از دیر باز ازدواج در دین و فرهنگ مردم ما امر مقدسی به حساب میآمده و مورد تاکید و توجه اسلام هم بوده و هست. در دین اسلام هم تا آن جا توصیه شده که ازدواج را عامل حفظ نیمی از ایمان میداند و معتقد است فردی که ازدواج میکند باید برای تحصیل نیم دیگر ایمانش بکوشد. با این حال و با وجود تمام سفارشها به ازدواج، مشکلات سر راه جوانان و مشتاقان ازدواج کم نیست. دراین میان دو روز پیش توصیه عجیب سخنگوی کمیسیون حقوقی مجلس بازتاب و واکنشهای فراوان و گستردهای را به همراه داشت.
حسن نوروزی با پیگیریهای خودش، راهکاری برای زیاد نشدن زندانیان مهریه پیدا و آن را در قالب توصیه ناصوابی مطرح کرده است: «مردانی که از توانایی مالی لازم برای اداره زندگی برخوردار نیستند، ازدواج نکنند تا برای دستگاه قضایی بحران ایجاد نشود.» توصیهای که نرخ رشد جمعیت را روز به روز به صفر نزدیکتر میکند در حالی که بیشتر کشورهای جهان برای بالا رفتن نرخ رشد جمعیت به دنبال راهکارها و ارائه تسهیلات برای ازدواج هستند.
به نظر میرسد عدهای از مسئولان دوست دارند همان طور که خیلیها سرمایه هایشان را از کشور خارج و در ترکیه ملک میخرند، مردان هم برای ازدواج به ترکیه، مالزی، کویت یا کشورهای دیگر بروند و از تسهیلات ازدواج در آن کشورها استفاده کنند. در ادامه نگاهی انداخته ایم به تسهیلاتی که دیگر کشورهای اسلامی برای تسهیل ازدواج جوانانشان در نظر گرفته اند.
کویت
وام ۲۱ هزار دلاری
مجلس کویت برای پایان بخشیدن به آن چه «بحران زنان مجرد» نامیده شده، در سالهای قبل پیشنهادی را ارائه داده بود که بر اساس آن، دولت کویت مکلف میشد به کسانی که تجدید فراش کنند مبلغ ۱۵ هزار دلار جایزه پرداخت کند. به گزارش شفقنا، به تازگی هم یک بانک کویتی اعلام کرده است که برای ازدواج مردان کویتی، شش هزار دینار (بیش از ۲۱ هزار دلار) به صورت وام در نظر میگیرد. البته این وام به شهروندانی تعلق میگیرد که همسر آنها نیز شهروند کویت باشد و علاوه بر آن، همسر آنها نباید پیش از این ازدواج کرده باشد. البته کویت برای مردان غیر کویتی که با دختران و زنان بیوه کویتی ازدواج کنند، غیر از تابعیت، تسهیلاتی در نظر گرفته است.
مالزی
خانه برای ازدواج اولیها
دولت مالزی برای افزایش ازدواج و حمایت از زوجهای جوانی که به تازگی زندگی خود را تشکیل داده اند، طرح تهیه خانههای کم بها را اجرایی کرده است. دولت مالزی با اجرای این برنامه که با عنوان «خانه انتقالی مالزی واحد» فعالیت میکند، به زوجهایی که تازه ازدواج کرده اند و کمتر از سه هزار رینگیت (حدود ۹۰۰ دلار) درآمد ماهانه دارند، مسکن با اجاره ماهانه ۲۵۰ رینگیت (حدود ۷۰ دلار) واگذار میکند. این خانهها به افرادی که قبل از ۳۰ سالگی ازدواج کنند، تعلق میگیرد. البته در کنار این خانههای ارزان قیمت، تسهیلاتی در قالب وام هم در این کشور برای ازدواج پرداخت میشود که بر اساس درآمد هر فرد متغیر است.
اندونزی
وامهای ۱۰۰ میلیونی
در کشور اندونزی با جمعیتی بالغ بر ۲۰۰ میلیون نفر برای ازدواج جوانان، وامهایی تا سقف ۷۴۰۰ دلار (تقریبا ۱۰۰ میلیون تومان) با نرخ سود حداکثر ۲.۲ درصد پرداخت میشود. مؤسسات مالی و بانکها در این کشور برای ازدواج، وامهای ۷ تا ۱۰۰ میلیون روپیهای به جوانان پرداخت میکنند که موعد بازپرداخت آنها از شش ماه تا پنج سال است.
