قانون منع جذب بازیکن و مربی خارجی که حرف و حدیث زیادی در مورد آن وجود داشت و در لیگ بیستم مانع ورود افراد خارجی شد، با تصویب و ابلاغ از سوی فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ به باشگاهها رسما لغو شد که طی آن تیمهای لیگ برتری برای جذب بازیکن و مربی خارجی دیگر ممنوعیتی نخواهند داشت. تاریخ فوتبال ایران با قوانین مندرآوردی نه تنها بیگانه نیست بلکه از این قوانین عجیب در فوتبال کشورمان زیاد وضع شده و بیشتر آنها هم پس از یک یا ۲ سال به خاطر ناکارآمدی و برآورده نکردن انتظارات لغو شده است.
به خصوص در چند سال اخیر شاهد نمونههای زیادی از قوانین مندرآوردی بودهایم که از جمله آنها میتوان به قانون منع جذب دروازهبان خارجی، قانون سقف قراردادها و قانون منع جذب بازیکن و مربی خارجی اشاره کرد. مسئولان فعلی و وقت فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ در سالهای گذشته با استدلالها و دلایلی که عاری از نظرات کارشناسی و اهل فن بود قوانین و مقرراتی را تصویب و اجرا کردند که به جرات میتوان گفت نه تنها سودی برای فوتبال ایران نداشت بلکه باعث تضعیف و ضرر و زیان آن هم شد و از این رهگذر برخی باشگاهها و اشخاص ضررهای فراوانی را متحمل شدند.
زمانی که قانون منع جذب دروازهبان خارجی تصویب شد استدلال مسئولان فدراسیون فوتبال این بود که حضور دروازهبانان خارجی در تیمهای لیگ برتری مانع استفاده از استعدادهای ایرانی شده و این مسئله تضعیف دروازهبانی فوتبال ایران را در پی داشته است. البته قانون ممنوعیت استفاده از دروازهبانان خارجی، اولین بار در کشورهای عربی حوزه خلیجفارس به اجرا درآمد و در ایران هم چند سال اجرا شد اما تبعات خوبی نداشت. افزایش بیرویه قیمت دروازهبانهای داخلی، ایجاد رقابت کاذب بین چند دروازهبان خاص، افزایش ضریب اطمینان دروازهبانهای ایرانی از اینکه رقیبی در اندازه بینالمللی ندارند باعث تضعیف بیشتر دروازهبانی فوتبال ایران و متضرر شدن باشگاههای ایرانی شد.
درنهایت هم این قانون ناکارآمد پس از چند سال لغو و باشگاههای لیگ برتری توانستند دروازهبان خارجی به خدمت بگیرند. قانون سقف قراردادها هم مثل همین قانون منع جذب دروازهبان خارجی نه تنها کمکی به رشد و اعتلای فوتبال ایران نکرد بلکه شاهد دور زدن قانون از طریق ارقام نجومی خارج از قرارداد و از بین رفتن شفافیت مالی و قراردادها بودیم و درنهایت هم این قانون هم به بایگانی سپرده شد. در پایان لیگ نوزدهم نیز شاهد تصویب قانون عجیب منع جذب بازیکن و مربی خارجی ابتدا برای ۲ باشگاه پرسپولیس و استقلال و در ادامه برای همه باشگاههای لیگ برتری تصویب و ابلاغ شد.
استدلال فدراسیوننشینان و مسئولان وزارت ورزش و سازمان لیگ این بود که با وضع این قانون میتوان جلوی شکایتهای بینالمللی اعم از مربی و بازیکن خارجی از فوتبال ایران و باشگاههای ایرانی را گرفت! وضع این قانون درست در زمانی بود که فدراسیون فوتبال خود به واسطه شکایت مارک ویلموتس، سرمربی سابق و بلژیکی تیم ملی به فیفا بابت قرارداد ترکمنچایگونهای که با این مربی بسته بیش از همه در مظان اتهام خدشهدار کردن چهره فوتبال ایران در صحنه بینالمللی است.
علاوه بر آن در همان زمان شاهد شکایت برانکو، سرمربی سابق پرسپولیس و چند بازیکن خارجی این تیم علیه سرخها بودیم و چند شکایت هم از باشگاه تراکتور در فیفا مطرح شده بود. با این حال به زعم بسیاری وضع قانون منع جذب مربی و بازیکن خارجی بیش از آنکه به سود فوتبال ایران باشد و اعتبار و آبروی فوتبال ایران را در نظر گرفته باشد احتمالا برای محدود کردن چند باشگاه لیگ برتری از جمله باشگاه استقلال برای تقویت کادر فنی و تیم در نظر گرفته و تصویب شد! قطعا فوتبالدوستان به یاد دارند که استقلال لیگ نوزدهم را با آندرهآ استراماچونی، سرمربی ایتالیایی و سابق اینتر استارت زد و تا پیش از پایان نیمفصل هم نتایج خوبی گرفت و صدرنشین شد اما به خاطر مشکلات مالی و بدقولی مسئولان وقت باشگاه استقلال، استراماچونی اقدام به فسخ یکطرفه قرارداد کرد و به ایتالیا برگشت.
تحت فشار هواداران، مسئولان باشگاه و وزارت ورزش در ظاهر کارهایی را برای برگرداندن استراماچونی انجام دادند که بعدها مشخص شد تقریبا هیچ تلاشی برای بازگشت او صورت نگرفته و حتی به نظر میرسید ارادهای در کار بوده تا مرد ایتالیایی را از استقلال فراری دهند؛ آن هم در حالی که او پس از مدتها توانسته بود از این تیم بیسروسامان و تضعیفشده پایتخت، تیمی مدعی بسازد که با بازیهای زیبا نتیجهگرایی را هم مدنظر داشت و به دنبال قهرمانی بود. به زعم هواداران استقلال برخی از همین مسئله احساس خطر کردند و با وضع قانون منع جذب مربی و بازیکن خارجی عملا راه برگشت استراماچونی را بستند تا استقلال دوباره به همان وضع سابق برگردد.
در واقع تصویب این قانون به هیچ تیمی آسیبی نزد و تنها باشگاهی که متضرر شد استقلال بود و بابت همین مسئله استراماچونی هم خیلی راحت توانست شکایت کند و استقلال را در آستانه محکومیتی تاریخی قرار دهد. حالا پس از گذشت بیش از یک سال از وضع آن قانون مندرآوردی و ناکارآمد، سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال تصمیم به لغو آن گرفتهاند. این در حالی است که مشکل اصلی که همانا سوءمدیریت و بیکفایتی برخی مدیران ورزش و فوتبال به خصوص در زمان عقد قرارداد با بازیکنان و مربیان خارجی است، به قوت خود باقی است.