ایوب آقاخانی که این روزها آخرین مراحل نگارش نمایشنامه تازه خود را طی میکند، میگوید: بهار گذشته در چنین روزهایی درباره برکات کرونا صحبت کردیم ولی متاسفانه ثابت شد میزان خسارات و معایبش بیشتر بوده و این آزاردهنده است.
این نمایشنامهنویس که در حوزه کارگردانی و بازیگری هم فعال است، در گفتگو با ایسنا از مشغلههای فعلی خود میگوید؛ فیلمهایی که بازی کرده، نمایشنامهای که نگارش آن رو به پایان است و برنامههای جانبی دیگری مانند برگزاری مسابقات و کارگاههای آموزشی نمایشنامهنویسی.
آقاخانی هم جزو نویسندگانی بود که در دوران کرونا دست به قلم شد تا درباره این مهمان ناخوانده بنویسد. او سال گذشته که از نگارش این نمایشنامه خبر داد، از برکات کرونا هم سخن گفت ولی حالا که آخرین مراحل نگارش نمایشنامه خود را طی میکند، متاسف است که بلایای این ویروس عجیب بیش از برکاتش بوده است.
او که برای نگارش این نمایشامه در قیاس با متون دیگرش ، روند طولانیتری را طی کرده، میگوید: با وجود طولانی شدن زمان نگارشش، خوشحالم چون با بلوغ بیشتری ارایه میشود. در فرایند نوشتن این نمایشنامه از طرح تا نسخه نهایی، تجربیات شگرفی بر جهان و مردم کشور خودمان حادث شد که اصلاح و بازنگری در متن را در پی داشت. بنابراین آگاهیهای بیشتر از زمانه و چرخشهای این دوران غریب سبب شد نمایشنامه پختهتری به دست آید.
این نمایشنامهنویس که به تازگی نام نمایشنامه خود را انتخاب کرده و از این انتخاب خوشنود است، ادامه میدهد: نام این نمایشنامه «۱۹۹۹» است که به این شیوه خوانده میشود: «نوزده، نود و نه» اشارهای است به زمان ورود کرونا که به آغاز سال ۹۹ برمیگردد و عنوان این ویروس که کویید ۱۹ است. به نظرم نام ظریفی است و بابت انتخاب آن ذوق زدهام. مرا ببخشید اگر این عنوان را این چنین دوست میدارم!
آقاخانی در ادامه از برنامههای گوناگون خو در یک سال گذشته صحبت میکند: با وجود همه سختیها و محدودیتها سعی کردم سال ۹۹ را به رخوت نگذرانم اما چشمانداز سال ۱۴۰۰ برایم محو است. با این حال نمایشنامه «۱۹۹۹» را به امید تولید مینویسم هرچند بیشتر به تولید آن در قالب تله تئاتر خوشبین هستم تا اجرای صحنهای. به هر حال آن را به امید بهتر شدن این وضعیت و ثبات نسبی مینویسم. امیدوارم رفتار با این ویروس را بیاموزیم و این اندازه دچار نوسان نشویم.
او درباره احتمال انتشار این نمایشنامه پیش از تولید آن نیز توضیح میدهد: اول باید آماده شود. در فرآیند همه کارهایم تولید و نشر را به موازات یکدیگر پیش بردهام ولی الان درباره تولید این نمایشنامه در قالب اجرای صحنهای تردید دارم. هرچند معتقدم تعطیلی مداوم تئاتر در یک سال گذشته، تشنگی مخاطب را در پی داشته و اگر هوشمند باشیم میتوانیم از این عطش به خوبی استفاده کنیم ولی دلتنگی و اشتیاق یک بحث است و اعتماد به حضور در سالن، بحثی دیگر.
این کارگردان تئاتر در تکمیل سخن خود اضافه میکند: تشنگی تماشاگر به معنای آشتی او با سالن تئاتر نیست بلکه در وهله اول او باید برای حضور در سالن احساس امنیت کند . ممکن است تماشاگری با وجود ولعی که برای دیدن تئاتر دارد، در کنار کسالتهای مختلف جسمی و ذهنی، اگر با خبر شود هنرمند مورد علاقهاش اثری روی صحنه برده، تنها به یک لبخند بسنده کند. بنابراین باید ببینیم به جز لبخند، اقدام دیگری از جانب او انجام میشود یا نه.
آقاخانی میافزاید: من خود بی نهایت مشتاق تئاتر هستم. تمام سلولهایم که همواره معتاد به تئاتر بودهاند، حس و حال کسی را دارند که در حال ترک است هرچند هرگز قادر به ترک تئاتر نخواهند بود ولی اگر با خبر شوم که هنرمند مورد علاقهام نمایشی روی صحنه برده، طبیعتا هیجانزده میشوم و ممکن است اشکی هم به چشم بیاورم ولی این الزاما به معنای آن نیست که حتما به دیدن نمایش او بروم. بازگرداندن اعتماد مخاطب برای حضور در سالن تئاتر نیازمند سیاستگذاری کلان است و حال آنکه ما هنوز در سیاستگذاریهای خرد هم گیر کردهایم.
او سپس درباره داستان نمایشنامه «۱۹۹۹»(نوزده، نود و نه) توضیح میدهد: به سنت برخی از نمایشنامههایم که کم تعدادتر هستند، تلفیقی است از تجرید و روایت رئالیستی و گروتسک جذابی است درباره زوجی که تازه ازدواج کردهاند و سطح تحصیلات متفاوتی دارند و اولین سالگرد ازدواجشان همزمان با ورود کرونا در نوروز سال ۹۹ است.
این مدرس تئاتر درباره دیگر فعالیتهایش میگوید: در دو فیلم «خائن کشی» کار آقای مسعود کیمیایی و «حرف آخر » کار ابراهیم شفیعی و همینطور سریال «بیگانهای با من است» کار احمد امینی بازی کردم. حالا هم مشغول بازی در فیلم «فصل آلوچههای سبز» به کارگردانی فرشاد بیات هستم. سال گذشته در برنامه «شبهای هنر»، اجرای میز تئاتر را بر عهده داشتم. همچنانکه به صورت قطرهچکانی مشغول نوشتن دومین رمانم هم هستم.
او ادامه میدهد: علاوه بر اینها مسابقه ملی نمایشنامهنویسی «چهارراه» را هم راهاندازی کردم که اسفند سال گذشته فراخوان دمین دوره آن منتشر شد و امیدوارم تا روز قلم، همه علاقهمندان به نوشتن، فرصت شرکت در این مسابقه را بیابند. ضمن اینکه پروژه آموزشی «چهار فصل» حتی به صورت آنلاین ادامه خواهد داشت.
آقاخانی در بخش پایانی این گپ و گفت از موضوع بهداشت و درمان که این روزها دغدغهای همگانی است، سخن میگوید.
این کارگردان تئاتر خاطرنشان میکند: سیستم بهداشت و درمان ما در دنیا جزو بهترینهاست ولی متاسفانه در چند وقت اخیر بیبرنامگی و ورود نهادهای گوناگون که رفتارهای ناهماهنگ را در پی داشته، سبب شده از کارآمدی همیشگی این وزارتخانه بیبهره بمانیم و اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، احتمالا در زمینه خدماترسانی بهداشت و درمان دوران کرونا در ردههای زیرین جهان قرار خواهیم گرفت به همین دلیل امیدوارم زودتر در این باره به هماهنگی و سیاستگذاری درستی دست پیدا کنیم.