یکی از مدیران سازمان سینمایی گفت: جامعه سینمایی تحمل بازنگری در جشنواره فیلم فجر را نداشت ، کم و زیاد شدن یک جایزه کلی عوارض داشت.
شصت‌وسومین قسمت از برنامه «نقد سینما، شب گذشته ۳ بهمن ماه روی آنتن شبکه چهار سیما رفت.
در بخش پایانی نقد سینما، میز گفتگوی ویژه با موضوع «فیلم‌اولی‌ها و آینده سینمای ایران» و با حضور حبیب ایل‌بیگی معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی برپا شد.
امیررضا مافی، میزبان برنامه بیان کرد: موضوع فیلمسازان فیلم‌اولی با توجه به توسعه سکوهای نمایش خانگی و شاید کوچ برخی از سینماگران به پلتفرم‌های این سکوها و نوع اقتصادی که آنجا جاری است که به کل سینمای ایران آسیب زده، موضوع مهمی شده است. به نظر می‌رسد که بابی باز شده و تعداد کثیری از علاقه‌مندان به فیلمسازی فرصت ساختن فیلم‌های اولشان را پیدا کرده‌اند. به نظر شما وضعیت کلی فیلمسازان فیلم اولی مطلوب است و آینده این افراد تامین می‌شود؟
حبیب ایل‌بیگی اظهار کرد: ما بعد از انقلاب اسلامی و تاسیس سینمای نوین ایران، توجه ویژه‌ای به تربیت نیروی انسانی در حوزه کارگردانی داشتیم؛ در حقیقت در تلویزیون، مرکز آموزش اسلامی باغ فردوس و بنیاد فارابی توجه ویژه‌ای به این موضوع داشتیم که فیلمساز با نگاه جدید وارد سینمای ایران شود. در حال حاضر تعداد زیادی دانشکده در شهرهای مختلف داریم که به علاقه‌مندان، سینما می‌آموزد در حالی که پیش از انقلاب ما تنها یک دانشکده در تهران و مدرسه رادیو تلویزیون داشتیم اما الان در بسیاری از شهرها دانشکده سینما داریم. دفاتر انجمن سینمای جوانان در طول چهل سال گذشته به جمع کثیری از علاقه‌مندان آموزش داده است.
وی ادامه داد: ما در این حوزه شاید سیاست‌گذاری بلندمدتی نداشتیم و به نسبت نیازمان در حوزه‌های عملیاتی_ اجرایی نیرو تربیت نکرده‌ایم، در واقع ورودی و خروجی ما متناسب باهم نبود. به همین دلیل جمع بسیار زیادی از علاقه‌مندان با آسان شدن فیلمسازی، با یک رزومه مفصل در جشنواره‌ها شرکت کرده و خودشان را واجد شایستگی ساخت فیلم سینمایی می‌دانند. این مساله طبیعی است اما به دلیل محدودیت ما در اکران فیلم‌های سینمایی، ناچارا دست به گزینش می‌زنیم؛ و گرنه هرکسی که آموزش دیده می‌تواند با سرمایه خودش بتواند فیلم بلند بسازد. مزیت سینمای ایران این حجم زیاد علاقه‌مندان به فیلمسازی سینماست و ما هر سال شاهد حضوری تعدادی از عزیزان در جشنواره فجر هستیم.
معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی یادآور شد: انگیزه زیاد فیلم‌اولی‌ها را خیلی از فیلمسازان پیشکوستان ما ندارند. آن‌ها ریسک‌پذری‌شان بالاست و راحت هر فیلمنامه‌ای را قبول می‌کنند. چرا که در حال تلاش برای آینده‌شان هستند و هر طور که باشد برای خودشان سرمایه فراهم می‌کنند. این یک اشکال است که خیلی‌ها بعد از ساخت فیلم اول موفق به ساخت فیلم بعدی نمی‌شوند؛ منتهی نمی‌شود راه فیلم‌اولی‌ها را به این دلیل بست.
ایل‌بیگی درباره تربیت نیروها در سایر حوزه‌های فیلمسازی بیان کرد: ما در همه حوزه‌ها وضعمان خوب است. من در انجمن سینمای جوان قریب به هفت سال مدیرعامل و با فیلمسازان در ارتباط بودم. در انجمن سینمای جوان ما تعداد زیادی فیلمبردار، تدوینگر و … تربیت می‌کنیم، اما به دلیل نبود امکان کار بخش زیادی ناچار به مهاجرت می‌شوند و یا برای دیگر کشورها سفارش می‌گیرند. البته این اتفاق بدی نیست آن‌ها به هر حال باید کار کنند. در صنوف مختلف سینمایی امکان کار برای همه فراهم نیست چرا که تعداد زیادی عوامل متخصص و تازه‌وارد مشغول کارند.
