مهدی تاج درباره پرداخت غرامت به ویلموتس که از شاهکارهای دوره مدیریتیاش بود، به موضوعی اشاره کرده که میتواند منجر به حذف فوتبال ایران از صحنه جهانی شود.
بیاطلاعی یا گمراهی؟ کدام یک از این عوامل میتواند مهدی تاج، رئیس پیشین فدراسیون فوتبال، نایب رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا و نامزد فعلی انتخابات فدراسیون فوتبال را به جایی برساند تا او جملاتی را بر زبان بیاورد که ضربهای زیانبارتر از آنچه تاکنون پرونده مارک ویلموتس زده، به دنبال داشته باشد. اگر تبعات قرارداد ننگین مهدی تاج با مارک ویلموتس، زیان مادی سنگینی به دنبال داشت، حالا ناآگاهی از پرداخت غرامت این مربی، میتواند منجر به حذف تیم ملی فوتبال ایران از جامعه جهانی شود که به مراتب بدتر از پرونده سنگین او تا به اینجاست.
تاج که برای تبرئه خود در پرونده مارک ویلموتس و مقصر جلوه دادن همه جز خودش، راهی برنامه ورزشگاه شبکه پنج شده بود، در واکنش به این سؤال که فدراسیون فوتبال از چه طریقی میخواهد غرامت ۳ میلیون و ۳۲۵ هزار یورویی و ۵ درصد جریمه دیرکرد سالیانه قرارداد مارک ویلموتس را پرداخت کند، به منابع مالی فوتبال ایران در فیفا اشاره کرد. تاج ادعا کرده در زمان استعفایش از فدراسیون فوتبال، ۱۰ میلیون دلار در حساب این فدراسیون نزد فیفا بوده، اما برخلاف این صحبت، حساب فدراسیون در فیفا در زمان او به صفر رسید و فدراسیون فوتبال جز کمک سالیانه فیفا و منابعی که برای پروژههای عملیاتی است، پولی در فیفا نداشت. حالا تاج ادعای دیگری کرده که فوتبال ایران نزد فیفا ۲۲ میلیون دلار پول دارد و گفته غرامت ویلموتس از این محل پرداخت خواهد شد.
نکته اینجاست که اگر تاج مدعی داشتن ۱۰ میلیون دلار در حساب فدراسیون فوتبال در زمان خودش بوده -که اکنون به ۲۲ میلیون دلار رسیده- و اعتقاد دارد فیفا غرامت ویلموتس را پرداخت خواهد کرد، چرا این اتفاق در زمان فعالیتش رقم نخورد و دستمزد ویلموتس از همین محل و اعتبارات پرداخت نشد تا این قرارداد، چنین بلای خانمان سوزی به سر فوتبال ایران نیاورد. جدا از دو میلیون یورویی که سال ۹۸ به ویلموتس پرداخت شد، ساختمان فدراسیون فوتبال و دو دانگ ساختمان باشگاه پرسپولیس که در سال ۹۹ به دلیل استقراض فدراسیون از شستا مصادره شد و ۳ میلیون و ۳۲۵ هزار یورو به اضافه ۵ درصد جریمه دیرکرد سالیانه، باید به این مربی پرداخت شود.
این قرارداد تبعات فنی، روانی و اجتماعی هم داشت و سالها همراه فوتبال ایران خواهد بود. بخشی از این تبعات این بود که تیم ملی با ویلموتس تا آستانه حذف از مرحله نخست انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر رفت و شاید اگر تاج به دلیل ناراحتی قلبی استعفا نکرده بود اکنون تیم ملی به جای آمادهسازی در راه جام جهانی، باید برای رسیدن به جام ملتهای ۲۰۲۳ میجنگید.
در کنار تمام این اتفاقات، مهدی تاج در دفاعیه اخیر خود، جمله عجیبی را به زبان آورد و درباره زمان پرداخت غرامت مارک ویلموتس گفت: «الان میتوانیم غرامت را ندهیم و بگوییم همچنان تحریم ما پابرجاست». وی در واکنش به این مسئله که اگر این پول پرداخت نشود، خطر تعلیق وجود خواهد داشت، به صراحت اعلام کرد: «هیچ اتفاقی نمیافتد و تعلیق هم نمیشویم. تا رفع تحریم میتوانیم پول را ندهیم و جریمه هم تعلق نمیگیرد». رئیس پیشین فدراسیون فوتبال در واکنش به این جمله مجری برنامه که گفت یعنی ویلموتس باید رأی CAS را در کوزه بگذارد و آبش رو بخورد، گفت: «بله».
