برخی از افراد در فصل سرما بیشتر از بقیه سرما را احساس می‌کنند این افراد سرد مزاج هستند، پس باید به تغذیه خود توجه کنند و غذای مناسب سرد مزاج‌ها استفاده کنند.
پاییز فصل سرد و خشکی است و سبب افزایش سودا در همه مزاج‌ها می‌شود، اما سرمایی‌ها یعنی افرادی که مزاج سودایی (سردو خشک) و بلغمی (سردو تر) دارند، بیشتر در فصل پاییز و زمستان احساس سرما می‌کنند، بنابراین باید به تغذیه خود توجه کنند و از خوردن برخی مواد غذایی اجتناب نموده وبرخی دیگر را در برنامه غذاییشان بگنجانند.
به شما می‌گوییم که چه غذاهایی برای افراد سرد مزاج مناسب است.
بهتر است در این فصل از مخلوط برنج سفید و سبزی‌ها و حبوبات همراه گوشت استفاده کنید. غذاهایی مانند نخودپلو، شوید پلو و ته‌چین از این نظر مناسبند.
بهترین آش، شله قلمکار است
بعضی آش‌ها هستند که کمتر در آنها گوشت به‌کار می‌رود، مانند آش‌رشته یا آش دوغ که اصلا مناسب فصل سرما نیستند. در عوض آش‌هایی مانند آش شله قلمکار از آنجا که در مواد اولیه آنها گوشت هم وجود دارد غذای مناسبی برای فصل سرما محسوب می‌شود. این آش را اگر تند مصرف کنید می‌تواند به گرمی غذا بیشتر کمک می‌کند.
مواد لازم:
- گوشت بدون استخوان: نیم کیلوگرم
- نخود، لوبیا چیتی، ماش، عدس، لوبیا چشم‌‌بلبلی و برنج: هرکدام یک فنجان
- سبزی آش (جعفری، گشنیز، اسفناج، تره، ترخون و مرزه): به‌میزان لازم
- پیازع داغ: به مقدار لازم
- نمک، فلفل، زردچوبه، روغن و نعناع داغ: به مقدار لازم
روش تهیه
۱٫ شب قبل حبوبات را خیس کنید. بعد از آنکه گوشت و پیاز را سرخ کردید، زردچوبه را به آن اضافه کنید و کمی آب در آن بریزید و بگذارید خوب بپزد. سبزی آش را خرد کنید.
۲٫ وقتی گوشت نیم‌پز شد، حبوبات را به آن اضافه کنید. وقتی گوشت و حبوبات خوب پخت، سبزی را به آن اضافه کنید.
۳٫ از آنجا که مدت پخت آش طولانی است بهتر است حرارت زیر آن را کم کنید و آن را مدام هم بزنید تا همه مواد خوب با هم مخلوط شده و جا بیفتد. نمک و فلفل را زمانی اضافه کنید که آش خوب پخته باشد. بعد از آن روی آش را با پیاز داغ و نعناع داغ تزیین کنید.
حلیم را با نخود بخورید
حلیم غذایی مناسب برای فصل زمستان است، به‌خصوص اگر نخود هم به آن اضافه شود؛ یعنی اگر می‌خواهید حلیم بپزید به‌دنبال حلیمی باشید که فقط از گندم درست نشده باشد. نخود گرم است و به گرمی حلیم کمک می‌کند. اضافه کردن دارچین به مقدار مناسب هم می‌تواند این حلیم را برای فصل سرما مناسب کند.
مواد لازم:
- گندم پوست کنده: یک لیوان و نیم
- نخود: یک دوم لیوان
- گوشت گوسفند سردست: ۴۰۰ گرم
- نمک: یک پنجم قاشق چای‌خوری
- پیاز متوسط: دو عدد
- آب گوشت: دو لیوان
- دارچین: به مقدار لازم
- شکر: به مقدار لازم
- کره: چهار قاشق سوپ‌خوری
روش تهیه
۱٫ نخود را ۲۴ ساعت قبل از پخت خیس کنید. گندم را ۲۴ ساعت زودتر خیس کرده و با نمک بپزید. نخود را همرا با پیاز و گوشت پخته، سپس گوشت پخته را از آب و نخود جدا کنید و بکوبید تا رشته رشته شود.
۲٫ گندم را هم با کمی آب جوش در مخلوط‌کن بریزید تا کاملا له شود. اما نخود را با کمی آب گوشت له کنید. این کار را هم می‌توانید در مخلوط‌کن انجام دهید.
۳٫ بقیه آب گوشت، نخود، گوشت و گندم له شده را با هم مخلوط کرده و در قابلمه‌ای بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید. حدود نیم لیتر آب به آن اضافه کرده و بگذارید حلیم به مدت نیم ساعت جا بیفتد. حواس‌تان باشد که در این مدت حلیم مرتب هم زده شود تا ته نگیرد.
