بررسی جدول لیگ برتر فوتبال ایران پیش از آغاز هفته یازدهم همچون فصول گذشته حاوی نکات جذاب و جالب زیادی است اما بدون شک عملکرد ضعیف مس رفسنجان در آمار تعیینکننده گلهای زده بزرگترین ابهام ۱۰ هفته گذشته مسابقات است. شاگردان محمد ربیعی در وضعیتی با آمار ۵ گل زده از این حیث به همراه به پیکان در رده دوازدهم قرار دارند که در خط آتششان از بازیکنانی همچون لوسیانو پریرا و گادوین منشا سود میبرند که در تاریخ لیگ برتر ۹۶ و ۵۱ مرتبه موفق به گشودن دروازه حریفان شدهاند.
زمانی تعجب فوتبالدوستان بیش از گذشته برانگیخته میشود که آقای گل فصل گذشته یعنی گادوین منشا تا این لحظه حتی نتوانسته یک بار دروازه حریفان را فرو بریزد و به ازای تاثیرگذاری مثبت در مس رفنسجان با ۲ بار از دست دادن ضربات پنالتی مقابل حبیب فرعباسی و میلاد فراهانی تا این لحظه بزرگترین ناکام بیستودومین دوره لیگ برتر بوده است. حداقل در یک دهه اخیر مدافعان عنوان آقایگلی بعد از کسب این جایزه جذاب سرنوشت و عملکرد متفاوتی را در مستطیل سبز رقم زدهاند تا بر همین اساس بعضی از افراد نتوانند همچون مهاجم نیجریهای در راه برآورده کردن انتظارات گام بردارند.
ناکامی که شیرین بود
یکی از عجیبترین آقایگلهای لیگ برتر فوتبال ایران شخصی نیست به جز مهاجم وفادار ملوان، جلال رافخایی که در فصل ۱۳۹۱-۱۳۹۲ در روزهایی که هدایت قوی سپید انزلی برعهده محمد احمدزاده بود با ۱۹ بار فتح دروازه حریفان بالاتر از بازیکنان نامآشنایی همچون سیدمهدی سیدصالحی و محمدرضا خلعتبری به صدر جدول گلزنان تکیه زد و به این پشتوانه گام در دوره سیزدهم لیگ برتر گذاشت. ۹ گل رافخایی در دوره سیزدهم لیگ برتر نتوانست عنوان آقایگلی را برای او به ارمغان بیاورد و این مهاجم به تماشای آقایگلی کریم انصاریفرد نشست. اما همین ۹ گل رافخایی باعث شد ملوان در روزهایی که دراگان اسکوچیچ را روی نیمکت خود داشت با کسب رتبه هفتم لیگ برتر بهترین جایگاه در دوره چهارم این مسابقات را بار دیگر تکرار کند.
فصل تلخ در ایالت ناوار
در فصل فوتبالی ۱۳۹۴-۱۳۹۳ ایفای نقش مدافع عنوان آقایگلی باید به کریم انصاریفرد سپرده میشد که بعد از سلسله روزهای خوشایند در سایپا نتوانست با پوشیدن لباس شماره ۹ پرسپولیس اتفاقات خوبی را در تیم کهکشانی پایتخت تجربه کند. مهاجم اهل اردبیل بعد از یک فصل نسبتا ناموفق زیر نظر مانوئل ژوزه و یحیی گلمحمدی برای دوره سیزدهم لیگ برتر ترجیح داد به جمع تراکتوریها بپیوندد تا بتواند برای دومین بار عنوان آقایگلی را در زندگی ورزشیاش تجربه کند. تصمیمی که مطابق انتظار مهاجم ۱۸۷ سانتیمتری پیش رفت و او موفق شد با ۱۴ گل زده بالاتر از رضا عنایتی، مهرداد بایرامی، مهدی دغاغله و رضا نوروزی در صدر گلزنان سیزدهمین دوره لیگ برتر قرار گیرد. حضور در جامجهانی ۲۰۱۴ برزیل و کسب دومین عنوان آقایگلی ایران باعث پیوستن انصاریفرد به تیم اوساسونا شد که در سطح دوم فوتبال اسپانیا فعالیت میکرد. مهاجم ایرانی در روزهایی که بارها تیمش تا مرز سقوط به سطح سوم فوتبال اسپانیا پیش رفت، نتوانست در رقابت با بازیکنانی همچون مانو اونوو، نینو و کنان کدرو توفیقی داشته باشد و زیر نظر جان اوربان، خوزه مانوئل منتو و انریکه مارتین تنها ۶۷۹ دقیقه به میدان رفت که حاصل آن گشودن دروازه هیچکدام از رقیبان نبود.
