فوتبال ایران همیشه سرشار از استعدادهای بزرگ بوده اما در دهه های اخیر تیم ملی از کسب جام های مهم در قاره ناکام مانده و نتوانسته کاپی را بالای سر ببرد. با این حال بازیکنان ایرانی در فوتبال اروپا توانستند اتفاقات ماندگاری را رقم بزنند و تیم ملی هم در جدال با تیم های بزگ نظیر پرتغال، اسپانیا و آرژانتین حتی با وجود شکست یا تساوی نمایش فوق العاده ای داشتند و توانستند فراتر از انتظارات ظاهر شوند.
ایران آمریکا؛ گل قرن در بازی قرن
تیم ملی فوتبال ایران بعد از صعود دشوار به جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه در دومین بازی خود در رقابت ها به مصاف آمریکا رفت تا بازی قرن شکل بگیرد. شاگردان جلال طالبی در یک بازی به یادماندنی با نتیجه ۲ بر یک آمریکا را شکست دادند. در این مسابقه حمید استیلی با یک ضربه سر توانست دروازه حریف را باز کند؛ گلی که بعدها گل قرن لقب گرفت. البته فرار مهدوی کیا در این دیدار پایه گذار گل دوم ایران در این مسابقه بود تا مادر بازی ها یا سیاسی ترین بازی جام با برد شیرین ایران همراه شود. این اولین پیروزی تیم ملی فوتبال ایران در تاریخ جام های جهانی بود. با توجه به روابط سیاسی ایران و آمریکا این بازی بعد ازگذشت بیش از ۳۰ سال هنوز هم در رده بازی های ماندگار جام قرار دارد.
ایران استرالیا؛ ممکن شدن غیرممکن ترین اتفاق!
بعد از تساوی یک یک ایران و استرالیا در ورزشگاه آزادی و با توجه به قدرت زردپوشان کمتر کسی تصور می کرد که تاریخی ترین اتفاق تاریخ فوتبال ایران در ملبورن رخ بدهد. جایی که شاگردان ویرا با ۲ گل کیول و ویدمار از ایران پیش افتاده بودند و خود را برای جشن صعود آماده می کردند اما به یک باره ورق برگشت. لذت بخش ترین اشتباه داوری به نفع فوتبال ایران رخ داد و کریم باقری توانست روی پاس خداداد عزیزی دروازه بوسنیچ را باز کرد.
این پایان کار سفیدپوشان آسیایی نبود و علی دایی با یک پاس در عمق خداداد عزیزی را در موقعیت تک به تک قرار داد و او هم به راحتی دروازه استرالیا را باز کرد تا آب سردی بر پیکره میلیون ها استرالیایی ریخته شود. ایران در ملبورن غیرممکن ترین اتفاق را رقم زد و توانست با غلبه بر حریف پرآوازه برای دومین بار مسافر جام جهانی شود. شکست تیم پرآوازه استرالیا مقابل ایران یکی از تاریخی ترین مسابقه های فوتبال را رقم زد و حتی این پیروزی هنوز هم در میان ایرانی ها به عنوان شیرین ترین اتفاق فوتبالی نام برده می شود.
دایی؛ آقای گلی که در اروپا هم گل زد
علی دایی سه گل در لیگ قهرمانان اروپا به ثمر رسانده است. البته کل گل های اروپایی دایی چهار بوده که یک گل آن در مرحله پلی آف بوده و سه گل دیگر در مرحله گروهی این رقابت ها به ثمر رسیده است. آقای گل فوتبال جهان با پیراهن هرتابرلین دو گل به چلسی زده است. اولین گل در دقیقه ۳ و دومین گل در دقیقه ۷۰ به ثمر رسید. یکی از این دو گل با اشتباه مدافع چلسی و دومی با ضربه سر دایی به دست آمد. علی دایی همچنین توانست در دیدار برابر میلان گل تساوی بخش هرتا را به ثمر رساند. دایی در گوشه محوطه جریمه صاحب توپ شد و در کشاکش با مدافع میلان توانست توپ را به گوشه دروازه این تیم بچسباند. گلزنی های علی دایی در لیگ قهرمانان اروپا در آن سال ها بسیار مورد توجه قرار گرفت و دبل یک آسیایی در رقابت های مهم اروپایی اتفاق جالب توجهی به حساب می آمد.
سردار؛ گلزنی مقابل بایرن مونیخ و اتلتیکومادرید
سردار آزمون در لیگ روسیه موفق به کسب عنوان آقای گل شده است. آزمون و جهانبخش (آقای گل هلند) تنها بازیکنان ایرانی هستند که موفق به کسب عنوان گلی در یکی از لیگ های اروپایی شده اند. مهاجم نوک تیم ملی گل های حساسی نیز برای زنیت در لیگ قهرمانان به ثمر رسانده است. آزمون چهار بار در لیگ قهرمانان گل زده که هر چهار گل در مرحله گروهی بوده است. از این چهار گل دو گل در فصل ۲۰۱۹-۲۰ برابر تیم های بنفیکا و لیون با پیراهن تیم روستوف و دو گل نیز در فصل ۲۰۲۰-۲۱ برابر تیم های قدرتمند اتلتیکومادرید و بایرن با پیراهن زنیت به ثمر رسیده است.
