هر سال روز پایانی تابستان، آغاز «هفتهدفاعمقدس» است که تقریبا تمام فعالیتهای فرهنگی، هنری و رسانهای کشور را تحتتأثیر و تحتالشعاع خود قرار میدهد و موجبات تحرک و جنب و جوش بیشتر اهالی رسانه و هنر را فراهم میکند تا هرکس به هر نحو ممکن بتواند به ساحت ارزشمند شهدا و مفاهیم دفاعمقدس عرضارادت داشته و اعلام بیعت مجدد برای ادامه مسیر آنها را داشته باشد.
امسال با توجه به وقایع رخداده در غزه و لبنان و همینطور دیدگاههای شکل گرفته درخصوص چگونگی پاسخ ایران به جنایات رژیمصهیونیستی بهویژه بعد از ترور شهید اسماعیل هنیه، برنامههای مختلف هفته دفاعمقدس نیز تحتتأثیر این موضوع بود و عموما محافل و مجالس و گفتوگوها به سمتی کشیده میشد که تحلیل موضوعات روز ازجمله تقابل حزبا… لبنان و جبهه مقاومت با رژیم جعلی و کودککش اسرائیل را نیز دربر بگیرد. در میان برنامههای پرشمار صداوسیما، شبکه یک ویژهبرنامهای داشت که نگاهها را به سمت خود جلب کرد و موجبات شکلگیری تحلیلهای مختلف کارشناسان رسانهای و نظامی را نیز رقم زد. برنامه«حماسهخوان» با نگاه روایی خاص به موضوع جنگ و دفاعمقدس سراغ یکی از چهرههای شاخص آن دوران رفت و بهرغم مشکلاتی که در این مسیر وجود دارد، توانست محسن رضایی، فرمانده سپاه وقت در دوران دفاعمقدس را پای گفتوگو در استودیوی این شبکه بیاورد. سیداحمد موسویان، تهیهکننده نیز در گفتوگو با جامجم درباره جزئیات و ادامه این برنامه نکاتی را مطرح میکند.
مجله تصویری حماسهخوان تلاش دارد تا به ناگفتهها یا کمترشنیدهشدههای دفاعمقدس بپردازد که در قسمتهای ماقبل با چهرههای مختلف ظاهر شده بود اما این بار محسن رضایی با روایت متفاوتی که در این برنامه ارائه داد، فضای مجازی و حتی کارشناسی را هم تحتتأثیر قرار داد و حتی توجه بعضی از رسانههای بیگانه را نیز به خود جلب کرد. تیتراژ آغازین این دوره از حماسهخوان به فریمهای کوتاه از حضور محسن رضایی در موقعیتهای مختلف اختصاص داشت که گویای حضور او در قریب به اتفاق وقایع جنگ در هشت سال دفاعمقدس بود. موسویان، تهیهکننده این برنامه در گفتوگو با جامجم بیان میکند: در این فصل از حماسهخوان تصاویر و اسنادی بکر از دوران دفاعمقدس برای اولینبار منتشر و به نمایش درآمد که در فرآیند نتیجهگیری پژوهشگران میتواند تأثیرگذار باشد.
شکل متفاوتی از روایت
سیداحمد موسویان با ذکر این نکته که فصل مرتبط به محسن رضایی یک هفته قبل از پخش تولید شده بود؛ این گفتوگو را که بهطور مستقیم و بیواسطه حضور مجری با تماشاگر صورت میگرفت بسیار حائزاهمیت میداند و تأثیر این نوع گفتوگوی بیواسطه را در محیط استودیوی خاصی که با طراحی کتابخانه و محل پژوهش انجام گرفت بسیار بیشتر از گفتوگوهای معمول دوطرفه بیان میکند که شکلی از روایت برمبنای حضور و مشاهدات راوی در آن ایجاد و بازگو میشود.
تهیهکننده حماسهخوان با بیان اینکه دوران دفاعمقدس دارای سه رکن (امام، امت و رزمندهها) بود؛ توجه به اصل فرماندهی در جنگ را در این فصل از برنامه بهعنوان عنصر ویژه معرفی میکند و حضور محسن رضایی را به همین دلیل اتفاق ویژه میداند.
از حماسه خسته نمیشوید
شکل و فرم برنامه با توجه به آیتمهای پخش شده بهگونهای است که تداعیکننده یک «مستند برنامه» است که موسویان آن را تایید و تاکید میکند: با پخش میانبرنامههای مختلف ازجمله موشنگرافی و آرشیوهای کمتردیده و شنیده شده و… تلاش صورت گرفته تا مخاطب از یکنواختی روایت خسته نشود و دامنه جذابیت و استناد برنامه به تصاویر در حد قابلقبولی برای مخاطب باقی بماند.
موسویان در پاسخ به سؤال که چرا در پایان قسمت ششم احساس میشد هنوز این گفتوگو ادامه دارد اما ادامه پخش را شاهد نبودیم؛ میگوید: در مجموع هشت کلاکت در گفتوگو و روایت آقای رضایی ضبط شده بود که تاکنون شش قسمت از آن پخش شده و انشاءا… به تناسب باز هم در خدمت مردم عزیزمان با ادامه پخش خواهیم بود و علت وقفه بهدلیل تغییر کنداکتور پخش شبکههای تلویزیون بوده که با توجه به ویژهبرنامههای شهادت عزیزمان جناب سیدحسن نصرا… صورت گرفته است.
تولید ادامه دارد
تولید فصلهای بعدی حماسهخوان مانند فصلهای قبل که از چهرههای مختلف استفاده شده از اهداف رو به آینده سیداحمد موسویان در راستای تولید برنامه برای شبکه یک است. وی عنوان میکند: انشاءا… تولید و پخش را با موافقت، همراهی و همکاری که در شبکه و بهویژه در گروه حماسه و مقاومت صورت گرفته تا شش ماه آینده ادامه خواهیم داد و بهطور مسلم همانگونه که تعدادی از تولیدات انجام شده باز هم از مقامات بلندپایه نظامی و سیاسی برای ادامه کار استفاده خواهیم کرد تا علاوه بر حفظ شأنیت شبکه بتوانیم برنامه مورد اعتنا و قابلافتخاری را نیز روی آنتن ببریم.
بازتاب خونخواهی شهید هنیه
اهتمام مدیران شبکه به ساخت برنامههای تبیینی مثل حماسهخوان نکته نظر دیگر موسویان است که با توجه به بازدیدهای گسترده صورت گرفته از برشهای کلیپگونه این برنامه در فضای مجازی، آن را مهم و ارزشمند توصیف میکند و شاهد مثال بر آن را بازتاب صحبتهای رضایی درخصوص انتقام از صهیونیستها در خونخواهی از شهید اسماعیل هنیه میداند.
دریچههای جدیدی از تاریخ دفاع مقدس
موسویان با اشاره به اینکه برنامهسازی مستند و پژوهشی دارای سختیهای مختص به خود و بعضا حتی غیرقابلرفع است، میگوید: علاوه بر روایتهای موجود در این مجموعه، پخش اولینبار تصاویر و فایلهای صوتی یا بازگویی بعضی از حرفهای مگو و محرمانه از ویژگیهای اصلی حماسهخوان است که موجبات بازشدن دریچههای جدیدی از تاریخ دفاعمقدس را برای مردم و بالاخص برای جوانان رقم میزند.