مارکار آقاجانیان، مدافع سابق تیم ملی و باشگاه پاس، مدعی شد کار تیم ملی برای صعود به جام جهانی خیلی هم آسان نیست.
مارکار آقاجانیان، ستاره محجوب و خوش اخلاق فوتبال ایران در دهه ۶۰ و ۷۰، بعد از مدت‌ها به سکوت خود پایان داده و با ورزش سه در مورد مسائل مختلفی صحبت کرد. البته بخش ابتدایی مصاحبه با کاپیتان سابق پاس و مدافع مستحکم دهه ۷۰ فوتبال ایران به صورت نوشتاری منتشر می‌شود و البته مارکار آقاجانیان به ما قول داد در روزهای آینده به صورت مفصل در مقابل دوربین ورزش سه حاضر شده و رازهای جالب و مهمی از تقریباً سال‌های طولانی دوران حضور خود در کادر فنی تیم ملی و فعالیت در کنار کارلوس کیروش با مخاطبان در میان بگذارد. فراموش نکنیم ماکار آقاجانیان شاید تنها مربی ایرانی مورد اعتماد کارلوس کیروش در طول حدود یک دهه حضور در فوتبال ایران بود و حالا او قرار است به زودی به سوالات فراوان و مهمی در مورد شرایط رختکن و البته فضای فوتبال ایران در آن مقطع درخشان و البته پرحاشیه پاسخ بدهد.
گروه تیم ملی ایران روی کاغذ چندان دشوار به نظر نمی‌رسد. شرایط تیم را در مسیر رسیدن به جام جهانی چگونه می‌بینید؟
-گروه تیم ملی را گروهی متعادل می.دانم که نه خیلی سخت و نه خیلی آسان است. می توانستیم در گروه دشوار دیگری با تیم‌هایی چون استرالیا، عربستان و ژاپن قرار بگیریم و البته ممکن بود گروه ما مانند کره جنوبی آسان تر باشد. البته با توجه به فعالیت همه کشورها، شرایط تیم‌ها به هم نزدیک تر شده و هیچ گروهی در فوتبال آسان نیست. اما به هر حال باز هم معتقدم ایران می‌توانست در گروه آسان‌تری نیز قرار بگیرد و حتی امکان حضور در گروه سخت‌تری هم بود و من در کل شرایط تیم ملی را متعادل می‌دانم.
آیا با توجه به افزایش تعداد تیم‌های صعود کننده به جام جهانی، حضور در این تورنمنت را یک دستاورد برای سرمربی حساب می‌کنید یا انتظار از کادر فنی تیم ملی صعود به مراحل بالاتر است؟
-به نظرم اولین هدف کادر فنی تیم ملی باید صعود به جام جهانی باشد. ما در گروه متعادلی قرار گرفتیم، اما وقتی وارد مسابقات می‌شویم شرایط متفاوت می‌شود و امکان رخ دادن هر اتفاقی در فوتبال وجود دارد. به هر حال اما تیم ملی ایران هستیم و از نظر سابقه و کیفیت در جایگاه بالاتری از تیم‌های مقابل قرار داریم، اما فوتبال قابل پیش‌بینی نیست و شرایط ممکن است در همین گروه نیز دشوار شود.
