فیلم «ایلیا؛ جست‌وجوی قهرمان» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی سیدعلی موسوی‌نژاد که از ۲۳ اسفند ماه در حال اکران است، نامزد بهترین فیلم، بهترین فیلم‌نامه و بهترین جلوه‌های ویژه و همچنین برنده جایزه ویژه هیئت داوران سی و پنجمین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان شده است.
فیلم «ایلیا؛ جست‌وجوی قهرمان» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی سیدعلی موسوی‌نژاد که از ۲۳ اسفند ماه توسط مؤسسه پخش بهمن سبز در سینماهای سراسر کشور در حال اکران است، نامزد بهترین فیلم، بهترین فیلم‌نامه و بهترین جلوه‌های ویژه و همچنین برنده جایزه ویژه هیئت داوران سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان شده و لوح افتخار دستاورد هنری بخش فیلم‌های داستانی بلند چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار را کسب کرده است.
ترکیب پویانمایی و رئال در ساخت انیمیشن
سیدعلی موسوی‌نژاد کارگردان «ایلیا؛ جست‌وجوی قهرمان» در خصوص داستان این انیمیشن گفت: داستان فیلم درباره کودکی یازده ساله به نام آرش است که به عنوان نماینده ایران در بازی واقعیت مجازی «جست‌وجوی قهرمان» حضور دارد. این فیلم سینمایی با ترکیب تکنیک فیلم و انیمیشن ساخته شده است. تولید بخش پویانمایی که به صحنه‌های حضور بچه‌ها در دنیای بازی‌های رایانه‌ای اختصاص دارد، حدود دو سال زمان برد، اما مراحل تولید بخش زنده و لایواکشن در مدت ۶ ماه به پایان رسید. او درباره چرایی استفاده از دو تکنیک انیمیشن و رئال در این فیلم گفت: تخصص بنده و تیم ساخت «ایلیا» در حوزه انیمیشن و جلوه‌های ویژه بود و کمتر کار رئال انجام داده بودیم. ابتدا قصد داشتیم تکنیک این کار انیمیشن باشد اما با توجه به شرایطی که پیش آمد، تصمیم گرفتیم انیمیشن را با لایواکشن ترکیب کنیم. زمان تولید انیمیشن به نسبت رئال بیشتر است و بودجه بیشتری را نیز می‌طلبد و شاید دلیل اینکه فیلمسازان کمتر به سمت ساخت انیمیشن می‌روند، همین موضوع باشد.
فتح قلعه خیبر بزرگ‌ترین دستمایه بود
وی در خصوص خاستگاه ایده ساخت انیمیشن که به سه سال پیش بازمی‌گردد، بیان کرد: ما تصمیم گرفتیم محتوایی را برای پر کردن خلأ وجود قهرمان دقیق برای کودکان و نوجوانان کار کنیم. در راستای این ایده قرار بر این شد امام علی(ع) را به عنوان قهرمان معرفی کنیم. دستمایه ما در ساخت این انیمیشن، جنگ و فتح قلعه خیبر توسط امیرالمؤمنین(ع) بود. ما تلاش کردیم روایتی را به تصویر بکشیم که برای مخاطب کودک و نوجوان بسیار جذاب باشد و بهترین فضایی که می‌توانست برای این قشر مخاطب جذاب باشد، فضای گیم و بازی بود. در حال حاضر بیشتر فرزندان ما درگیر بازی‌های رایانه‌ای هستند، به همین خاطر قصد داشتیم هم بحث آسیب‌شناسی بازی‌های رایانه‌ای و هم بحث قهرمان‌شناسی مطرح شود. تم این انیمیشن ضدصهیونیست است، یعنی در واقع این فیلم قصد دارد به ریشه‌یابی صهیونیست امروز به نسبت یهود صدر اسلام بپردازد.
