کورتاژ (D&C) یک عمل مختصر است که طی آن دهانه رحم باز شده و از ابزار بخصوصی برای تراشیدن دیواره‌ی رحم استفاده می‌شود. اگر سطح آگاهی‌تان را نسبت به کورتاژ بالاتر ببرید و بدانید قبل، حین و بعد از کورتاژ چه انتظاری باید داشته باشید، نگرانی‌های‌تان کمتر شده و این پروسه را راحت‌تر می‌توانید طی کنید. در این مطلب هر آنچه که لازم است در مورد کورتاژ بدانید به شما می‌گوییم.
به چه دلایلی ممکن است به کورتاژ نیاز داشته باشید
کورتاژ به دلایل زیر انجام می‌شود:
- خارج کردن بافتی از رحم حین یا بعد از سقط جنین یا برای خارج کردن تکه‌های کوچک جفت بعد از تولد جنین. این کار کمک می‌کند از عفونت یا خونریزی‌های سنگین جلوگیری شود.
- تشخیص یا درمان خونریزی غیرمعمول رحم. کورتاژ می‌تواند به تشخیص یا درمان ضایعاتی مانند فیبروم، پولیپ، اختلالات هورمونی یا سرطان رحم کمک کند. یک نمونه از بافت رحم طی کورتاژ برداشته شده و زیر میکروسکوپ از جهت سلول‌های غیرعادی بررسی می‌شود.
چه زمانی کورتاژ تشخیصی توصیه می‌شود؟
- زمانی که فرد قاعدگی‌های نامنظم دارد
- هنگام بروز خونریزی‌های غیر طبیعی از رحم
- برای شناسایی مواد باقی مانده ناشی از زایمان و سقط جنین در حفره رحم
- برای تشخیص بیماری‌های پولیپ و فیبروم‌های رحم
- برای شناسایی دقیق سرطان‌های رحم
- برای بررسی رشد لایه‌های داخلی رحم
- اگر فرد در یائسگی دچار خونریزی شود
- تشخیص مشکلاتی که منجر به ایجاد درد لگن می‌شوند
- شناسایی بافت‌های آلوده که به علت بیماری‌های جنسی ایجاده شده باشند
- تشخیص ظاهر غیر طبیعی و بزرگ شدن رحم
- در صورت امکان پذیر نبودن انجام عمل بیوپسی
چه زمانی انجام کورتاژ تشخیصی توصیه نمی‌شود؟
- زمانی که فرد باردار باشد.
- در صورت انسداد دهانه رحم یا نامشهود بودن آن به دلیل برخی ناهنجاری‌ها.
- در صورتی که فرد داری عفونت لگن و واژن باشد.
- در صورتی که فرد مبتلا به بیماری‌های خاص باشد.
- در صورتی که فرد دچار آرتروز شدید مفصلی باشد.
- در صورت وجود اختلالات خونی که منجر به ایجاد خونریزی شدید در فرد پس از انجام عمل می‌شود.
- زمانی که فرد دچار دیابت یا فشار خون کنترل نشده باشد.
- در صورتی که انواع بیهوشی برای فرد خطرساز باشد.
کورتاژ چگونه انجام می‌شود؟
شما ممکن است در مطب پزشک، کلینیک سرپایی یا بیمارستان کورتاژ شوید. عمل کورتاژ معمولا ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول می‌کشد، اما ممکن است تا پنج ساعت در مطب یا بیمارستان بمانید و تحت کنترل باشید.
قبل از کورتاژ، سوابق پزشکی به طور کامل از شما گرفته می‌شود و باید فرمی را امضا کنید. قبل از کورتاژ هر سوالی دارید از پزشک‌تان بپرسید و موارد زیر را به پزشک اطلاع دهید:. شک دارید که باردار هستید. نسبت به دارو‌هایی خاص، لاتکس یا یُد حساسیت یا آلرژی دارید. سابقه‌ی اختلالات خونریزی دارید یا دارو‌های رقیق کننده‌ی خون مصرف می‌کنید طی عمل کورتاژ شما بیهوش خواهید شد و نوع بیهوشی‌تان بستگی به عمل‌تان دارد:
- اگر بیهوشی عمومی شوید، طی عمل کورتاژ هوشیار نخواهید بود.
