کاپ یکبار مصرف استارباکس وسط قصه افسانهای بازی تاج و تخت.خیلی زود این گاف پرطرفدارترین سریال اینروزهای جهان، خبرساز شد.
احتمالا سازندگان سریال «بازی تاج و تخت» فکرش را هم نمیکردند که در آن همه تاریکی چنین گافی به چشم بیاید. ولی خیلی سریع این اشتباهشان دنیا را درنوردید. این گافها البته اتفاقات معمول در سریالهای تاریخی هستند.
از «تایتانیک» تا «ارباب حلقهها» هم از این گافها در امان نبودند و این یک اتفاق شایع است که گاهی پیش میآید.
در سریالهای ایرانی هم این اتفاق بارها پیش آمده و اصلا هر بار سریالی تاریخی از تلویزیون ایران پخش میشود، یکی از سرگرمیهای مردم در اشکال مختلف شبکههای اجتماعی همین کشف و به اشتراک گذاشتن اشتباهات تاریخی است. فرقی ندارد، از «مختارنامه» تا «لحظه گرگ و میش». تا جایی که کارگردان یکی از سریالهایی که در آن دهه شصت را به تصویر کشیده بود از مخاطبانی گفته بود که سریال را با دور کند میبینند تا ایرادات صحنه و لباس بازیگرها را ببینند. به همین بهانه بخشی از گافهای بعضا حیرتانگیز در سریالهای سالهای اخیر را مرور میکنیم.
ماجرای کابلهای فشار قوی رود نیل!
آذین از مدیران تولید سرشناس سینمای ایران خاطرهای دارد از سکانس معروف کشتیسواری در سریال «یوسف پیامبر» که سالها قبل در مجله زندگی ایرانی چاپ شده. او در آن جا گفته بود: «صحنه را در دریاچهای مصنوعی که اطراف شهر ساخته بودیم گرفتیم و فیلمبرداری سکانس سخت تمام شد. روی میز تدوین اما مشخص شد در دوردست کابلهای فشار قوی برق وجود داشته و به سختی آن تیرهای فشار قوی از تصاویر پاک شدند.» هرچند سازندگان این سریال از این گاف قسر در رفتند اما ناخنهای فرنچ شده زنان مصر یا افقی ماندن رد شلاقهایی که عمودی بر پیراهن یوسف پایین میآمدند از سوتیهای ماندگار این سریال ماندگار هستند.
ماجرای عکسهای اشتباهی
از سریال معروف «سرزمین کهن» که بگذریم که به خاطر یک عکس اشتباهی کل سریال به محاق رفت، در سریال «شهرزاد» هم وقتی حسن فتحی عکس حسین شریعتمداری را به عنوان یک مجرم روی دیوار شهربانی زده بودند که حاصل یک سرچ گوگلی بود، انتقادها و تفسیرها قدری بالا گرفت که فتحی و سرمایهگذاران فیلم مجبور به دلجویی از سردبیر کیهان شدند.
مختارنامه
حتی داود میرباقری که برای کارهایش کارشناسان تاریخی چون رسول جعفریان دارد هم بری از این اشتباهات نبوده است و او هم در سریال «مختارنامه» برای کاراکتر محمد حنفیه حتی زیر سئوال است و می گویند درباره سن و بیماری او اشتباه داشته یا همان زمان علیرضا بحرامی در یادداشتی برای گافهای این سریال نوشته است: «حال از این موضوع که بگذریم، بر این اعتقادم آنچه که منتقدان باید بر بهکار بردن آن در مجموعه تلویزیونی «مختارنامه» برمیآشفتند، استفاده از ترکیبهای امروزی «باغت آباد انگوری»، «تا فیها خالدون سوختن»، «رو کم کنی»، «قمپز درکردن» و امثال اینها نبود، بلکه کاربرد مصدری جعلی از درهم آمیختن چند مصدر سالم و درست بود که خود میتواند اساس و ابتدای انحراف و خطایی ماندگار باشد.»
در چشم باد
سریال «در چشم باد» جعفری جوزانی هم از آن پر اشتباههاست. ایرادهایی که بچه های وقت همشهری جوان فهرستشان کرده بودند. از وجود دکه روزنامه فروشی جدید و سطل آشغال پلاستیکی در دهه ۵۰ تا ایرادهای فاحش که خبرساز هم شدهاند.
در زمان پخش این سریال، میرفخرایی طراح صحنه فیلم درباره این همه ایراد در سریال توضیح داده بود و برای هر کدام بهانههایی آورده بود.
علمکهای گاز روی دیوار خانهها در دهه ۵۰ و ۶۰ از دیگر اشتباهات فاحش نماهایی از این فیلم بود.
پژو ۲۰۶ کیمیا، در دهه ۶۰!
سریال «کیمیا» ساخته جواد افشار ، یکی از سریالهای تاریخ معاصر بود. سریالی که در آن مهراوه شریفینیا نقش دختری به نام کیمیا را از دهه ۵۰ تا دهه ۹۰ بازی می کرد.
«کیمیا» سوژه شبکههای اجتماعی شده بود. از انتقادات فراوان به گریمهای سریال که بگذریم تقریبا هر قسمت کلی اشتباه تاریخی داشت. از خرید میوه در کیسههای پلاستیکی در سالهای قبل از انقلاب تا پژو ۲۰۶ در دهه ۶۰ . کار به جایی رسیده بود که بر اثر فشارهای افکار عمومی، خود مهراوه و پوریا پورسرخ هنرپیشگان فیلم هم به این اشتباهات واکنش نشان میدادند و با شوخیهای شبکههای اجتماعی شوخی میکردند.
معمای شاه
یکی دیگر از کارهای تاریخی سالهای اخیر سیما پروژه «معمای شاه» بود که تاریخ پهلوی را مرور میکرد و سعی شده بود شِمای کاراکترهای واقعی افراد به نمایش گذاشته شود.
این سریال هم پر بود از اشتباهات تاریخی. کار به جایی رسیده بود که خسرو معتضد در مصاحبهای با انتقاد از عدم تطبیق تاریخی فیلم با واقعیت، گفته بود: «کم مانده موبایل دست ناصرالدین شاه بدهند.»
یکی از تاریخیترین اشتباهات فیلم جایی بود که سعید نیکپور در سال ۱۳۱۸ روی کاغذ با خط خوش مینوشت :«یا علی گفتیم و عشق آغاز شد…» شعری که در دهه ۷۰ گفته شده است!
سختی دیوار بدون علمک گاز!
یکی دیگر از سریالهای تاریخی که اخیرا پخش شده، سریال لحظه «گرگ و میش» همایون اسعدیان است که بخشی از آن در دهه ۶۰ روایت میشد.
او خودش در این باره میگوید:«سعی کردیم اشتباه فاحش نداشته باشیم اما واقعا اجتناب ناپذیر بود. باورتان نمیشود برای پیدا کردن ۴۰ متر دیوار آجری بدون الهمانهای دهه ۹۰ ما چه مشکلاتی داشتیم که برداشت داشته باشیم. تلاشمان را کردیم ولی از یک جایی گفتیم حالا ۴ تا اشتباه اجتناب ناپذیر است!»