مشاور انتخاب آثار داستانی جشنواره فیلم کوتاه تهران معتقد است نوآوری، خلاقیت و تجربهگرایی مسائل مهمی هستند که باید در سینمای کوتاه مورد توجه قرار گیرند چرا که مدیوم فیلم کوتاه بیشترین امکان تجربهگرایی را فراهم میکند اما برخی از فیلمسازان شبیه به سینمای بدنه با آن برخورد میکنند.
سامان حسینپور در گفت وگو بیی با اشاره به اهمیت حیات و استمرار این رویداد، گفت: به نظر من برگزاری جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران به ویژه در این دوران یک الزام است، سالانه بیش از هزار فیلم کوتاه در ایران تولید میشود و قاعدتا این حجم از تولیدات، مستلزم ارائه و نمایش است.
وی ادامه داد: ترجیح من این است امکانی باشد که بر تعداد روزهای جشنواره افزوده شود تا فیلمهای بیشتری برای رقابت و نمایش انتخاب شوند.
مشاور انتخاب آثار داستانی سی و هشتمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران گفت: فکر میکنم سطح کیفی آثار نسبت به سالهای قبل پایین آمده است. شاید بخشی از آن به خاطر پاندمی کرونا است که به سینمای ایران صدمات زیادی وارد کرد و بخش دیگری هم قطعا به خاطر مشکلات مالی و افزایش ناگهانی هزینههای ساخت یک فیلم که بسیاری از فیلمسازان نتوانستند بودجه مورد نظرشان را تامین کنند و ترجیح دادند فیلم بد یا متوسط نسازند. آنچه واضح است تاثیر اقتصاد بر سینماست که انکار نشدنی است.
فیلمنامه، داستان و قصه برای من در انتخاب اولویت داشت؛ آنچه که به نظرم اکثر فیلمها در آن ضعف داشتند. گویا فیلمنامه کوتاه، قصه و قالب فیلم کوتاه را اشتباه متوجه شدهایم. به نظرم اولین سوالی که یک فیلمساز باید از خودش بپرسد این است که آیا این قصه و داستان در قالب فیلم کوتاه جوابگو و درست است و مخاطب را درگیر می کند؟ که متاسفانه ۷۰ درصد فیلمهای ارسالی این دوره از جشنواره گویی راه را اشتباه رفته بودند.
این فیلمساز تاکید کرد: آنچه برایم مهم بود در مرحله اول فیلمنامه و در ادامه تمهیداتی که فیلمساز در مسیر داستان فیلمش اندیشیده و از آن به درستی استفاده کرده یا نکرده است، بود. اما بسیاری از فیلمهای این دوره از جشنواره از نبود قصه مناسب فیلم کوتاه رنج می بردند.
حسینپور پذیرفته شدن جشنواره به عنوان مرجع ورود به آکادمی اسکار (اسکارکوالیفاید) شدن را یکی از اتفاقات بسیار خوب سالهای اخیر برای سینمای ایران دانست و گفت: این اتفاق به معنای تبدیل شدن جشنواره به درگاهی برای راهیابی به اسکار است. سینمای کوتاه ایران بسیار پر افتخار و این اتفاق بسیار فرخنده است. حالا برای فیلمساز معرفی شدن به اسکار قابل دسترستر از قبل است و ایجاد انگیزه می کند. گاهی اوقات برای ساخت یک اثر تاثیر گذار و شاهکار، فقط کمی امید و انگیزه؛ جرقه شروع فیلمساز و تولید یک فیلم است.
مشاور انتخاب آثار داستانی سی و هشتمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران ادامه داد: اگرچه تولیدات با مشکلات مالی زیادی روبه رو هستند، اما سیستم حمایتی جدیدی که انجمن راه اندازی کرده است، به نظر کاربردی و مفید میآید. هرچند در نهایت به خود فیلمساز برمیگردد که فیلمش را با چه کیفیتی بسازد. شخصا فکر میکنم اگر گزیدهتر حمایت شود اتفاقات بهتری رقم بخورد، در فیلمهای ارسالی این دوره از جشنواره، فیلمهای زیادی را از حمایتهای انجمن سینمای جوانان دیدم که خب شاید می توانست بهتر باشد و یا حتی ساخته نشوند.
