۲ کارگردان زن فلسطینی فرح نابلسی و دارین سلام با ساختن فیلمهایی درباره فلسطین امیدوارند تا از این طریق تاریخ این سرزمین و مردم را حفظ کنند.
فرح نابلسی و دارین جی سلام ۲ فیلمساز فلسطینی به تازگی درباره چگونگی تاثیر خشونت مداوم در غزه بر جامعه خلاق فلسطینی، سختیهایی که برای گفتن داستانهایشان متحمل شدهاند، نگرانیهای مربوط به سانسور هالیوود و امیدواریهایی برای اینکه سینما بتواند تاریخ فلسطین را حفظ کند، صحبت کردند.
به نقل از ورایتی،آنها در گفتوگو با امانی الخطبه، مؤسس پادکست «دختر مسلمان» در این زمینه حرف زدند که چگونه هویت آنها به عنوان زن فلسطینی بر انتخاب داستانها توسط آنها تاثیر گذاشته و اینکه آیا هویت یا جنسیت مانعی برای آنها در فیلم بوده است.
این زندگی فلسطینیهاست
نابلسی، فیلمساز بریتانیایی – فلسطینی که سازنده «حال» و «معلم» فیلمهای کوتاه نامزد اسکار است، عنوان میکند که مشکلاتی که او بیشتر با آن روبهرو بوده به این دلیل است که سینمای مستقل به خودی خود یک چالش است و او با فیلمهایش میخواهد بگوید این زندگی فلسطینیهاست؛ نه اینکه تاکید داشته باشد خودش فلسطینی است.
نابلسی گفت: ساخت چنین فیلمی در سینمای مستقل، صرف نظر از اینکه فلسطینی باشی یا نه، بسیار دشوار و سخت است. اما او در نهایت آموخته که چطور کار را پیش ببرد.
وی افزود: من یک فلسطینی بریتانیایی هستم و آنچه برایم بیشتر مطرح است این است که داستانهایی که من میگویم داستانهای فلسطینی است و در فلسطین اتفاق میافتد. شما اکثریت بزرگی را در صنعت فیلم دارید که علاقهای به حمایت از فیلمهایی در این زمینه ندارند، از مرحله توسعه گرفته تا مرحله تولید و توزیع … و من میدانم که واقعیت در هر فیلمی که میسازم وجود دارد و این اشکالی ندارد. این به خودی خود از آنجا میآید که من تصمیم میگیرم داستانهای خاصی را که در آن مکان و با آن موضوع اتفاق میافتد، تصویر کنم. پس با چشمان باز وارد می شوم.
سلام که اردنی – فلسطینی است، میگوید که در حین کار برای ساخت فیلم «فرحا» در سال ۲۰۲۱ نه به دلیل هویت فلسطینیاش، بلکه به دلیل محتوای فیلم، با مشکلاتی مواجه شد.
داستان فیلم «فرحا» که به عنوان نماینده اردن برای نود و پنجمین دوره جوایز اسکار بینالمللی معرفی شد، در جریان نکبت سال ۱۹۴۸ اتفاق میافتد و درباره دختر ۱۴ ساله فلسطینی به نام فرها است که در حال تماشای فاجعهای است که در نهایت خانهاش را میسوزاند؛ نیروهای اسرائیلی به عنوان بخشی از عملیات نظامی که بیش از ۷۰۰ هزار فلسطینی را آواره کرد، وارد شهر او میشوند.
وی گفت: یکی از دلایلی که تامین مالی فیلم واقعاً دشوار بود، این بود که افراد و سازمانها از مرتبط ساختن نام خود با فیلمی درباره نکبت وحشت داشتند. آنها میترسیدند و در عین حال میگفتند فلسطین مد روز نیست، سوریه مدتر است!
حمله آنلاین دولت اسرائیل به فیلمها
به گفته سلام، اوج مبارزه سفر «فرحا» درست قبل از انتشار فیلم در نتفلیکس بود. در همان دورانی که این فیلم به عنوان نماینده اردن در رقابتهای اسکار نامزد شد، دولت اسرائیل حمله آنلاین و کمپینی علیه فیلم را برای آسیب رساندن به آن و کاهش رتبه در سایت آیامدیبی آغاز کرد.
نابلسی گفت تجربه مشابهی را برای فیلم «حال» داشت که درباره پدر و دختری در کرانه باختری و در حالی است که پدر دارد هدیه سالگرد ازدواج را برای همسرش میخرد.
