داور بخش بینالملل (سینمای سعادت) سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجردرباره زنان فیلمساز و روایت متفاوت قصه توسط آنها و همچنین فرهنگ غنی ایرانی صحبت میکند.
سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر، دیشب برترینهای خود را شناخت. لابینا میتوسکا (Labina Mitevska)، بازیگر اهل مقدونیه، یکی از داوران بخش مسابقه بینالملل این رویداد سینمایی بود.
نخستین فیلم این بازیگر به نام «پیش از باران» به کارگردانی میلچو مانچفسکی در سال ۱۹۹۴ برنده شیر طلایی فستیوال ونیز شد و تحسین بینالمللی بسیاری را به دنبال آورد و میتوسکا را به سینماگران اروپایی معرفی کرد. او در سال ۹۸ برنده جایزه بازیگری از فستیوال برلین شد و در همان سال در فیلم «به سارایوو خوش آمدید» به کارگردانی مایکل وینترباتم بازی کرد. میتوسکا تا امروز در بیش از ۳۰ فیلم سینمایی در آلمان، جمهوری چک، ترکیه، ایتالیا، بلغارستان و اسلوونی ایفای نقش کرده است.
لابینا و خواهرش تئونا و برادرشان ووک در سال ۲۰۰۱ استودیوی فیلمسازی «سیسترز اند برادر میتوسکا» را تأسیس کردند. لابینا مسئول پروداکشن در این کمپانی است. «خدا وجود دارد و نامش پترونیا است» که در جشنواره فیلم برلین ۲۰۱۹ در بخش رقابتی به نمایش درآمد و دو جایزه از این جشنواره دریافت کرد یکی از تولیدات استودیوی آنهاست. تازهترین فیلمی که تهیه کردهاند «درخت گلابی وحشی» تازهترین ساخته فیلمساز سرشناس ترک، نوری بیلگه جیلان است. با این سینماگر گفتوگو کردهایم که میخوانید:
شما علاوه بر فعالیت بازیگری در زمینه تولید فیلم هم فعالیت دارید و تمام فیلمهایی که میسازید با محتوای حمایت از زنان هست.چرا این موضوع را محور کارهایتان قرار دادهاید؟
سالها پیش به همراه خواهر و برادرم یک شرکت فیلمسازی تاسیس کردم که یکی از برنامههای ما در این شرکت حمایت از فیلمهایی با موضوع زنان و نیز حمایت از زنان فیلمساز است؛ چون در دنیا و خصوصا در صنعت سینما هنوز به برابری جنسیتی نرسیدیم. از زمانی که من و خواهرم نخستین فیلم کوتاهمان را ساختیم تا امروز همیشه تلاش داشتیم خودمان را اثبات کنیم و همچنان هم به تلاشمان ادامه میدهیم چون هدف هنر، رساندن همین پیامها برای تغییر است؛ حتی در جامعهای که پذیرای پیام جدید نیست.
در مورد فیلم جدیدتان «درخت گلابی وحشی» بگویید.
من همیشه دوست داشتم با نوری بیلگه جیلان همکاری داشته باشم چون فیلمساز محبوب من است ولی زمانی او را شناختم و با او همکاری کردم، متوجه شدم که چه انسان فوقالعاده و روشنفکری است. او به جزئیات بسیار اهمیت میدهد. او وقتی کار میکند مانند یک شاعر که در حال نوشتن شعر است به همه چیز توجه میکند و بههیچوجه از مواضع و خواستههایش کوتاه نمیآید. او به کارش اعتقاد دارد و تا آخر کار را انجام میدهد، من این روحیه او را تحسین میکنم.
چه قدر سینمای ایران را میشناسید؟
ما در اروپا با تحسین سینمای بینظیر ایران بزرگ شدیم؛ خیلی خوشحالم که فیلمسازان زن خوبی هم در ایران فعالیت میکنند. این مسئله حائز اهمیت بسیاری است. از لحاظ محتوا و رویکرد شباهتهایی بین سینمای دو کشور ایران و مقدونیه میبینم. به نظرم وقتی فیلم شریف بسازید و در مورد مسائل مهمی در سینمایتان حرف بزنید، آن وقت سینمایتان جهان شمول میشود. چون تمامی ما مثل هم هستیم و در نهایت همه مشکلات مشترکی داریم.
کدام یک از سینماگران ایرانی را بهتر میشناسید؟
محسن مخملباف را از گذشته میشناختم و بعد هم جعفر پناهی را شناختم.
چه قدر اصغر فرهادی را میشناسید؟
اصغر فرهادی را دوستدارم. او کارگردان بسیار خوبی است و فیلمهایی میسازد که از مسائل مهم روز و جامعه صحبت میکند.
تا بهحال آثار نرگس آبیار را دیدهاید؟
من دوست دارم زنان فیلمساز ایرانی را کشف کنم، آنها بسیار متفاوت داستان را روایت میکنند. در همین جشنواره درباره نرگس آبیار و فیلمهایی که ساخته شنیدهام و برنامهریزی کردهام که فیلمهای ایشان را به زودی ببینم.
چه فیلمهایی را طی حضورتان در جشنواره فجر تماشا کردید؟
زیاد است. تا امروز چند فیلم جذاب دیدم. اینجا از همه دنیا فیلم هست؛ فیلمهایی که در حالت عادی نمیبینیم.
فیلمی را در جشنواره دیدید که احساس کنید شایستگی حضور در جشنواره را نداشته است؟
متاسفم که این را میگویم ولی بله، یک فیلم ایرانی به نام «مصائب شیرین» دیدم که نه تنها من بلکه تمام اعضای هیئت داوران معتقد بودیم این فیلم برای حضور در جشنوار بسیار ضعیف است
قبل از اینکه به ایران بیایید چه تصوری درباره این کشور داشتید؟
من تاریخ هنر و باستانشناسی خواندهام و شناخت خوبی از فرهنگ و تمدن ایران دارم و احترام زیادی برای آن قائلم. روزی که قرار شد به ایران بیایم، تصمیم گرفتم خانوادهام را همراه با خود بیاورم، تمام دوستان من گفتند مطمئنی که میخواهی این کار را انجام بدهی؟ ایران کشور خطرناکی است اما من قبول نکردم و خانوادهام را همراه با خود آوردم، حالا که اینجا هستم نمیتوانم باور کنم که کشور ایران آنقدر زیباست. ایران کشوری است که هم سنتهای زیبایی دارد، هم فرهنگ بالایی دارد و هم تاریخ پرافتخاری دارد من واقعا خوشحالم که به ایران آمدهام. مردم ایران خیلی با محبت هستند ومطمئنم دوباره به اینجا باز میگردم.
نظرتان در مورد جشنواره جهانی فجر چیست؟
اولین بار است که به جشنواره فجر میآیم. به من گفته بودند جشنواره خوبی است. واقعاً از اینجا خوشم آمد. خیلی خوب اداره میشود و فیلمهای خوبی در رقابت هستند. زمانی که وارد تهران شدیم در شهر گشتیم هر گوشه از شهر تهران موزهای از سنت و تاریخ است.