در حال سپری کردن روزهای پایانی یکی از بهترین ادوار جام جهانی هستیم.
بیست‌ودومین دوره جام جهانی فوتبال به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود و تنها ۶ مسابقه تا تعیین قهرمان جهان باقی مانده. روزهای پرتب‌وتاب در سواحل شرقی شبه‌جزیرۀ قطر به سرعت سپری می‌شود و بار دیگر تقویم فشردۀ فوتبال از یک تورنومنت پراهمیت اما بدموقع جدا می‌شود و به روال عادی خود باز خواهد گشت. جام جهانی تا همین‌جا هم صحنه‌های دراماتیک و به‌یادماندنی زیادی به جا گذاشته؛ از بردهای پرگل تا نتایج غیرمنتظره؛ از پیروزی‌های تحسین‌برانگیز ژاپن در مقابل قهرمانان سابق جهان تا شکست شوکه‌کنندۀ آرژانتین در مقابل عربستان؛ از صعود مراکش به جمع ۸ تیم برتر جهان تا حذف زودهنگام آلمان و اسپانیا. تازه پرهیجان‌ترین قسمت جام هنوز از راه نرسیده؛ آیا جام بیست‌ودوم جذاب‌ترین جام تاریخ است؟
صحبت‌های مفتخرانه رئیس فیفا
جانی اینفانتینو در مصاحبۀ جدیدش، جام پائیزی قطر را بهترین جام تاریخ نامید؛ «من همۀ بازی‌ها را دیدم. ساده و واضح بگویم؛ این بهترین دور گروهی تاریخ جام‌جهانی بود؛ مسابقات عالی در ورزشگاه‌های عالی برگزار شد. هوادارها فوق‌العاده بودند؛ به طور میانگین، ۵۱ هزار تماشاگر در هر مسابقه. ما بیش از ۲ میلیارد بینندۀ تلویزیونی داشتیم که واقعاً باورنکردنی است و علاوه بر آن، ۲ و نیم میلیون نفر در خیابان‌های دوحه که چندصد هزارنفر از آنان هر روز کنار هم در ورزشگاه‌ها حاضر می‌شدند، همراه هم دست به تشویق می‌بردند و از تیم ملی خود حمایت می‌کردند؛ یک جو عالی، گل‌های عالی و جذابیت و غافلگیری فوق‌العاده».
دیگر تیم قوی و ضعیف نداریم!
برای نخستین بار در تاریخ جام جهانی، هر قاره حداقل یک نماینده در دور حذفی جام جهانی داشت. در جامی که ابتدا تا انتهای تاریخ آن تحت سیطرۀ تیم‌هایی از اروپا و آمریکای جنوبی بوده و فقط یک بار تیمی از آسیا یا آفریقا به نیمه‌نهایی راه یافته، همین مقدار هم غافلگیرکننده و معجزه‌آساست. ۳ تیم آسیایی به دور حذفی صعود کردند؛ در حالی که ایران و عربستان تا واپسین روز شانس صعود داشتند. این اتفاق برای نخستین بار رخ داد و صعود همزمان ۲ تیم آفریقایی برای دومین بار در تاریخ پیش آمد. رئیس فیفا که از شگفتی‌های جام به وجد آمده می‌گوید: «دیگر تیم‌های کوچک و بزرگ نداریم. سطح تیم‌ها کاملاً برابر است. برای نخستین بار در تاریخ، تیم‌هایی از همۀ قاره‌ها به دور حذفی رسیدند. این نشان می‌دهد فوتبال واقعاً در حال جهانی شدن است. من مطمئنم به رکورد ۵ میلیارد بیننده خواهیم رسید».
پرگل‌ترین جام تاریخ؟
با وجود این‌که پیروزی‌های پرگل و بازی‌های پرحادثه شور و شوق هواداران فوتبال از جام جهانی را چندبرابر کرده، جام بیست‌ودوم هنوز راهی طولانی برای تبدیل شدن به پرگل‌ترین جام جهانی تاریخ دارد. از زمان افزایش تعداد تیم‌ها و مسابقات تا کنون، جام جهانی ۹۸ فرانسه و ۲۰۱۴ برزیل با ۱۷۱ گل و جام ۲۰۱۸ با ۱۶۹ گل پرگل‌ترین جام‌ها بوده‌اند درحالی که ۶ مسابقه مانده به پایان تورنمنت قطر، ۱۵۴ گل در تمام بازی‌ها به ثمر رسیده. معمولاً بازی‌های حساس روزهای آخر به اندازۀ دیدار‌های دور گروهی پرگل نمی‌شوند.
تحت تأثیر رسانه‌ها
درحالی که حواشی پرتعداد اعطای میزبانی به قطر سروصدای زیادی در رسانه‌های جهان به پا کرد و موضع‌گیری‌های غیرمنتظرۀ فیفا که تیم‌های اروپایی آن را نفی آزادی بیان می‌دانستند، باعث بازتاب نظرات منفی فراوانی شد، سطح بالای مسابقات فوتبال در حالی که بازیکنان این بار بدون فشار و خستگی حاصل از یک فصل طولانی به محل برگزاری جام جهانی می‌رسیدند، باعث شد کلیدواژۀ «بهترین یا بدترین جام» به تیتر پرتکرار رسانه‌ها تبدیل شود؛ مسابقاتی که بیرون از زمین صحنه‌هایی پر از شرم و غم‌انگیز خلق کرد اما داخل زمین به یکی از جذاب‌ترین تورنمنت‌های فوتبالی هزارۀ جدید تبدیل شد. البته واقعیت این است که جام جهانی هیچ‌وقت از مسابقات جذاب، نمایش‌های خیره‌کننده و شگفتی‌سازی خالی نبوده. شگفتی‌سازی کرۀ جنوبی و ترکیه در نخستین جام آسیایی را به خاطر بیاورید؛ صدرنشینی کاستاریکا در گروه مرگ جام جهانی ۲۰۱۴ و شکست خردکنندۀ اسپانیا مقابل هلند در حالی که ماتادورها ۶ سال تمام به هیچ تیم اروپایی اجازۀ نفس کشیدن نداده بودند. شکست آلمان مقابل کرۀ جنوبی و حذف قهرمان سابق در حالی که کرواسی به فینال جام جهانی قبلی رسید. حتی جام‌جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی که از آن به عنوان خسته‌کننده‌ترین جام تاریخ یاد می‌کنند با شگفتی‌سازی سوئیس و صربستان مقابل اسپانیا و آلمان و مسابقات دراماتیکی مانند اروگوئه-غنا همراه شد. جام جهانی همیشه جذاب بوده اما میزبانی قطری‌ها از متفاوت‌ترین جام فیفا، جذابیت‌های خاص خود را به همراه داشته که باید دید تا کجا ادامه پیدا می‌کند.