مهدوی کیا؛ موشکی که به یوونتوس خورد
مهدوی کیا گل اروپایی خود را در دیداری مهم به ثمر رسانده است. در سال ۲۰۰۰ تیم یوونتوس که هنوز درگیر ماجراهای کالچو پولی نشده بود و از حضور فوق ستاره هایی مانند زیدان بهره می برد برابر هامبورگ با تساوی ۴-۴ متوقف شد. مهدوی کیا در این دیدار پاس کات بک را پس از دفع ناقص دروازه بان یووه با تکل به تور دروازه چسباند.
طارمی و قیچی که او را به پوشکاش نزدیک کرد
مهدی طارمی که دیگر کسی به بهترین بودنش در فوتبال ایران شک ندارد یک فصل رویایی را در پورتو سپری می کند. او که فصل قبل همراه با تیم نه چندان مطرح ریوآوه به عنوان آقای گلی لیگ پرتغال رسید شروع فوق العاده ای در پورتو داشت. اما اوج کار او در بازی با یوونتوس و البته چلسی بود. مهدی طارمی در اولین بازی که در لیگ قهرمانان اروپا در ترکیب اصلی تیمش قرار گرفت توانست در همان دقایق ابتدایی گلزنی کند و در بازی برگشت هم یک پنالتی بگیرد تا سهم زیادی در صعود تیمش به یک چهارم نهایی داشته باشد.
البته او با اخراج در بازی برگشت با یوونتوس کار پورتو را سخت کرد. همین کارت قرمز سبب شد او در بازی رفت مقابل چلسی غایب باشد و با توجه به شکست دو بر صفر پورتو همه منتظر حضور این بازیکن در ترکیب اصلی تیمش در بازی برگشت باشند اما این اتفاق رخ نداد. طارمی از دقیقه ۶۳ وارد زمین شد اما با ضربه ای که در ثانیه های پایانی زد حسرت کونسیسائو را به خاطر فیکس نشدنش به همراه داشت. او با یک قیچی زیبا و دیدنی دروازه مندی و چلسی را باز کرد تا پورتو با یک گل این بازی را ببرد هرچند صعود نکرد. قیچی طارمی به مانند ضربه زیبای جهانبخش به همین تیم لندنی به تیتر یک روزنامه های پرتغالی و البته صفحات مجازی تبدیل شد. گلی که همه از آن به عنوان سه نامزد نهایی جایزه پوشکاش ۲۰۲۱ نام می برند.
گل نکونام به کهکشانی ها
حدود چهارده سال پیش تیم های اوساسونا و بوردو دیدار برگشت خود در مرحله یک شانزدهم نهایی لیگ اروپا را در پمپلونا برگزار کردند. دیداری که با هنرنمایی جواد نکونام در آخرین ثانیه های بازی به سود اوساسونا به پایان رسید. اوساسونا که در بازی رفت در خانه بوردو فرانسه به نتیجه تساوی بدون گل رسیده بود، در دیدار برگشت و در حضور بیش از ۲۵ هزار تماشاگر ورزشگاه السادر از این تیم فرانسوی پذیرایی کرد.این بازی با قضاوت دومنیکو مسینا برگزار شد. یاران نکونام گرچه برتری محسوسی نسبت به مهمان خود داشتند اما نتوانستند در طول ۹۰ دقیقه بازی کاری از پیش ببرند تا بازی با نتیجه بدون گل به اتمام برسد.
این نتیجه باعث شد تا چهره پیروز میدان پس از جدال در دو وقت اضافه ۱۵ دقیقه مشخص شود . نیمه نخست وقتهای اضافه نیز بدون رد و بدل شدن گل به اتمام رسید تا تیم پیروز در ۱۵ دقیقه دوم وقتهای اضافه مشخص شود. در این نیمه نیز دو تیم تا دقیقه پایانی نتوانستند گلی را به ثمر برسانند اما در دقیقه ۱۲۰ این دیدار جواد نکونام فرشته نجات اوساسونا شد. در حالیکه تماشاگران حاضر در استادیوم خود را مهیای ضربات پنالتی کرده بودند، یک ارسال از سمت چپ خط حمله اوساسونا با پرواز بلند جواد نکونام همراه شد و او با یک ضربه سر دیدنی تیمش را در دقیقه ۱۲۰ به گل رساند. نکونام با گلی که وارد دروازه حریف کرد تیمش را به دور بعد رقابتهای جام یوفا برد. در هفته نوزدهم لالیگا نیز جواد نکونام در ورزشگاه سانتیاگو برنابئو با ضربه سر دروازه کهکشانی ها را باز کرد تا مهم ترین گل دوران بازیگری خود را به ثمر برساند. در دقیقه ۲۰ ضربه ارسالی پلاسیل از جناح چپ را نکونام با ضربه سر به گل تبدیل کرد هرچند که در نهایت اوساسونا بازنده این جدال بود.
