از آزمون و خطا تا جَو گرفتگی در نمایش خانگی

او در گفت‌وگویی  درباره اینکه با توجه به حضور پررنگ سینمایی‌ها در عرصه ساخت سریال شبکه نمایش خانگی چه پیش‌بینی‌ای می‌توان از وضعیت تولیدات سینمایی در یکی دو سال آینده داشت؟ بیان کرد: دراین‌باره شاید بهتر باشد کمی کلی‌تر قضیه را نگاه کنیم. به اعتقاد بنده در وضعیتی که کرونا برای ما رقم زده سرعت بروز بعضی حوادث که قطعاً در ۱۰ سال آینده اتفاق می‌افتاد، تسریع پیدا کرد از جمله شبکه نمایش خانگی و پلتفرم‌ها که در همه جای دنیا وارد شده‌اند و کم‌کم بخشی از عرصه اکران را به خود اختصاص می‌دهند. این دو فرصت، چند سالی بود که در ایران شروع به کار کرده بودند  که البته حرکتشان بسیار ملایم و آرام بود و فکر می کنم ۱۰ سال آینده به وضعیت امروز می‌رسیدند، اما کرونا، خانه‌نشینی و تعطیلی سالن‌های سینما سرعت رشد این پلتفرم‌ها را بالا برد و آن‌ها توانستند جای خود را باز کنند.

او اضافه کرد: این رشد سرعت سبب شده مخاطب جدیدی را علاوه بر مخاطبان فرهنگی و علاقه‌مند به دیدن فیلم و سریال پیدا کنیم؛ مخاطبانی که شاید انجام یک سفر شهری برای رفتن به سینما را سخت می‌گرفتند ولی وقتی فیلمی در شبکه نمایش خانگی نشان داده می‌شود آن را می‌بینند و این یک اتفاق مثبت و خوشایند است.

این کارگردان ادامه داد: نکته دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که به دلیل تعطیلی سالن‌های سینما، حجم فیلم‌های پشت اکران روز به روز بیشتر شده و طبیعتاً تولید فیلم برای ما خطرناک و نگران‌کننده است، چون اگر الان بخواهم فیلمی را تولید کنم باید فکر کنم با این حجم فیلم منتظر ،چه زمانی نوبت اکران به من می‌رسد! و برهمین اساس بازار کار دچار شرایط خطرناکی شده است. در این اوضاع راه افتادن تولید سریال‌های شبکه نمایش خانگی تعداد زیادی از بچه‌های سینما را مشغول به کار کرده که از این زاویه باید مثبت نگاه کرد وگرنه با شرایط بیکاری بسیار بدی مواجه می‌شدیم.

اسعدیان گفت:‌ نکته سوم هم نگرانی از رونق گرفتن شبکه نمایش خانگی به معنی تعطیلی سینما است که به باور من اصلا اینگونه نیست چون سینما تمام شدنی نیست. یادم می‌آید یک مقطعی عده‌ای فکر می‌کردند تلویزیون جای سینما را می‌گیرد، اما این اتفاق نیفتاد. بعدها که DVD آمد گفتند جای سینما را می گیرد ولی باز هم این اتفاق نیفتاد. البته الان قطعاً نباید انتظار داشته باشیم سالن‌های سینما رونق پیدا کند، چون حال روحی مردم و شرایط اقتصادی آن‌ها بد است و فشار و نگرانی از کرونا باعث می‌شود کمتر در فضای بسته حضور داشته باشند. اینکه فکر کنیم بعد از یکی دو ماه از بازگشایی، شرایط سابق برمی‌گردد تخیلی و رویایی است اما قطعاً در درازمدت سینما جایگاه خود را حفظ می‌کند. حتما آدم‌های زیادی هستند که دوست دارند فیلم‌ها را در سالن سینما تماشا کنند، به خصوص اینکه سینما رفتن دیگر فقط یک فیلم دیدن نیست، معمولا به مجتمعی می‌رویم و در کافی شاپ وقت می‌گذرانیم و خرید می‌کنیم و بعد هم فیلم می‌بینیم و به خانه برمی‌گردیم. این پکیج جای خود را حفظ خواهد کرد و قطعاً دوباره رونق می‌گیرد.

