دوبلور پیشکسوت کشورمان گفت: برای فعالیت در عرصه دوبله باید عاشق بود؛ من قشنگترین لحظات عمرم را برای این کار گذاشتم.
مراسم بزرگداشت سعید مظفری پیشکسوت دوبله همزمان با آیین رونمایی از مستند «نامههای شنیدنی» به تهیهکنندگی و کارگردانی ابوالفضل توکلی شامگاه دوشنبه ۲۸ مرداد در فرهنگسرای ابن سینا برگزار شد.
این مراسم با حضور سلیم غفوری (مدیر شبکه مستند)، ابوالفضل توکلی (کارگردان مستند «نامههای شنیدنی»)، ناصر نظامی، جواد پزشکیان، سیامک اطلسی، شهروز ملک آرایی، امیرهوشنگ زند، داریوش کاردان، فریدون اسماعیلی، علیرضا باشکندی، ناهید امیریان، مهتاب تقوی، افشین زی نوری، شایسته تاجبخش، سمیه رهنمون، محمدعلی شیشه ای، شهراد بانکی، مریم شاهرودی، حسین خدادادبیگی، مهدی امینی، رضا آفتابی (هنرمندان دوبله) و همچنین دوستداران این هنرمند در فرهنگسرای ابنسینا برگزار شد.
سلیم غفوری مدیر شبکه مستند در ابتدای این مراسم با تبریک به مناسبت عید سعید غدیر اظهار کرد: خدا را شاکرم که در یازدهمین رونمایی از مجموعه مستندهای دوبله و صدا میزان هنرمندان پیشکسوت و هنردوستان هستیم و امیدوارم این برنامه اقدامی کوچکی برای ارج نهادن و تشکر از زحمات و تلاشهای هنرمندان باشد.
مدیر شبکه مستند بابیان اینکه زحمات ۵۰_۶۰ ساله پیشکسوتان دوبله با یک مراسم و یک فیلم جبران نمیشود، افزود: این دورهمیها برگ سبزی است، تحفه درویش، ما در شبکه مستند با تولید این مجموعهها بهنوبه خود تلاش میکنیم مردم هنر و هنرمندان دوبله را بهتر بشناسند.
غفوری گفت: لذت فیلم دیدن با هنر دوبله محقق میشود؛ چه فیلم خارجی باشد و چه داخلی. دوبله باعث میشود که فیلم را روانتر و شیواتر ببینیم و قدر زبان مادریمان را بهتر بدانیم.
مدیر شبکه مستند ادامه داد: متأسفانه در سالهای اخیر با گسترش فضای مجازی و رشد شبکههای اجتماعی اصلاحات نامأنوس غیرفارسی بسیار زیادی وارد زبان ما شده است و هنر دوبله میتواند کمک کند تا زبان فارسی حفظشده و درستتر بتوانیم از فیلمها بهره ببریم.
وی ادامه داد: اگر میخواهیم اصلاحات نامأنوس بیگانه وارد زبان ما نشود، باید اهمیت بیشتری به دوبله بدهیم. بالاخره زبان فارسی، بخشی از هویت ملی ما است و صداوسیما بهعنوان بزرگترین دستگاه فرهنگی کشور تلاش میکند تا زبان فارسی را پاسداری کند و دوبله نقش مهمی در این زمینه دارد؛ بنابراین همانطور که دوبله به بهتر دیده شدن فیلمها کمک میکند به حفظ زبان فارسی بهعنوان یکی از مؤلفههای هویت ایرانی میپردازد.
غفوری گفت: در سالهای اخیر، تلاش بنده و همکارانم در شبکه مستند این بوده است که فیلمهای مستند با بهترین کیفیت و با بهترین هنرمندان دوبله روانه آنتن شود. امیدوارم بتوانیم این روند را ادامه بدهیم و با بهرهگیری از تجربههای پیشکسوتان و انتقال آن به جوانترها، بهترین بهره را ببریم.
وی در پایان تأکید کرد: بهنوبه خودم به آقای مظفری، مقامی و سایر دوستان قول میدهم که بهاندازه بضاعت خود در شبکه مستند از هر کمکی که بتوانیم انجام بدهیم دریغ نخواهیم کرد.
