بعد از جامجهانی بهراحتی میشد حدس زد که پس از کنار رفتن کارلوس کیروش از سمت سرمربی تیم ملی مدتها طول خواهد کشید تا فدراسیون فوتبال بتواند با فرد جدیدی به توافق برسد. روالی که معمولا برای انتخاب سرمربی جدید طی میشود و اختلاف نظرها، لابیگیری برخی افراد و البته برخی مشکلات بهخصوص مسائل مالی باعث میشود که هفتهها و حتی ماهها پروسه انتخاب سرمربی تیم ملی به درازا بکشد. این بار هم طبق معمول سنوات قبل هواداران فوتبال هر چه منتظر ماندند هنوز خبری از اعلام نام سرمربی جدید تیم ملی نیست و بازی با اسامی و گمانهزنیها و شایعات مختلف باعث شده تا یک سردرگمی در میان طرفداران فوتبال ملی شکل بگیرد. انتظار این است که پیش از فیفادی پیشرو سرمربی تیم ایران مشخص شود تا روند آمادهسازی تیم خود را برای حضوری موفق در جام ملتهای آسیا آغاز کند. این درحالی است که فدراسیون ما هنوز به این جمعبندی نرسیده که سرمربی تیم ملی ایرانی باشد یا خارجی و از طرف دیگر با درخواست برنامه از ۷ مربی بومی که برخی از آنها حتی در تیمهای باشگاهی خود هم شرایط خوبی ندارند باعث شده که انتقادات زیادی به این رفتارها صورت گیرد. هر چقدر که فوتبال ما مشغول هدر دادن وقت و زمان است، رقبای آسیایی ما که در جامجهانی نشان دادند که در فرم بسیار خوبی قرار دارند، با بهترین برنامهریزی و صرف هزینههای هنگفت به دنبال موفقیت در جام ملتهای ۲۰۲۳ هستند و بعضا با مربیان خارجی و حتی داخلی نتایج خوبی کسب کردهاند اما فدراسیون ما در کمال تعجب هنوز برای تامین دستمزد یک مربی صاحب سبک و خوب خارجی با مشکل مواجه است. در ادامه به بررسی روند آمادهسازی رقبای اصلی ما در این رقابتها میپردازیم.
قطر میزبان جام ملتها برای دفاع از عنوان قهرمانی خود در این رقابتها به سراغ سرمربی قبلی تیم ملی ایران رفت و کارلوس کیروش را جانشین سانچز روی نیمکت تیمش کرد. کیروش که سابقه حضور در تیمهایی چون منچستریونایتد، رئال مادرید، پرتغال، کلمبیا و مصر را در کارنامه دارد در سالهای اخیر نشان داده که مربی ارزانقیمتی نیست و قطریها هم اگر چه رسما رقم قرارداد این مربی باتجربه پرتغالی را اعلام نکردهاند اما مسلما با قراردادی خوب او را برای حضور در دوحه متقاعد کردهاند. آنها که در این دوره میزبان مسابقات هستند با تمام توان و صرف هزینههای هنگفت قصد دارند از قهرمانی تاریخی خود در سال ۲۰۱۹ دفاع کنند و اگرچه در جامجهانی نمایش فوقالعادهای نداشتند اما همچنان یکی از مدعیان محسوب میشوند.
عربستان برای تیمی که تنها شکست آرژانتین قهرمان را در جامجهانی رقم زد، جام ملتهای پیشرو میتواند فرصتی مناسب برای افزایش تعداد قهرمانیها در آسیا باشد. عربستان پس از شگفتیسازی در جامجهانی با هروه رنار به توافق رسید تا این مربی در دو تورنمنت مهم پیشرو یعنی جام ملتها و همچنین جامجهانی ۲۰۲۶ روی نیمکت عربستان بنشیند. گفته میشود پس از تمدید، دستمزد این مربی فرانسوی به بیش از ۲ میلیون یورو در سال افزایش پیدا کرده است که البته با آپشنها و پاداشها این رقم بیشتر هم خواهد شد. عربستان که پس از آوردن کریس رونالدو به لیگ خودش حالا میزبانی جام ملتهای بعدی را نیز به دست آورده و حتی میزبانی جامجهانی را نیز میخواهد در شرایطی بسیار خوب خود را برای قطر ۲۰۲۳ آماده میکند.