وی یادآوری کرد: اتفاق مثبت دیگر این است که متوجه شدیم بسیاری از فیلم‌ها ظرفیت سالن های سینما را ندارند و چه بهتر که در شبکه خانگی به شکل آنلاین عرضه شوند تا مخاطبِ خود را پیدا کنند و برای اکران بهتر فیلم‌هایی که ظرفیت بیشتری در سالن‌های سینما دارند، جا باز شود.

او درباره اینکه برخی معتقدند ادامه بی‌رونقی سالن‌ها سینما عادت سینما رفتن را از سر مردم می‌اندازد، گفت: ما به خاطر کرونا قطعا سال پرمخاطبی را در سالن‌های سینما نخواهیم داشت، ولی قبلا هم مردم راه‌های دیگری برای تماشای فیلم داشتند و در عین حال استقبال از سینما هم وجود داشت. سینما یک ضیافت و آداب است که در خانه به دست نمی‌آید. الان رونق نتفلیکس در آمریکا به این معنی نیست که سالن‌های سینما را نابود کرده چون سالن‌ها کار خود را می‌کنند و نتفلیکس هم کار خود را می‌کند. حداقل من خیلی ناامید نیستم و فکر می‌کنم جادوی سینما روی پرده از بین رفتن نمی‌رود و سر جای خود باقی می‌ماند.

او در پاسخ به اینکنه آیا اگر الان فیلمی را آماده اکران داشت، آن را در سینماها نمایش می‌داد؟ گفت: قطعاً خیر چون می‌دانم که تا چند ماه آینده و شاید تا آخر سال ۱۴۰۰ به وضعیت خوبی در اکران سینما نخواهیم رسید و این بسیار نگران کننده است. البته ما در شرایط پیچیده‌ای در ایران به سر می‌بریم چون از یک طرف در شرایط قرمز باید قرنطینه کامل اجرا شود اما بخاطر شرایط بد اقتصادی، دولت امکان تامین مالی مردم را ندارد پس مردم خودشان باید خرج خود را دربیاورند. در بعضی کشورها کمک‌های بلاعوض پرداخت می شدند اما در ایران همان وام یک میلیون تومانی هم که سال قبل گفته شد، مثل یک شوخی بود. این وضع ناخوشایند در سینما هم دیده می‌شود و صدای سالن‌دارها که باید حقوق کارکنان و هزینه‌های روزانه را بدهند، درآمده است. آخرین باری که سینماها باز بودند دیدیم که کمترین میزان فروش رقم خورد و مثلا فیلمی که در طی یک هفته چهار هزار بلیت در کل ایران فروخته بود، همزمان در شبکه نمایش خانگی ۵۰ برابر آن فروش داشت و این نشان می‌دهد که مردم هنوز اطمینان لازم را برای حضور در سالن های سینما ندارند. مجموع همه این‌ها باعث می‌شود در شرایط خیلی پیچیده‌ای باشیم و حتما در سال‌های آینده از ۱۳۹۹و ۱۴۰۰ در تاریخ ایران به شکل ویژه یاد خواهد شد.

اسعدیان که این روزها با مازیار میری مشغول ساخت سریالی در شبکه نمایش خانگی است و تاکید دارد که با تست‌های مکرر کرونا و حضور پزشک و مراقبت کار انجام می‌شود، در ادامه درباره کیفیت پایین برخی سریال‌های شبکه نمایش خانگی و اینکه به نظر می‌رسد فقط به صِرف حضور سرمایه و چند چهره اثری برای سود بیشتر ساخته می‌شود، بیان کرد:‌ شبکه نمایش خانگی در حال حاضر در مرحله آزمون و خطا است. الان یک جوی ایجاد شده که همه می‌خواهند برای شبکه نمایش خانگی کاری تولید کنند و فکر می‌کنند چقدر بازار خوبی است. سرمایه‌گذارها هم ورود می‌کنند و شاید کلیت فضا مقداری بی‌حساب و کتاب جلو می‌رود ولی به مرور زمان نقاط ضعف و قوت مشخص می‌شود. قطعاً باید سازماندهی بهتری صورت گیرد تا شبکه نمایش خانگی هم شیوه درست خود را از همین آزمون و خطاها پیدا کند. البته در این بین عده‌ای معتقدند تعداد زیاد سریال برای این شبکه خوب نیست، ولی فکر می‌کنم اتفاقاً خیلی هم خوب است و باید مثل سینما ژانرهای مختلفی را در شبکه نمایش خانگی داشته باشیم. قرار نیست ما هر شب سریال ببینیم و ممکن است من یکی را طبق علاقه خودم انتخاب کنم و باید برای سلیقه‌های دیگر هم حق انتخاب باشد.