روزهای تلخ در لیگ ستارگان
بعد از جدایی کریم انصاریفرد از جمع پرشورهای تبریزی برخلاف انتظارات خط هجومی تبریزیها به هیچوجه تضعیف نشد و ادینیهو که در دوره سیزدهم لیگ برتر با لباس مس کرمان توانسته بود ۸ گل به ثمر برساند در فصل فوتبالی ۱۳۹۴-۱۳۹۳ زیر نظر رسول خطیبی و تونی اولیویرا ۲۰ مرتبه دروازه حریفان را فتح کرد تا با این رکورد بالاتر از بازیکنانی همچون سجاد شهباززاده، مهدی شریفی و لوسیانو پریرا قرار گیرد و راهش برای حضور در لیگ ستارگان قطر و عضویت در السیلیه هموار شود که البته درخششهای عبدالقادر الیاس فرصت عرض اندام را از مهاجم برزیلی گرفت تا این مهاجم بعد یک نیمفصل ناموفق زیر نظر سامی طرابلسی و زدن تنها یک گل، راهی تیم دسپورتیوای برزیل شود.
رکوردی قویتر از دوره قبل
در روزهایی که فوتبال ایران فقدان حضور مهاجمین گلزن را احساس میکرد مهدی طارمی توانست در دوره پانزدهم لیگ برتر با حضور زیر نظر برانکو ایوانکوویچ شایستگیهایش را به نمایش بگذارد و با آمار ۱۶ گل زده در جدول گلزنان بالاتر از محمد ابراهیمی، امید ابراهیمی و مهرداد محمدی قرار گیرد و کفش طلای فوتبال ایران را در دستان خود ببیند. البته نمایش منحصربهفرد مهاجم بوشهری زمانی رقم خورد که او در فصل فوتبالی ۱۳۹۶-۱۳۹۵ توانست برخلاف نمونههای اشارهشده از عنوانش دفاع کند؛ طارمی در دوره شانزدهم لیگ برتر با رکوردی جذاب ۱۸ گل زده ساسان انصاری، گادوین منشا و محمد قاضی را از پیش روی خود برداشت تا اسمش در کنار حسین کلانی، عزیز اسپندار، فرشاد پیوس و کریم انصاریفرد قرار گیرد که در زندگی ورزشیشان ۲ بار عنوان آقایگلی فوتبال ایران را تجربه کردهاند. هفتههای نخست هفدهمین دوره لیگ برتر برای طارمی با گلزنی مقابل نفت تهران، گسترش فولاد و سپاهان بسیار خوشایند آغاز شد تا امیدهای این مهاجم برای تبدیل شدن به تنها بازیکنی که ۳ دوره متوالی آقایگل شده است بیش از گذشته شود اما صدور حکم پرونده ریزه اسپور که باعث محرومیت ۴ ماه مهاجم بوشهری شد تمام نقشههای طارمی نقش را بر آب کرد تا وی بعد از اتمام محرومیت جمع سرخپوشان پایتخت را ترک کند و ادامه زندگی ورزشیاش را در فصل فوتبالی ۲۰۱۸-۲۰۱۷ زیر نظر سرمربی الغرافه، بولنت اویگون دنبال کند.
شماره ۷۰ از رقیب سابقش الگوبرداری نکرد
روزهای محرومیت مهدی طارمی بهترین فرصت را برای علی علیپور فراهم کرد که از زیر سایه مهاجم بوشهری خارج شود و با به ثمر رساندن ۱۹ گل، عملکردی بهتر از مرتضی تبریزی، لوسیانو پریرا، ساسان انصاری و محمد قاضی داشته باشد و در فصل فوتبالی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ بهعنوان مدافع عنوان آقایگلی قدم در هجدهمین دوره لیگ برتر فوتبال ایران بگذارد. البته این مهاجم نتوانست همچون طارمی از عنوانش دفاع کند و یک فصل بعد لغرشهایش باعث شد با ۱۴ گل زده زیر سایه درخشش دو مهاجم برزیلی سپاهان و فولاد خوزستان یعنی کیروش استنلی و لوسیانو پریرا قرار گیرد که با ۱۶ گل زده بهطور مشترک لقب برترین گلزنان دوره هجدهم لیگ برتر را به تصاحب خود در آوردند با این حال نمیتوان او را در زمره آقای گلهای ناکام قرار داد.
