رئیس انجمن صنفی شرکت‌های نمایش‌های ویدیویی برخط بر این نکته تاکید دارد که جایگاه پلتفرم‌های با ثابت قدمی و ممارست به تثبیت رسیده است.
علی سرتیپی در زمینه تهیه‌کنندگی، پخش‌کنندگی و سینماداری سال‌هاست که فعال است و چند سالی است در عرصه شبکه نمایش خانگی، مدیریت پلتفرم فیلم‌نت را برعهده دارد. او با پیشینه تجربیات طولانی صنفی خود در سینما در دو دوره اخیر به عنوان رئیس انجمن صنفی شرکت‌های نمایش ویدیوی برخط انتخاب شده است.
سرتیپی دیدگاه‌های تعریف‌شده‌ای در زمینه فعالیت‌های صنفی دارد اینکه در جریان کار صنفی باید در کنار جمع بود و نگاه فردی نداشت. رئیس انجمن در یک گفت‌وگو فعالیت‌های انجمن صنفی شرکت‌های نمایش ویدیوی برخط، جایگاه پلتفرم‌ها در جامعه و شرایط روز سینما را بررسی کرد.
چطور جایگاه پلتفرم‌ها برای نظام جا افتاد
سرتیپی درباره جمله «تلاش شد پلتفرم‌ها را برای نظام جا بیاندازیم» که در مجمع عمومی انجمن مطرح کرده بود و چگونگی محقق شدن آن چنین توضیح داد: «این مساله با ثابت‌قدمی، ممارست و مماشات اتفاق افتاد؛ ما از تمام ظرفیت‌هایمان استفاده کردیم و شرایطی به وجود آمد که الان در آن قرار داریم. حضور خود من، آقای میرطاووسی، آقای شکوری، آقای عسگرپور و آقای صراف در هیئت مدیره انجمن وی‌اودی متکی به گذشته‌ای است که داریم. سال‌ها در عرصه‌های مختلف کار کردیم و می‌کنیم و اینطور نبوده که یکدفعه از آسمان به زمین افتاده باشیم و بخواهیم کارهایی را صورت دهیم. حضور این ترکیب افراد از یک سو موثر بود.»
او بخش دیگر این ماجرا را اینطور شرح داد: «ارتباط مردم با صداوسیما در این سال‌ها دیگر شبیه آن چیزی نبود که بعد از انقلاب بین مردم و صداوسیما به وجود آمده بود. این مساله بسیار بزرگی بود، زیرا در نتیجه این شرایط، جمعیتی این وسط می‌ماند که نه اقبالی به صداوسیما داشت و نه شرایطی برای سرگرم شدن او فراهم بود. این وضعیت بسیار خطرناک بود. وی‌اودی‌ها این وسط به وجود آمدند و شرایط را تغییر دادند و اجازه ندادند خیل عظیم این جمعیتِ سرگردان، جذب ماهواره‌ها شوند. این گروه جذب وی‌اودی‌ها شدند؛ و ما می‌دانیم بدترین کاری که در پلتفرم‌ها ساخته می‌شود، از بهترین کاری که در ماهواره‌ها دیده می‌شود بسیار فاصله دارد و بالاتر است. اهداف و نگاه و شیوه زیستی که در برنامه‌های ماهواره‌ای به نمایش گذاشته می‌شود در پلتفرم‌های ما نیست. این مجموعه که اشاره کردم فضایی را تشکیل داد که نظام هم به این نتیجه برسد قشر سرگردانی که وجود دارند باید خوراکی داشته باشند و همه به این جمع‌بندی رسیدند که پلتفرم‌ها در تامین این خوراک می‌توانند مفید باشند.»
