به ضرر پرسپولیس تمام شود؟
نکته قابل توجه و جالب در این زمینه این است که چیزی که در پرسپولیس گذشت، همان چیزی است که در استقلال وجود دارد؛ بحرانهای درون تیمی که ما نمیدانیم طبیعی بوده یا خودساخته. مسائل دو باشگاه استقلال و پرسپولیس مشابه هستند اما این مسائل در پرسپولیس منجر به تغییر شد و در استقلال منجر به تغییر نشد اما جالب است که روند هر دو تا اینجای کار به سمت موفقیت است. اینها موضوعاتی است که در پایان لیگ باید به آن پرداخته شود و حتی میزگردهایی باشد که درباره اینها بحث و صحبت شود.
سپاهان دیروز هم موفق نشد حریف خودش را در خانه شکست بدهد و نمایش خوبی هم ارائه نکرد. به نظر شما مشکل سپاهان فنی است یا متاثر از اتفاقاتی که در طول فصل برایشان رخ داد؟
فوتبال ما مشخصاتی دارد که باید روی آن متمرکز شویم. مربیهای خارجی و داخلی زیادی به اینجا میآیند و شروع به کار میکنند و اگر دقت کنید میبینید اکثر مربیهای خارجی در شروع و در یک دوره کوتاه مدت موفق هستند اما با گذر زمان با مشخصاتی که فوتبال و باشگاههای ما و روند لیگمان دارد، کارشان به چالش کشیده میشود. برخی از اینها سعی میکنند خودشان را با این چالشها هماهنگ کنند که اغلب هم نمیتوانند و خیلی به ندرت موفق به این کار شدهاند. برای مثال یک نفر مثل برانکو ۵ سال در تیم ملی بود و همه این شاخصهها را رصد کرد و بعد وارد باشگاه پرسپولیس شد و توانست موفق هم باشد اما اغلب مربیان نمیتوانند در این شرایط کار کنند. تعریف مربیگری این است که به موضوعات فنی داخل زمین اشراف داشته باشید، اما در فوتبال ما بخشهای دیگری هم هست باید به عنوان یک مربی باید حواستان به آن هم باشد؛ شاید آن مسائل در حوزه مربیگری نباشد اما باید برای آنها فکر کنید. مثلا فضای افکار عمومی، سکوها، رسانه، داوری و… چیزهایی است که هیچ ربطی به کار کوچینگ و مربیگری ندارد، اما در فوتبال ما حتی از بین مربیهای خودمان هم کسانی موفقتر هستند که وارد این زمینه میشوند. اینها آسیب است و به همین دلیل هم هست که ما وقتی وارد بازیهای بینالمللی میشویم، به مشکل میخوریم، چون آنجا کار یک مربی صرفا معطوف به کار زمین و مسائل فنی میشود و دیگر نمیتواند روی سکوها، افکار عمومی، فضای عمومی و فضای رسانهای کاری انجام بدهد. اگر ما بخواهیم برای آینده حتی فوتبال ملیمان مسیر بهتر و موفقتری طی کند، باید تغییراتی در این زمینه در لیگ ایجاد کنیم. مثلا نیمکتها را به شدت تحت کنترل بگیریم که باورهای یک مربی تغییر کند و به این باور برسد که کار یک مربی، مربیگری است. الان این باورها چیز دیگری است و به همین دلیل هم میبینیم قشری از مربیانمان موفق هستند و قشر دیگری که همه حواسشان فقط داخل زمین است، علیرغم اینکه کار مربیگریشان هم خوب است، نمیتوانند موفقیت کسب کنند. این مسائل باید تغییر کند.
