نامش شیرمحمد اسپندار است و اکنون در دهه ۹۰ زندگی خود به سر میبرد. دو سالی میشود که به علت بیماریهای گوناگون و کهولت سن در بستر بیماری است. شیرمحمد اسپندار چهره نامآشنای موسیقی نواحی ایران و از نوازندگان کم نظیر و برجسته ساز دونلی است یا شاید بهتر است بگوییم تنها کسی است که میتواند «دونلی» بنوازد.
زندگی استاد اسپندار نیز با دشواریهایی که خیلی از هنرمندان نواحی با آن رو به رو بودهاند، سپری شده است. چند سال پیش منطقه «بمپور» گرفتار سیل شد و آب خانهی او را با خودش برد. مجبور شد، دو سالی را در چادر سر کند تا خانهای برایش دستوپا کنند. کشاورزی و گلهداری هم تنها راه امرار معاش او بود؛ چون تنها ماهی ۱۸۰ هزار تومان حقوق میگرفت.
او یک نوازنده معمولی نیست؛ مردی است که موفق به کسب دکتری افتخاری موسیقی سنتی از کشور فرانسه شده و تنها کسی است که میتواند ساز «دونلی» را بنوازد.
دونلی زدن به این معنا است که هنرمند بتواند دو نی را همزمان در دهان بگذارد و بنوازد. دونلی، ساز محلی منطقه سیستان است و شیرمحمد اسپندار هم با نگاه کردن از روی دست یک نفر دیگر، نواختن را یاد گرفت؛ اما همان یک نفر هم چند سال پیش از دنیا رفت و اکنون تنها شیرمحمد مانده است به عنوان دونلی نواز ایران.
این هنرمند به گوشه و کنار دنیا سفر کرده و در اروپا هم ساز زده است. تندیس او و نخستین دونلی در موزه تهران به یادگار گذاشته شده است.
شیوه نوازندگی شیر محمد اسپندار در پنجمین اجلاس کمیته ثبت میراث ناملموس در فهرست میراث معنوی کشور ثبت ملی شده است.