با اعلام لیست نهایی بازیکنان توسط کارلوس کیروش برای حضور در آخرین اردوی مهم تیم ملی قبل از جام جهانی وضعیت فوتبال ایران وارد فاز جدیدی شده است. با این حال هنوز بحثهای مهمی بین اهالی فوتبال در مورد اخراج دراگان اسکوچیچ و بازگشت کارلوس کیروش در جریان است. اینکه آیا مرد پرتغالی میتواند در این فرصت کوتاه کمکی به تیم ملی کند؟ واقعا مشکل اسکوچیچ چه بود که اخراج شد؟ جام جهانی چطور قرار است برای فوتبال ایران پیش برود و چیزهایی از این دست. برای بررسی این مسائل پای صحبتهای بزرگمرد فوتبال ایران حشمت خان مهاجرانی نشستیم. کسی که برای نخستینبار دست فوتبال ایران را گرفت و به جام جهانی برد. مهاجرانی معتقد است تیم ملی با اسکوچیچ مشکل بزرگی نداشت ولی حالا که کیروش آمده باید نگاهمان رو به آینده باشد.
شرایط این روزهای فوتبال ایران را چطور ارزیابی میکنید؟ آیا با این وضعیت امیدی به موفقیت هست؟
هیچ موفقیتی آسان به دست نمیآید. من فکر میکنم همه چیز بستگی به طرز فکر و ذهن انسان دارد. اگر میخواهیم موفق باشیم باید از لحظات و ثانیهها برای بزرگ شدن استفاده کنیم. ببینید دنیای فوتبال دنبال چیست و ما دنبال چه هستیم. آنها چه تشکیلاتی دارند و ما چه داریم. ولی بهطور کلی ما فقط متکی به توان و امکانات محدود خودمان هستیم و برای بهتر شدن باید از همینها استفاده کنیم.
آیا بازگشت کیروش اتفاق مثبتی برای فوتبال ایران است؟
کیروش شناخت کافی روی فوتبال ایران دارد. مهم این است که بازیکنان مربیشان را قبول دارند. درست است که نتیجهای به دست نیاورده ولی خود این شناخت از جامعه و بازیکنان که از نظر روحی روانی تاثیرگذار است، میتواند در مدت زمان کوتاه موفقیتی برای او به ارمغان بیاورد. نه موفقیت به آن صورت که ما فکر میکنیم یا خود مربیان میگویند که ما میبریم و… اینها کلماتی است که برای تقویت روح و ذهن بازیکن به کار برده میشود و خیلی هم خوب است ولی میدانیم حقیقت فوتبال ما چیست و حقیقت فوتبال انگلستان چیست یا حتی ولز و امریکا. با کلمات نباید بازی کرد. حقیقت آن چیزی است که انسان لمسش کند.
شما جزو منتقدان آقای اسکوچیچ بودید. آیا به این باور رسیده بودید که تیم ملی با اسکوچیچ شانسی در جام جهانی ندارد؟
زمان آقای اسکوچیچ من به آن صورت مخالف ایشان نبودم. مخالف بودم از این نظر که ایشان رزومه ندارد. تجربه میادین بینالمللی ندارد. سوال میکردم چطوری ایشان میتواند روی نیمکت بنشیند؟ ولی خب در همان فدراسیون موقت ایشان آمد و کمکم تسلط پیدا کرد و بعد از بازیهای مقدماتی در بحرین دیگر تجربه روی نیمکت نشستن در میادین بینالمللی را به دست آورد. ولی فدراسیون در زمان اداره شدن با سرپرست (فدراسیون موقت) ایشان را ضعیف کرد. ایشان بازیکن را محروم میکرد و میدیدیم ظرف ۴۸ ساعت بازیکن بخشیده شده. یکی به او گفته بود ببخش و بازیکن را دعوت کن. بازیکن تخلف کرده و بعد دو، سه روز یا یک هفته میدیدم دوباره به تیم ملی دعوت شده. حالا کاری به گذشته نداریم. نمیخواهیم اتفاقاتی که قبلا افتاده را مطرح کنیم. باید به جلو نگاه کنیم. به جلو حرکت کنیم. آینده را در نظر بگیریم. گذشته گذشته است. ما باید تجربه بیاموزیم از گذشته و این تجربهها میتواند کمک کند.