امارات دیگر تیم حاشیه خلیجفارس اگر چه نتوانست جواز حضور در جامجهانی را کسب کند اما همچنان به همکاری با رودولفو آرابارنا، سرمربی آرژانتینی خود ادامه میدهد. اماراتیها با این مربی قراردادی به مبلغ ۲٫۳ میلیون دلار امضا کردهاند و به همین دلیل انتظار دارند نتیجهای مناسب در جام ملتها بگیرند. نخستین بازی آنها در فیفادی پیشرو با تاجیکستان خواهد بود.
ژاپن این تیم شرق آسیا با یک مربی بومی توانست عملکردی عالی در جامجهانی را رقم بزند و درحالیکه با اسپانیا و آلمان همگروه بودند توانستند جواز حضور در دور دوم را کسب کنند. اتفاقی که باعث شد تا هاجیمه موریاسو همچنان به حضورش روی نیمکت این تیم ادامه دهد و بعید است فعلا تغییری در کادر فنی این تیم ایجاد شود. البته ژاپنیها نزدیک به سالی یک میلیون دلار به سرمربی خود حقوق پرداخت میکنند و مشخص است که با وجود استفاده از یک مربی داخلی اما هزینه خوبی در این زمینه انجام میدهند. آنها برای اینکه آمادهسازی مناسبی برای جام ملتها داشته باشند بهزودی دو دیدار دوستانه با تیمهای اروگوئه و کلمبیا خواهند داشت. این تیم با نتایجی که در جامجهانی گرفت نشان داد که در سطحی بالاتر از فوتبال آسیا قرار دارد و یکی از مدعیان جدی قهرمانی در تورنمنت پیشرو خواهد بود.
کرهجنوبی کرهایها پس از جامجهانی به همکاری با پائولو بنتو پرتغالی خاتمه دادند و حالا به همراه ایران تنها تیمهای مدعی آسیایی هستند که همچنان به دنبال سرمربی جدید میگردند. البته از فدراسیون فوتبال این کشور خبر میرسد که مذاکرات جدی با یورگن کلینزمن در جریان است و ممکن است بهزودی این مربی آلمانی هدایت این تیم را برعهده بگیرد. کرهایها بودجه خوبی برای به خدمت گرفتن یک سرمربی خارجی در نظر گرفتهاند و به دنبال این هستند تا پس از مدتها در جام ملتها به موفقیت برسند. آنها هم قرار است مثل ژاپن در این فیفادی با کلمبیا و اروگوئه بازی کنند.
استرالیا گراهام آرنولد اگر چه استرالیایی است اما دستمزد نسبتا بالایی بهعنوان سرمربی تیم ملی کشورش دریافت میکند و گفته میشود با دریافت سالی ۱٫۹ میلیون دلار یکی از مربیان گرانقیمت فوتبال آسیا محسوب میشود. استرالیاییها از زمانی که به فوتبال آسیا پیوستهاند خود را بهعنوان یک مدعی دی در جام ملتها مطرح کردهاند و شاید در این دوره بتوانند به رویای خود برای قهرمانی در این قاره برسند. آرنولد و شاگردانش در جامجهانی نمایش قابلقبولی داشتند و همین موضوع یک زنگ خطر جدی را برای فوتبال ما به صدا درآورده است. آنها فعلا قرار است دو دیدار دوستانه با اکوادور برگزار کنند اما در اواسط سال آینده میلادی و پیش از جام ملتها رودرروی انگلیس قرار میگیرند تا پیش از تورنمنت حساس آسیایی محکی جدی بخورند.
سایر رقبا تیمهایی چون عراق، چین و عمان هم بهعنوان دیگر تیمهایی که برای حضور در جام ملتها مدعی هستند و شاید بتوانند برای تیمهای درجه یک قاره دردسرساز شوند. هر سه تیم با سرمربیان خارجی راهی قطر ۲۰۲۳ خواهند شد و دستمزد خوبی نیز برای این مربیان در نظر گرفتهاند. عراق که قرار است در یکی از دیدارهای خود در این فیفادی به مصاف تیم کشورمان برود و چین هم دو بازی با نیوزیلند خواهد داشت اما روند آمادهسازی هر سه تیم تا حد زیادی خوب پیش میرود و شاید حتی تیمهایی در این سطح هم با توجه به روندی که فدراسیون ما در پیش گرفته و تعللی که در زمینه استخدام سرمربی جدید دارد، برای ما در جام ملتها دردسرساز شوند.