میگویند هر چیزی آدابی دارد و رسومی اما انگار بعضی از آداب، در گذر سالیان رنگ میبازد. نمونهاش همین آداب تئاتر دیدن.
اشتباه نکنید. در این نوشتار منظورمان پیشبینیها و نگرانیهایی نیست که این روزها درباره آینده نامعلوم تئاتر در دوران کرونا وجود دارد. مقصود ما آداب و رسومی است که سالهاست گرد فراموشی بر آن نشسته.
اما آنچه ما را به یادآوری این آداب مجاب کرده است، اتفاقاتی است که این روزها بیش از گذشته در محیط پیرامونی مجموعه تئاتر شهر دیده میشود.
سالهاست هنرمندان و تماشاگرانِ، زیباترین بنای چهارراه ولیعصر میدانند باید از میان خیل دستفروشان و مواد فروشان بگذرند تا به دل تئاتر شهر راه یابند. اما آدمیزاد به هیچ چیز ناخوشایندی که برخلاف سلامت انسانی باشد، عادت نمیکند. به همین دلیل هر از چندی صدای اعتراض یکی از خانواده تئاتر درباره وضعیت بی سر و سامان اطراف تئاتر شهر بلند میشود.
سالها پیش آتیلا پسیانی از آداب تئاتر دیدن صحبت کرد.
او گفت: «هر زمان که قرار است به تماشای تئاتر بیایم، از صبح هیجان دارم و مدام به این فکر میکنم که قرار است با چه چیزی روی صحنه رو به رو شوم.»
ولی چه افسوس که قیل و قال دستفروشان و زمزمههای مواد فروشان در فضای بیرونی تئاتر شهر، فرصتی برای اجرای این آداب فراهم نمیآورد.
مرضیه برومند دیگر هنرمندی است که در چند سال گذشته با زبان تند و تیزی از این وضعیت انتقاد کرده است.
او که سال ۹۳ در نشست خبری مدیر وقت اداره کل هنرهای نمایشی و به عنوان دبیر جشنواره تئاتر عروسکی به تئاتر شهر آمده بود، از تریبون این نشست بهره برد و بدون هر گونه تعارفی، انتقادات خود را از پیرامون تئاتر شهر بیان کرد و حال و روز این مجموعه را همچون خانه قمر خانم توصیف کرد. او تاکید داشت که تئاتر شهر آبروی ماست و باید خودش و دور و برش زیبا و تمیز باشد.
در این سالها هنرمندان و مدیران تئاتر، هر زمان که فرصتی دست داده، از این وضعیت گله کردهاند.
همین چند روز اخیر فقیهه سلطانی که بعد از سالها نمایشی را در مقام کارگردان روی صحنه دارد، در گفتگویی، وضعیت نامناسب بیرونی تئاتر شهر را بزرگترین دلمشغولی خود خواند.
او در شرایطی این بحث را مطرح کرده که اجرای نمایشش همزمان با اوج گیری دوباره کروناست.
با این حال چندی پیش خبری خوش رسید که هر چند کافی نیست ولی به هر حال حکایت «کاچی به از هیچی» است.
این خبر که از سوی شهرداری منتشر شد، حکایت از آن داشت که کانکسی که در پارک دانشجو برپا شده بود، جمعآوری شده است. این کانکس به بهانه برگزاری نماز جماعت برپا شده بود ولی در کنار نماز، برنامههای دیگری هم در آن برگزار میشد و مسئولان شهرداری گفته بودند از آنجاکه مدتهاست نماز جماعت در مجمتع فرهنگی تجاری ولیعصر برگزار میشود، دیگر وجود این کانکس، توجیهی ندارد.
جمعآوری این کانکس فرصتی شد تا بار دیگر درباره وضعیت محیط اطراف تئاتر شهر با مدیر این مجموعه همکلام شویم.
سعید اسدی در گفتگو با ایسنا یادآوری کرد که محیط پیرامونی مجموعه تئاتر شهر معضل دیروز و امروز نیست بلکه مسالهای دامنهدار و تاریخی است که در سالهای اخیر دغدغهای جدی برای این مجموعه بوده است.
او درباره طرح حصارکشی تئاتر شهر که بحث آن سالها مطرح بوده، توضیح داد: در شورای شهر و مدیریت شهری دو نظریه وجود دارد؛ برخی با حصار کشی تئاتر شهر موافقند و بعضی مخالف ولی ظاهرا مخالفان قدرت بیشتری دارند.
اسدی درباره دلیل مخالفان توضیح داد: فلسفه آنان این است که مردم باید به این مجموعه دسترسی آسان داشته باشند که ما هم استقبال میکنیم ولی نظریه میانی دیگری هم هست که این دسترسی باید هدایت شده باشد.
مدیر تئاتر شهر افزود: معتقدیم اگر این جا فضای فرهنگی است کاخ موزهها هم فرهنگی هستند اما حصار دارند و تنها تئاتر شهر که در یکی از شلوغترین جاهای تهران است، بیپناه مانده.
اسدی خاطرنشان کرد: به جای اجناسی که بساطگستران و دیگر اقشار اجتماعی بر پیاده راههای چهارراه ولیعصر میگسترانند، میتوان فعالیتهای دیگری را سر وسامان داد و محیطی فرهنگی ایجاد کرد.
او درباره ایجاد پهنه رودکی که بخشی از آن حد فاصل بین تئاتر شهر تا تالار وحدت را در بر میگیرد، گفت: پیشنهاد ما این است که شهرداری فاز دوم پهنه رودکی را که از جلوی تالار وحدت آغاز شده، از مجموعه تئاتر شهر آغاز کند و اولویتش با فضای بیرونی این مجموعه باشد تا ما و مخاطبان این مجموعه هنری، اثرات فرهنگی، اجتماعی و کاربردی آن را زودتر نظارهگر باشیم.
او از یک موضوع مهم دیگر هم سخن گفت؛ اینکه نیروهای انتظامی و نهادهای امنیتی به خاطر کرونا و نابسامانی بسیاری از مشاغل، با دیده اغماض به بساط گستران مینگرند.
اسدی توضیح داد: ظاهرا طرح به سامان کردن بساطگستران کنار گذاشته شده که شاید به خاطر مسایل اقتصادی است. به همین دلیل این روزها تاثیر موثر نیروی انتظامی را خیلی کم میبینیم بخصوص عصرها که شرایط بسیار نامناسب است و میتوان کسانی را که معمولا از نظر ظاهری قابلشناسایی هستند و از نظر بهداشتی تصویرآلودهای ایجاد کردهاند، بخوبی شناسایی کرد.
مدیر تئاتر شهر از نهادهای انتظامی و مدیریت شهری درخواست کرد این مجموعه را رها نکنند و نظارت بیشتری بر اطراف آن داشته باشند.
ا