این روزها که از ستارههای سینمای معاصر ایــران حــرف میزننــد و از تاثیر حضورشان بر فروش فیلمها و دستمزدهای چنــد میلیاردی کــه دریافــت میکنند، ناخودآگاه یاد تک ســتاره سینمای پس از انقلاب ایران میافتم که در حدود یک دهه، حضورش در هر فیلمی فروش آن را تضمین میکرد. بازیگری که به برند تبدیل شــده بود و تماشــاگران از تماشــای او و حرکات و رفتارش جدا از داســتان فیلم اســتقبال میکردند.
هدیه تهرانی که با سلطان مسعود کیمیایی اولین فیلم خــود را تجربه کرد. فیلمی کم هزینه که اسم تهرانی را در ۲۵ سالگی بر سر زبانها انداخت. رودرروی فریبرز عربنیا. با اعتماد به نفس و خونســرد و شده بود آن تجسم غایی از سلیقه رضایتبخش مسعود کیمیایی در تصویر زن. سلطان در سال ۷۷ اکران شد و ۹۳۰هزار نفر تماشاگر داشت. اما تبدیل تهرانی به ســتاره از اکران سال ۷۸ شروع شد. با فیلم قرمز. فیلمی که جدا از داســتان دراماتیک و تراژیکش، نیروی خود را از شــخصیت و بازی هدیه تهرانی میگرفت. ســه میلیون و صد هزار نفر به دیدن این فیلم آمدند. در همان سال نیکی کریمی هم با فیلــم دو زن تقریبا به همین رکورد از تماشــاگر دست یافت در همین سال تعداد تماشــاگرهای دو فیلم دیگر ببازی تهرانی یعنی غریبانه و ســیاوش به ترتیب یک میلیون و هشتصد و یک میلیون و ششصد هزار نفر بودند. یعنی در یکسال شــش میلیون و پانصدهزار نفر تماشاگر فیلمهایی با بازی هدیه تهرانی شده بودند. در سال بعد یعنی در سال ۱۳۷۹ دو فیلم پرفروش جدول هر دو از بازی هدیه تهرانی ســود میبردند. شــوکران با دو میلیون و هفتصدهزار تماشــاگر و دستهای آلوده ســاخته ســیروس الوند بــا دو میلیون و ششــصدهزار تماشاگر. ســال ۱۳۸۰ او با فیلم پارتی ساخته ســامان مقدم به اکران سینماها میآید و یک میلیون و پانصدهزار تماشاگر را به سینماها میکشاند. در همین سال در دو فیلم چتری برای دو نفر و زمانه هم حاضر میشــود و یک و نیــم میلیون تماشاگر هم برای دیدن این دو فیلم راهی سینما میشوند. در سال ۱۳۸۱ او کمی از گیشه سینمای ایران دور شده است. با بازی در فیلمهای استادان قدیمی مثل تقوایی و فرمانآرا. کاغذ بیخــط و خانهای روی آب و البته فیلم آبی که یک عاشــقانه کم تحرک است. این سه فیلم در مجموع یک میلیون و ششصدهزار تماشاگر داشتهاند. در سال ۸۲ رتبههای سوم و چهارم جدول پرفروشها به شکل اختصاصی به فیلمهای تجاریای محدود شــدهاند کــه بر مبنای شخصیت و کاراکتر تهرانی ساخته شدهاند.
یعنی دنیا و پســر ایرونی. این دو فیلم در مجموع دو میلیون و سیصدهزار تماشاگر را به سینما میکشانند. در پایان سال ۸۲ به نظر میرسد تهرانی دیگر از محبوبیت و فروش و جلوه، خســته شده است. سیراب شده است. پس نقشی کوتاه در فیلم دوئل را قبول میکند، در فیلم جایی برای زندگی قبول میکند که در ســن ۳۲سالگی نقش مادر شوهر هانیه توسلی را ایفا کند!، در یک بوس کوچولو باز هم در نقشــی فرعی ظاهر میشــود، نقشی جســورانه در نیوه مانگ ساخته بهمن قبادی را قبول میکند که خب شانس اکران در ایران را نداشت و … تنها نقش بزرگ او در ســالهای ۸۳ تا ،۸۸ بازی در فیلم چهارشنبهسوری است که موجب میشود دومین سیمرغ بلورین بازیگــریاش را دریافت کنــد. تهرانی در دهه نود کمکــم به جریان اصلی ســینما باز میگردد امــا خب دیگــر آن جادوی قدیمیاش همراهش نیســت. شکســت ســنگین فیلم بیهمه چیز نشانهای از این تغییر دوران است. هرچند بسیاری عقیده دارند او حالا بازیگر بســیار بهتری شــده اســت اما چه کنیم که عمر هم میگذرد. در واقع در کارنامه هدیه تهرانی ســه فیلم در اکران اولشان بالای دو میلیون و پانصد هزار نفر تماشاگر داشــتهاند. هیچکدام از این ســه فیلم کمدی نبودهاند. برعکس، درام بودهاند و دوتایشــان بسیار دردناک و تلخ بودهاند یعنی قرمز و شوکران. او ۵ فیلم داشته است که حداقل یک میلیون نفر در اکران اول به دیدارشان شــتافتهاند یعنی پارتی، دنیا، غریبانه،سیاوش، پسر ایرونی. با چنین کارنامهای میشود به او لقب ستاره را الصاق کرد. در همه این فیلمها بار درام اثر روی شانههای او قرار دارند. حتی جلوتر از فیلمنامه و کارگردانی.