نابلسی افزود: فیلم مثل همه رتبهبندیهای شگفتانگیز از سوی مردم داشت جلو میرفت که بلافاصله یک سری امتیاز یک، یک شبه ظاهر شد.
مقاومت هالیوود در برابر سینمای فلسطین
این ۲ همچنین درباره خشونت مداوم در غزه که تاکنون منجر به کشته شدن بیش از ۳۰۰۰۰ نفر شده و آنها را از نظر شخصی و حرفهای تحت تاثیر قرار داده و نیز نگرانی مشترک برای افزایش سانسور در هالیوود هنگامی که خلاقان از آتشبس حمایت میکنند، صحبت کردند.
نابلسی در این زمینه گفت: با ۷ اکتبر و چند هفته اول بعد از آن، یک واکنش تند ایجاد شد که یک خشم خالص و حتی انتقامجویانه بود، اما کاملاً اشتباه بود و همه این حرفها بعداً نادرست خوانده شدند و مایه شرمساری است که مردم مجبور شدند بهای آن را بپردازند.
سینمای مقاومت
نابلسی تاکید کرد که از آن زمان به دلیل بحران کنونی فلسطینیها، غرق در اندوه است و به همین دلیل تمرکز بر کارش سخت شده است.
وی گفت: مجبورم روی «معلم» تمرکز کنم، زیرا این پروژه فعلی من و در مرحله انتشار است، بنابراین نمیتوانم آن را رها کنم. از سوی دیگر اکران فیلم در حالی که این قتل عام بیرحمانه و بحران انسانی روی صفحه نمایش ما پخش میشود، مضحک به نظر میرسد. در عین حال، هرگز اینقدر به فلسطینی بودنم افتخار نکردهام و از ساختن این فیلم احساس غرور میکنم. این فیلم یک داستان عمیقاً انسانی است که اساساً در همین واقعیت خشونتآمیز، بیرحمانه و ناعادلانه که دهههاست فلسطینیها تحمل می کنند، روایت میشود و من واقعاً سپاسگزارم که می توانم در این لحظه فیلم را به نمایش بگذارم. این سینمای مقاومت من در این لحظه است.
سینما برای حفظ موجودیت
سلام هم با تاکید بر اینکه چگونه سینما میتواند «رسانهای مهم» برای آموزش و ایجاد آگاهی باشد گفت انتقال این صداها و داستانهای فلسطینیها به پرده سینما برای حفظ موجودیت ما بسیار مهم است، زیرا این یک شکل قدرتمند مقاومت است.
سالام گفت: برای مثال «فرها» چنان آگاهی ایجاد کرد که من انتظارش را نداشتم، چنان که مردمی که از سالن سینما بیرون میآمدند اول «نکبه» را گوگل میکردند و درباره «نکبه» یاد میگرفتند. این گونه است که ما تاریخ و فرهنگ خود را حفظ میکنیم. این فقط وظیفه ماست که از طریق هنرمان و از طریق آنچه می توانیم انجام دهیم و در آن مهارت داریم، چشمان جهان را باز کنیم.
نابلسی وقتی به آینده نگاه میکند، چه به آنچه در پیش است و چه به آنچه فیلمهایش را رونق بخشیده، میگوید امیدوار است بتواند پایان این ظلم و بیعدالتی را ببیند و در نهایت همه به مکانی برای رهایی برسند و فیلمهای آینده توسط فلسطینیهایی ساخته شود که شامل موضوعها و داستانهای امیدوارکنندهتر باشد و دردها را درمان کند.
نابلسی و سلام همچنین بر اهمیت صنعت فیلم به عنوان یک کل تاکید کردند، اینکه صنعت فیلم شجاع و بینا باشند و واقعاً از این داستانها حمایت کند.
سلام در این باره گفت: اینکه میبینم هنرمندان میترسند، مرا میکشد، و به همین دلیل است که به شجاع بودن اشاره کردم، زیرا به عنوان یک هنرمند، باید انسانیت داشته باشی. این فقط برای فلسطین نیست، برای انسانیت، برای عدالت و برای حقوق اولیه بشر است. آرمان فلسطین سیاسی نیست. یک علت انسانی دارد و به همین دلیل است که از هنرمندان میخواهم در سمت درست تاریخ باشند.