شما سال‌های سال به عنوان دستیار کارلوس کیروش در تیم ملی حضور داشتید و تیم ملی ایران برای بیش از یک دهه با سرمربی خارجی کار می‌کرد. بدون تعارف آیا امیر قلعه نویی را گزینه مناسبی برای هدایت تیم ملی می‌دانید و آیا تصور می‌کنید با مربی ایرانی می‌توانیم در سال‌های آینده پیشرفت کنیم؟
-امیر قلعه نویی در دوران مربیگری خود در رده باشگاهی به افتخارات بزرگ و زیادی دست یافته و یک سرمربی با کیفیت محسوب می‌شود. معتقدم نباید تمامی مسئولیت‌ها را روی دوش امیر قلعه نویی دانست و هدایت یک تیم یک کار گروهی و تیمی است و به همین علت مسئولیت تیم پشتیبانی و کادر فنی سرمربی نیز بسیار بالا بوده و نقش آنها نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است. معتقدم نباید تمام بار مسئولیت و فشار را روی دوش امیر قلعه نوعی قرار داد و کادر فنی نیز از در این میان نقش دارد. اگر در خاطرتان باشد در دوره حضور کارلوس کیروش، ما از ۴ یا ۵ ماه قبل از تورنمنت فعالیت خود را آغاز می‌کردیم و با آنالیز حریفان تلاش می‌کردیم که به سرمربی تیم ملی کمک کنیم. همچنین در آن مقطع برنامه تیم ملی این بود که از دو روز بعد از بازیهای لیگ، بازیکنان مورد نظر به ساختمان کمپ تیم ملی بیایند و در آنجا ما چه از لحاظ تاکتیکی و چه از لحاظ روحی و فیزیکی برنامه‌هایی را برای بازیکنان در نظر گرفته و تلاش می‌کردیم آنها را به شرایط حضور در مسابقات بزرگ نزدیک کنیم.
به نظر من در حال حاضر اولویت باید صعود به جامعه جهانی باشد، اما در صورتی که به مهم دست یافتیم در مرحله بعد باید شرایط خوبی برای کادر فنی و تیم ملی مهیا کنیم تا به اهداف بزرگتر مانند صعود به دور بعد نیز فکر کنیم. جام جهانی در سال ۲۰۲۶ با ۴۸ تیم برگزار می‌شود و در صورت فراهم شدن یک دوره آمادگی مطلوب می‌توانیم به اهداف بزرگتر نیز فکر کنیم.
اگر شما الان رئیس فدراسیون فوتبال ایران بودید ترجیح می‌دادید یک سرمربی خارجی برای تیم ملی انتخاب کنید یا یک سرمربی ایرانی؟
-من فکر می‌کنم در حال حاضر امکان پاسخ دادن به این سوال وجود نداشته باشد، زیرا تیم ملی در حال حاضر سرمربی دارد و وظیفه همه ما این است که از امیر قلعه نویی حمایت کنیم. اگر در این مقطع تیم ملی هنوز سرمربی نداشت شاید می‌توانستم به این سوال پاسخ دهم، اما حالا از امیر قلعه نویی حمایت می‌کنم و وظیفه همه اهالی فوتبال می‌دانم که این سرمربی را مورد حمایت خود قرار دهند.
آیا شما کادر فنی و دستیاران فعلی امیر قلعه نویی را گزینه‌های مناسبی می دانید؟ در ماه‌های اخیر افرادی مانند خداداد عزیز و حمید مطهری از کادر فنی تیم ملی جدا شدند و در حال حاضر به نظر بخش زیادی از مسئولیت روی دوش سعید الهویی است، در این رابطه چه نظری دارید؟
-در این مورد امیر قلعه نوعی بهترین شخصی است که می‌تواند نظر بدهد. من تا به حال با سعید الهویی کار نکرده ام اما در برخوردهایی که با او داشتم او را انسان با شخصیتی می‌دانم و همچنین از خداداد عزیزی شنیدم که الهویی یک مربی با دانش و فعال است که می‌تواند به تیم ملی کمک کند. در هر حال تصمیم گیرنده آخر امیر قلعه نویی است، اما طبیعتاً هرچقدر کادر فنی قوی‌تری داشته باشیم می‌توان به کسب نتایج بهتر برای تیم ملی امیدوار بود.