متاسفانه ما در حال فراموش کردن ماهیت فیلم کوتاه هستیم، گرچه یک مدیوم مستقل و دارای قالب و چارچوب خود است اما نباید فراموش کنیم ما در این مدیوم کوتاه است که بیشترین امکان تجربه گرایی را داریم. اینجا است که میتوانیم حداکثر توان خلاق خود را بگذاریم و اتفاقاتی را رقم بزنیم که در سینمای بلند این امکان نیست. متاسفانه باید بگویم که دچار تکرار در فیلم کوتاه شدهایم.
وی افزود: با توجه به حجم آثار تولیدی، وجود جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران یک امر مهم است و مهمترین محفل فیلمسازان کوتاه به شمار میآید، کرونا باعث شد دوره قبل این جشنواره به اجبار با محدودیتهای زیادی برگزار شود که امیدوارم امسال با بهبود اوضاع از آنها کاسته شود. اگرچه شخصا با جشنواره آنلاین زیاد موافق نیستم، اما در هر صورت فرصتی برای فیلم دیدن است و جشنواره فیلم کوتاه چه آنلاین و چه فیزیکی در تلاش است که امکان دیده شدن فیلمها را فراهم کند که از این نظر باید سپاسگزار بود.
این فیلمساز ادامه داد: نبود تجربه گرایی و خلاقیت در آثار بسیار واضح است و این بسیار نگران کننده است، آنچه فراموش شده و توجه دوباره به آن حیاتی است، خلاقیت است. سینمای کوتاه به نظر من یک سینمای خلاق و تجربی است؛ رویکردی که در سینمای بلند به ندرت شاهد آن هستیم. در سینمای کوتاه خطر از دست دادن مخاطب را ندارید، قرار نیست بفروشید و بودجه را برگردانید. پس نمی طلبد که از فرمولهای تکراری قصه گویی استفاده کنید، بلکه میطلبد که دست به خلاقیت زده و با نگاهی نو به موضوعاتی بپردازید که در سینمای بلند کمتر پرداخته می شوند. متاسفانه کار به جایی رسیده که حتی طراحی تیتراژ فیلمها هم شبیه فیلمهای بلند شده است.
حسین پور با بیان اینکه پیشرفت تکنیکی آثار را نمی شود انکار کرد، ادامه داد: هرساله هرچند کم ولی پیشرفت محسوس است. یعنی فیلمساز به درک درستی از استفاده از تجهیزات و ابزارهای سینمایی رسیده و با ورود عوامل حرفهای به سینمای کوتاه نیز این مهم دچار تحولات و پیشرفت شده است. همزمان اتفاق عجیبی در حال وقوع در سینمای کوتاه ایران است که شخصا با آن مشکل دارم! آن هم ورود سوپراستارها و سلبریتیها به سینمای کوتاه است که من اسمش را لاکچری زدگی میگذارم.
مشاور انتخاب آثار داستانی سی و هشتمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران ادامه داد: به این صورت که فیلمی تولید می شود که هزینه ساختش تا نیم میلیارد و حتی بیشتر بالا میرود و از گروه عوامل سینمای بدنه در آن استفاده میشود و نزدیک به یک فیلم سینمای بدنه برایش هزینه میشود. البته گاهی فیلمهای خوبی هم تولید میشود. اما به چه قیمتی؟ و این چه تاثیری بر سینمای کوتاه ما و چه تاثیری بر دیگر فیلمسازان خواهد گذاشت؟ به نظرم این مسئله بسیار جای بحث دارد. اگرچه کار با بهترین عوامل و سوپراستارها بسیار جذاب و عالی به نظر میرسد، اما در سینمای کوتاه باید کمی بیشتر به آن اندیشید، فکر میکنم برای فیلمساز کوتاه این یک خودزنی است.
وی با اشاره به میزان بهرهگیری از موضوعات نوآورانه در آثار داستانی سی و هشتمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران، گفت: مسئله خلاقیت و نوآوری در آثار امسال کم رنگ بود و تعداد فیلمهایی که من را شگفت زده کردند، بیشتر از انگشتان دو دست نبودند. نوآوری، خلاقیت و تجربهگرایی به نظرم مسائل مهمی هستند که باید در سینمای کوتاه بسیار مورد توجه قرار گیرند.
سی وهشتمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران ۲۷ مهر تا ۲ آبان ۱۴۰۰ (۱۹ تا ۲۴ اکتبر ۲۰۲۱) برگزار میشود. این رویداد برای اولینبار در تاریخ سینمای ایران واجد شرایط تایید آکادمی اسکار شناخته و معرفی شده است.