خانم‌ها اکثرا درد سینه را تجربه کرده‌اند و گاهی نگران این مساله هستند که دلیل این درد‌ها چیست؟ ما در این مطلب به دلایل و چرایی درد سینه در زنان پرداختیم. با ما همراه باشید.
علت درد سینه در زنان
زنان در هر سنی از درد سینه (درد پستان) خبر می‌دهند که به اسم ماستالژیا هم شناخته می‌شود. درد مذکور میتواند هم در زمان قبل از یائسگی و هم بعد از آن پیدایش کند. در هر حال درد سینه در بین زنان جوان در زمان قائدگی بیش از همه شایع است.
در حالی که حدود ۷۰ درصد زنان در بعضی اوقات در طول زندگی خود درد پستان دارند، فقط حدود ۱۵ درصد این درد‌ها احتیاج به درمان پزشکی دارد. شدت و محدوده درد سینه میتواند مختلف باشد. درد میتواند در هر دو سینه، یک سینه یا در ناحیه زیر بغل بروز کند. شدت درد میتواند از کم تا حاد مختلف باشد و معمولاً بعنوان سوزش حاد، یا سفت شدن بافت پستان توصیف می‌شود. تغییرات هورمونی بسته به وقایعی مانند یائسگی، حاملگی، و قاعدگی هم میتوانند در نوع درد سینه تجربه شده تأثیر داشته باشند.
علت درد سینه در زنان میتواند یکی از موارد زیر باشد:
۱. کیست‌های پستان
کیست سینه رایج‌ترین توده پستانی است که در خانم‌ها مشاهده می‌شود. کیست‌ها معمولاً در سن ۳۵. ۵۰ سال دیده میشوند و پس از یائسگی از بین میروند مگر در خانم‌هایی که پس از یائسگی هورمون‌های تخمدانی را استفاده می‌کنند. کیست‌ها عبارتند از توده‌هایی که از مایع پر شده اند. کیست‌ها معمولاً در زمینه تغییرات فیبروکیستیک ایجاد میشوند. میزان کیست‌ها بسیار متفاوت می‌باشند و از چند میلی متر تا چند سانتیمتر متغیر بوده، تعداد و میزان کیست‌های سینه ممکن در یک شخص در ماه‌های گوناگون تغییر کند که اهمیتی ندارد.
۲. دارو‌ها
برخی از انواع دارو میتواند باعث توسعه درد سینه شود. دارو‌هایی که با افزایش درد پستان مرتبط هستند عبارتند از:
- دارو‌های ناباروری
- دارو‌های پیشگیری از بارداری هورمونال خوراکی
- استروژن پس از یائسگی و آماده‌سازی پروژسترون
- مهارکننده بازجذب انتخابی سروتونین
- دارو‌های ضد افسردگی
- آماده‌سازی دیجیتال
- متیل‌دوپا (الدومت)
- اسپیرونولاکتون (الداکتون)
- برخی از دیورتیک‌ها
- انادرول
- کلرپرومازین
افراد دچار درد پستان باید با مراقبان بهداشتی خود صحبت کنند تا مشخص شود که یکی از این دارو‌ها ممکن است در این موضوع مؤثر باشد یا خیر.
۳. جراحی پستان
جراحی پستان و فرم بافت زخم میتواند به درد سینه منجر شود.
۴. عفونت غضروفی و دنده‌ها
عفونت غضروفی و دنده‌ها نوعی از آرتریت است که در محل اتصال دنده‌ها و جناغ بروز میکند. هنگامی که این شرایط مرتبط به سینه نباشد، درد همراه سوزش ناشی از آن میتواند با درد سینه واقعی آمیخته شود. این شکل از آرتریت در اشخاص پیر و هم مردم فقیر دیده می‌شود.
۵. تغییرات فیبروکیستیک سینه
زنان در دوره قبل از یائسگی و آن‌هایی که تحت هورمون درمانی بعد از یائسگی قرار دارند امکان دارد دچار وضعیت نا‌صافی، افتادگی و تورم ناشی از ساخته شدن مایعات در سینه شوند. این شرایط بدون ضرر تحت عنوان تغییرات فیبروکیستیک سینه شناخته می‌شود.