بر اساس برآوردهای انجام شده، ۴۲ میلیون اندونزیایی در رده سنی ۲۵ تا ۳۴ سال قرار دارند که سن معمول ازدواج در این کشور به شمار میرود و بیش از ۱۲۰ میلیون نفر هم اکنون زیر ۲۵ سال هستند. متوسط هزینه ازدواج در اندونزی تقریبا سه برابر درآمد متوسط سالانه یک شهروند عادی این کشور است. زوجهای جوان تقریبا باید همین مبلغ را نیز برای اجاره یک خانه سه خوابه در حاشیه جاکارتا کنار بگذارند.
ترکیه
بستههای تشویقی رنگارنگ
ترکیه در پی ترویج ازدواج و تشویق جوانان به تشکیل خانواده و تربیت فرزند از طریق اعطای مشوقهای مالی است. وزارت خانواده و سیاستهای اجتماعی ترکیه اعلام کرده که به زوجهایی که زود ازدواج کنند، ۱۰ هزار لیره معادل چهار هزار دلار یارانه میدهد. وزارت جوانان و ورزش ترکیه نیز اعلام کرده است دانشجویانی که ازدواج کنند، از بازپرداخت وامهایی که از نهادهای رسمی گرفته اند، معاف خواهند بود و ضمن دریافت هدایایی، بدهی هایشان بخشوده خواهد شد.
به علاوه، زوجهای جوان دانشجو بابت اقامت در خوابگاههای دانشجویی هزینهای پرداخت نخواهند کرد. گزارشهای دولتی حاکی است که تاکنون حدود سه هزار دانشجوی ترک ازدواج کرده و برای دریافت این مشوقهای مالی درخواست داده اند.
مشوق دیگری که ارائه شده، اختصاص حسابهای پس انداز مسکن به زوجهای جوان است که دولت نیز قرار است با اضافه کردن ۱۵ درصد به موجودی حسابهای پنج ساله، به خانه دار شدن زوجهای جوان کمک کند.
مهمترین مشوق مالی که دولت ترکیه به زوجهایی که زود ازدواج کنند و صاحب حداقل سه فرزند شوند میدهد، ارائه یک حساب جهیزیه و وعده اعطای سکههای طلاست که موجب تشویق فرزندآوری خواهد شد. زمانی که یک زوج جوان صاحب فرزندی شوند، میتوانند یک حساب بانکی برای فرزند خود افتتاح کنند و وقتی کودک به سن ازدواج میرسد، دولت ۱۵ درصد به موجودی آن حساب خواهد افزود.
دیگر کشورهای جهان
ترویج ازدواج و فرزندآوری
اگرچه تسهیلات بانکی در کشورهای مختلف دنیا با یکدیگر متفاوت است، اما بد نیست بدانید وام ازدواج، به ایران محدود نمیشود و در دیگر کشورهای دنیا هم رواج دارد. به عنوان مثال سالانه ۱۷ درصد از جوانان انگلیس، ۹ درصد از زوجهای بلژیکی، ۳۷ درصد از دختران و پسران آلمانی، ۷۳ درصد از زن و شوهرهای هندی، ۵۶ درصد از دختران و پسران ژاپنی، ۱۲ درصد از برزیلیها و ۱۹ درصد از مردم آرژانتین، وام ازدواج میگیرند.
اما این تنها تسهیلات برای ازدواج در دیگر کشورهای جهان نیست بلکه تقریبا بیشتر کشورهای پیشرفته و در حال توسعه جهان برای فرزندآوری تسهیلات ویژهای را برای خانوادهها در نظر میگیرند تا بتوانند نرخ باروری و جمعیت را در کشورشان بالا ببرند، اتفاقی که در کشور ما به شدت مغفول مانده و در همین صفحه بارها به آن پرداخته ایم.
جای خالی نظارت بر قانون
حال بپردازیم به صحبتهای نمایندهای که به مردانی که درآمد کافی ندارند توصیه میکند ازدواج نکنند. یادآور شویم که بنا بر قانون تسهیل ازدواج جوانان مصوب ۲۷ آذر ۱۳۹۴ دولت موظف است به منظور توانمند سازی جوانان برای تشکیل خانواده به آنها مسکن، شغل، محلی رایگان برای برگزاری مراسم عروسی، کمک هزینه قرض الحسنه ازدواج به مدت دو سال و … ارائه دهد که به نظر نمیرسد تا کنون قدمی برای اجرای این قانون برداشته شده باشد.
همچنین قرار بوده است طبق ماده ۱۲ همین قانون، گزارش اجرای این قانون هر شش ماه یک بار توسط دولت تهیه و به کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی تقدیم شود. به همین دلیل از این نماینده و دیگر نمایندگان ملت که قرار است از حق و حقوق موکلان شان دفاع کنند میخواهیم به جای این که توصیههای عجیب و غریب داشته باشند، سعی کنند در جهت نظارت بر قوانین تصویبی تمرکز کنند که با این کار به پیشرفت کشور کمک بیشتری خواهند کرد.