وقتی جوش میزنیم ۴ نوع جوشگاه یا جای جوش ممکن است باقی بماند؛ لک قرمز، لک تیره، فرورفتگی سطح پوست و برجستگی روی پوست. برخی بیماران ۲ یا چند نوع از این آثار را همزمان در پوست خود دارند بنابراین دانستن اینکه با چه روشهایی میتوان جای این جوشها را از بین برد مهم است.
۱. لکههای قرمز
ابتدا باید جوشهای صورت کاملا درمان شوند. لکههای قرمز حداکثر ۶ ماه به دنبال بهبود جوشها خودبهخود برطرف میشوند. اگر در برخی موارد مقاوم بودند و خود به خود برطرف نشدند، با لیزر PDL میتوان آنها را درمان کرد. قبل از این اقدام باید مطمئن شد جوشها کاملا ریشهکن شدهاند.
لیزر PDL چیست؟
از لیزر PDL برای درمان ضایعات عروقی که با قرمز شدن پوست نمایان میشود، استفاده میشود. نور ساتع شده از این دستگاه از سطح پوست عبور میکند و معمولا بدون آنکه هیچگونه آسیبی به پوست وارد کند، جذب هموگلوبین موجود در رگها میشود. بدین ترتیب رگهای سطحی تخریب میشوند بدون آنکه هیچگونه آسیبی به بافتهای اطراف برسد.
امروزه از لیزر PDL علاوه بر درمان جای جوشهای قرمز، برای بر طرفکردن خالهای عروقی مادرزادی و اکتسابی در سراسر دنیا هم استفاده میشود.
این لیزر چگونه عمل میکند؟
اشعه ناشی از لیزر PDL، گلبولهای قرمز رنگ خونی را نشانهگیری میکند و، چون این گلبولها در درون مویرگها و عروق پوست قرار دارند، حرارت جذب شده به دیواره رگ انتقال داده و سبب تخریب و سوختن این عروق میشود. مواد زائد ناشی از این عمل ظرف ۱ تا ۱/۵ ماه بهوسیله سلولهای دفاعی بدن جذب میشود و بدین صورت ضایعه بهبود مییابد.
۲. لکههای تیره
ابتدا باید جوشهای صورت کاملا درمان و از دستکاری جوشها به طور جدی پرهیز شوند. کرمهای لایهبردار راه اول درمان هستند. این کرمها برای جلوگیری از عودکردن جوشها موثرند. راه دوم، درصورت پاسخ نگرفتن از روش اول، پیلینگ یامیکرودرم ابریشن است. قبل از تمام این اقدامها باید مطمئن شد جوش جدید ایجاد نمیشود.
پیلینگ چیست؟
پیلینگ یا همان لایهبرداری به عملی گفته میشود که لایه سطحی پوست به طرقی برداشته شود.
انواع روشهای پیلینگ
لایهبرداری شیمیایی: به وسیله مواد شیمیایی که عمدتاً از اسید با درصدهای متفاوت است انجام میگیرد. در این روش معمولاً از الفا هیدروکسی اسید (AHA)؛ تری کلرواستیک اسید (TCA) و فـِنـُل با درصدهای متفاوت استفاده میشود.
لایهبرداری مکانیکی: در این روش به وسیله ابزارهای تراشنده، لایه سطحی پوست را میتراشند.
از جمله ابزارهای تراشنده میتوان به DERMABRESION (یک دستگاه دوّار و تراشنده) و یا سنباده اشاره کرد.
لایهبرداری به روش لیزر: معمولاً از لیزر CO۲ برای این منظور استفاده میشود.
هرکدام از این روشها برای پوستهای مختلف انجام میشود و متخصص مربوطه با بررسی نوع پوست و لکهای موجود روی آن، روش متناسب را انتخاب میکند.
علاوه بر این روشها، روش پیلینگ به صورت طولانی و مداوم نیز انجام میشود، این روش به وسیله کرمهای دارای الفا هیدروکسی اسید با درصد متفاوت معمولاً کمتر از ۱۵% انجام میگیرد.
در این روش فرد هر شب از این کرمها بر روی جاهایی که میخواهـد لایهبرداری شود؛ استفاده میکند. در مواقعی که فرد از پیلینگ استفاده میکند باید از نور خورشید اجتناب کرده، حتماً از ضدآفتاب در خارج از منزل استفاده کند. البته پیلینگ را نمیتوان به همه افراد تجویز کرد.
۳. فرورفتگی سطح پوست
فقط در برخی از افراد مبتلا به جوش، فرورفتگی روی پوست ایجاد میشود و این افراد به طور ژنتیکی مستعد این عارضه هستند. راه اول درمان، مصرف آکوتان است. اکوتان جوشها را ریشه کن کرده و از به وجود آمدن فرورفتگیهای جدید پیشگیری میکند.