- اگر به صورت اسپینال یا اپیدورال بیهوش شوید، از کمر به پایین هیچ حسی نخواهید داشت.
- اگر به صورت موضعی بی حس شوید، هوشیار خواهید بود و نواحی اطراف رحم‌تان کرخت خواهد بود.
کورتاژ شامل دو مرحله اصلی می‌شود
مرحله اول
گشاد کردن شامل باز کردن دهانه قسمت پایین رحم (دهانه رحم) به منظور وارد کردن ابزار می‌شود. پزشک ممکن است قبل از شروع یک لوله نازک (لامیناریا) وارد دهانه کند و یا قبل از انجام این عمل از دارو استفاده کند تا دهانه رحم را نرم کند و باعث باز شدن آن شود.
مرحله دوم
مرحله دوم کورتاژ شامل برش پوشش رحم و برداشتن محتویات رحم با ابزار قاشق شکل (یک کورت) است. دکتر همچنین ممکن است از یک کانول برای مکش هر ماده باقی مانده از رحم استفاده کند. این کار باعث گرفتگی عضلات می‌شود. نمونه بافت سپس برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می‌شود.
گاهی اوقات جراحی‌های دیگر همراه با کورتاژ انجام می‌شود. به عنوان مثال، پزشک ممکن است یک دستگاه باریک برای مشاهده داخل رحم وارد کند (هیسترسکوپی). پزشک ممکن است پولیپ یا فیبروم را با این روش خارج نماید.
عوارض احتمالی کورتاژ چیست؟
کورتاژ نیز مانند هر عمل دیگری عوارض جانبی احتمالی خود را دارد:
- گرفتگی
- لکه بینی یا خونریزی خفیف
عوارضی مانند آسیب به دهانه رحم و سوراخ شدن رحم یا مثانه و رگ‌های خونی بسیار نادرند. اما در صورتی که هر یک از علائم زیر را بعد از کورتاژ دارید باید با پزشک‌تان تماس بگیرید:
- خونریزی زیاد و طولانی مدت یا لخته‌های خون
- تب
- درد
- درد و حساس شدن شکم
- ترشحات بد بو از واژن
در موارد بسیار نادر ممکن است بافت اسکار (چسبندگی) درون رحم ایجاد شود. به این عارضه سندرم آشرمن می‌گویند که می‌تواند سبب ناباروری و تغییر در جریان خونریزی قاعدگی شود. عمل جراحی می‌تواند این مسئله را برطرف کند؛ بنابراین هر گونه تغییر غیرعادی در سیکل قاعدگی‌تان را به پزشک اطلاع دهید.
ریکاوری بعد از کورتاژ
بعد از عمل کورتاژ شما نیاز دارید تا کسی در خانه از شما مراقبت کند. اگر بیهوشی عمومی گرفته باشید ممکن است تا مدتی احساس گیجی کنید و کمی حالت تهوع و استفراغ داشته باشید. شما می‌توانید در عرض یک تا دو روز به فعالیت‌های عادی خود برگردید. ممکن است تا چند روز دچار گرفتگی‌های خفیف و لکه بینی سبُک باشید. این طبیعی است و شاید لازم باشد برای لکه بینی‌های‌تان از پد‌های بهداشتی استفاده کنید و برای تسکین دردهای‌تان داروی مسکن بخورید.
شما می‌توانید انتظار داشته باشید که زمان پریود بعدی‌تان تغییر کند. شاید زودتر یا دیرتر پریود شوید. برای اینکه باکتری وارد رحم‌تان نشود، تا مدتی رابطه جنسی نداشته باشید و تا زمانی که پزشک‌تان توصیه می‌کند از تامپون استفاده کنید.