بچسبید به خورش فسنجان
بعضی خورش‌ها مانند خورش کدو و خورش آلو اسفناج به‌دلیل رطوبتی که دارند برای فصل سرما مناسب نیستند اما خورش فسنجان به‌دلیل حرارت خوبی که گردو به آن می‌دهد برای این فصل توصیه می‌شود. این غذا شیرین و چرب است و به‌دلیل گردوی فراوان می‌تواند در سرما طبع شما را به سمت گرمی ببرد.
مواد لازم:
- گردو: ۵۰۰ گرم
- گوشت چرخ کرده: ۳۰۰ گرم
- پیاز: یک عدد
- دارچین: سه قاشق چای‌خوری
- رب انار: پنج قاشق غذاخوری
- شکر: دو قاشق غذاخوری
روش تهیه
۱٫ پیاز را ریز رنده کنید و با گوشت چرخ‌کرده، نمک، فلفل و یک قاشق چای‌خوری دارچین مخلوط کنید تا مواد چسبندگی مناسبی پیدا کنند.
۲٫ حالا با دست کوفته‌های کوچکی از این مواد درست کرده و داخل روغن سرخ کنید و کنار بگذارید. گردوها را چرخ کنید، درون قابلمه دو لیوان آب سرد بریزید و گردوها را اضافه کرده سپس حرارت را زیاد کنید تا آب جوش بیاید.
۳٫ پس از اینکه آب جوش آمد حرارت را کم کنید و اجازه دهید به مدت سه ساعت گردوها با آب خوب بجوشند و به اصطلاح به روغن بیفتند. بعد از اینکه گردوها پخت، رب انار و دو قاشق چای‌خوری دارچین، شکر و کمی نمک اضافه کنید سپس به مقدار لازم آب بریزید. گوشت‌های قلقلی را که آماده کرده بودید به خورش اضافه کنید و یک ساعت دیگر هم بگذارید تا گوشت‌ها درون فسنجان بجوشند. بعد از یک ساعت فسنجان شما آماده است.
سوپ گندم را جایگزین سوپ جو کنید
اگر علاقه به خوردن سوپ دارید بهتر است بدانید که خوردن سوپ‌هایی مانند سوپ جو به‌دلیل مزاج سرد برای فصل سرما مناسب نیستند، به جای آن می‌توانید از سوپ گندم استفاده کنید که طبعی گرم دارد.
مواد لازم:
- گندم: یک پیمانه
- جعفری: سه پیمانه، خرد شده
- پیاز: یک عدد
- هویج: یک عدد
- نمک، فلفل، زنجبیل و زردچوبه: به مقدار لازم
روش تهیه
۱٫ مدت ۲۴ ساعت گندم را خیس کنید. بعد آن را در ظرفی بریزید و آب را اضافه کنید. ادویه‌ها را هم می‌توانید در این مرحله اضافه کنید و ظرف را روی حرارت بگذارید تا کاملا گندم‌ها بپزد و به اصطلاح مغزش بشکفد.
۲٫ در پایان هویج را رنده کرده و به همراه سبزی خرد شده و پیاز به سوپ اضافه کنید و آن را بعد از چند دقیقه از روی حرارت بردارید و نوش‌جان کنید.
ته‌چین؛ بهترین غذای زمستانی!
بهتر است در این فصل از مخلوط برنج سفید و سبزی‌ها و حبوبات همراه گوشت استفاده کنید. غذاهایی مانند نخودپلو، شوید پلو و ته‌چین از این نظر مناسبند.
مواد لازم:
- سینه مرغ پخته و خرد شده: چهار عدد
- زرده تخم‌مرغ: چهار عدد
- ماست سفت و چکیده: چهار پیمانه
- برنج: پنج‌و‌نیم پیمانه
- کره آب کرده: پنج قاشق غذاخوری
- روغن مایع: یک پیمانه
- نمک و زعفران: به مقدار لازم
- آب مرغ: یک پیمانه
روش تهیه
۱٫ بعد از خیس کردن برنج، آب مرغ را به آن اضافه کرده و بگذارید بپزد. سپس برنج را آبکش کنید و بگذارید آب آن کامل برود.
۲٫ در همین زمان مرغ را همراه با پیاز و نمک پخته و آن را رشته رشته کنید. ماست، زعفران، تخم‌مرغ، نمک، کره آب کرده و نصف روغن را با هم مخلوط کرده و به برنج اضافه کنید طوری که برنج کامل به این مواد آغشته شود.
۳٫ یک قابلمه نچسب که کف آن نازک نباشد روی گاز بگذارید و بقیه روغن را کف آن بریزید. مقدار کمی برنج که حالا آغشته به زعفران، ماست و تخم‌مرغ است را کف ظرف پخش کرده و یکدست کنید.
۴٫ حالا یک لایه مرغ روی آن بریزید و دوباره برنج را روی آن اضافه کنید.
۵٫ این کار را به‌صورت لایه‌لایه تکرار کنید تا مواد تمام شود.
