ماه مبارک رمضان هر ساله فرصتی برای تلویزیون است تا با تولید برنامههای مختلف، در کنار سفره سحر و افطار روزهداران باشد. امسال با توجه به تلاقی این ماه با نوروز، حالوهوای این برنامهها متفاوتتر از همیشه و متنوعتر از دیگر سالهاست.
مجید ظریف، تهیهکننده برنامه هلال درخصوص این برنامه به جامجم میگوید: کلیت برنامه هلال این است که مهمانانی از ملیتهای مختلف میآیند و با تمرکز بر پیوندهای مشترک امت اسلامی، سبک زندگی مسلمانان جهان اسلام را نمایش میدهند. ما معتقدیم که ماه رمضان، ماه امت اسلام است و با فضایی که مسلمانان در جامعه جهانی فعلی دارند و فشارهایی که روی مردم غزه و فلسطین وارد میشود، به این جمعبندی رسیدیم کاری کنیم که خود ما مسلمانان درست مثل آن چیزی که اقبال لاهوری گفته «از حجاز و چین و ایرانیم ما، شبنم یک صبح خندانیم ما»، حالمان با خودمان خوب باشد، یکدیگر را بیشتر بشناسیم و با رسوم رمضانی کشورهای مسلمان آشنا شویم.
وی ادامه میدهد: شاید ما تصور کنیم بسیاری از کشورهای همسایهمان را میشناسیم در صورتی که اگر روی این مسأله تمرکز کنیم، متوجه میشویم اینطور نیست. با این حال، در شرایطی که شاید مسلمانان چندان با زندگی هم آشنا نباشند، پیوندها و رابطههای بسیار عمیقی بینشان دیده میشود. ما در بین افرادی که برای دعوت به برنامه نهایی کردیم، به عمق رابطه میان مسلمانان رسیدیم. برنامه هلال، شعاری با این عنوان دارد که «ما به هم ربط داریم»، البته در جامعه مسلمانان، همه کشورها به هم ربط دارند؛ در حقیقت ما دنبال پیدا کردن ربطهایمان به هم هستیم؛ از قبله و کتاب گرفته تا آیین، سنن و رفتارهایی که ما را به هم ربط میدهد. به نظرم در رمضان سالی که پیش رو داریم، مهمترین ربط جامعه مسلمان به یکدیگر، مسأله فلسطین است. همه اینها را در قالب یک برنامه گفتوگومحور با همراهی یک گروه موسیقی زنده در فضای برنامه داریم و تلاش میکنیم در خلال محتوای اصلی، با نغمهها و نواهای مختلف جهان اسلام هم آشنا شویم. در حقیقت معروفترین موسیقی رمضانی همه کشورهایی که مهمانی از آنجا دعوت کردهایم، ساخته شده و پخش میشود. از کشورهایی مثل آذربایجان، افغانستان و دیگر کشورها هم، مهمان همسرا دعوت کردیم. در حقیقت مسأله فلسطین یکی از خطوط ربط اصلی هلال است. در عین حال، با یک فرد آیتمساز در فلسطین صحبت کردیم که هر روز یک موضوع با محوریت امید، زندگی و حس مردم آنجا به مقاومت، برایمان تولید کند و بفرستد.
این تهیهکننده درخصوص نقطه تمایز و حرف تازه برنامه هلال هم اینطور بیان میکند: تلاش ما در هلال این بوده یک حس و حال خوب از کشورهای مختلف جهان اسلام ارائه کنیم. یعنی در کنار روایت یک شخص از یک کشور که نماینده آنجا محسوب میشود، روایتی هم از آن فرد میشنویم و در عین حال، برخی حس وحالی که آن فرد داشته رامرور میکنیم.ما مهمانان مختلفی داریم که عمده آنها افراد معمولی هستند. در حقیقت الزاما چهره برجسته نیستند. یک تیم پژوهش متشکل از اساتید مختلف دانشگاهی داشتیم که طی دو سه ماه گذشته سوژههای مختلفی را از منابع متعدد بررسی و پیدا کردهاند. ابتدا مصاحبههای اولیه و بعد، مصاحبه عمیق انجام دادیم تا به انتخاب برسیم و از آنها دعوت کنیم. یکی از نکاتی که در انتخاب مهمانان داشتیم این بوده که یا تجربه زیسته در ایران داشته یا به نحوی به زبان فارسی مسلط باشند. مثلا ممکن است دانشجوی زبان فارسی درکشورخودشان باشند.محتوای ما در درجه اول برای مخاطب داخلی است و برایمان مهم بودکه بتوانند راحت به زبان فارسی صحبت کنند. در حقیقت نمیخواستیم وارد حوزه ترجمه شویم، چون دقیقا دنبال ربطها بودیم و این مهم بود که مهمان بتواند حس و حالش را خودش به مخاطب منتقل کند.
ظریف درخصوص جزئیات سبک زندگی مسلمانان که در این برنامه به آن اشاره میشود، میگوید: تلاش ما این بوده که شئون مختلف فرهنگ عامه از آداب و رسوم تا موسیقی، فضا و لباس را در دستهبندی موضوعی قرار دهیم. مثلا تلاش کردیم درباره غذا در ماه مبارک رمضان با افراد مختلف صحبت کنیم. حتی در بررسیها به این نکته رسیدیم که خیلی غذاها وجود دارد که بین بسیاری از کشورها مشترک است. به عنوان مثال، در الجزایر غذایی با عنوان زلاویا وجود دارد که همان زولبیای ماست. تنها قدری فرم و شکل آن متفاوت است. در عین حال، در برنامه هلال به خاطرات مشترک آن کشور با کشور خودمان میپردازیم. همچنین به عنوان یکی از محورهای موضوعی، تجربه زیارت حرم مطهر حضرت رضا(ع) ــ چه شیعه و چه سنی ــ را بیان میکنیم که تجربه مشترک میان همه مهمانان است.
روایتگری دلاوری در هلال
مجید ظریف، تهیهکننده برنامه رمضانی هلال، درخصوص اجرای محمد دلاوری در این برنامه هم اینطور بیان میکند: انتخاب محمد دلاوری بهدلیل تجربههای بینالمللی و تجربهای است که او در روایت دارد و میتوانست گزینه خوبی باشد. چون بخش اصلی برنامه ما، روایتی است که فرداززندگی خود دارد.این تجربه محمد دلاوری ازروایت،کمک بسیاری به جلو رفتن برنامه میکند.برای یادبود، متناسب با هر کشور، نمادی را از اماکن مذهبی یا شخصیتهای سیاسی و حوزه مقاومت، تبدیل به تمبر کردیم که در قالب ۲۵ ــ ۲۴ کشور است. یک مجموعه شامل ۲۴ تمبر اختصاصی از برنامه در شرکت پست به ثبت رسیده که بعدها هم قابل استفاده باشد.تمبرهایی که نمادهای کشورهای مختلف کنارهم است ومیتواندوحدتآفرین باشد که به مهمان برنامه ارائه میکنیم.