کارگردان مستند «خوره» میگوید که برخی محدودیتها مانع از ساخت مستندهای جنجالی و انعکاس واقعیت شده است.
شهرام میراباقدم که با فیلم «خوره» در پانزدهمین دوره جشنواره بین المللی سینماحقیقت شرکت دارد، در گفتوگویی با ایسنا درباره اینکه چطور سراغ موضوعی درباره بیماران جذامی رفته است بیان کرد: اصل موضوع به خبری در یکی از خبرگزاریها مربوط میشد که در آن گفته شده بود ساکنان آسایشگاه محراب خان از آنجا بیرون میشوند چون بیمارستان کنار آن خیلی وسیع شده بود. این خبر جرقهای شد تا سفری به مشهد داشته باشیم و از نزدیک آسایشگاه و موقعیت آن را ببینیم. در نهایت هم آشنایی با دوستانی که در آنجا زندگی می کردند در کنار تحقیقات بیشتر، سوژه اصلی کار ما را شکل داد.
او افزود: پاییز سال ۱۳۹۸ ساخت مستند کلید خورد و تقریباً انتهای سال ۹۹ هم کار تمام شد. در واقع در دوران کرونا فیلم ساخته شد و متاسفانه همین موضوع شرایط کار را سخت کرد.
وی درباره اینکه آیا خبر جدیدی از سرانجام ساکنان این آسایشگاه دارد یا خیر؟ گفت: تا جایی که میدانم هنوز همانجا ساکن هستند ولی در زمانی که مستند را می ساختیم خبرهای منتشر شده سبب میشد برخی مسئولان به آنجا بروند و درد دل این افراد را بشنوند. با این حال تا جایی که میدانم قرار بود آپارتمانهایی برای آنها ساخته شود ولی نکته مهم شرایط روحی و جسمی آنهاست، چر اکه برخی از آنها حتی قادر به پختن غذا نیستند.
میراباقدم درباره اینکه آیا برای خود و گروهش سخت نبود که با توجه به پیشداوریها و تصوراتی که از بیماری جذام وجود دارد، وارد چنین جمعی شوند و اینکه چرا خلوت این بیماران را خیلی به تصویر نکشیده است؟ توضیح داد: من و برخی دوستانم وقتی آنجا رفتیم نسبت به شرایط اخت شدیم، البته بیماری آنها دیگر واگیردار نیست چون خشک شده ولی همچنان مثل خوره (جسم) آنها را از بین میبرد. از مشکلات بزرگ این افراد دارو است که دچار درد و عوارض ناشی از مصرف نکردن آن هستند.
وی ادامه داد: درباره اینکه چرا خلوتشان را نشان ندادیم، یک دلیل عمده بخاطر سوژه بود و می خواستم موقعیت الان آنها را نشان دهیم. اما بخش مهم دیگر هم این بود که وارد شدن به خلوت آنها خیلی سخت بود. برای همین حدی که تصویر کردیم با مشکلات عدیده همراه بودیم. برخی از آن ها دوست نداشتند دیده شوند. خیلیها نیز به دلیل ابتلا به جذام دچار مشکل روحی و اعصاب هستند و همه اینها روی زندگیشان تاثیر گذاشته در نتیجه کار در این شرایط دوچندان سخت میشد.
او اضافه کرد: بعد از پایان جشنواره حقیقت حتما پیگیری خواهیم کرد که فیلم را برای مراکز مربوط به این موضوع نمایش دهیم تا برای برطرف شدن مشکلات این عزیزان کاری انجام دهند، البته متولی اصلی این اثر مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به عنوان تهیهکننده است.
میراباقدم در پایان درباره اینکه چرا در این جشنواره مستندی جنجالی و تکاندهنده همانطور که از ماهیت مستند برمیآید خبری نیست؟ گفت: واقعیت این است که فضا برای ساخت مستند بستهتر شده و این را فقط مربوط به جشنواره نمیدانم. به طور کلی عرصه مستندسازی دچار این مسائل است و اگر بخواهیم به موضوعی جنجالی اشاره داشته باشیم باید فضای بازتر و آزادتری هم باشد. سینمای مستند به نوعی آینه جامعه است که واقعیت را انعکاس میدهد. این انعکاس باعث میشود بسیاری از مشکلات مطرح و برای رفع و درمانش چارهای اندیشیده شود، اما فضای محدود مانع از ایجاد فضایی مناسب برای کار شده است.
عوامل تولید مستند «خوره» که محصول مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی است، عبارتند از: نویسنده و کارگردان: شهرام میراب اقدم،تدوین و صداگذاری: محسن محمدی، فیلمبردار: شاهین عبدی زاده، فرداد فرپام، مدیرتولید: محمد عبدی زاده، تحقیق و پژوهش: بهارک جنت مکان،صدابردار: عماد غفوری.
انتهای پیام