این تهیه‌کننده سینما گفت: «ما در روزهای اولِ شکل‌گیری پلتفرم‌ها با گروه مخالف جنگ این را داشتیم که بگوییم ضدانقلاب نیستیم، آدم‌هایی نیستیم که فقط به فکر اقتصاد باشیم و یا قصد و هدفمان این نیست که فرهنگ ایران و اسلام را از بین ببریم؛ ما آدم‌هایی هستیم که کارمان و خودمان شناخته شده است و دوست داریم کارهای سرگرم‌کننده برای مخاطبان انجام دهیم و در کنار آن اقتصاد را هم در نظر داریم زیرا از بخش خصوصی آمده‌ایم. این کلیت مجموعه ماست و به دنبال ابراز نظرات مخالف نظام و کشور و دیدگاه‌های سیاسی خاص و مسائلی از این دست نیستیم. برای همین با دیده شدن خروجی کارهای ما از سوی دوستان، جلسات و صحبت‌های بسیار بسیار زیاد به ثبات نسبی و پذیرش دست یافتیم.»
نقش انجمن در حمایت از اعضا
رئیس هیئت مدیره انجمن در توضیح نقش انجمن در حمایت از اعضای خود گفت: «انجمن به خصوص با حضور آقای عسگرپور و خود من که در فضای فرهنگی و سینمایی جامعه شناخته شده‌ایم، نقش «خاطرجمعی» را به وجود آورد؛ اینکه ما آدم‌هایی دارای چارچوب هستیم و می‌خواهیم در چارچوب کار کنیم. هدف‌هایمان مشخص است و از جایگاه بخش خصوصی می‌خواهیم جلوی نگاه‌هایی را که مانع است بگیریم. اصل این قضیه که آنکه ناظر است در اصل رقیب شماست وجود دارد و این مشکل هست و هنوز این پارادوکس حل نشده است. با این وجود ما به عنوان انجمن سعی‌مان را کردیم تا جاهایی بایستیم و برای دیدگاه‌های مختلفی که در نظام هست شرایط را توضیح دهیم. ما از رئیس جمهور، معاون رئیس جمهور، وزار، شورای عالی انقلاب فرهنگی، دادستان کل کشور و مجلس شورای اسلامی جلسات مختلف گذاشتیم و حرف زدیم. این بیشتر در جهت و نگاه انجمن بود به این معنا که انجمن به ما هویت بخشیده بود. شاید هر یک از ما به صورت مستقل کاری کرده بودیم، اما اصل اینکه دوستان حرف ما را می‌پذیرفتند به این دلیل بود که دریافت می‌کردند این صدا از جایی می‌آید که نظرات یک تعداد آدم است که در این صنعت کار می‌کنند و حداقل اینکه فعال‌ترین افراد این صنعت جزو این گروه هستند.»
او صحبت‌های خود را درباره اهمیت تداوم و بقای انجمن چنین ادامه داد: «نقش انجمن در یک بزنگاه‌های خاص است. به این معنا که شاید اگر تصور کنیم فردا انجمنی نباشد خلاء اولیه احساس نشود اما دو ماه دیگر که با یک معضل جدی مواجه شدیم آنجاست که نبود انجمن بسیار به چشم می‌آید و دردسرساز می‌شود. همین‌طور در مورد مشکلات داخلی و مسائلی که خودمان داریم. همانطور که من در صحبت‌هایم در مجمع عمومی انجمن گفتم، در حال حاضر ما مسائل بسیار زیادی داریم که اتفاقا با به ثبات رسیدن پلتفرم‌ها و انجمن، حالا باید روی آن مسائل متمرکز شویم از جمله ارتباط‌مان با رگولاتورها و ساترا، ارتباط ما با اعضایمان و خدماتی که بتوانیم به آنان ارائه کنیم. ارتباط ما با مساله و شرایط تولید؛ اینکه بتوانیم کنار هم قرار بگیریم و تا جایی که می‌توانیم در جهت منافع جمع بیشتر همفکری و همراهی کنیم.»
سرتیپی در پاسخ به این سئوال که چطور فضای حمایت برابر از تمامی اعضای انجمن که البته همگی بازار مشابه کاری ندارند و از یک طیف نیستند، فراهم می‌شود، گفت: «واقعیت این است که در دو سال گذشته خیلی این فضایی که گفتید فراهم نشد، زیرا آنقدر درگیر مسائل ریشه‌ای چون وجودم و عدم وجود پلتفرم‌ها یا زیر سئوال رفتن وجود انجمن بودیم که اولویت‌های کاری متفاوت بود. انجمن در این سال‌ها در موقعیتی قرار گرفت که برای آن رقیب تراشیده می‌شد، اما الان باید باورهای خودمان و شورای مرکزی و انجمن را بر این مبنا بگذاریم که برای بچه‌ها کار کنیم و تمام طیف‌های اعضا را پوشش دهیم. علاوه بر اینکه اگر در این دو سال خیلی به صورت کلان نتوانستیم کاری برای اعضایمان انجام دهیم در مقابل خیلی هم از آنان کار نخواستیم، باید ارتباط دو طرفه را برقرار کنیم و شرایطی فراهم شود که بتوانیم برای همه کار کنیم و تاثیرگذار باشیم.»
