سکوت آوای خاطرهها
منوچهر والیزاده که از نیمه دوم دهه ۳۰ بهواسطه برادر بزرگترش پرویز والیزاده وارد صحنه تئاتر شده بود، از طریق منصور متین وارد دوبلاژ (۱۳۳۸) و پس از مدتی به علی کسمایی معرفی شد و در ادامه، مسیر گویندگی را با جدیت پیگیری کرد. در فاصله کوتاهی پس از ورود به دوبله، گویندگی را در رادیو نیز آغاز کرد و در ادامه مسیر، همزمان با گویندگی در دوبله و رادیو، حضور در سینما، تلویزیون و ادامه تئاتر حرفهای را با گروههای تئاتری پی گرفت.
منوچهر والیزاده که در انبوهی از آثار سینمایی و تلویزیونی خارجی و ایرانی، برنامههای رادیویی و نیز برخی انیمیشنها و حتی چند مستند صحبت کرده، تنوع نقش و لحن قابلتوجهی از خود نشان میداد، چه با نقشهای مثبت که بیشتر از سایر نقشها از ایشان دیده شده و چه با نقشهای منفی که هنرمندانه از عهده آنها برآمده و چه نقشهای کمیک، فانتزی و سایر نقشها و حالات؛ برخلاف تصور برخی که او را اهل صداسازی نمیدانستند اما رجوع به دوبلههایی از وی نظیر کارتون عصر حجر، فیلم گرسنگی (فیلم اسکاندیناویایی محصول ۱۹۶۶) و… نشاندهنده تواناییاش در صداسازی و تیپسازی بوده است.
سخن گفتن در مورد ماندگارترین نقشآفرینیهای منوچهر والیزاده کاری بسیار دشوار است، زیرا که ماندگاری و خاطرهانگیزی صدای او در دوبله و رادیو و نیز تصویرش در بازیگری و اجرای تلویزیونی، در تعداد انبوه و متنوعی از فعالیتهای هنری برای چند دهه در ذهنها نقش بسته است اما به اختصار میتوان به دوبله در فیلمها و سریالهای خارجی مانند: مردی برای تمام فصول، شین، شور زندگی، پلنگ صورتی، گرسنگی، گوپی سرخ دست، مجموعه فیلمهای پلیس بورلی هیلز، آرزوهای بزرگ، سالواتوره جولیانو، پدرخوانده۲ و ۳، آغاز بتمن، آخرین قطار گان هیل، ماجرای نیمروز، همسایه خوب برای سام، بیگانگان در ترن، زوربای یونانی، آروارهها، فرانکشتاین جوان،میهنپرست، شاه لیر، گروه تعقیب، ژرفا، در برابر باد، در برابر آینده، شمال ۶۰، پیشتازان فضا، رودخانه برفی، قدرت و ایمان، رودخانه سرخ، بچههای واکسی، ذهن زیبا، مسیر سبز، هفت سامورایی، مردی پشت ابر، داستان زندگی (هانیکو)، سالهای دور از خانه (اوشین)، جنگجویان کوهستان، پوآرو، شرلوک هولمز، فرار از زندان، پزشک دهکده، مدیرکل، مردان خشن، کومانچروها، آخرین سامورایی، گوشهگیران آلتونا و… اشاره کرد. همچنین در مورد فیلمها و سریالهای ایرانی میتوان از آثاری چون: دلیرستان تنگستان، هزاردستان، ای ایران، در مسیر تندباد، شیلات، کوچک جنگلی، خوشخیال، روزی روزگاری، خورشید شب، سنگ و شیشه، تازیانه بر باد، دکل، عقیق، گل سرخ، خواستگاری، پهلوانان نمیمیرند، مرغ حق، باغ گیلاس، کشتی آنجلیکا، گرگها، پدربزرگ، سراب، مرگ پلنگ، زرد قناری، مأموریت آقای شادی، قانون، ریشه در خون، بلوف، مردان آنجلس، مریم مقدس و… نام برد. یکی از معروفترین و محبوبترین آثار استاد والیزاده در دوبله کارتون و انیمیشن، کارتون لوک خوششانس بود که با مهارت و خلاقیتی فوقالعاده، آن را برای بسیاری شیرین و خاطرهساز کرد اما از دیگر صداپیشگیهای او در انیمیشن میتوان از عصر حجر، دنیای قشنگ شارلوت، مهاجران، بچههای مدرسه والت، داستان اسباببازی و… نام برد.