یک سال پس از مصرف آخرین اکوتان، اگر همچنان جاهای فرورفته باقی مانده بود، بهترین درمان لیزر فراکشنال CO۲ است. البته فرورفتگیهای ناشی از جوش انواع مختلف دارند. برخی مثل دهانه چاه دیوارههای عمودی و تیز دارند که در این موارد لیزر بهترین روش درمانی است و برخی مثل دره، دیوارههای شیب دار دارند که در این صورت، بهترین راه، ابتدا عمل بازسازی سابسیژن و سپس لیزر خواهد بود.
لیزر فراکشنال CO۲ چیست؟
لیزر co۲ فرکشنال در واقع نسل جدید لیزرهای co۲ است که با وجود داشتن تمامی مزایای لیزرهای قدیمی و بلکه بیشتر از آن، عوارض آنها را ندارد.
لیزر co۲ فرکشنال به راحتی قادر به درمان مشکلات پوستی مانند جای زخمهای آکنه، چین و چروکهای عمیق پوستی، شل شدگی پوست و کم حجم شدن بافت پوست میباشد. هدف اصلی لیزرهای co۲ فرکشنال لایهبرداری تمام سطح اپیدرم و الاتیس درم است. این لیزرها تاثیرات دوگانهای دارند اول اینکه باعث ایجاد کلاژنهای جدید در بافت پوست میشوند ودیگر اینکه باعث تبخیر آب موجود در بافتها میگردد. فرکشنال به معنی برداشتن لایهای از پوست در یک لحظه است.
عمل بازسازی سابسیژن چیست؟
در آکنه، آبله مرغان یاجوشهای عمیق به دلیل وجود چسبندگی و فیبروز زیر آنها بافت داخلی پوست به درون کشیده شده و سفت میگردد. این بافت سفت شده زیر پوست مانع بازسازی دوباره پوست شده و ظاهر پوست به صورت فرو رفته به نظر میرسد. سابسیژن روش موثری است که در آن با وارد شدن سوزنهای بسیار ریزی داخل پوست این بافت سفت و منسجم متلاشی شده و با تحریک لایهی اپیدرم پوست برای کلاژن سازی باعث بازسازی پوست شده و جای فرو رفته پر میشود.
به طور کلی در سابسیژن دو نوع ابزار استفاده میشود:
۱. سوزن نوکور که شبیه یک تیغ برنده است و برای اسکارهای کوچک و سطحی مناسب است.
۲. ابزار دوم کانولاست که بهدلیل اینکه نوک تیز نیست مطمئنتر است و در عمق پوست وارد شده و در صورت برخورد با عروق و اعصاب زیرپوستی به آنها آسیب نرسانده و از کنار آنها عبور میکند و در نتیجه در سطح وسیعی در زیر پوست قابلیت مانوردادن داشته و کبودی ایجاد نخواهد کرد.
مدت زمان درمان با کانولا بهطور طبیعی بیشتر از تیغ نوکور است که این بهدلیل غیر نوک تیز بودن آن است و احتیاج به نیروی فیزیکی بیشتری برای آزاد کردن بافت فیبروز دارد.
با استفاده ازسوزن نوکور که شبیه نیزه بوده وپزشک بعد از وارد کردن آن به بافتهای زیرپوست وحرکت دادن متناوب آن، اقدام به بریدن بافتهای فیبروتیک وچسبندگیها و بعضاً ایجادخونریزی وهماتوم میکند.
مزایای سابسیژن
- نتایج درمانی عالی
- امکان استفاده درهمه تیپهای پوستی
- مدت زمان نقاهت کوتاه
- قابلیت انجام درهمهی فصول
- امکان استفادهی همزمان ازپیلینگ شیمیایی و لیزر فرکشنال co۲ و RF فرکشنال ومیکرودرم ابریژن دریک جلسه همزمان
عوارض سابسیژن
بریدن بافت فیبروتیک در بسیاری موارد ایجاد خونریزی میکند.
در این روش باید پوست را مدام بهصورت موضعی بیحس کرد و این عمل درد زیادی دارد.
سوراخ کردنهای مکرر پوست با سوزنهای نوکور باعث بهجا گذاشتن جوشگاههای خطی در بسیاری از موارد میشود که ظاهر خوشایندی ندارد و مشکلی به مشکلات بیمار اضافه میکند؛ بنابراین استفاده از این روش با توجه به معایبی که دارد، ایدهآل به نظر نمیرسد.
۴. برجستگی روی سطح پوست
این عارضه کمتر از موارد دیگر شایع است. اگر برجستگی به شکل گوشت اضافه یا «کلویید» در ناحیه بالای کمر و پشت و سینهها ایجاد شود، بهترین راه درمان، تزریق آمپول کورتون همراه لیزر PDL است (باید جلسههای مکرر این کار انجام شود)، اما اگر به شکل برجستگیهای ریز روی چانه یا بینی ایجاد شود، بهترین روش از بین بردن آنها لیزر CO۲ معمولی است.