صنف وی‌اودی و کارآمدی آن
رئیس انجمن که در فعالیت‌های صنفی سینمایی هم سال ها فعال بوده است، از نگاه کارشناس امور صنفی عملکرد انجمن وی‌اودی را چنین تحلیل کرد: «نکته‌ای که درباره صنف‌های سینمایی وجود دارد این است که سال‌ها از آغاز فعالیت آن‌ها می‌گذرد و خود من تا قبل از اینکه رئیس انجمن وی‌اودی شوم، هفت سال رئیس انجمن پخش‌کنندگان بودم. آن انجمن ده دوازده سال است که کار صنفی می‌کند و نمایندگانش همچون نمایندگان کانون کارگردانان و تهیه‌کنندگان که جریان اکران سینما را تنظیم می‌کنند، فعال هستند. از زمان مدیریت مرحوم سیف‌الله داد در سال‌های ۱۳۷۷ و ۱۳۷۸ این رویه در سینما جا افتاده است. کارکرد صنوف سینمایی نکته‌ای جا افتاده است و حالا خود خانه سینما به عنوان یک نهاد صنفی موجه شناخته می‌شود. اما در حوزه وی‌اودی‌ها اصلا چنین چیزی وجود نداشته و این سئوال‌ها مطرح بود که چه کسانی با ما راه می‌آیند، صحبت‌های ما را قبول می‌کنند و مسائلی از این دست. در نتیجه همین موقعیت بود که انجمن به عضویت خانه سینما درآمد یا از سوی دیگر در وزارت کار یا اتاق بازرگانی جایگاهی برای خود به دست آورد. همه این‌ها با این هدف بود که بتوانیم پایه‌های قانونی در حاکمیت پیدا کنیم. امیدوارم بتوانیم در شرایط جدید در انجمن تاثیرگذاری بیشتری داشته باشیم.»
ارتباط پلتفرم‌ها با ساترا
سرتیپی درباره اینکه در حال حاضر وضعیت تعامل مابین پلتفرم‌ها و ساترا به چه ترتیب است، گفت: «الان وضعیت تعامل پلتفرم‌ها و ساترا نسبت به گذشته خیلی فرق کرده است. آنچه که من می‌دانم این است که ساترا سه سال قبل آمده بود تا نمایش خانگی را ببندد، اما الان اینطور نیست و پذیرفته‌اند که باید این مجموعه‌ها وجود داشته باشد. هرچند در شرایط و بزنگاه‌هایی مشکلاتی به وجود می‌آید. اما در مجموع نگاه، نگاه تعامل است تا بستن و محدود کردن. در نتیجه همین تغییر است که الان خوب کار می‌کنیم و مشکلات حادی در یکی دو سال اخیر نداشتیم.»
او در پاسخ به این سئوال که آیا مذاکراتی از سوی انجمن با ساترا صورت گرفته و در نتیجه آن تغییر رویه‌ها حاصل شده است، گفت:«آدم‌ها و اعضا و رفتار ما در این زمینه نقش داشته است. جاهایی ما به عنوان انجمن رفتیم و صحبت کردیم، حالا شاید رسمی نبود، اما غیررسمی رفتیم و حرف زدیم و خود این گفت‌وگوها تاثیر مثبت داشته است.»
