«فدریکو برناردینی»، باستانشناس «دانشگاه کا فوسکاری ونیز» در گفتوگو با «لایوساینس» بیان کرد: لحظهای که خنجر را کشف کردیم فراموش نشدنی است. ما به سختی میتوانستیم آن را باور کنیم، یافتن مصنوعات فلزی، بهویژه یک خنجر، در این محوطه کاملاً غیرمنتظره بود.
«لایوساینس» همچنین نوشت، کشف گورهای واقع در غارها یا پناهگاههای صخرهای متعلق به این زمان یعنی بین ۴۵۰۰ تا ۴۰۰۰ سال پیش، در اواخر عصر مس (۲۷۵۰ تا ۲۲۰۰ قبل از میلاد) و اوایل عصر برنز (۲۲۰۰ تا ۹۵۰ قبل از میلاد) در این منطقه غیرمعمول نیست. «برناردینی» که سرپرستی کاوش دانشگاه را با مشارکت دیگر مؤسسهها و مقامات ایتالیایی و اسلوونیایی برعهده دارد، در اینباره گفت: کشف خنجر غیرمنتظره بود؛ زیرا چنین یافتههای نادری متعلق به این دورهها معمولاً در مکانهای عبادت کشف میشوند.
«برناردینی» اضافه کرد: همانطور که ما با دقت لایههای نهایی خاک را جدا کردیم، تکهای از مس توجه ما را به خود جلب کرد.این خنجر یکی از چندین اثر باستانی کشف شده در غار «تینا جاما» ( Tina Jama Cave)، در «فلات کارست» (Karst) است. همراه با دیگر یافتههای غار، خنجر به شناسایی سن و مهارتهای فنی گروههای مختلف مردمی که در زمانهای مختلف بین ۹۰۰۰ تا ۴۰۰۰ سال پیش از غار استفاده میکردند، کمک میکند.
بر اساس بیانیه منتشرشده توسط دانشگاه «کا فوسکاری ونیز»، کاوشها، لایههایی از مراحل پایانی عصر مس و آغاز عصر برنز، قبل از اینکه راز افزودن قلع به مس برای ساختن برنز مشخص شود را آشکار کرده است.
«النا لگیسا» (Elena Leghissa) باستانشناس آکادمی علوم و هنر اسلوونی که سرپرستی گروه اسلوونی را بر عهده دارد، درباره یافتههای مربوط به نیمه دوم هزاره سوم قبل از میلاد گفت: [این یافتهها] برای درک تحولات تکنولوژیکی، فرهنگی و اجتماعی اروپا در آن زمان بسیار مهم است.
یکی از عجیبترین آثار تاریخی که در غار «تینا جاما» کشف شده است، سازهای است که ورودی آن را با تخته سنگ و بلوک بسته شده است. گمان میرود قدمت آن بین ۲۰۰۰ تا ۱۵۰۰ قبل از میلاد یا تا ۵۰۰ سال و پس از قرار دادن خنجر در آنجا باشد.
هدف این سازه، ناشناخته بوده و ممکن است برای محافظت از فضای داخلی غار در برابر باد قوی و سرد که هر زمستان در این منطقه از شمال شرقی میوزد ساخته شده باشد. اما باستانشناسان فکر میکنند ممکن است این سازه به خاکسپاری در غار مربوط باشد، زیرا قطعات جمجمه انسان در نزدیکی آن پیدا شده است.
«برناردینی» گفت: تکههای جمجمه نشان میدهد که غار در زمانهای خاصی به عنوان محل دفن مورد استفاده قرار میگرفته است، اگرچه برای درک بهتر زمانشناسی و ارتباط احتمالی آنها با ساختار سنگی باید منتظر تاریخگذاری رادیوکربنی باشیم.همچنین در کاوشها یک «آتشدان» یا شومینهای که به نظر میرسد قدیمیتر از بنای سنگی ورودی غار است، آشکار شده است