فقط باید عاشق باشید تا بتوانید دوام بیاورید
سعید مظفری، پیشکسوت عرصه دوبله هم در این مراسم از وضعیت موجود این حرفه گلایه کرد و گفت: حرفه دوبله با «وضع موجود» از بین میرود.
مظفری گفت: من عمرم را در کار دوبله و با بچههای دوبله گذراندم خوب یا بد بسته به قضاوت افراد دارد؛ اما به عقیده من وجه اشتراک من و همه همدورهایهایم این است که قشنگترین لحظات عمرمان را در این حرفه از دستدادهایم. باید بگویم بچههای دوبلور بسیار زحمت میکشند و عمر خود را در این حرفه گذاشتهاند. من فکر میکنم که این کار احتیاج به اسپانسر دارد که بتوان آن را نگه داشت. اگر عرصه دوبله به همین منوال جلو برود، چیزی از این حرفه باقی نمیماند.
این دوبلور پیشکسوت افزود: میدانم که اینجا جای گلایه نیست، اما تازهکارهای این حرفه باید بدانند، دوبله حرفه بسیار سختی است و با توجه به همه سختیهای این حرفه و ساعت کاری بالای آن نباید تصور کنند بعد از یک سال میتوانند حتی برای خود خانه کرایه کنند؛ ما را علاقه در این حرفه نگهداشته و فقط باید عاشق باشید تا بتوانید دوام بیاورید.
یک نفر «سلطان» دوبله نیست
در ادامه جلال مقامی از دیگر پیشکسوتان هنر دوبله هم گفت: سعید عزیز آنقدر خوب است که با صحبت درباره تواناییهایش در هنر دوبله، نمیشود حق مطلب را ادا کرد.
مقامی افزود: در دوبله یک نفر «سلطان» نیست، من مصاحبههای بعضی دوستان را میخوانم و گاهی واقعاً ناراحت میشوم؛ به عقیده من هرکسی که توانایی اجرای نقش را داشته باشد کار بلد است.
مقامی ادامه داد: با دلسوزی و تلاش شبانهروزی هنرمندان دوبله، تردید ندارم این حرفه ماندنی است، اما نباید فراموش کرد هر کشوری که سینما و تلویزیون داشته باشد به دوبله نیاز دارد و دوبله از واجبات آن است؛ اینکه میگویند فیلم را به زباناصلی نشان دهیم حرف درستی نیست ۸۰ میلیون نفر که زباناصلی نمیدانند، باید تلاش کرد دوبله را به دوران اوجش برگردانند.
این پیشکسوت گفت:، اما اگر بخواهیم دوبله به دوران شکوهش برگردد باید برای دوبله به جوانان فیلمهای خوب بدهیم متأسفانه سالهاست این اتفاق بسیار کمرنگ شده است؛ تفاوت بسیار زیادی وجود دارد بین اینکه شما فیلم بینوایان را دوبله کنید یا فیلمهای بیکیفیت کرهای. جوانان ما با کدام فیلم هنر دوبله را یاد بگیرند؟ فیلم خوب حتماً دوبله خوب دارد.
مقامی با بزرگداشت یاد حسین عرفانی، محمد عبادی و دیگر هنرمندان درگذشته هنر دوبله گفت: دوبله میماند، اما از جوانترها میخواهم قدر بدانند، ما بهسختی در اتاقهای کوچک و تاریک ۳ در ۴ کار میکردیم، من در همین اتاقها فریادهایی از سعید عزیز شنیدهام که او را خیس عرق کرده است. دوبله کار بسیار سختی است و ما برای دوبله بسیار بیشتر از امروز سختی کشیدیم، امیدوارم جوانها قدر قدیمیها را بدانند.
وی در پایان گفت: شب بزرگی است و از خوبی و قلب پاک سعید است که این شب عزیز قسمتش شده است.
دوبلوری که صدایش را دنیا شنید
مدیر تولید شبکه مستند از دیگر سخنرانان هم در این نشست از سعید مظفری بهعنوان اتصال دریای قدرت، توان و تخصص دوبله در ایران یادکرد.
