واکنش‌های داخلی و خارجی به بازگشت دوباره فدراسیون فوتبال به گزینه داخلی

بازگشت به گزینه ایرانی آن هم بعد از گذشت ۱۳ سال از فعالیت تیم ملی فوتبال با حضور مربیان خارجی اتفاق عجیب آخرین روزهای سال ۱۴۰۱ بود. سالی که فوتبال‌مان با کی‌روش پرمدعا عملکرد ضعیفی در جام جهانی قطر از خود به جا گذاشت تا سئول‌نشینان به فکر تقویت نیمکت تیم ملی بیفتند. مسیری که طی شد ، درنهایت به گزینه‌ای ختم شد که دور از انتظار بود. فدراسیون فوتبال از یک طرف از فهرست ۷ نفره‌ گزینه‌های داخلی‌اش برای نیمکت تیم ملی رونمایی کرد و از طرف دیگر معادلات را طوری چید که حداقل در نظر افکار عمومی کفه ترازو به سوی گزینه‌های خارجی که در برگیرنده نام‌هایی چون ژوزه مورایس، پاکو خمز و فلیکس سانچز بود، سنگینی کند. در طرف دیگر صحنه، گزینه‌های داخلی که فکر می‌کردند مطرح‌شدن نامشان بیشتر یک بازی رسانه‌ای است، برای حفظ وجهه‌ اجتماعی خود رویه انصراف را در پیش گرفتند. استارت کار اما با امیر قلعه‌نویی زده شد. مردی که همین دو روز پیش کرسی سرمربیگری تیم ملی فوتبال را تصاحب کرد، نخستین فردی بود که در اعتراض به نبودن نام یحیی گل‌محمدی سرمربی پرسپولیس در فهرست فدراسیون فوتبال، با انتشار یک رشته استوری از پذیرفتن هدایت تیم ملی انصراف داد! به دنبال او نفراتی چون فرهاد مجیدی، حسین فرکی، مهدی تارتار و حمید مطهری هم انصراف خود را اعلام کردند و در لفافه شنیده شد که جواد نکونام نیز قصد پذیرش سرمربیگری تیم ملی را ندارد. ساکت الهامی اما از جمله نفراتی بود که نامش در فهرست انصرافی‌ها درج شد ولی او دو روز قبل از اعلام نام سرمربی تیم ملی، در یک برنامه زنده تلویزیونی با مطرح کردن ادعایی عجیب و غریب خودش را لایق‌ترین گزینه برای تیم ملی دانست. با این حال جو حاکم بر افکار عمومی طوری طراحی شده بود که همه فکر می‌کردند سانچز، سرمربی فوتبال ایران خواهد شد. در فاصله چند ساعت مانده به پایان مهلت فدراسیون برای اعلام نام سرمربی، به ناگاه خبر توافق احتمالی سانچز با اکوادور مطرح و چند ساعت بعد هم نام امیر قلعه‌نویی به عنوان سرمربی تیم ملی ایران اعلام شد. این اتفاق نه تنها واکنش‌های داخلی را به دنبال داشت بلکه بازتاب زیادی هم در رسانه‌های خارجی داشت. ابتدا رسانه مشهور الکوره عربی در گزارشی انتخاب قلعه‌نویی برای فوتبال ایران را این‌طور تشریح کرد: «قلعه‌نویی در سطح تیم ملی آمار خوبی نداشت اما در سطح باشگاه، نمایشی خیرکننده داشته و تا کنون ۵ بار قهرمان لیگ ایران شده است. با وجود انتقادهای هواداران به سبک دفاعی امیر قلعه‌نویی، اما در نهایت فدراسیون ایران او را برای بار دوم به عنوان سرمربی تیم ملی انتخاب کرد. فدراسیون ایران به دلیل محدودیت‌های پولی نتوانست با مربی خارجی قرارداد امضا کند.» این گزارش حاوی یک پیام بود؛ انتخاب قلعه‌نویی از روی اجبار مالی بود. خبرگزاری