یکی از انتقادات به عملکرد کادر فنی تیم ملی، ترکیب مسن این تیم محسوب می‌شود. آیا شما معتقدید الان زمان مناسبی برای اضافه شدن بازیکنان جوان به ترکیب تیم ملی است؟
-به نظر من پروسه جوانگرایی در فوتبال ابتدا باید از باشگاه‌ها آغاز شود و این تیم‌های لیگ هستند که باید با اضافه کردن بازیکنان جوان به ترکیب خود زمینه رشد آنها را فراهم کنند. البته به نظر من ملاک اصلی برای حضور در تیم ملی باید آمادگی و کیفیت یک بازیکن باشد، ممکن است یک بازیکن ۳۳ ساله در سطح آمادگی بالایی قرار داشته باشد و یا یک بازیکن ۱۸ ساله در ترکیب تیم ملی به میدان برود. به نظر من منطقی این است که یک تیم ملی ۱۷ یا ۱۸ بازیکن با تجربه در اختیار داشته باشد و در کنار آن چند بازیکن جوان نیز به صورت تدریجی به بدنه ترکیب تیم ملی اضافه شود. اما نمی‌توان در یک مقطع و به صورت سریع این کار را انجام داد و تیم‌های بزرگ دنیا نیز به صورت به شکل تدریجی ترکیب خود را جوان کرده و بازیکنان با تجربه کنار می‌گذارند.
شما در سال‌های حضور در تیم ملی در کنار علیرضا بیرانوند حضور داشتید و او در هفته‌های اخیر دوباره تبدیل به جنجالی‌ترین بازیکن فوتبال ایران شده. نظر شما در مورد رفتار و رویکرد بیرانوند چیست؟
-علیرضا بیرانوند یکی از بهترین دروازه‌بان‌های سال‌های اخیر فوتبال ایران بوده که عملکرد خوبی در ترکیب تیم ملی و پرسپولیس داشته است. اما به نظر من مشاوران و افرادی که در کنار او حضور دارند تنها نباید وظیفه جابجایی یک بازیکن را بر عهده داشته باشد. یک مدیر برنامه می‌تواند یک مشاور و یک راهنمای خوب برای بازیکن باشد و در روزهای حساس به کمک او بیاید. اما متاسفانه برخی مدیر برنامه‌ها فقط به دنبال سود مالی خود بوده و یک بازیکن را از یک تیم به تیم دیگری برده و سود خود را به جیب می‌زنند.
به نظر من بیرانوند می‌تواند رویکرد بهتری داشته باشد و این روند ممکن است در سال‌های آینده به ضرر این بازیکن تمام شود. من نمیدانم مدیر برنامه علیرضا بیرانوند کیست و شاید او از دست من ناراحتم بشود، اما به هر حال وظیفه مشاوران یک بازیکن تنها جابجایی و انتقال آنها به تیم دیگر نیست. آنها از لحاظ اجتماعی و فرهنگی نیز باید در کنار بازیکنان بوده و به آنها مشاوره بدهند. این رویکرد علیرضا بیرانوند شاید حرفه‌ای نیست و من نمیدانم که چه سرنوشتی برای او رقم خواهد خورد. البته او یکی از سرمایه‌های ملی کشور است و امیدوارم اتفاقات خوبی پیش روی بیرانوند باشد.
و سوال پایانی، پیش‌بینی شما از فینال رقابت‌های یورو ۲۰۲۴ چیست و شما در این مسابقات طرفدار کدام تیم بودید؟
– من طرفدار تیم ملی ایتالیا هستم، اما آنها عملکرد خوبی در دوره گروهی نداشتند و حتی حق این تیم نبود که از مرحله گروهی به دور بعد صعود کند. تیم ملی اسپانیا در از همان ابتدای مسابقات عملکرد خوبی داشت و می‌شد متوجه شد که آنها از شانس بالایی برای رسیدن به مراحل پایانی برخوردارند. تیم ملی آلمان نیز نمایش بسیار خوبی داشت و شاید اگر آلمان و اسپانیا در مرحله چهارم نهایی با هم برخورد نمی‌کردند، امکان حضور این دو تیم در فینال وجود داشت. تیم ملی انگلیس نیز عملکرد قابل قبولی داشته، اما اگر اتفاق عجیب و خاصی در مسابقه فینال رخ ندهد من تصور می‌کنم تیم ملی اسپانیا با این ترکیب جوان از شانس بالاتری برای کسب عنوان قهرمانی برخوردار خواهد بود و عملکرد این تیم حتی مورد پسند هواداران تیم‌های دیگر نیز قرار گرفته و آنها شکل زیبایی از فوتبال را ارائه می دهند.