تاج باید به این سؤال پاسخ بدهد که مگر به همین سادگی است که رأی پروندهای توسط فیفا صادر شده باشد و با وجود شکسته شدن در CAS به لحاظ پرداخت غرامت به قوت خود باقی بماند و اعلام کنیم «میتوانیم تا زمان پابرجا بودن تحریمها آن را پرداخت نکنیم؟» اگر چنین قانونی وجود داشت، اصلاً چرا کار به جدایی، شکایت، پرداخت غرامت و چنین حکم سنگینی علیه فدراسیون فوتبال ایران رسید؟ اگر قانونی مبنی بر پرداخت نکردن مطالبات و غرامت تا پابرجا بودن تحریمها وجود دارد، مربیانی چون استراماچونی یا کالدرون و بازیکنانی چون کوین کنستانت، بوژیدار رادوشویچ یا آنتونی استوکس چطور توانستند در فوتبال ایران قرارداد خود را یک طرفه فسخ کنند و برخی از آنها نیز پنجره نقلوانتقالاتی باشگاهها را بستند؟
فیفا در زمینه احقاق حقوق بازیکنان و مربیان، شوخی ندارد و مسئله تحریم هم نمیتواند منجر به عدم اجرای قوانین شود. همانطور که با وجود تحریمهای بانکی سالیان اخیر، استقلال و پرسپولیس نتوانستند پول استراماچونی و کالدرون را پرداخت کنند، آنها به صورت یک طرفه قرارداد خود را فسخ کردند و در نهایت شکایت کالدرون، رأی فیفا، تأیید رأی در CAS و در نهایت عدم پرداخت مطالبات او از سوی پرسپولیس، منجر به بسته شدن پنجره نقل و انتقالاتی این باشگاه و همچنین حذف از لیگ قهرمانان آسیا شد.
با وجود پابرجا بودن تحریمها، اما پرسپولیس پول کالدرون را به صورت کامل پرداخت کرد تا پنجرهاش باز شود. استقلال هم در پرونده مشابهی با آندرهآ استراماچونی درگیری دارد که رأی آن از سوی فیفا صادر شده، اما همچنان در CAS باز و در حال رسیدگی است. اگر قرار به عدم پرداخت دستمزد یا غرامت به دلیل تحریمها باشد و فوتبال ایران از چنین مسئلهای بهره ببرد، سؤال این است که چرا تاکنون این اتفاق رخ نداده و حتی پرسپولیس با محرومیت سنگینی مواجه شد؟
رئیس پیشین فدراسیون فوتبال در شرایطی تأکید کرده در صورت عدم پرداخت غرامت مارک ویلموتس تا زمان پابرجا بودن تحریمها، جریمهای شامل فدراسیون فوتبال نخواهد شد که جدا از باشگاه پرسپولیس، نمونههای مشابهی در سطح ملی نیز وجود دارد. فدراسیون فوتبال زیمبابوه از ژانویه تا نوامبر ۲۰۰۸ و به مدت ۱۱ ماه «ژوزه کلودینی جورجینی» مربی برزیلی را روی نیمکت خود داشت و دستمزد او را پرداخت نکرد. این مربی با شکایت در فیفا موفق شد حکمی را علیه این کشور آفریقایی بگیرد، اما با وجود صدور حکم و همچنین دادن چند مهلت و اخطار از سوی فیفا، فدراسیون زیمبابوه با این مربی تسویه حساب نکرد. در نهایت ۷ سال پیش و در ماه مارس ۲۰۱۵ نشریه گاردین خبر داد که فیفا تصمیم به جریمه سنگین زیمبابوه گرفته و تیم ملی این کشور را از حضور در مسابقات انتخابی جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه کنار گذاشت.