درست است ولی عدهای معتقدند رفتاری که با اسکوچیچ شد، درست نبود.
رفتاری که فدراسیون کرد رفتار پسندیدهای نبود. به هر دلیلی که عنوان شود این رفتار درستی نبود. من این اواخر توسط دوستم آقای حمید استیلی در جریان کارهای سرمربی بودم. حمید این اواخر شیوه کاری اسکوچیچ را تایید میکرد و میگفت خیلی خوب دارد کار میکند و میتواند موفق باشد.
فکر میکنید این فضای دوقطبی که در فوتبال ایران به وجود آمده و بحثهای زیاد در مورد رفتن اسکوچیچ و آمدن کیروش چه تاثیری در آمادهسازی تیم میگذارد؟
الان ما بخواهیم بنشینیم بر مسند قضاوت و بگوییم آیا این تغییر خوب بود یا بد بود دیگر فایده ندارد. این چیزی است که اتفاق افتاده. دیگر روی این مساله بحث کردن چیزی را عاید ما نمیکند. اینکه بگوییم شکل کار درست نبوده یا از نظر اخلاقی رفتار درستی با اسکوچیچ نشده که من هم معتقدم رفتار درستی نشده، یک بحث دیگر است. ولی هیچ تاثیری روی تیم ملی نمیتواند داشته باشد. تیم در شرایط دیگری قرار گرفته. تحت نظر یک مربی دیگر با افکار دیگر قرار گرفته و میخواهد کار کند. من فکر نمیکنم درست باشد وقتمان را بگذاریم و در این رابطه بحث کنیم. به عقیده من وقت خوبی برای تغییر نبود. کار خوبی هم نبود که ما بخواهیم مربیمان را عوض کنیم. ما میتوانستیم با مربیمان اجتماع داشته باشیم. میتینگ داشته باشیم و به نحوی دیگر رفتار کنیم ولی به هر حال از نظر اخلاقی چندان پسندیده نبود که به این صورت مربیمان را کنار بگذاریم. حالا یک وقت هست که یک مربی باسابقه و با کارنامه بهتر میآوریم و این یک بحث دیگر است. ولی در مجموع از نظر اخلاقی یک مقدار جای سوال دارد این تصمیم.
عدهای معتقدند تیم در زمان آقای اسکوچیچ خیلی دچار مشکل بود.
بازیکن در آن برهه از آقای اسکوچیچ انتقاد کرد و هیچ عکسالعملی این مربی نسبت به انتقاد بازیکن نشان نداد. حتی حاضر بود بنشیند با بازیکن صحبت کند. شما فرض کنید آقای اسکوچیچ گفته بود بازیکنان ایرانی تاکتیکپذیر نیستند و آقای طارمی جواب داده. واقعا مساله بزرگی نبود. ما میتوانستیم همین مشکل تاکتیکناپذیری را با تمرین زیاد و تکرار زیاد حرکت برطرف کنیم تا برای بازیکن ملکه بشود و یاد بگیرد و بتواند کار کند. مشکل بزرگی واقعا در تیم ملی وجود نداشت. مشکل به وجود آمد. مشکل به وجود آوردند. این شکل کار اگر همین طور ادامه پیدا میکرد و عدم اعتماد بازیکن به مربی باقی میماند به کار تیمی لطمه وارد میشد. به هر حال همه این عوامل دست به دست هم داد تا شرایط به اینجا برسد و فدراسیون جدید تصمیم گرفت دست به تغییر سرمربی بزند.