حال سینما چطور است؟
این تهیه‌کننده با سابقه سینما تحلیل خود را درباره احوال این روزهای سینما چنین بیان کرد: «حال سینما را همچون مریضی می‌دانیم که نمی‌دانیم در آینده چه اتفاقی برای آن می‌افتد. مریضی است که نگران آن هستیم. شاید به صورت کلی نسبت به دو سه سال قبل وضعیت بهتری داریم، اما واقعیتش این است که با یک مریض مواجه هستیم. درست است که مردم با تعدادی از فیلم‌های کمدی ارتباط برقرار می‌کنند و از آن‌ها استقبال به عمل می‌آورند، اما نمی‌دانیم سال آینده هم مردم همین فیلم‌ها را دوست خواهند داشت؟ تو ذوقشان نمی‌خورد؟ با آن ارتباط برقرار می‌کنند؟ سینمای اجتماعی ما تقریبا از بین رفته است و چه چیزی می‌خواهد جای آن را پر کند؟ هزینه‌های تولید به شدت بالا رفته است که از مقصران آن خود ما به عنوان پلتفرم‌ها هستیم. هزینه‌های ساخت و ساز و نگهداری سالن‌های سینما به شدت بالا رفته است، ما چه کار می‌خواهیم بکنیم؟ آینده، آینده بسیار مبهمی است.»
سینما یا پلتفرم؟
سرتیپی که خود هم در زمینه سینماداری فعال است و هم مدیریت پلتفرم در مواجهه با این پرسش که الان فعالیت در کدامیک از این دو زمینه ثمربخش‌تر و مناسب‌تر است، گفت: «هرکدام مشکلات خاص خود را دارند و واقعیت این است که اوضاع در هیچ زمینه‌ای خیلی خوب نیست. وضعیت فرهنگ، سینما و تولید اصلا خوب نیست. با این وجود ما فقط امید داریم و امیدواریم که اتفاقات خوبی بیفتد؛ پلتفرم‌ها دایره نفوذ خود را زیاد کنند و ما بتوانیم کارهایی بسازیم که با گروه گسترده‌تری ارتباط برقرار کند و در خارج از کشور مورد توجه قرار گیرد. ما به این‌ها امیدواریم. از سوی دیگر در مورد سینما این را می‌دانیم که سینما تفریح ارزانی برای مردم است و سالن‌های خوبی داریم، پس امیدواریم مردم به سالن‌ها بیایند و فیلم‌ها را ببینند. سه چهار سال قبل به دلیل کرونا شرایط بسیار بد بود، اما از سال قبل تعادلی ایجاد شده، هرچند در حدی نیست که بتوانیم بگوییم «خوب» است. الان فقط می‌گوییم خوب است که روند نزولی نداریم و حداقل در یک حالت ثبات باقی مانده‌ایم.»
اهمیت نگاه صنفی و فعالیت صنفی
سرتیپی در پاسخ به این سئوال که با تکیه به چه نگاهی، انرژی و توان زیادی را صرف فعالیت صنفی می‌کند، گفت: «من از سال ۶۷ عضو انجمن تهیه‌کنندگان سینما بودم و از اواخر دهه ۷۰ یا عضو شورای مرکزی و یا رئیس صنف‌هایی که در آن عضویت داشتم، بودم. یاد گرفتم صنفی کار کنم و صنفی نگاه کنم و اعتقاد داشتم با جمع بودن و کنار هم بودن شرط است. اگر می‌خواهی حال سینما خوب باشد باید کل سینما حال خوبی داشته باشد. باید سفره را بزرگتر کنی تا تعداد بیشتری سر آن سفره بنشینند. اگر تو فقط به فکر خودت باشی یک جایی زمین می‌خوری و نمی‌توانی ادامه دهی. کسانی هم که با تو کار می‌کنند دیگر باورت ندارند؛ این شامل هم اعضای صنف می‌شود هم سوی دیگر یعنی دولت و نهادهای دولتی. اما اگر این صداقت در تو دیده شود که برای یک صنف کار می‌کنی به نتیجه بهتری می‌رسی. در انتخابات صنف‌های مختلف معمولا رقبایم به من رای داده‌اند، در مورد صنف پخش‌کنندگان که چند دوره به اتفاق آرا عضو هیئت مدیره شدم. این بیشتر به دلیل آن است که در مسائل صنفی فقط نگاه خودم را دنبال نمی‌کنم و سعی می‌کنم همه را در نظر بگیرم.»