وی درباره راهکار نگه‌داشتن فیلم‌اولی‌ها در سینما گفت: ما باید بهترین‌هایشان را نگه داریم. در دهه ۹۰ هم این موضوع مطرح بود و باید روی فیلمسازان فیلم اولی باتجربه سرمایه‌گذاری کنیم به طوری که بهترین‌های این افراد کار کنند. مشکل جایی شروع شد که مدرسه ملی سینما آموزش را از هنرجو شروع کرد، درصورتی که ما در کشورمان انقدر آموزش دیده داریم که باید انرژیمان روی فیلم‌اولی و دومی‌ها می‌گذاشتیم که در همه حوزه‌های سینمایی به روز شوند. شاید نسل اول و دوم سینمای ایران در این سرمایه‌گذاری جواب نگیرد اما روی جوان‌ها جواب می‌دهد و آن‌ها را تحت تعالیم درمی‌آورد.
ایل‌بیگی ادامه داد: نقص فیلمسازان فیلم‌اولی در جشنواره در می‌آید. یه عنوان مثال، امسال به زعم داوران مشکل آن‌ها فیلمنامه بوده است. بسیاری از فیلم‌های ما در حوزه طراحی تولید می‌توانستند موفق‌تر عمل کنند و کمتر به اتلاف انرژی و سرمایه برسند. از سوی دیگر بسیاری از فیلمسازان ما خودشان فیلمنامه‌نویس هستند و این اشتباه است. البته این اشتباه تهیه‌کننده هم هست، اگر آن‌ها حرفه‌ای‌تر می‌بودند این راهنمایی را باید انجام می‌دادند و در واقع فیلمنامه‌ای را برای تولید دست می‌گرفتند که در فضای حرفه‌ای نوشته شده باشد.
این مدیر سینمایی یادآور شد: هر کاری پژوهش می‌خواهد که بعد از انجام آن باید پایش شود تا بدانیم به هدفمان میرسیم یا نه. من فکر می‌کنم انقدر شتاب و عجله برای مدیران ما وجود دارد که فرصت اندیشیدن، پژوهش و بحث کردن وجود ندارد. من در دوره‌های مختلف کار کرده‌ام، خیلی وقت‌ها تصدی‌گری و تنوع کارها فرصت گفت‌وگو کردن با اندیشمندان را فراهم نمی‌کند. هیچ مدیری نمی‌تواند بگوید من برای تعمیر این سیستم متوقف می‌شوم، در هر حال باید حرکت کنیم.
ایل‌بیگی اظهار کرد: در دوره‌های مختلف مدیران تلاش کردند جشنواره را بازنگری کنند اما جامعه سینمایی تحملش را نداشت؛ کم و زیاد شدن یک جایزه کلی عوارض داشت. همچنین زمان اجرای برنامه‌های مدیر بسیار کوتاه است چرا که از قبل مشخص نمی‌شود چه کسی مدیر می‌شود تا از الان مطالعه کند و برنامه ارایه دهد. همه شب امتحان دعوت می‌شوند. در حقیقت یک نفر در کوتاه‌ترین زمان مدیر می‌شود و برنامه‌هایی را که وزیر به مجلس ارایه داده، اجرا می‌کند. نه تنها این دولت بلکه در تمامی ادوار.
وی مطرح کرد: رئیس سازمان سینمایی هر دولتی وقتی از راه می‌رسد بلافاصله با جشنواره و با خیلی از مسایل روبرو می‌شود. ما باید به مدیران فرصت دهیم که بیشتر از چند سال بمانند. این حوزه سیاست‌های طولانی مدت می‌خواهد اما سیاست‌ها با دولت‌ها تغییر می‌کند و این اجتناب‌ناپذیر است. در خیلی از موارد که مدیریتشان حاکمیتی است، موفق‌تر هستند و فرصت بیشتری دارد. برای همین فکر می‌کنم ایده‌آل سینما این است که حاکمیتی باشد که مدیر بدون نگرانی بتواند برنامه‌ریزی کند.
این مدیر سینمایی در پایان خاطرنشان کرد: کشور ما در حوزه تربیت نیروی انسانی متخصص سینما وضع خوبی دارد، منتهی به نظرم محدود شدن نگاه به داخل، عدم همکاری ما با دیگر کشورها و اعزام نکردن آن‌ها به کشورهای دیگر کار ما را سخت کرد. کشورهای دیگر در تعجب‌اند که ما چقدر نیروی متخصص داریم ولی داخل کشور توان استفاده از آن‌ها را نداریم. فیلم‌اولی‌ها می‌توانند تولیدکننده مناسبی برای پلتفرم‌ها باشند، همچنین تلویزیون هم به شکل درستی از آن‌ها استفاده نمی‌کنند. سینما هم به دلیل محدودیت ظرفیت اکران نمی‌تواند حمایت لازم را از آن‌ها به عمل آورد. ارتباط آن‌ها با پلتفرم و سرمایه‌گذاری صداوسیما می‌تواند راهکار خوبی باشد.
