پژمان علیپور کارگردان و تهیهکننده مستند-پویانمایی «بادها کجا میمیرند» که به تازگی جایزه بهترین انیمیشن جشنواره گالاکتیکات اسپانیا را دریافت کرده است٬ در گفتگویی با بیان اینکه موضوع بمباران شیمیایی منطقه سردشت توسط عراق در جنگ هشت ساله علیه ایران از ۱۵ سال پیش مدنظرش بوده است٬ توضیح داد: بنده از ۱۵ سال پیش تصمیم داشتم تا در یک پویانمایی موضوع شیمیایی شدن منطقه سردشت را به تصویر بکشم زیرا متاسفانه تا سالها پس از وقوع این فاجعه به این رخداد توجهی نمیشد و اذهان بیشتر درگیر بمباران شیمیایی منطقه حلبچه واقع در عراق بود تا منطقه سردشت.
این مستندساز افزود: در ایران به لحاظ اینکه حلبچه مردمی کردنشین دارد٬ همیشه در ۲۵ اسفندماه مراسم سوگواری برای آنها برگزار میکردند، اما با این که فاجعه سردشت داخل کشور خودمان رخ داده است٬ کمتر از آن حرف زده می شود و حتی مراسمی نیز برگزار نمیشود. البته گفتنی است که بمباران شیمیایی منطقه حلبچه نیز٬ فاجعهای دردناک و عمیق بوده و کشتههای زیادی را به جای گذاشته است.
علی پور با اشاره به اینکه این عوامل باعث شد در سال ۱۳۹۵ ایده تولید پویانمایی «بادها کجا میمیرند» به ذهنش برسد، عنوان کرد: فیلمنامه اولیه را نوشتم و برای مرکز گسترش سینمای مستند٬ تجربی و پویانمایی ارسال کردم که خوشبختانه همان ایده اولیه تصویب شد و به مرحله تولید رسید.
او درباره پیامی که مستند-انیمیشن «بادها کجا میمیرند» به مخاطب القا میکند٬ گفت: این پویانمایی به صورت یک مستندی است که در قالب انیمیشن به موضوع جنگ میپردازد و پیامی که به مخاطب القا میکند این است که شاید این جمله تکراری باشد اما مخاطب باید با این معنا و مفهوم که آثار جنگ هرگز از بین نخواهد رفت٬ مجددا روبهرو شود و از این رو میتوان گفت که پیام این پویانمایی در این جمله خلاصه میشود. بسیاری از مصدومان شیمیایی و بازماندگان این رخداد پس از گذشت این همه سال همچنان در حال دست و پنجه نرم کردن با آثار باقی مانده ناشی از بمباران شیمیایی هستند و به همین دلیل من در تلاش بودم تا این مساله را در این انیمیشن به تصویر بکشم و همچنان بازگو میکنم که شاید این پیام تکراری باشد و همواره در فیلمهای دیگر این مضمون را مشاهده کرده باشیم اما بهنظرم آنقدر این موضوع مهم است که همچنان نیاز به تکرار دارد تا خیلی خوب در ذهن مخاطب ماندگار شود. یکی از عناصری که در این فیلم نمود دارد٬ عنصر آب است و دلیل پرداخته شدن به این موضوع این است که آثار جنگ با هیچ آبی پاک نمیشود و با وجود اینکه زندگی ادامه خواهد داشت٬ هرگز این پیامدها از بین نخواهد رفت.
علیپور با بیان اینکه نگارش این فیلمنامه حدود یک سال و نیم زمان برد٬ اظهار کرد: با وجود اینکه متن فیلمنامه اولیه توسط مرکز گسترش تایید شده بود اما من همچنان راضی نبودم و احساس میکردم که متن داستان این پویانمایی مجددا نیاز به بازنویسی دارد و نزدیک به چهار بار این فیلمنامه بازنویسی شد و به همین سبب نوشتن متن داستان انیمیشن «بادها کجا میمیرند» حدود یک و سال و نیم زمان برد و در نهایت چهارمین بازنویسی به لحاظ اینکه به آن چیزی که در ذهنم وجود داشت٬ نزدیکتر بود برای تولید انتخاب شد. همچنین تولید و ساخت این پویانمایی نیز مجددا یک و سال و نیم طول کشید و روی هم رفته میتوان گفت که ساخت این انیمیشن ۱۳ دقیقهای سه سال از زمان ما را به خود اختصاص داد.
این کارگردان و نویسنده ادامه داد: تکنیک مستند-انیمیشن «بادها کجا میمیرند» به صورت تلفیقی از چند تکنیک مختلف روتوسکوپی٬ تریدی دیجیتال٬ دیجیتال پینتینگ و … است که این شیوه از کار کردن برای بنده یک تجربه جدیدی بود چراکه هیچ ذهنیتی از این کار نداشتم و به همین علت هر مرحلهای که میگذشت با یک چالش بزرگ و جدیدی مواجه میشدم که خوشبختانه تا حدودی برای خود من قابل قبول بود. همچنین برای ساخت این اثر از پرده سبز و بازیگران مختلفی استفاده کردیم و همچنین سبک این اثر به صورت سکانس پلان است و بنابراین بسیار چالش برانگیز بود به ویژه در مرحله کامپوزیت که با دشواریهای بسیاری رو به رو شدیم.
وی افزود: یکی از دشواریهای دیگر آن بود که یک سری از همکاران ما در تهران و باقی آنها در شهرستان مهاباد (نزدیک به منطقه سردشت) بودند و وجود چنین وضعیتی٬ شرایط را برای ما سختتر میکرد. من نیز شخصا چندین بار به منطقه سردشت به صورت حضوری برای عکسبرداری و جمعآوری یک سری از تصاویری که مربوط به همان سالهای اولیه بمباران بود٬ سفر کردم و به همین شکل می توان گفت که بخشی از کار در شهرستان و بخشی دیگر از کار مانند طراحی پسزمینه٬ آهنگسازی٬ صداگذاری٬ طراحی صدا و انیمیت (که البته بنده نیز کارهای انیمت را انجام میدادم) در تهران انجام شد.
سازنده فیلم کوتاه «قلب کوچک» در پایان درباره برنامههای کاری خود در آینده خاطرنشان کرد: در حال حاضر ایدههایی مختلفی را در سر دارم اما به دلیل وجود یک سری از مشکلات و موانع فعلا این ایدهها را به عمل نرساندهام و بنابراین اکنون کاری را برای ساخت ندارم و صرفا یک سری ایده خوب برای ساخت کار کوتاه در ذهنم وجود دارد.
عوامل تولید انیمیشن «بادها کجا میمیرند» عبارتند از نویسنده، کارگردان و تهیهکننده: پژمان علی پور، انیماتورها: مرضیه میثمی آزاد، پژمان علی پور، سوپروایزر و طراح بک گراند و فضا: مرتضی کریمی، مدیر فیلمبرداری: قادر طه زاده، بازیگران اصلی برای بلوکینگ: سرور داوودی، فواد چالاک، نقاشی دیجیتال و رنگ آمیزی: ابوبکر درویشی، شیوا قادری، تمیزکاری و قلم گیری: پریا رحمانی، ابوبکر درویشی، شیوا قادری، مریم فرشباف، تارا قادری، نارین محمودیه، مهتاب مام احمدی، مشاورهنری: بهار قاضی، کامپوزیت و تدوین: پژمان علی پور، طراحی و ترکیب صداها: مهرشاد ملکوتی، صدابردار: عادل حداد، صداگذاری: جواد غلامرضایی، آهنگساز: پژمان خلیلی، تهیه شده در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی.