مجید مجیدی کارگردان سینمای ایران گفت: کودکان امروز، در برخی امور، خیلی از ما جلوتر هستند و ما باید بحث مخاطب‌شناسی را در قصه گفتن برای آنها جدی بگیریم.
، نشست هم‌اندیشی اعضای هیئت مدیره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با عوامل اجرایی بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی برگزار شد.
این نشست با حضور حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مهدی ارگانی، مجید مجیدی، افشین علا، علی زرفشان اعضای هیئت مدیره، محمود مروج رئیس جشنواره، محمد گودرزی دهریزی دبیر جشنواره، عالیه قوامی مدیر اجرایی جشنواره و دیگر عوامل این رویداد فرهنگی برگزار شد.
کارگردانی که با قصه بزرگ شده است
مجید مجیدی، کارگردان سینما و از دیگر اعضای هیئت مدیره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در این نشست گفت: قطعاً قصه ریشه در فرهنگ ما دارد. نکته جذاب آن بحث محتواست. همه می‌دانیم که قصه جزوی از فرهنگ هر کشور است و یادآور آغوش مادربزرگ‌هاست. خود من با قصه بزرگ شدم، بدون آنکه بفهمم بعدها قصه چه نقش بزرگی در زندگی من خواهد داشت.
او ادامه داد: چه مفاهیم و موضوع‌هایی که از طریق مادربزرگ‌ها به ما منتقل نشده است. کودکان در این روزها به فضای مجازی خیلی وابسته هستند و خیلی سخت است که آنها را از این فضا جدا کنیم. موضوع قصه‌گویی می‌تواند تأثیر زیادی بر جامعه امروز ما داشته باشد. دغدغه شخصی من این است که از این طریق چه‌قدر محتوا را به زندگی بچه‌ها بیاوریم. در این زمینه، باید به سن مخاطب هم حتماً توجه کنیم. کودک هرچه که بزرگ‌تر می‌شود، پذیرشش هم سخت‌تر می‌شود؛ به‌ویژه کودکانی که مدام با گوشی و اینترنت سرو کار دارند. باید مخاطب را شناخت. گاهی کودکان خیلی از ما جلوتر هستند و ما باید بحث مخاطب را در قصه‌گویی جدی بگیریم.
یکی از اولین فعالیت‌های مؤثری که همه مربیان کانون اجرا می‌کنند، قصه‌گویی است
محمود مروج، رئیس جشنواره در این این نشست گفت: یکی از اولین فعالیت‌های مؤثری که همه مربیان کانون اجرا می‌کنند، قصه‌گویی است و این کار از ابتدای تأسیس کانون انجام می‌شده است. اولین طرحی که به‌دست کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به سوی شکل‌گیری جشنواره رفت، طرح «کتاب‌خوان‌هایِ دوست» بود. در این طرح، مربیان یک مرکز به مراکز دیگر می‌رفتند و آنجا قصه‌گویی می‌کردند. اولین جشنواره درون سازمانی در سال ۷۶ در زمان آقای محسن چینی‌فروشان (مدیرعامل وقت کانون) شکل گرفت. هدفش هم این بود که قصه‌گویان کنار هم جمع شوند و قصه‌گویی کنند و این فعالیت تقویت شود. مربیان تجربیات خود را با هم رد و بدل می‌کردند و قصه‌های یکدیگر را گوش می‌کردند. بعد از مدتی اهداف برون سازمانی هم برای جشنواره پیش‌بینی شد و در شیوه‌نامه، بحث قصه‌گویی در سطح جامعه مطرح و بخش‌های جنبی به مرور زمان اضافه شد.
همکاری استانداری و دستگاه‌های دولتی یزد با جشنواره قصه‌گویی
در ادامه، معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، درباره بخش‌های مختلف جشنواره توضیح داد و در تکمیل سخنان او، عالیه قوامی (مدیر اجرایی) با ابراز خوشبختی از برگزاری جشنواره در شهر یزد گفت: «تعداد ۳۰ کمیته در حال پیگیری مقدمات هرچه بهتر برگزارشدن جشنواره هستند که اعضای کمیته‌های مرتبط در قالب نشست‌ها و وبینارهای مختلف با هم در ارتباط هستند. از لحاظ اقدام‌های انجام شده در استان هم جلساتی که باید صورت می‌گرفته از یک ماه پیش برپا شده و ما در جلسه‌ای با آقای مهران فاطمی، استان‌دار یزد، درخواست‌هایی را مطرح کردیم که ایشان امکانات مالی و پشتیبانی خوبی در اختیار ما قرار دادند. همچنین همه دستگاه‌های دولتی و عمومی از جمله شهرداری یزد و صداوسیمای استان با ما در حال همکاری هستند.»
اجرای بیش از ۱۰۰ اثر در جشنواره قصه‌گویی
پس از آن، محمد گودرزی دهریزی (دبیر جشنواره)، در توضیحاتی به دوره پیشین این رویداد اشاره کرد و افزود: «جشنواره امسال، به نوعی روی ریل‌گذاری دوره بیست‌وسوم حرکت کرده است و تمام محتوا سازی‌های سال گذشته که ساعت‌ها روی آن کار کارشناسی شده بود، در آن اعمال شده است. امسال بر خلاف سال گذشته، تمام مراحل جشنواره از استانی، منطقه‌ای و غیره به صورت حضوری برگزار می‌شود چرا که سال گذشته به خاطر فراگیری کرونا، بعضی مراحل مجازی بود. ضمن اینکه امسال داورهای منطقه استانی به تهران آمدند و مورد آموزش قرار گرفتند.»
او درباره آثار شرکت‌کننده در بیست‌وچهارمین جشنواره قصه‌گویی توضیح داد: «در بخش بین الملل ۳۲ اثر، در بخش ملی ۳۷ اثر، در بخش آئینی ۳۲ اثر، در بخش زبان اشاره ۶ اثر، در بخش برگزیدگان ۹ اثر به همراه دو پدربزرگ و مادربزرگ در جشنواره امسال حضور دارند.»
شرکت قصه‌گویانی از کشورهای کانادا، آرژانتین، هند و…
سپس، الهام دارابی، مسئول دبیرخانه جشنواره قصه‌گویی گفت: «رویداد قصه‌گویی امسال فرایندی است از مرکز استان‌ها تا صحنه بزرگ کشوری به میزبانی یزد. از سوی مسئولان شهر یزد پیشنهاد شده است که جشنواره قصه‌گویی، دبیرخانه‌ای دائمی در این شهر داشته باشد.»
او درباره شرکت‌کنندگان در دو بخش ملی و بین‌الملل توضیح داد: «در جشنواره امسال بیشترین شرکت‌کنندگان در بخش ملی، از مربیان مراکز هستند. در بخش بین‌الملل هم که به صورت آفلاین برگزار می‌شود، شرکت‌کنندگانی از کشورهای هند، کنیا، کلمبیا، کانادا، آرژانتین و ترکیه حضور دارند.»
هنر قصه‌گویی ایرانی را به جهان معرفی کنیم
در ادامه این نشست، علی زرفشان، عضو هیئت مدیره کانون با تاکید بر وجود جشنواره‌های معتبر قصه‌گویی در سایر کشورها گفت: «باید وضعیت جشنواره‌های بین‌المللی دنیا را رصد کنیم و دنبال آن باشیم ما هم در جشنواره‌های معتبر جهان، حضوری پُر رنگ داشته باشیم. ما اگر در زمینه قصه‌گویی هنری داریم، خوب است که آن را به دنیا عرضه کنیم و تأثیر فرهنگی خود را بگذاریم.»
مهدی ارگانی، دیگر عضو هیئت مدیره کانون هم نکاتی را درباره قصه‌گویی یادآوری کرد و افزود: «ما در کانون در مورد قصه و قصه‌گویی باید به یک تصویر مشترک برسیم. ببینیم به چه چیزی قصه می‌گوئیم و منظور ما از قصه‌گویی چیست؟ باید بدانیم قصه‌گویی، دکلمه، شمایل‌خوانی یا نقالی نیست. گویندگی در قصه‌گویی مهم است. باید اول زبان، بعد میمیک صورت و دست باشد و چیز دیگری نباید در این میان نقش داشته باشد. بخش اصلی جشنواره، قصه‌گویی است و دکور و سایر چیزها نباید جلوه‌گری کنند.»
سپس، افشین اعلا، شاعر و عضو هیئت مدیره کانون در سخنانی گفت: «ما نباید در قصه‌گویی برای جلب کودکان با ادا و حرکات دست و غیره حرف بزنیم. قصه‌گو باید برای بچه‌ها جاذبه ایجاد کند. مضمون و اوج و فرود دادن مهم است. باید قصه‌گویی را به عنوان یک امر مستقل از نمایش‌دادن ببینیم.»
روز جهانی قصه‌گویی ثبت شود
پایان بخش این نشست، سخنان حامد علامتی، مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود که مباحث کلان در عرصه قصه‌گویی را جمع‌بندی کرد و گفت: «اصل ساده‌گویی در قصه‌گویی باید رعایت شود. همچنین مبانی دینی و روایی ما باید مورد توجه قرار گیرد. باید روز جهانی قصه‌گویی داشته باشیم و آن را از طریق سازمان میراث فرهنگی پیگیری کنیم. ارتباط بحث قصه‌گویی با نسل جدید مستلزم یک کار پژوهشی است. مخاطب‌شناسی جشنواره باید صورت بگیرد. همین‌طور بحث مستندسازی محتوای جشنواره باید انجام شود. همچنین با صدا و سیما رایزنی شود تا قصه‌های ما در آن برای کودکان پخش شود.
