مجموعه تلویزیونی سایه همسایه به قلم زندهیاد محمود استاد محمد، بازنویسی نهایی وکارگردانی اسماعیل خلج، محصول ۱۳۶۴ است. این داستان نگاهی دارد به روابط ساده و صمیمانه و البته گاهی هم چالشبرانگیز اهالی یک محله در سالهای دهه ۶۰؛ نسلهایی که تجربه زیستن در قبل از انقلاب و درک دوران انقلاب و جنگ تحمیلی را همراه با خود دارند. افرادی که به نوعی، نماینده جامعه آن زمان ایران ما هستند.
محوری ترین نقش را آمیرزا (با بازی عنایت ا… بخشی) دارد، فردی فهیم و دلسوز و با عزت نفس که با دانایی، شکیبایی، درستکاری و دلسوزی خود همواره سعی و اهتمام در رفع مشکلات اهالی محل دارد. شخصیت محسن، پسر حاجکاظم (با بازی داوود مصلحیزاده) نیز با رفتار و منشی مشابه با آمیرزا، فردی تحصیلکرده (با تجربه تحصیل در خارج از کشور)ودرعینحال جبهه رفته و مقید به اصول ارزشی و اخلاقی و دینی است.سایر اهالی محل به همراه نقشهای مهمان در تعاملات و برهمکنشهای خود درگیر دوستیها، چالشها وگاهی هم دلخوری وسپس رفع کدورت میشوند که معمولاً با ظرافتها و رگههای طنازی برخی هنرپیشگان نیز همراه است؛ هنرپیشگانی چون: زندهیاد اسماعیل داورفر در نقش آقای قوامی، زنده یاد حسین امیرفضلی درنقش حاجکاظم(بقال محله)، زندهیاد باقر صحرارودی در نقش اوستاصفر بنا، سیروس ابراهیمزاده در نقش آقای اولیایی، زندهیاد رامین فرزاد در نقش آقای اعتضادی و زندهیاد محسن یوسفبیک درنقش دستفروش.در این مجموعه خاطرهانگیز، موضوعات و مسائلی همچون اعتماد به یکدیگر، بیتفاوت نبودن به سرنوشت همنوع، دفاع از حق ستمدیده حتی به بهای ضرر و زیان شخصی، ترک عادتهای ناپسند نظیر خساست، اعتیاد و وسواس فکری، پرهیز از قضاوت عجولانه و بدگمانی بیمورد، تغییر نگرش دردرک معنی واقعی مردم و محبت،وطندوستی و بازگشت به وطن از آموزههایی است که با روایتی دلنشین به بیننده ارائه میشود. درنهایت نمایشی شیرین و دوستداشتنی از زندگی ایرانی در دهههای گذشته همراه با آموزههای اخلاقی و رفتاری موجب خلق اثری درخور توجه شده؛ اثری که حتی بعد ازگذشت چند دهه هنوزهم میتواند برای مخاطب تماشایی و دلچسب باشد.