حضور وی در برنامه رادیویی پرطرفدار صبح جمعه با شما و برنامههای تلویزیونی کمیک مانند جدی نگیرید، در کنار شماری از دیگر هنرمندان طناز نیز از یادگارهای درخشان سوابق هنری منوچهر والیزاده بودند. صداپیشگی بهجای شماری از بازیگران مطرح خارجی و داخلی نظیر: کرگ داگلاس، رایان اونیل، استوارت ویتمن، جورج کلونی، رابرت دنیرو، مونتگومری کلیفت، رابرت واگنر، ویل اسمیت، استیو مککوئین، ارول فلین، ترنس هیل،کلینت ایستوود، نیکلاس کیج، ادی مورفی، تام هنکس، هریسون فورد، مل گیبسون، راسل کرو، تام کروز و… و بازیگران ایرانی نظیر رضا رویگری، محمود جوهری، آتیلا پسیانی، امین تارخ، محمود جعفری، اسماعیل محرابی، عبدالرضا اکبری، بهزاد رحیمخانی، محمد صالح علا، محمود دینی، زکریا هاشمی، دانیال حکیمی، جلیل فرجاد و… در کارنامه هنری او قابل مشاهده است. همچنین بازی در سریالهای تلویزیونی نظیر خانه در آتش، فراق، خانه بخت و بازی در برخی فیلمهای سینمایی و تلویزیونی از یادگارهای وی بودهاند. حضور در نمایشهای رادیویی نظیر کارگران در کنار محمود قنبری و کارگردانی رادیویی پرویز بهادر، اجرای گرم و صمیمی و دلچسب در برنامه وزین سینما و دوبله و داوری مسابقه جادوی صدا از دیگر یادگارهای استاد والیزاده هستند.
خاطرهسازی از جنس صدا
روزی روزگاری دریک
زندهیاد ایرج رضایی، صاحب صدای ماندگار مردی دیگر از قبیله دوبله بود که دو روز قبل از زندهیاد والیزاده جهان را بدرود گفت. ایرج رضایی، یکی از گویندگان و هنرمندان خلاق و زینتدهنده آثار هنری، از نیمه دوم دهه ۳۰ وارد این عرصه شد و در طول چندین دهه، آثار ماندگاری از خود و هنر نابش بر جای گذاشت. هم به عنوان گوینده نقشها و مدیریت دوبلاژ در فیلمها و سریالهای خارجی و ایرانی، مستند و نیز چند کارتون محبوب و خاطرهساز و هم بهعنوان راوی در برخی آثار رادیویی و تلویزیونی، و نیز بهواسطه قلمش در فیلمنامهنویسی، کارگردانی و بازیگری و در کنار اینها هنرمندی بود دارای ذوق و شناخت از موسیقی. گاهی هم فیلمنامه و هم دوبله فیلم را بهعهده گرفت.نقشهای ماندگار او در قامت صداپیشه بسیار است. او بهجای کارآگاه عبوس اما خوشقلب آلمانی، دریک صحبت کرد. در دوبله فیلم محمد رسولالله(ص) ساخته مصطفی عقاد در نقش یاسر، پدر عمار حضور داشت و… بسیاری اوقات بهجای نقش پیرمردهایی مهربان با بازی کیومرث ملکمطیعی، حسین کسبیان، ناصر گیتیجاه، میرحسین معلومی سخن گفت؛ در قامت سرهنگ عراقی اما باوجدان نبردی دیگر با بازی حسین خانیبیگ صدا و هنرش را نشان داد یا توانست نظامی منحصربفردی را در همشاگردیها با بازی مهدی فتحی به نمایش بگذارد. یکی از ماندگارترین صداپیشگیهای او در مجموعه نمایشی روزی روزگاری به کارگردانی امرالله احمدجو به جای شخصیت قلیخان بود که بخشهایی از این هنرنمایی پس از درگذشت وی در فضای مجازی بارها بازنشر شد.