و حالا این روزها خیلیها میگویند دیگر زمان انتقاد گذشته…
اگر انتقاد بر مبنای غرضورزی نباشد، انتقاد، انتقاد کمککننده و هدایتکنندهای باشد، میتواند در این مدت کوتاه هم کمک کند. البته ما عادت داریم که بگوییم در مدت زمان کوتاه و حالا که وقت نیست کسی انتقاد نکند ولی انتقاد همیشه میتواند کمک کند.
با همه این تفاسیر فکر میکنید با کیروش بتوانیم به دور دوم جام جهانی صعود کنیم؟
خیلی سخت است بخواهیم قضاوت کنیم و بگوییم ما به دور دوم راه پیدا میکنیم، چون مراحل فوتبال ما به درستی طی نشده. ما روی تیم خودمان برنامهریزی صحیحی نداشتیم. برنامهریزی درستی نداشتیم. هیچ وقت از فرصتهایی که داشتیم به درستی استفاده نکردیم. حالا به هر دلیلی. طبیعتا ما فیفادیها را از دست دادیم و در این مدت زمان کوتاه قرار است دو بازی فشرده داشته باشیم. ولی به هر حال تحت هر شرایطی در این بازیها شرکت کنیم، خوب است. این بازیهای دوستانه به ما کمک میکند که نقاط ضعف و مثبت خودمان را بشناسیم و در تمرینات روی آن نقاط بیشتر کار کنیم.
ویژگیهای مثبتی که داریم میتواند به تیم ملی در جام جهانی کمک کند از نظر شما چیست؟
اینکه کیروش برنامهریزی دارد. تشکیلات دارد. او نه در برنامهریزی ضعف دارد نه در تشکیلات. او خودش هم روی این چیزها خیلی حساس است و این میتواند فاکتور کمککنندهای باشد. ولی یک فاکتور دیگر هم ما داریم. فوتبال ایران هر موقع به حساسیت خاص برسد یک خصوصیت که در فرد فرد بازیکنان هست نمایان میشود؛ آن هم غیرت و تعصب ایرانی است که حاضر نیستند در هیچ زمینهای قدمی عقب بگذارند. این فاکتور بسیار بسیار قوی و خوبی است. این میتواند بین تیم ایجاد همبستگی کند و ما را امیدوار میکند که یک تیم منسجم و قوی و خوب برای جام جهانی داشته باشیم.
پیشبینیتان از بازیهای ایران در جام جهانی، نتایج و سبک بازی تیم ملی چیست؟
کیروش در بازیهایی که میخواهد انجام دهد، چه با انگلیس چه با امریکا، طبیعتا هم شما میدانید هم ما که جوری وارد زمین میشویم که بالانس دفاعیمان خیلی بیشتر از حملهمان است. ما اول دفاع میکنیم که گل نخوریم و بعد اگر شانسی داشتیم گل هم بزنیم. ولی من اعتقاد دارم اگر خصوصیات بازیکنان ایرانی را در یک چارچوبی محدود کنیم بسیاری از امکاناتش را از دست میدهد. بازیکن ایرانی باید آزاد باشد با مسوولیت. یعنی مثلا بک راست بتواند نفود کند و در نقش تهاجمی هم ظاهر شود با مسوولیتی که کوچ به او میدهد. ولی به هر حال شما وقتی از فوتبال انگلستان صحبت میکنید از استایل فوتبال این کشور صحبت میکنید. شکل فوتبال انگلستان بر مبنای قدرت و سرعت است. وقتی میگوییم استایل امریکای جنوبی اولین چیزی که به ذهنمان خطور میکند، تکنیک بازیکن است. ولی ما میدانیم انگلستان یکی از قویترین تیمهای دنیاست. هم قدرت دارد، هم بازیکنانش فیزیک بدنی خوبی دارند و هم کار تیمی قابل توجهی دارد. خیلی سخت است بتوانیم نتیجه این بازی را پیشبینی کنیم.