آییننامه و قوانین کمیتههای مختلف فیفا در سال ۲۰۱۹ تغییراتی داشته و در خصوص آرای مربیان علیه فدراسیونها، اعلام شده بخشی از پولی که فیفا سالیانه به فدراسیونها پرداخت میکند، تا زمان پرداخت پول مربیان بلوکه خواهد شد. با این حال رأی کمیته وضعیت فیفا در پرونده ویلموتس پیش از تغییر آیین نامهها صادر شده و ۳۰ روز فرصت پرداخت برای فدراسیون تعیین شده بود. اکنون پس از شکسته شدن این رأی در CAS فیفا باید منتظر نامه اجرای حکم از سوی فیفا بود تا مشخص شود آیا برای فدراسیون مهلتی تعیین یا بحث بلوکه شدن پول فدراسیون تا زمان پرداخت مطرح میشود، اما آنچه مسلم است قانونی مبنی بر عدم پرداخت مطالبات ویلموتس تا زمان پابرجا بودن تحریمها وجود ندارد. حتی اگر فدراسیون بخواهد چنین اقدامی کند، جریمه دیرکرد سالیانه ۵ درصد به غرامت افزوده خواهد شد و این مسئله به هیچ وجه به سود فوتبال ایران نیست.
حال سؤال این است با وجود چنین تبعات سنگینی که عدم پرداخت مطالبات شاکیان دارد، مهدی تاج چگونه با اطمینان میگوید که تا زمان پابرجا بودن تحریمها میتوانیم غرامت ویلموتس را ندهیم؟ اگر در تفاوت موضوع ایران و زیمبابوه هم نقش تحریمها را در نظر بگیریم، پس چگونه فیفا در مسئله مشابهی برای فوتبال ایران در پرونده گابریل کالدرون و باشگاه پرسپولیس پنجره این باشگاه را بست و کنفدراسیون فوتبال آسیا هم که مهدی تاج نایب رئیس آن است، این باشگاه را از لیگ قهرمانان آسیا کنار گذاشت؟ اگر تاج چنین قدرتی داشته که پرداخت دستمزد یا غرامت مربیان را تا زمان پابرجا بودن تحریمها عقب بیندازد، چرا به عنوان نایب رئیس AFC چنین شرایطی را برای پرسپولیس فراهم نکرد؟
کنفدراسیون فوتبال آسیا با رفتارهای عجیب و گاهی اوقات سختگیریهایی که دارد، نشان داده برای حذف فوتبال ایران تعارف ندارد. از ماجرای سلب میزبانی فوتبال ایران در تقابل با تیمهای عربستانی که از دو سال پیش موضوع را یک طرفه و به سود سعودیها نادیده گرفته تا واگذاری میزبانی بازیهای ایران به بحرین در انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر که میتوانست منجر به حذف تیم ملی ایران شود. عدم واگذاری میزبانیها یا حذف استقلال و پرسپولیس از لیگ قهرمانان هم با وجود برخی دلایل قانونی، تصمیم بسیار سختی بود که به راحتی از سوی AFC گرفته شد. عدم تعلق سهمیه به تیم ملی فوتبال ساحلی ایران به عنوان یکی از قدرتهای آسیا برای حضور در جام جهانی و موارد مشابه دیگری نیز همه در حالی از سوی AFC تصمیمگیری شده که مهدی تاج در این کنفدراسیون نایب رئیس است.
اکنون با خیال عدم پرداخت غرامت مارک ویلموتس تا زمان پابرجا بودن تحریمها، فیفا میتواند فوتبال ایران را با جریمهای سنگین روبهرو کند و در قوانین جدید، اولین کشوری با برخوردی جدی مواجه میشود، ایران باشد. سؤال اینجاست تاج از چنین مسئلهای بیاطلاع است یا سعی در گمراهی اهالی فوتبال دارد؟ هر کدام از این مسائل که وجود داشته باشد، خروجی آن حذف فوتبال ایران از جامعه جهانی است. مسئلهای که میتواند مانع از حضور تیم ملی فوتبال ایران در رقابتهای انتخابی جام جهانی بعدی شود و این بازی خطرناکی است که نباید وارد آن شد. فوتبالی که شاید در این سالها، تنها دلخوشیاش حضور تیم ملی در جام جهانی بوده، نباید با طناب پوسیده به چاهی برود که انتهای آن مشخص نیست. فردی که کارنامهاش در زمان ریاستش بر فدراسیون فوتبال مشخص است و با این وجود، باز هم سودای ریاست دارد.