همایون اسعدیان که در مقطعی رییس هیات مدیره خانه سینما هم بوده، در بخشی از این گفت‌وگو درباره برخی خبرهای حاشیه‌ای در فضای مجازی و تجربه مدیریت و رفع اختلاف‌ها و شکایت‌هایی که میان سینماگران رخ می‌دهد توضیح داد: در خانه سینما سه گونه رفتار برای حل اختلاف‌ها رایج است؛ گونه اول کدخدامنشی است که عموما توسط اصناف یا اعضای هیات مدیره یا مدیرعامل صورت می‌گیرد. گونه دوم مربوط به اختلاف‌های ناشی از قراردادهاست که حتماً در هیات داوری خانه سینما مورد بررسی قرار می‌گیرد. گونه سوم موضوعاتی است که جنبه اخلاقی و حیثیتی دارد که رسیدگی به این مسائل در صلاحیت شورای صیانت خانه سینما است. این بخش شاید سخت‌ترین بخش داوری‌هاست چرا که با آبرو و کرامت و شخصیت اعضا سر و کار دارد. فضای مجازی با همه امکانات و امتیازات قابل توجه خود گاهی به تریبونی برای فحاشی، اتهام‌زنی، تهمت‌های بی‌اساس و البته گاهی با اساس تبدیل می‌شود.

وی درباره اینکه آیا می‌تواند مصادیقی از مسائل شورای صیانت را در دوره مسئولیت خود بگوید، گفت: واقعیت این است که جلسات شورای صیانت و موضوعات مطرح شده در درون خانه و اصناف مرتبط محرمانه باقی می‌ماند و همیشه تلاش شده با یک روش درون صنفی تنبیه مناسب برای فرد خاطی در نظر گرفته شود و البته در برخی موضوع‌ها خصوصاً وقتی که معترض و شاکی عضو خانه سینما نیست و موضوع هم اخلاقی است تصمیم‌گیری بسیار دشوار است، به همین دلیل در این گونه موارد شاکی را به قوه قضائیه و رفتن به دادگاه راهنمایی می‌کنیم و در صورتی که پرونده به صدور حکم منجر شود و این حکم علیه همکارِ عضو خانه سینما باشد شورای صیانت باید به تناسب همان حکم از تعلیق تا سلب عضویت اقدام کند. امیدوارم همه ما متوجه تکالیف حرفه‌ای خود باشیم که در نظر مردم همچنان معتبر باقی بمانیم.

همایون اسعدیان در پایان درباره اظهارنظر سال گذشته خود در رابطه با پرداخت عیدی‌ها به اعضای خانه سینما و ارائه آمار و ارقامی از دوره مدیریت جواد شمقدری که مورد اعتراض جامعه صنفی تهیه‌کنندگان قرار گرفت، گفت: ظاهراً آمار و ارقامی که از طرف من در گفت‌وگویی اعلام شد صحیح نبوده است. طی چند دیدار با آقای سید ضیا هاشمی ایشان مواردی را مطرح کردند و متوجه خطا بودن این آمار شدم. اساساً طرح موضوع در آن گفت‌وگو از طرف من اشتباه بود و گاهی در میان یک صحبت مسائلی مطرح می‌شود که صرفاً منجر به ایجاد کدورت و افزایش تنش درون نهادهای صنفی می‌شود که از این بابت متاسفم.