حکایت سلوک و دگرگونی در مسیر حق، دستمایه روایات بسیاری در ادبیات پارسی بوده که نمونه‌‌اش را می‌توان در آثار نمایشی نیز دید. این شب‌ها، شبکه سوم سیما سراغ یکی از این حکایت‌ها رفته که در لایه پنهانی قصه، سلوک قهرمانانه یک شخصیت را از پسِ پستی‌و‌بلندی‌های زندگی به تصویر می‌کشد؛ کسی که در جوانی رهرو مسیری ناصواب بوده و در پی چند رخداد به‌سمت حق راهش را تغییر می‌دهد.
قهرمانی در مسیر سلوک
اشاره کردیم که از جذابیت‌های سریال مهیار عیار، شخصیت مهیار است که گویی از دل حکایات و روایات کهن ایرانی برآمده و مخاطبان را به سفری هیجان‌انگیز در دل تاریخ می‌برد. این شخصیت از ابتدای قصه برای مخاطبان این‌گونه تشریح می‌شود که پس از یک تحول از زندان یزد آزاد شده و به‌سوی اصفهان رهسپار می‌شود. این‌که او دزدی مشهور و بدنام است برای مخاطبان تنها روایتی است که از دیگر شخصیت‌ها می‌شنوند. آنچه امروز از مهیار با بازی متفاوت کامران تفتی می‌بینیم، مردی آزاده، محجوب، کم‌حرف و در‌عین‌حال دلیر است که می‌خواهد سرنوشت خود را به وصیت مادر از سر بنویسد. این شخصیت به‌لحاظ مهارت‌های فیزیکی و همچنین حسن خلق، قهرمانی جذاب تصویر شده است. تفتی درباره ایفای ظریف تغییرهای این شخصیت به جام‌جم گفت: این شخصیت خیلی برای من متفاوت است و به‌همین دلیل قبولش کردم. تضادهای یک شخصیت به هرچه واقعی‌تر‌شدن آن کمک می‌کند. یعنی حد فاصل طراری و عیاری و همچنین بدترین و بهترین بودن همه کمک می‌کند تا متوجه شوی در این‌جهان همه‌چیز با کلی اختلاف و به‌صورت زوج آفریده شده است. در این‌میان، تو می‌توانی بهترین باشی و این به تصمیماتت برمی‌گردد. بستگی دارد تصمیم درست بگیری یا غلط. این روند آن‌قدر برای مهیار درست و دقیق نوشته شده که بازی در آن برای من خیلی لذت‌بخش است. درواقع، همزمان با ایفای نقش مهیار خودم را به چالش می‌کشم و سعی می‌کنم از این تضادها و جفت‌های ناهمگون درسی را که لازم است، بگیرم.
مهارت آقای داروغه
سیامک صفری، بازیگر نام‌آشنای سینما، تلویزیون و تئاتر است. او بیشتر به‌خاطر روح‌بخشیدن به شخصیت‌های نمایشی شناخته می‌شود که با اکت‌های خاص و دیالوگ‌گویی‌های ویژه، رنگی تازه به هنر بازیگری می‌بخشد. وی در این سریال، در نقش داروغه که مردی گرجی است به ایفای نقش پرداخته است. مردی که تا‌اینجای کار با هوشمندی سعی در حل امور دارد. این بازیگر با لحن و لهجه‌ای متمایز که به نقش بخشیده، هنری تازه از خود به نمایش گذاشته که در هرچه باورپذیرتر‌شدن شخصیت، مؤثر واقع شده است. شیرینی‌ای که او به‌این نقش بخشیده با ادای آهنگین دیالوگ‌ها میسر و در‌عمل دلپذیر از کار درآمده است. صفری در گفت‌وگو با جام‌جم درباره روایت قصه در فضای تاریخ گفت: درواقع می‌توانم بگویم تاریخ، بستری برای روایت این داستان است. یعنی داستان در این برهه از زمان روایت می‌شود و قرار نیست وقایع تاریخی در داستان بیان شود. به‌تعبیری، داستان ما در معماری، طراحی لباس و صحنه این دوران تاریخی اتفاق می‌افتد.
خاتون قصه
متین ستوده در این سریال نقش خاتون را ایفا کرده است.شخصیتی که در همان قسمت نخست با عبور از بحران و از دست دادن همسرش در یک درگیری نابرابر، به پختگی می‌رسد.حادثه هولناک حمله راهزنان به کاروان آنان که پای پیاده از حج باز می‌گردند، منجر‌به قتل همسر میانسال او می‌شود و خاتون رابا مهیار هم‌قدم می‌کند؛مهیاری که همچون یک ناجی بی‌باک او را از مهلکه نجات می‌دهد. این آشنایی بابی تازه در زندگی هردوی این شخصیت‌هابازمی‌کند که در ادامه نیز قصه با آن پیش می‌رود.