۶. ورم پستان
ورم سینه یک عفونت دردناک پستان است. این درد بیش از همه در زنان شیرده در پیوند با انسداد مجرای شیردهی پختگی می‌شود. نشانگان مرتبط با ورم سینه اکثر شامل تب، انواع درد و خستگی است که با تغییرات سینه مانند گرم شدن، برشته شدن، ورم و درد همراه است.
۷. سینه بند نامناسب
درد سینه ممکن است بر اثر استفاده از یک سینه بند نامناسب ایجاد شود. در بعضی دوران‌ها سینه بند‌های زنان یا خیلی سفت و یا خیلی شل و ول هستند و پستان‌ها را بدرستی پوشش نمی‌دهند. نبود حمایت کامل میتواند منجر به درد سینه شود.
۸. سرطان پستان
اغلب انواع سرطان پستان سبب ایجاد درد نمی‌شوند. در هر حال سرطان سینه التهابی و برخی تومور‌ها میتوانند سبب ناراحتی پستان شوند.
افرادی که موارد زیر را در خود دارند باید به دکتر مراجعه کنند:
- وجود توده یا سطوح نگرانی آور در سینه
- درد یا توده‌ای که پس از پایان عادت ماهانه از بین نمی‌رود.
- وجود هر نوع ترشح از پستان، چه خونین چه به رنگ روشن و …
- درد سینه بدون علت شناخته شده که از بین نمی‌رود.
- نشانگان پایدار همراه عفونت سینه نظیر سرخی، چرک یا تب.
۹. مشکلات آناتومیکی
اختلالی دردیواره‌ی قفسه سینه، عضلات، مفصل ها، قلب و یا نواحی دیگر باشد که به دلیل انتشار درد به این نحو احساس شود.
مشکلات آناتومیکی و ساختاری در سینه‌ها میتواند باعث ایجاد درد شود که در بیشتر موارد این درد‌ها غیر دوره‌ای هستند. اختلالاتی مثل کیست ها، ضربه‌ها و اسیب دیدگی‌ها و جراحی‌های قبلی میتوانند باعث پیدایش درد شوند. علت این مدل درد‌ها معمولاً بیرون از بافت پستان است. مثلا امکان دارد علل ایجاد درد، اختلالی دردیواره‌ی قفسه پستان، عضلات، مفاصل، قلب و یا نواحی دیگر باشد که به دلیل انتشار درد به این نحو احساس شود. کشیدگی عضلات پستان و آسیب‌های مفصلی هم میتوانند باعث چنین درد‌هایی شود.
درد سینه ادواری و غیر ادواری
درد پستان را می‌توان به دو گروه تقسیم‌بندی کرد: درد ادواری و درد غیر ادواری
درد ادواری
درد سینه‌ی ادواری بعنوان دردی تشریح می‌شود که با تغییرات هورمونی در زمان دوره‌ی قاعدگی همراه است. این درد بطور رایج در زمان ۲ هفته مانده به شروع قاعدگی بدتر می‌شود.
این مدل از درد پستان حاوی ۷۵ درصد شکایات مرتبط به درد پستان می‌شود.
درد پستان ادواری بیش از همه توسط زنان در دهه‌های بیست و سی و چهل زندگی تجربه می‌شود. این درد بیشتر وقت‌ها در سطوح بالای بیرونی هر دو سینه و گاهی وقت‌ها در ناحیه زیر بغل بروز میکند.
زنانی که دچار درد سینه‌ی ادواری میشوند اغلب تغییرات فیبروکیسیتیک حاوی پیدایش سطوح توده و سفت در بافت پستان را گزارش می‌دهند. ورم دوره ای، درد، تیرکشیدن پستان، حس سنگینی بعد از پایان قاعدگی رو به رفع شدن دارد.
درد غیر ادواری
خلاف درد سینه‌ی دوره ای، درد سینه‌ی غیر ادواری کاملا متفاوت از چرخه‌ی قاعدگی است. این درد بیشتر وقت‌ها در زنان بعد از یاسگی در سنین ۴۰ و ۵۰ سال بروز میکند.
این شکل از درد پستان اغلب بعنوان درد یا سوزش یا سفتی پایدار و لاینقطع تشریح می‌شود. این درد متمایل به حضور در یکی از سینه‌ها است و میتواند ناشی از تروما یا جراحت باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در هریک از موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- درد سینه به‌صورت روزانه و بیش از چند هفته ادامه پیدا کند.