یکــی دیگر از ســتارههای همدوره او یعنی نیکی کریمی دو فیلم بالای ســه میلیون تماشاگر در اکران اول دارد. یعنی عروس که به رکورد ۴میلیون و دویستهزار تماشاگر رســید و دو زن ساخته تهمینه میلانی که ســه میلیون و پنجاههزار نفر را به ســینماها کشــاند. نیکی کریمی در فیلمی مثل سارا هم یک میلیون و ۱۸۰هزار بیننده داشــت. فیلمهایی کــه نه کمدی هستند و نه طنز و نه لودهگری.
مهناز افشار هم تعداد قابل توجهی فیلــم در کارنامه خود دارد کــه حدود دو میلیــون نفر تماشــاگر داشــتهاند. مثل آتشبس که یک میلیــون و نهصدهزار نفر به دیدارش رفتند، نهنــگ عنبر ۲ که دو میلیون و چهارصد هزار نفر بیننده داشت و بالاخره فیلم آکواریوم که حدود دو میلیون نفر را به سینماها کشــاند. فیلمهای دیگر او هم عموما از میزان مشــخصی تماشاگر برخوردار بودهاند. مثال نهنگ عنبر یک که یک میلیون و ســیصد و پنجاه هزار نفر را به سینماها کشانده که خب بخش مهم آنان به خاطر رضا عطاران به سینما آمده بودند.
ویشکا آسایش هم در هر دو قسمت نهنگ عنبر، خوب، بد،جلف و ورود آقایان ممنوع تجربه بازی در فیلمهای پرفروش را داشته که خب در سه تای آنها رضا عطاران هم حضور داشته است!
ترانه علیدوســتی هم در ســه فیلم فروشــنده، درباره الی و من ترانه ۱۵ سال دارم تماشــاگران بالای دو میلیون نفر را تجربه میکند. اگــر برادران لیلا اکران میشد احتمالا به پرتماشــاگرترین فیلم ترانه علیدوستی بدل میشد.
اما نازنین بیاتی یکی از اســتثنائات جالب این جدول اســت. او سه فیلم بالای دو میلیون تماشــاگر دارد یعنی دینامیت و ســگبند و آینه بغل. در این ســه فیلم با ســتارههایی مثل جواد عزتــی و پژمان جمشــیدی و امیرجعفری و بهرام افشاری همبازی میشود و بســیاری نقش او را در فروش این فیلمها خیلــی موثر نمیدانند اما هرچه هســت او بازیگر سه فیلم بسیار پرفروش بوده است. او یک نقش فرعی در مغزهای کوچک زنگ زده هم دارد که خب حدود یک میلیون و صدهزار تماشاگر از آن دیدن کردهاند.
پرینــاز ایزدیــار در فیلــم بســیار پرتماشاگر متری شیش و نیم ایفای نقش کرده اما در نقشــی کوتاه و در ۱۳ دقیقه. در ابد و یک روز و سرخپوست او بازیهای بسیار مهمتری داشته و هر دو فیلم بین یک تا دو میلیون تماشاگر داشتهاند
و بالاخره از الناز شاکردوســت یاد کنیم که برخلاف شهرتش تعداد فیلمهای پرتماشــاگرش آنقدرهــا زیاد نیســت. مطرب، شــبی که ماه کامل شد و رسوایی تنها فیلمهای او هســتند کــه بالای یک میلیون و پانصد هزار نفر تماشاگر داشتهاند. در ســال ۹۷ دو فیلم شــبی که ماه کامل شــد و مطرب در یکســال اکران شدند و در مجموع ۵ میلیــون و چهارصد هزار نفر تماشاگر داشتهاند.