حذف پرسپولیس و استقلال از لیگ قهرمانان آسیا را باید قطعی دانست. اما این تصور که حذف سرخابیها فاجعهای تلخ برای فوتبال ایران است و باعث ناراحتی هواداران این دو تیم میشود، تصور اشتباه و اغراقآمیزی بهنظر میرسد. طی روزهای اخیر، واکنش هواداران دوتیم در فضای مجازی نشان میدهد آنها چندان هم بابت این اتفاق ناراحت نیستند. حتی این حذف توانسته آنها را تا حدودی امیدوار کند که مشکلات همیشگی باشگاههای محبوبشان بالاخره تحت فشار AFC حل شود و دولت ایران به اجبار هم که شده برای ساختار معیوب این دو باشگاه تدبیری بیندیشد.
اساسا هواداران سرخابی چرا باید بابت عدمحضور در لیگ قهرمانان زانوی غم بغل کنند؟ مگر در این سالها چه دستاوردی از این رقابتها عایدشان شده است که نگران از دست دادن آن باشند؟ از لحاظ نتیجهگیری که سالهاست اثباتشده جنگ با تیمهای متمول و منسجم شرق و غرب آسیا، دیگر در توان تیمهای ایرانی نیست. تمام افتخار باشگاههای ایرانی در دورههای اخیر، دو فینالی است که پرسپولیسیها به تصور خودشان با بداقبالی در آن شکست خوردهاند اما در واقع صعودشان تا فینال از سر خوشاقبالی بوده است.
نتایج دوره اخیر و شکست سنگین مقابل الهلال ثابت کرد با توجه به بیارزش شدن پول ایران که حتی بازیکنان متوسط داخلی را هم راهی لیگهای خارجی میکند، دیگر رسیدن به فینال هم برای سرخپوشانرؤیا خواهد بود چه برسد به کسب قهرمانی و برآورده کردن آرزوی چندینساله. تازه پرسپولیس موفقترین باشگاه ایرانی در ادوار اخیر لیگ قهرمانان بوده است. وضعیت باشگاه استقلال که از رقیب هم ناامیدکنندهتر است.
آبیها که به دو ستاره روی پیراهنشان مینازند، آخرین ستارهشان زمانی بهدست آمده که کاپیتان این روزهایشان تنها ۴سال داشته است! این تیم در فرمت جدید هرگز به فینال نرسیده و تنها افتخارش حضور در نیمهنهایی سال۲۰۱۳ است. باشگاههایی با این سطح از نتیجهگیری در لیگ قهرمانان آسیا، درصورت حذف از این رقابتها باید نگران چه باشند؟ نگران از دست رفتن عناوین و جامهای سالیان اخیر؟!
سوای جام و افتخار، یکی دیگر از دستاوردهای لیگ قهرمانان برای باشگاهها پاداشهای مالی و جوایزی است که بابت هر پیروزی و صعود از هر مرحله به باشگاهها اختصاص مییابد. در این زمینه هم تحریمهای همهجانبه و شرایط خاصی که در سالهای اخیر بر ایران حاکم بوده اجازه منتفع شدن از این پاداشها را به باشگاههای ایرانی نداده است. اگر این جوایز قابل وصول بود، امروز پرسپولیس با درآمد میلیون دلاریاش از این رقابتها بسیاری از مشکلات و بدهیهایش را پاک کرده بود و در شرایط مناسبتری به سر میبرد.
پس غیبت در مسابقاتی که نه به لحاظ مادی و نه به لحاظ عنوان و افتخار، هیچ عایدی خاصی برای باشگاههای ایرانی ندارد، چندان هم غمانگیز نیست. شاید حتی خارج شدن این چند بازی از تقویم سالانه پرسپولیس و استقلال بتواند فصل بهتری را در رقابتهای داخلی برای آنها رقم بزند. برای نمونه کافی است تصور کنید پرسپولیس در پیشفصل امسال، بازی دردسرساز با الهلال را در برنامه نداشت؛ در آن صورت هم تمرینات پیشفصل این تیم روند و نظم بهتری پیدا میکرد، هم تبعات خردکننده آن شکست سنگین بر دوش سرخپوشان تحمیل نمیشد.
هم پرسپولیس و هم استقلال، بدون حضور در لیگ قهرمانان میتوانند روند بهتری در لیگ داخلی داشته باشند. میتوان گفت در این سالها تنها سود حاصل از حضور در لیگ قهرمانان، نه عاید باشگاهها بلکه نصیب بازیکنانی شده که در این مسابقات مشتریهای عربی پیدا کردهاند. ستارههایی که قاعدتا انتقال آنها باید پول زیادی نصیب باشگاههایشان میکرد اما به جز چند مورد استثنایی همه آنها با قیمت صفر از ایران رفتهاند تا حتی از این راه هم سودی نصیب سرخابیها نشده باشد.
با شرایط موجود، میتوان ادعا کرد که سرخابیها با حذف از لیگ قهرمانان چیزی از دست نمیدهند بلکه حتی ممکن است در درازمدت چیزهای زیادی بهدست بیاورند. شاید مشکل مالکیت این دو باشگاه و بیلان اقتصادی منفی آنها بالاخره تحت اجبار AFC مورد بررسی قرار بگیرد و آنها بتوانند با گرفتن حق پخش و سایر حقوق خودشان بعد از سالها به وضعیت باثباتی از لحاظ درآمدزایی برسند.
موفقترین چهره این سالها در دو باشگاه سرخابی، برانکو ایوانکوویچ بود که هنگام رفتن از ایران هشدار داد فوتبال کشورمان بهزودی از حالت حرفهای خارج شده و به شکل آماتوری برگزار خواهد شد. حالا بیشتر از همیشه به یاد جملات او میافتیم؛ امروز در لیگ برتر خودمان تیمهای نابسامانی داریم که هیچ لیگ حرفهای در هیچ کشوری تیمی را با چنین شرایطی نمیپذیرد. باشگاههای بزرگ و صاحبنامی که در لیگ برترمان آقایی میکنند هم نمیتوانند در آسیا مجوز حرفهای بگیرند. ما امروز در آیندهای هستیم که برانکو در گذشته آن را پیشبینی کرده بود. ما امروز سقوط نکردهایم؛ سقوطمان مدتها قبل آغاز شده بود و امروز به زمین خوردهایم.