- . درد در قسمت خاصی از سینه ایجاد شود.
- . درد سینه با گذشت زمان بدتر شود.
- . درد سینه در فعالیت‌های روزانه اختلال ایجاد کند.
گرچه در زنانی که نشانه‌ی اصلی مشاهده‌شده در آن‌ها درد سینه است، خطر ابتلابه سرطان پستان کم است، ولی اگر پزشک انجام آزمایش و ارزیابی را توصیه میکند، حتما باید به توصیهٔ او عمل کنید.
تشخیص علت درد پستان
آزمایشات لازم برای بررسی وضعیت، حاوی موارد زیر است:
معاینه بالینی و فیزیکی: پزشک سینه‌ها را برای بررسی تغییرات، و همچنین گره‌های لنفاوی در ناحیه گردن و زیر بغل را بررسی میکند. چه بسا دکتر به قلب و ریه‌ها گوش می‌دهد و پستان و شکم را بررسی میکند تا معلوم شود، آیا درد به شرایط دیگری مرتبط هست یا خیر. درصورتی که سابقه پزشکی و درد قبلی در ناحیه سینه و نتیجه عادی در معاینات فیزیکی داشته باشید، احیانا نیازی به ازمایش‌های اضافی نخواهد بود.
ماموگرافی: درصورتی که پزشک یک توده یا جسم را در پستان حس کند یا یک منطقه متمرکز درد در بافت پستان تشخیص دهد، باید یک ازمایش از سینه خود داشته باشید تا تشخیص دقیقتر صورت بگیرد.
سونوگرافی: یک ازمایش اولتراسوند با استفاده از امواج صوتی برای تولید تصاویری از پستان‌های شما انجام می‌شود. اکثر این تست همراه با یک ماموگرافی انجام می‌شود.
بیوپسی تومور‌های مشکوک پستان: ناحیه‌های ضخیم یا ناحیه‌ای که در زمان امتحانات تصویر‌برداری مشاهده میشوند، باید بیوپسی را انجام دهد. در زمان بیوپسی، دکتر یک نمونه کوچک از بافت سینه را از منطقه موردنظر بر می‌دارد و آنرا برای تفکیک و تحلیل، به ازمایشگاه ارسال میکند.
چگونگی درمان درد سینه
این موضوع اهمیت دارد که افراد با مراقبان بهداشتی خود در مورد تصمیم‌گیری درباره‌ی علت درد سینه و نیاز به توجه بدان صحبت کنند.
علی‌رغم اینکه خوددرمانی ممکن است از نظرگاه علمی قابل تأیید نباشد، برخی از موارد برشمرده در زیر میتواند برخی از ناراحتی‌ها را کاهش دهند:
محدود کردن مصرف کافئین و سدیم: منابع کافئین شامل شکلات، قهوه، چای و نوشابه‌های غیر الکلی است.
- پوشیدن سینه‌بند مناسب در تمام مدت روز، سینه‌بند ورزشی در طول ورزش، و لحاظ کردن پوشانیدن سینه‌ها در سینه‌بند در هنگام خواب برای آسایش بیشتر.
- فراهم کردن کمپرس‌های سرد و گرم برای پستان‌ها
- رعایت رژیم غذایی کم‌چربی، افزایش میزان مصرف روزانه میوه‌ها و سبزی‌ها و غلات
- حفظ وزن در محدوده‌ی سالم
- مصرف ویتامین‌هایی نظیر B۶، B۱ و ویتامین E
- مصرف دارو‌های بی‌نیاز از نسخه نظیر آسپیرین، استامینوفن و ایبوپروفن
- استفاده از روش‌های آرام‌بخشی برای کاهش استرس، اضطراب و تنش
- در نظر گرفتن بخور کیست یا درناژ اگر توصیه شده باشد.
- داشتن یک ژورنال علایم برای کمک به اتخاذ تدبیر مناسب اگر درد دوره‌ای یا غیر ادواری است.
مردم باید پیش از امتحان روش‌های خوددرمانی برای اطمینان از مناسب بودن وضعیت خود با مراقبان بهداشتی مشورت کنند. در برخی اوقات، افراد ممکن است برای درد سینه‌ی خود نیازمند برخورداری از مداخلات پزشکی باشند.