ایران – آرژانتین؛ امان از مسی!
کی روش و شاگردانش در مصاف با آرژانتین باید مقابل غول ها قرار می گرفتند؛ نایب قهرمان جام جهانی ۲۰۱۴ در آن دوره بهترین های جهان را در اختیار داشت. مسی، هیگواین، دیماریا، زابالتا، ماسکرانو، آگوئرو هرکدام برای تغییر یک نتیجه کافی بودند اما حالا ایران باید مقابل تمام آن ها قرار می گرفت. بسیاری براین عقیده بودند که کی روش باید از سیستمی در این مسابقه استفاده کند که ایران گل های کمتری را دریافت کند.
حتی همان نتیجه صفر صفر پایان نیمه اول را بسیاری باور نداشتند؛ دقایق و ثانیه ها که به ۹۰ نزدیک می شد علاوه بر استرس، غرور هواداران از نمایش دلپذیر شاگردان کی روش هم افزایش پیدا می کرد اما یک اعجوبه تفاوت ها را رقم زد. اصرار نکونام برتک روی در زمین خودی و البته نبوغ لیونل مسی ضربه سختی را به ایران زد و سبب شد شاگردان سابیای فقید با یک گل به برتری برسند. پنالتی نگرفته زابالتا از سوی مازیچ، ضربه سر قوچان نژاد و دریبل جهانبخش جزو اتفاقات به یادماندنی آن بازی بود؛ بازی که حسرت بزرگی را برای ایرانی ها داشت اما همه به نمایش رویایی شاگردان کی روش افتخار کردند.
ایران- اسپانیا؛ نوک پای مزاحم برای خلق شگفتی!
آقای کافو یک جام جهانی بی نظیر برای ایرانی ها رقم زد. در حالی که همه تصور می کردند در بهترین حالت ایران در همان بازی دوم خود در روسیه امیدش برای صعود از بین می رود اما همه چیز برعکس شد و ایران تا آخرین ثانیه شانس صعود داشت. بازی ایران مقابل شاگردان فرناندو هیرو هم دست کمی از جدال با آرژانتین نداشت.
لایی امیری به پیکه و ضربه سر طارمی به دروازه دخه‌آ از جمله اتفاقات جالب توجه این مسابقه بود؛ البته اگر استارت و پرتاب اوت محمدی را کنار بگذاریم! بدشانسی های ایران در بازی های بزرگ در برابر یکی از بهترین تیم های جهان هم ادامه داشت. علیرضا بیرانوند و مدافعان ایران در این مسابقه عملکرد بی نظیری داشت اما نوک پای رضاییان تمام زحمات را به هدر داد و باعث شد دیگو کاستای نه چندان محبوب تک گل این مسابقه را برای اسپانیا به ثمر برساند. ایران شانس به تساوی کشاندن بازی را داشت و این اتفاق هم توسط سعید عزت اللهی رخ داد اما VAR و البته کمک داور به درستی گل ایران را مردود کردند تا این بازی بزرگ هم به ضرر ایران تمام شود و فقط خاطرات آن باقی بماند.
ایران – پرتغال؛ حسرتی بزرگ برای همیشه
دیدار ایران و پرتغال در مرحله گروهی جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه نبرد دو تیم برای صعود به مرحله بعد بود. حضور رونالدو در این مسابقه بزرگترین امید قرمزپوشان برای صعود بود اما بازیکنان ایران به خوبی این بازیکنان را مهار کردند و حتی داور می توانست ستاره بزرگ شماره ۷ را از بازی اخراج کند اما این اتفاق رخ نداد تا او در بازی بماند. قبل از سوت پایان نیمه اول کوارشما با یک ضربه زیبا دروازه بیرانوند را باز کرد و در نیمه دوم بهترین بازیکن جهان می توانست گل دوم پرتغال را به ثمر برساند تا خیال شاگردان سانتوس از صعود راحت باشد اما بیرانوند این اجازه را نداد و با مهار ضربه پنالتی زن ترین بازیکن جهان ایران را در جام نگه داشت.
گرفتن ضربه پنالتی رونالدو توسط دروازه بان ایران جزو اتفاقات مهم این جام بود. با وجود اینکه VAR در بیشتر موارد علیه ایران بود اما این بار سبب شد که داور در دقایق پایانی برای ایران ضربه پنالتی اعلام کند و برخلاف رونالدو، کریم انصاری فرد به زیبایی دروازه پرتغال را باز کرد تا ایران با به تساوی کشاندن مسابقه فقط یک گل برای صعود نیاز داشته باشد. مهدی طارمی می توانست در ثانیه پایانی مسابقه دروازه پاتریسیو را بازکند و برای همیشه در تاریخ فوتبال ایران جادوانه شود اما با بدشانسی ضربه او قسمت بیرونی تور دروازه را لمس کرد و پرتغال با این تساوی راهی دور بعد شد. این بازی بزرگترین حسرت فوتبال ایران در سال های اخیر بود که می توانست به اولین صعود ایران به دور دوم جام های جهانی ختم شود.