رویترز اما با انتخاب تیتر «قلعه‌نویی برای هدایت ایران در جام ملت‌های آسیا، به تیم ملی بازگشت»، به این انتخاب واکنش نشان داد. روزنامه فرانسوی اکیپ هم تیتر «امیر قلعه‌نویی سرمربی جدید ایران است» را انتخاب کرد و قلعه نویی را موفق‌ترین مربی در رقابت‌های باشگاهی ایران دانست. روزنامه اسپانیایی «آ اس» با تیتر «امیر قلعه‌نویی جانشین کارلوس کی‌روش شد» نوشت که عملکرد قوی او در سطح باشگاهی باعث شد که فدراسیون فوتبال ایران شانس مجددی را به او بدهد. نشریه آلمانی «کیکر» هم تیتر «قلعه‌نویی برای دومین بار سرمربی تیم ملی ایران شد» را انتخاب کرد تا رسانه دولتی «اچ‌آرتی» کرواسی دست روی عملکرد موفق قلعه‌نویی و کسب ۵ عنوان قهرمانی او با تیم‌های استقلال و سپاهان بگذارد. در این بین اما واکنش چهره‌های فوتبالی داخلی به انتخاب قلعه‌نویی متفاوت و معنادار بود. علی کفاشیان رئیس اسبق فدراسیون فوتبال از جمله چهره‌های سرشناسی است که در واکنش به انتخاب فدراسیون فوتبال برای تیم ملی چنین می‌گوید: «قلعه‌نویی همواره از من گله می‌کرد و می‌گفت که حق من را خوردید و من را سرمربی تیم ملی نگذاشتید اما الان شرایط برایش فراهم شد و امیدوارم بتواند در این کار موفق باشد. اگر من رئیس فدراسیون بودم و شرایط فعلی برقرار بود، سرمربی خارجی با سطح بالا می‌آوردم.» بهروز رهبری‌فرد، پیش‌کسوت باشگاه پرسپولیس اما شدیدترین انتقاد را به این انتخاب داشت تا بگوید: «قلعه نویی واویلاست، آقا شما چطور از کی روش به قلعه نویی می‌رسید؟ مگر می‌شود؟ عربستان رونالدو را می‌آورد، قطر جام جهانی برگزار می‌کند، آن وقت ما چه کار می‌کنیم؟ از نظر من شکی در این نیست که قلعه‌نویی بهترین مربی داخلی فوتبال ایران است اما باید جای کی روش بیاوریم؟ مربی ایرانی در این مقطع هیچ جای دفاعی ندارد!» مسعود اقبالی کارشناس فوتبال اما معتقد است، قلعه‌نویی باید کادرفنی قدرتمندی انتخاب کند. البته هنوز سرمربی تیم ملی دستیارانش در کادرفنی را اعلام نکرده و این درحالی است که او باید خیلی زود تیمش را آماده دیدار دوستانه با تیم ملی روسیه کند؛ دیداری که سوم فروردین ۱۴۰۲ در تهران و در ورزشگاه آزادی برگزار می‌شود و هرچند نام دوستانه دارد، اما نباید فراموش کرد که فوتبالیست‌های روس در زمره تیم‌های درجه ۲ و خوب اروپا محسوب می‌شوند. در هر صورت قرعه سرمربیگری تیم ملی به نام امیر قلعه‌نویی افتاد تا بسیاری از منتقدان چرخش ناگهانی تاج از گزینه خارجی به گزینه داخلی را ترس از تکرار پرونده ویلموتس گیت بدانند و معتقد باشند که تاج و فدراسیون فوتبال در پایان جام ملت‌ها مزد ترس‌شان را خواهند گرفت. حال باید منتظر ماند و دید امیر قلعه‌نویی با آن سبک سنتی‌اش در فوتبال آیا می‌تواند در ۶۰ سالگی، با علم روز فوتبال در دنیا همگام شود و برای نخستین بار طلسم ناکامی‌های ایران در جام ملت‌ها را بشکند یا خیر؟