هویج پلو؛ مخصوص زمستان
هویج پلو و کلم پلو هم ازجمله غذاهای مناسب برای فصل سرما هستند چون هویج جزء خوراکی‌های گرم و تر است. بهتر است به این غذا دارچین هم اضافه کنید. این غذا ازجمله غذاهای رژیم غذایی استاندارد بوده و برای بیشتر افراد مناسب است.
مواد لازم:
- هویج: یک کیلوگرم
- برنج: یک کیلوگرم
- شکر: ۲۰۰ گرم
- روغن مایع سرخ‌کردنی: ۶ قاشق سوپ‌خوری
- گوشت چرخ کرده: ۵۰۰ گرم
- زعفران: به مقدار لازم
- پیاز: یک عدد
- نمک: به مقدار لازم
- دارچین: نصف قاشق سوپ‌خوری
روش تهیه
۱٫ هویج را به‌صورت خلال‌های باریک خرد کنید و داخل روغن تفت دهید. بعدشکر را در یک پیمانه آب جوش حل کنید و داخل تابه حاوی هویج سرخ شده بریزید و روی اجاق گاز قرار دهید تا محلول آب و شکر جوشیده و خلال هویج در این شیره کمی بپزد.
۲٫ زعفران را هم به آن اضافه کنید و پس از یکی، دو جوش، زیر اجاق گاز را خاموش کنید. به این ترتیب مایه هویج آماده است. حالا پیاز را در گوشت چرخ کرده، رنده کنید. نمک و دارچین را هم به گوشت اضافه کنید و خوب ورز دهید. سپس آن را به‌صورت کوفته‌های ریزی درآورید.
۳٫ کوفته ریزه‌ها را تفت دهید. وقتی برنج را آبکش کردید، در یک قابلمه به‌صورت لایه‌لایه مایه هویج و برنج را بریزید.
خاگینه درست کنید
تخم‌مرغ گرم و زرده‌اش گرم‌تر است و می‌توان برای بهتر شدن کمی فلفل سیاه هم به آن اضافه کرد و خاگینه مناسبی تهیه کرد.
مواد لازم:
- تخم‌مرغ: دو عدد
- شیر پاستوریزه: چهار قاشق غذاخوری
- آرد گندم: نصف پیمانه
- بیکینگ پودر: نصف قاشق چای‌خوری
- زعفران ساییده شده: یک چهارم قاشق چای‌خوری
- روغن مایع مخصوص سرخ کردنی: به مقدار لازم
- دارچین: یک دوم قاشق غذاخوری
- پودر گل‌محمدی: یک دوم قاشق چای‌خوری
- پودر هل: یک دوم قاشق چای‌خوری
- پودر زنجبیل: یک دوم قاشق چای‌خوری
- پودر پسته: یک قاشق چای‌خوری
- شربت: ۲۵۰- ۳۰۰میلی‌گرم
- مغز گردوی خشک شده: سه، چهار قاشق غذاخوری
روش تهیه
۱٫ تخم‌مرغ‌ها را با چنگال کمی بزنید. شیر را اضافه کرده، بیکینگ پودر و آرد را کم‌کم روی مایه الک کرده و مخلوط کنید. سپس زعفران، پودر هل و پودر زنجبیل را اضافه کنید.
۲٫ در تابه تفلون مقداری روغن بریزید با قاشق غذاخوری از مایه در روغن ریخته و سرخ کنید. هر دو طرف آنکه طلایی شد، در شربت قرار دهید تا کمی شربت به خورد آن برود.
۳٫ از شربت خارج کرده و در صافی قرار دهید. سپس در دیس بچینید و از مخلوط دارچین، پودر گل‌محمدی، زنجبیل و پودر هل روی آن بپاشید و آن‌راباگردو، پودر پسته تزیین کنید.
چلو ماهیچه زیاد بخورید!
در این فصل بیشتر باید از گوشت‌های قرمز استفاده کنید، مانند گوشت بره یا گوسفند. در افراد مسن استفاده از گوشت شترمرغ یا گوشت شتر که مزاج گرمی دارند، مناسب است. گوشت پرنده‌های کوچک هم گرم است و می‌توان در صورت تمایل از آنها استفاده کرد.
مواد لازم:
- گوشت ماهیچه گوسفندی: نیم کیلو
- پیاز: دو عدد
- نمک و فلفل و دارچین: به مقدار لازم
روش تهیه
۱٫ پیازها را خلالی خرد کنید و در روغن تفت دهید.
۲٫ حالا گوشت ماهیچه را کف قابلمه روی پیازها بگذارید. در قابلمه را بگذارید و پنج دقیقه با شعله ملایم گوشت را تفت دهید تا تغییر رنگ بدهد.
۳٫ کمی دارچین به گوشت بزنید و حدود یک لیوان آب جوش به قابلمه اضافه کنید. آب نباید روی گوشت را بگیرد. وقتی جوش آمد شعله را کم کنید و حدود سه ساعت زمان بدهید تا ماهیچه حسابی بپزد.