خادمان همراه
دو نفر از شخصیت‌های تماشایی این قصه تاریخی را رامین ناصرنصیر و آشا محرابی ایفا می‌کنند؛ خادمان خاتون که با یکدیگر سر جنگ دارند و کل‌کل‌های بانمک آنان، فضای قصه را تلطیف می‌کند. این سبک شخصیت‌ها را پیش از این، کمتر در کارنامه هنری این دو بازیگر سراغ داشتیم؛ بازیگرانی که به‌خوبی خود را با بافت تاریخی اثر وفق دادند و به‌صورتی باورپذیر روایتگر دو خادم در عهد صفوی شدند. ناصرنصیر، بازیگر نقش افسون، پیشکار خاتون، عنوان کرد: این شخصیت مردی است که در تشکیلات پدر خاتون بوده و بعد ازمرگ پدرهم در تشکیلات دخترش حضور دارد. درواقع هم به‌نوعی برای خاتون پدری می‌کند و هم پیشکار اوست که درگیر چالش‌هایی می‌شود که برای خاتون اتفاق می‌افتد.
کلانتر محل
ازدیگر جذابیت‌های قصه تا امروز می‌توان به یکی‌دیگر ازشخصیت‌ها اشاره کرد؛ کلانتر محل با بازی بهنام تشکر. این نقش منفی با حس‌و‌حالی که تشکر به آن داده است، حسابی تماشایی شده و حس نفرت و ترس را به‌خوبی به مخاطبان منتقل می‌کند. تشکر، بازیگر نقش مقصود‌بیک، کلانتر سریال مهیار عیار، پیش‌تر در بازدید رئیس رسانه‌ملی از پشت‌صحنه سریال، نقش خود را این‌طور توصیف کرد: حقیقت این است آن‌قدر این نقش سیاه است که خجالت می‌کشم درباره آن بگویم. شاید در همه این سال‌های کار، منفی‌ترین نقشی است که بازی کرده‌ام. برای چندمین‌بار است که در پروژه آقای مفید حضور دارم. سعادت داشته‌ام که چند بار با ایشان کار کنم. اخلاق و تعهدشان را دیده‌ام و باور داشتم که متعهد هستند. به‌نظرم این‌کار از نظر تاریخی، نقطه عطفی خواهد بود.
راهزنی با ضرب‌المثل
مهرداد ضیایی، بازیگر نقش «خان‌کاکا» راهزن بی‌مروتی است که بیابان‌ها را برای کاروان‌ها و مسافران ناامن می‌کند. این طرار سنگدل همچون ماهی از دست مأموران حکومت می‌گریزد. ضیایی نیز همچون بسیاری از بازیگران سریال، تجربه‌ای متفاوت را با این اثر در قاب تلویزیون رقم زده است. دیالوگ‌هایی که برای این شخصیت نوشته شده آهنگین و پرضرب‌المثل است اما با فحوایی توهین‌آمیز که متناسب با دغدغه‌های کاراکتر است. این شخصیت هم یکی از جذابیت‌های قصه است که دقیقا نقطه مقابل مهیار و منش او در زندگی ایستاده است.
این متن خواندنی
فیلمنامه سریال مهیار عیار را محمدرضا محمدی‌نیکو نوشته است. فیلمنامه‌ای که تا‌حد زیادی توانسته در خلق موقعیت‌های بدیع در قاب تصویر موفق عمل کند، همچنین با رعایت اصول حرفه‌ای دیالوگ‌نویسی برای هر شخصیت، باورپذیری کاراکترها را بیشتر و بیشتر کند.آنچه امروز به‌صورت شبانه در شبکه سه می‌بینیم، هم محصول قاب‌های زیبای سیدجمال سیدحاتمی در‌مقام کارگردان و هم متن کم‌نقص محمدی‌نیکوست.
یک دوره خاص
این قصه در دوران صفویه می‌گذرد که تا امروز کمتر شاهد بودیم در قصه‌های تلویزیونی به نمایش درآید. بهروز مفید، تهیه‌کننده سریال در این‌باره به جام‌جم گفت: طرح اولیه، داستان راهزنی بود که براثر اتفاقی متحول شده و روحش توسط یک مرد خریداری و با این تغییر که برایش ایجاد می‌شود، زندگی‌اش در مسیر دیگری قرار می‌گیرد و با روحیه جوانمردی و در‌عین حال به‌واسطه استعداد، توانایی و هوش فردی که دارد، باعث می‌شود بخشی از مشکلاتی که برای مردم پیش می‌آید را نیز حل کند. این طرح اولیه‌ای بود که مطرح شد و پیشنهاد کردم بستر تاریخ را برای روایت این داستان در‌نظر بگیریم. به‌همین دلیل، برای این داستان دوران صفویه را انتخاب کردیم. چون دوران شکوفایی فرهنگ و تمدن ماست؛ بنابراین می‌توانستیم یکسری مسائل تمدنی و فرهنگی آن مقطع را به‌صورت زیرپوستی مطرح کنیم. از این‌رو، یکی‌دو کاراکتر به داستان اضافه کردیم؛ مثل شخصیت حکیم که شاگرد شیخ‌بهایی بوده است.ضمن این‌که به جهانگردانی که درآن دوران به ایران سفرمی‌کردند هم پرداخته‌ایم.
