سعید روستایی، علارغم همه فراز و نشیبهایی که در حوزه سینما داشته، از معدود کارگردانان جوان سینمای ایران است که علاوه بر مردم، منتقدین زیادی را هم مشتاق به دیدن آثارش کرده است. با اکران فیلم زن و بچه، نام او دوباره از گوشهکنارهای جامعه به گوش میرسد. این فیلم که تجربه چهارم سعید روستایی در ساخت فیلم بلند است، از ۱ مرداد سال ۱۴۰۴ اکرانش را در سینماهای ایران شروع کرد.
ابد و یک روز
روستایی، به عنوان یکی از جوانترین کارگردانان سینمای ایران در سال ۱۳۹۴ با فیلم ابد و یک روز، به سینمای ایران معرفی شد. ابد و یک روز علاوه بر فروش موفقی که در گیشه داشت، روستایی را به عنوان کارگردانی جدی و خوشآتیه در معرض دید منتقدان و مخاطبان سینما قرار داد. روستایی با ساخت فیلم ابد و یک روز، تحسینهای بسیاری را برای خود به ارمغان آورد و این مسئله باعث شد که انتظارات از او بالاتر برود.
متری شیش و نیم
متری شیش و نیم را میتوان دنباله کار کارگردان جوانی دانست که حالا علاوه بر استعداد، چاشنی تجربه را هم در ساخت آثارش دخیل میکند. این فیلم هم مانند ابد و یک روز برای روستایی پیامدهای بسیار مثبتی را به همراه داشت و توانست موقعیت روستایی را به عنوان کارگردانی که علاوه بر جامعه، سینما را هم میشناسد، تثبیت کند. اگر چه که گاهی اوقات در آثار روستایی شاهد محو تدریجی سینما به نفع مسائل اجتماهی هستیم، اما با وجود این، میتوان روستایی را در متری شیش و نیم هم کارگردانی دانست که در یک اثر «سینمایی» به اجتماع پرداخته است؛ مسئلهای که رفتهرفته در آثار روستایی کمرنگ و کمرنگتر شد.
برادران لیلا
اگر تا پیش از برادران لیلا با کارگردانی طرف بودیم که فیلمهای اجتماعی میساخت، با فیلم برداران لیلا کمکم سویههای سینمایی این کارگردان جوان رو به افول رفت و ابعاد اجتماعی آثار او بر فرم سینماییاش غلبه کرد.برادران لیلا شروع حرکت سعید روستایی به سمت فیلمهای اجتماعی غیر سینماییای بود که تفاوت بین روستایی و دیگر فیلمسازان اجتماعی را کمرنگ میکرد. دیگر خبری از داستان نبود. ایدههای کارگردانیِ جوانی که با فیلمهای اولیهاش خودش را به عنوان فیلمسازی خوشفکر نشان داده بود، کمکم از دست میرفت و حالا سعید روستایی فقط یک فیلمساز اجتماعی بود.
زن و بچه
بیشتر از چند روز از اکران این فیلم نمیگذرد و ما با خیل عظیمی از نارضایتیها از عملکرد روستایی در آخرین فیلمش طرف هستیم. با وجود مشکلاتی که سر راه روستایی برای اکران فیلم «برادران لیلا» وجود داشت، دوستداران او منتظر بودند تا پس از یک وقفه چندساله، روستایی با همان قدرت همیشگی به سینما برگردد. با این حال «زن و بچه» را نمیتوان نماینده خوبی برای کارگردانی دانست که در ۲۶ سالگی فیلمی مثل ابد و یک روز را ساخته است.
زن و بچه حتی بیشتر از برادران لیلا دچار کلیشههایی است که ابعاد سینمایی کار روستایی را کمرنگ میکنند. تمام ایراداتی که به فیلم برادران لیلا وارد بود را میتوان ضرب در چند کرد و در مورد فیلم زن و بچه هم تکرار کرد. ضعف در فیلمنامه و شخصیتپردازی، نبود ایده کارگردانی مشخص، نمایش مسائل اجتماعی به شکلی غیر سینمایی و…
در این بین میتوان بازی بازیگران فیلم را مورد ستایش قرار داد و گفت که روستایی در استفاده از بازیگرانش، تقریبا مثل همیشه، موفق بوده است. بازی پریناز ایزدیار به عنوان مادری تنها را در این فیلم میتوان ایفای نقشی استاندارد قلمداد کرد. با این وجود، این مسئله به تنهایی نمیتواند فیلم سعید روستایی را نجات بدهد و خاطره فیلمهایی مثل ابد و یک روز و متری شیش و نیم را برای مخاطبین سینما تکرار کند.
ابعاد اجتماعی فیلم هم روی هم رفته بد به نظر نمیرسند و معلوم است که روستایی هر قدر که خط و ربطش را با سینما از دست داده، همچنان با جامعه و مردم جامعهاش آشناست.در کل فیلم «زن و بچه» ارزش تماشا را دارد، اما به هیچ عنوان نمیتواند برای ما یادآور روزهای اوج سعید روستایی باشد.