ابوالقاسم ناصری در ابتدای سخنان خود گفت: هر چه قدر هم که مطلع باشیم، بالاخره بخشی از سوادمان، قابلارائه است. برای مثال، یک معلم تا جایی میتواند علم خود را عرضه کند و پس از مدتی به تکرار میافتد. بااینحال، وقتیکه به دریا برسیم، همیشه حرفهای نوخواهیم داشت. مولوی چنین برداشتی را از «قلهای» قرآن دارد. ما ۴ سوره در قرآن داریم که با «قل» آغاز میشود. به نظرم دلیل اینکه خداوند به پیامبر خود میگفته است قل، به این خاطر بوده است که به آنان یادآوری کند که تو به دریای من متصل هستی و معلوماتت تمامی ندارد. با این مثال، میخواستم علاقه شخصی خودم را از کارهایی که از آقای مظفری دیدهایم بیان کنم.
وی افزود: این عبارت از آقای مظفری از کودکی تا امروز در ذهن من مانده است که همیشه از آن لذت میبرم، آنجا که جای زید ابن حارثِ در فیلم محمد رسولالله میگویند «درها را باز کنید بگذارید دنیا صدای ما را بشنود»، به عقیده من ایشان در زندگی خودشان هم همین کار را کردند، صدایشان را در دوبله آنقدر بلند کردند که دیگران هم این صدا را شنیدند، کسانی که این صدا را شنیدند، فقط ایرانیها نبودند و غیر ایرانیها نیز صدایش را شنیدند. بارها از همکاران خود در معاونت برونمرزی شنیدهایم که میگویند، فلان بیننده از فلان کشور زنگزده و میگوید صدای فلان شخص که دوبله آن متعلق به سعید مظفری است، بسیار خوب بود.
مدیر تولید شبکه مستند در پایان تصریح کرد: تلاش آقای مظفری درعینحال که تلاش و تخصص ایشان بوده، اما به تلاشهای افرادی نظیر زند، بهرام، کسمائی و … متصل است. باید این عقبه قوی دوبله در کشورمان را تحسین و تشویق کرد.
در بخش پایانی این مراسم، ابوالفضل توکلی، کارگردان مستند «نامههای شنیدنی» صحبت کرد و گفت: خاطرم هست که در سالهای ۷۱-۷۲ دانشجو بودم و پیمان شریعتی که همکلاسی ما بود برای بازی در فیلم آخرین شناسایی انتخاب شد. این فیلم دوبله شد و همه ما از بازی خوب پیمان صحبت میکردیم، اما هیچگاه از خود نپرسیدیم که آن صدای زیبا، صدای چه کسی بود؟
وی ادامه داد: آقای مظفری آنقدر خوب جای پیمان صحبت کرده بودند که ما باور کردیم صدای خودش است؛ جمله معروف این فیلم «حاجی سیدت را کشتند» که البته ماندگار هم شد، صدای ایشان است.
دوبله خوب «اوشین» و «پدرسالار» را ماندگار کرد
این تهیهکننده بابیان اینکه تولید یازدهمین قسمت از مجموعه مستندهای پیشکسوتان صدا و دوبله گفت: تولید مستند نامههای شنیدنی بسیار طول کشید، اما من و همکارانم عزممان را جزم کردیم که فیلمی ماندگار بسازیم. باید اعتراف کنم که طرح داستان این فیلم به دلیل مشکلات دچار تغییراتی شد.
وی ادامه داد: طولانی شدن پرسه تولید این مستند باعث شد فیلمهای زیادی را جمعآوری کنیم حتی ما از فیلمهایی که ساختار خیلی خوبی نداشتند و قوی نبودند مثل سالهای دور از خانه (اوشین) و پدر سالار هم استفاده کردیم، چون دوبله بسیار خوبی داشتند و همین باعث ماندگاری آنها شده است.
توکلی پیشنهادی برای انجمن گویندگان مطرح کرد و گفت: بهعنوان یک مستندساز در جمعآوری اطلاعات دوبله آثار علیرغم همکاری عزیزانی مثل آقای مطمئن زاده و برخی از پیشکسوتان دوبله، با مشکلات بسیاری روبهرو شدم؛ پیشنهاد میکنم انجمن گویندگان هم مثل هر صنف دیگری سامانهای طراحی کند که در آن اطلاعات مربوط به دوبله آثار از ترجمه تا مراحل دیگر ثبت و ضبط بشود.
وی در پایان گفت: از مدیر شبکه مستند و مدیر تولید شبکه برای صبوری و اطمینانی که به من برای ساخت این مستندها دارند، سپاسگزارم.