این مسائل که شما مطرح کردید، کلی بود و ایجاد تغییر در آن هم زمانبر خواهد بود. به نظر شما در این مقطع باید برای سپاهان چه کار کرد؟ اگر شما امروز در این باشگاه دستاندرکار بودید، چه تصمیمی میگرفتید؟
به نظر من الان نمیشود هیچ کاری کرد. الان باید وضع موجود را حفظ کرد و برای آینده برنامهریزی کرد. زمان ایجاد تغییر روی نیمکت گذشته و چند هفته بیشتر باقی نمانده و کار موثری نمیتوان انجام داد. باید چالشها و آسیبهایی که امسال سپاهان با آن مواجه بوده، شناسایی و رصد شود و برای فصل آینده با توجه به این آسیبشناسی برنامهریزی شود. به نظر من بهترین کار برای سپاهان این است.
درباره تراکتور هم صحبت کنیم. شما اشاره همیشه میگویید که در تراکتور مشکلاتی وجود دارد که فقط مختص به این تیم است. این فصل امید زیادی به تراکتور وجود داشت ولی عملاً از کورس قهرمانی جا ماندند. آیا بعد از یک و نیم فصل حضور پاکو خمس توقع قهرمانی از این تیم درست است یا همچنان باید با ثبات پیش بروند تا در آینده به اهدافشان برسند؟
همانطور که گفتم تراکتور خصوصیات مخصوص به خودش را دارد که هیچوقت به آن پرداخته نشده است. شاید حدود ده سال باشد که تراکتور شایسته قهرمانی است اما به آن نمیرسد. تا روزی هم که آن آسیبهای اصلی شناسایی نشود و برای آنها راهکار پیدا نشود، آنها به قهرمانی نمیرسند. من آنجا کار کردم و آشنایی دارم اما اینها چیزهایی است که صرفا کسانی که در تراکتور مسئولیت اصلی و مهمی دارند، بدانند. چیزهایی نیست که شما بخواهید در رسانه و در معرض دید عموم بگویید.
از بین مربیهای ایرانی، امسال تیم مهدی تارتار نمایش فوق العادهای داشته و مجتبی حسینی و محمد ربیعی هم امیدوارکننده ظاهر شدند. شما در مجموع امسال مربیهای ایرانی را شایستهتر دیدید یا مربیهای خارجی؟
به نظرم خیلی از بچههای ما خوب عمل کردند. من کار مجتبی حسینی را کار خوب و موفقی میدانم و کار محمد ربیعی را هم خوب دیدم. مهدی تارتار فوقالعاده عمل کرد، جواد نکونام با وجود همه مشکلات خوب کار میکند. حتی محرم نویدکیا هم خوب عمل کرده و از طرفی مسعود شجاعی هم شروع خوبی دارد اما به هیچ وجه نمیتوان الان درباره او قضاوت کرد. معمولا بازیکنان بزرگ همیشه به جهت کاریزمایی که از دوره بازیگری دارند، در شروع مربیگری خوب هستند، اما باید صبر کنیم تا چند سال کار کنند و بعد در حوزه مربیگری درباره آنها جمعبندی داشته باشیم. به نظرم کار این بچههایی که اسم بردم، بهتر از مجموعه مربیان خارجی که اینجا کار کردند، بوده است.
اگر بخواهیم در مورد بازیکنهای لیگ صحبت کنیم، به نظر شما کدام بازیکن این شایستگی را داشته که از او با لقب تعیین کننده یاد شود و بتواند سرنوشت لیگ فوتبال ایران را رقم بزند؟
به نظر من مهدی ترابی شایسته این لقب است.
به نظر شما جنگ سقوط همچنان باز است یا اینکه تکلیف تیمهای سقوط کننده مشخص شده؟
هنوز هفت هفته مانده و در هفت هفته میتواند اتفاقات خیلی زیادی رخ بدهد. حتی در دو هفته آخر خیلی چیزها میتواند تغییر کند. الان نمیتوانیم با قاطعیت بگوییم، چون نحوه بازیهای تیمها هم طوری است که همه چیز غیرقابل پیشبینی است. مثلا نساجی آخر جدول است اما میبینید در اصفهان با سپاهان مساوی میکند. بنابراین خیلی سخت است که هفت هفته مانده به پایان بگویید کدام تیم میافتد و کدام تیم میماند.