فصلی متوسط برای مهاجمین برزیلی
فصل فوتبالی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ در حالی آغاز شد که برخلاف انتظارات مهاجمهای برزیلی باشگاههای فولاد خوزستان و سپاهان نتوانستند در بین مدعیان کسب کفش طلا فوتبال ایران قرار گیرند و این نبرد حساس بین شیخ دیاباته، شهریار مغانلو، علی علیپور و عیسی آلکثیر برگزار شد. البته نمیتوان در کارنامه پریرا و کیروش استنلی نمره منفی درج کرد چون مهاجم باشگاه سپاهان در این فصل موفق شد ۶ گل به ثمر برساند و مهاجم مورد اعتماد جواد نکونام با ۷ بار گشودن دروازه حریفان نقش غیرقابل انکاری در کسب سهمیه آسیایی قرمزهای خوزستانی داشت.
فصل کابوس بار پلنگ مالی
دوره بیستم لیگ برتر را باید یکی از فصولی بنامیم که آقای فصل گذشته آن به هیچوجه نتوانست در قامت بازیکنی شایسته ظاهر شود. شیخ دیاباته که دستاوردش در فصل فوتبالی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ آمار ۱۵ گل زده بود در دومین فصل حضورش در جمع آبیپوشان پایتخت هر چقدر در لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۲۱ گره از کار تیم تحت هدایت مجیدی باز کرد در رقابتهای داخلی فوتبال ایران در گلزنی و خلق لحظات جذاب ناکام بود. مصدومیتهای آزاردهنده و افت فنی فاحش مهاجم اهل مالی آمار گلزنی او را به ۲ گل زده برابر تراکتور تنزل داد تا بر همین اساس بار گلزنی استقلال روی دوش ارسلان مطهری، مهدی قایدی و وریا غفوری قرار گیرد.
فرود پس از فراز جذاب
کمتر فوتبالدوستی میتوانست در دوره بیستم لیگ برتر آقای گلی سجاد شهباززاده را بعد از افت چندینساله در لباس سپاهان متصور شود. شماره ۹ اسبق سپاهان که در لیگهای هجدهم و نوزدهم در لباس این تیم اصفهانی مجموعا ۹ بار دروازه حریفان را باز کرده بود در فصل فوتبالی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ توانست خودش را با استراتژیهای مدنظر محرم نویدکیا تطبیق دهد و با ۲۰ گل زده در نبرد آقایگلی با گادوین منشا، محمد عباسزاده و امین قاسمینژاد نقش برنده را ایفا کند اما او نیز موفق نشد بعد از آقایگلی روزهای خوش گذشته را در لیگ بعدی تکرار کند و با ۶ گل زده عملکردی ضعیفتر نسبت به بازیکنانی همچون مرتضی تبریزی، سعید صادقی، عبدالکریم اسلامی و مهدی عبدی داشت.
بی اعتنایی باشگاهها نسبت به معضلی بزرگ
با رصد نمونههای اشارهشده در یک دهه اخیر و توجه به وضعیت فعلی گادوین منشا به نظر میرسد یکی از بزرگترین چالشهای بعد از کسب عنوان آقایگلی فشار روانی بیش از حد روی دوش بازیکن است. نکتهای که در عملکرد بسیار از بازیکنهای موفق سالیان گذشته احساس میشود. البته نمونههایی مثل مهدی طارمی و رضا عنایتی نیز در فوتبال ایران دیده شده است که راه و رسم غلبه بر فشارها و مدیریت بحرانها را بهخوبی آموختهاند که همین نکته میتواند یکی از سنگمحکهای بزرگ برای تشخیص بازیکنان حرفهای باشد.