کمک دولتی برای ساخت انیمیشن دریافت نکردیم
موسوی‌نژاد با بیان اینکه در حال حاضر مهم‌ترین چالش در حوزه تولید محتوا برای کودک و نوجوان، تأمین مالی است، خاطرنشان کرد: «ایلیا؛ جست وجوی قهرمان» به طور کامل در بخش خصوصی تولید شده و یک ریال هم کمک دولتی دریافت نکردیم. از طرفی در فرایند ساخت به سراغ محتوای سیاسی- مذهبی رفتیم که ریسک بزرگی برای تیم ما بود. طبیعتاً اگر از این گونه فیلم‌ها حمایت مالی صورت بگیرد، هم کارها با کیفیت بهتری ساخته می‌شود و هم تهیه‌کننده‌ها رغبت بیشتری برای ساخت انیمیشن پیدا می‌کنند. فضای سینمای کودک ما بضاعت کمی در کشور دارد. در حال حاضر فقط یک فیلم کودک روی پرده سینما داریم و آن هم فیلم «ایلیا؛ جست‌وجوی قهرمان» است. موضوع دیگر اینکه تعداد سانس‌های بسیار پایینی را به فیلم‌های کودک به نسبت فیلم‌های کمدی اختصاص می‌دهند. در حالی که ۲۵درصد از جمعیت کشور را کودکان تشکیل می‌دهند. چرا عدالت در سینما رعایت نمی‌شود؟ با وجود اینکه اردوی مدارس بخش مهمی از سینمای کودک را تشکیل می‌دهد، اگر فصل مدارس نباشد و اردویی برای بچه‌ها برگزار نشود، ساخت انیمیشن‌ها با ریسک بیشتری مواجه می‌شود. ما از لحاظ کیفی ادعایی نداریم و نمی‌گوییم کار ما بسیار باکیفیت است، براساس بضاعتی که داشتیم، سعی کردیم کاری در حد متوسط ارائه دهیم. اگر در آینده امکانش فراهم باشد، می‌توانیم این تکنیک را با کیفیت‌های بالاتر ارائه دهیم.
بازی‌های رایانه‌ای به رشد کودکان کمک می‌کند
این کارگردان سینما در خصوص انتقادهایی که به فیلم او وارد شده، افزود: عده‌ای معتقدند ما در این فیلم بازی‌های رایانه‌ای را ترویج دادیم. من معتقدم هر محصولی که خداوند خلق کرده، اگر در مصرفش زیاده‌روی کنیم، ضرر دارد. موضوع بازی‌های رایانه‌ای هم همین طور است و از این قاعده مستثنا نیست. اگر بخواهیم آینده‌نگری کنیم، می‌بینیم فضای بازی‌های رایانه‌ای به سمتی پیش می‌رود که می‌تواند به آموزش، تربیت و رشد و تعالی و کودکان کمک کند. این عقیده که بازی صرفاً برای سرگرمی و تخلیه هیجانی بچه‌هاست، صحت ندارد. ما نمی‌توانیم از آینده فرار کنیم و قطعاً تا ۱۰سال آینده می‌بینیم آموزش و پرورش فرایند آموزش را از طریق بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دهد. به نظر بنده بازی‌های رایانه‌ای صرفاً سرگرمی نیستند و در شئونات مختلف زندگی ما تأثیرگذارند و تار و پود زندگی انسان‌ها را در برمی‌گیرند. اگر ما بازی‌هایی طراحی کنیم که به رشد کودکان و شکوفایی استعدادهای آنان کمک کند، می‌تواند نتایج مثبتی داشته باشد. نکته‌ای که باید در نظر بگیریم این است که آسیب‌شناسی بازی‌ها حتماً باید صورت بگیرد.
