گرچه تئاتر ایران در چند دهه اخیر کمتر از اجرای نمایشنامههای غلامحسین ساعدی بهره برده اما نمایشنامه «دعوت» جزو معدود آثار اوست که هر از چندی روی صحنه جان گرفته است.
این روزها نمایش «لباسی برای مهمانی» به کارگردانی آرزو خانی در کارگاه نمایش مجموعه تئاتر شهر روی صحنه است.
نمایشنامه «لباسی برای مهمانی» متنی است که محمد رحمانیان با نگاهی به نمایشنامه «دعوت» ساعدی به نگارش درآورده و چندین بار با کارگردانی خودش و دیگر کارگردانان روی صحنه رفته است.
به انگیزه اجرای دوباره این نمایش مروری کوتاه داریم بر برخی از اجراهای آن که در دهههای گذشته روی صحنه رفته است. با این توضیح که اینها فقط بخشی از اجراهای این متن است چراکه این نمایشنامه در برخی از استانهای دیگر و نیز در چندین فرهنگسرا هم اجرا و نمایشنامهخوانی شده است.
نمایشنامه «دعوت» درباره دختری است که با وسواس مشغول انتخاب لباس و نیز آراستن خود برای شرکت در یک مهمانی است. او در این حین با آسیه، خدمتکار خود گفتگویی دارد اما بعد از مدتی مشخص میشود که دختر جوان نشانی مهمانی را فراموش کرده و نمیداند باید به کجا برود و …
غلامحسین ساعدی که دکترای روانشناسی داشته، به سبب تخصص خود در نمایشنامههایش نیز به ناهنجاریها و مشکلات روانی افراد توجه داشته و هرچند همواره به شرایط اجتماعی و سیاسی کشورمان پرداخته، اما در پرداخت کارکترهای خود، از تجربهاش در زمینه روانشناسی نیز بهره برده است.
در چهار دهه اخیر اما تئاتر ایران کمتر این بخت را داشته تا نمایشنامهای از ساعدی روی صحنه برود و این چنین است که هر از چندی یکی از آثار او خیلی بی سر و صدا اجرا شده.
با این حال شاید در میان همه نمایشنامههای او، نمایشنامه «دعوت» بیشتر از دیگر نمایشنامههایش فرصت اجرا و رویارویی با تماشاگر را یافته باشد. بازنویسی محمد رحمانیان از این نمایشنامه نیز در این زمینه موثر بوده است.
در دو سه دهه اخیر برخی از کارگردانان تئاتر که اغلب کارگردانهای جوان بودهاند، نمایشنامه «دعوت» را روی صحنه بردهاند و بعضی دیگر نیز نمایشنامه «لباسی برای مهمانی» را که بازخوانی رحمانیان از «دعوت» است، اجرا کردهاند.
رحمانیان که در کنار نمایشنامههای خودش، گاهی هم متنی از نویسندهای دیگر روی صحنه برده، نمایشنامه «لباسی برای مهمانی» را دهه ۶۰ و در دوران دانشجویی خود نوشته است. این نمایشنامه در سی و چند سالی که از نگارشش میگذرد، بارها توسط گروههای مختلف اجرا و نمایشنامهخوانی شده است.
رحمانیان خود ۳ بار این نمایشنامه را اجرا کرده، اول بار آن را با بازی لادن طباطبایی روی صحنه برده و بار دوم با بازی نگار عابدی که در هر دو اجرا مهتاب نصیرپور نقش آسیه را ایفا کرده است. این دو اجرا دهه ۷۰ روی صحنه رفتهاند.
دهه ۹۰ رحمانیان این نمایش را به مدت یک شب در تورنتو روی صحنه برده که بازیگران آن پرستو رحمانیان و سها سناجو بودند. این اجرا در تهران هم تکرار شد و به همراه نمایش «پرولوگ» با بازی مهتاب نصیرپور، پرستو رحمانیان و سها سناجو به مدت ۱۰ شب در عمارت مسعودیه روی صحنه رفت.
از دیگر اجراهای نمایشنامه «دعوت»، اجرایی است که سال ۸۳ در بیست و سومین جشنواره تئاتر فجر به کارگردانی متیرا خواجهییان، از فعالان تئاتر بوشهر در تالار خانه خورشید تئاتر شهر روی صحنه رفت که فروغ قجابگلی جزو گروه اجرایی آن بود. اجرای این نمایش از آن جهت حایز اهمیت بود که بعد از مدتها نمایشنامهای از ساعدی در تئاتر کشورمان روی صحنه میرفت و این شاید به سبب تغییر وضعیت تئاتر در دوران اصلاحات بود. این نمایش اجرای عمومی خود را یک سال بعد در تالار شماره ۲ مجموعه تئاتر شهر انجام داد.
بهار سال ۹۸ هم محمد سایبانی، از بازیگران و کارگردانان مقیم بندرعباس اجرایی دیگر از این نمایشنامه «دعوت» را در پلاتو آفتاب این شهر اجرا کرد. در نمایش او دریا سایبانی و سارا شجاعی به ایفای نقش پرداختند.
به فاصله ۴ سال بعد یعنی در سال ۱۴۰۲ نیز مهتا محدث، کارگردان جوان تئاتر، نمایشنامه «لباسی برای مهمانی» رحمانیان را با نقشخوانی خودش و کمند امیرسلیمانی نمایشنامهخوانی کرد.
حالا اما بعد از چند سال نمایشنامه «لباسی برای مهمانی» این فرصت را پیدا کرده تا مخاطبان تئاتر را به تماشای خود دعوت کند.
این نمایشنامه به تازگی اجرای خود را در کارگاه نمایش مجموعه تئاتر شهر آغاز کرده و هر شب ساعت ۱۹ با بازی زهره محمودی و یاسمن گرگانی روی صحنه میرود.