موسوی‌نژاد در ادامه خاطرنشان کرد: از زمان اکران تاکنون فروش فیلم «ایلیا؛ جست‌وجوی قهرمان» به ۸میلیارد رسیده و به نظرم فروش معقولی داشتیم. عده‌ای معتقدند ما در گیشه شکست خوردیم اما به اعتقاد بنده، ما در شرایطی فیلم را اکران کردیم که فصل تخصصی کودک (پائیز و زمستان) نبود. در فروردین ماه با حلول ماه رمضان و در خرداد ماه با شهادت رئیس جمهورمان مواجه شدیم و سینماها تعطیل بود. عملاً تنها اردیبهشت ماه بود که کودکان می‌توانستند به سینما بیایند که متأسفانه بسیاری از مدارس از سهمیه اردوی خود استفاده کرده بودند و آموزش و پرورش هیچ پروانه حمایتی به ما نداد، در صورتی که به فیلم‌های پیش از ما داده بود. از طرفی در سامانه شاد هم تبلیغی برای انیمیشن ما در نظر گرفته نشد اما با این وجود فروش خوبی داشتیم.
ویژگی‌های سینمای کودک
این کارگردان انیمیشن در پاسخ به این پرسش که کار کودک چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد، بیان کرد: اگر بخواهم از زبان کارشناسان سینما درباره ویژگی‌های کار کودک صحبت کنم بسیار مفصل است، زیرا باید مباحث روان‌شناسی، علوم شناختی، آموزشی و پژوهشی لحاظ شود. اما اگر بخواهم از زبان خودم و تجربه‌هایم صحبت کنم، باید بگویم ما در ساخت این فیلم یک کار پژوهشی انجام دادیم. در واقع قصد داشتیم به مخاطبان بگوییم می‌توانیم کار کودکی بسازیم که عناصر زیبایی فیلم‌های هالیوودی را نداشته باشد، اما باز هم جذاب و دلنشین باشد. هالیوود همیشه معتقد بوده اگر قصد فروش فیلمی را دارید باید یکی به میخ بزنید یکی به نعل، نباید جوگیری سیاسی داشته باشید و موضوعات دینی را به صورت شعاری بیان کنید. اما فیلم ما همه این موضوعات که از نظر هالیوود برای ساخت یک فیلم مناسب نبود را در خود گنجانده بود. این فیلم هم بازخورد مثبت و هم منفی داشت و با وجود این به مردم نشان دادیم می‌شود جا پای هالیوود نگذاریم و موفق شویم.
سینمای کودک رشد خوبی نداشته است
موسوی‌نژاد با تأکید بر اینکه وضعیت سینمای کودک در کشور مناسب نیست، گفت: حمایت‌هایی که از کارهای کودک صورت می‌گیرد، حداقلی است. از طرفی به دلیل اینکه تولیدات کودک با ریسک بالایی همراه هستند، بخش خصوصی راضی به هزینه زیاد نیست. بخش دولتی نیز وقتی می‌بیند یک انیمیشن پس از چندین سال به ثمر می‌نشیند، رغبت خود را برای ساخت از دست می‌دهد. بنابراین ناچاریم وارد عرصه بین‌المللی شویم، یعنی کارهایی که تولید می‌کنیم، استانداردهایی داشته باشد که بتوان آن را در خارج از کشور هم اکران کرد. از این طریق هم مقوله بازگشت سرمایه و سودآوری با موفقیت صورت می‌گیرد و هم ما می‌توانیم اندیشه‌مان را طبق اهداف انقلاب اسلامی به تمام نقاط جهان صادر کنیم. باید بگویم سینمای کودک به نسبت دیگر بخش‌ها که در انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران رشد کرده، با پیشرفت خوبی مواجه نشده است. وی ادامه داد: من اعتقاد ندارم که کودک و نوجوان یک ژانر است بلکه حوزه مخاطبی است که می‌توان ژانرهای مختلف (جنایی، پلیسی، علمی و…) را درون آن قرار داد. همچنین به ساخت ایلیا ۲ فکر کردم و اگر مورد حمایت قرار بگیرد، آن را می‌سازم.
