تا پیش از تعطیلی مجدد مراکز فرهنگی از جمله سالن های سینما به دلیل بروز موج جدیدی از شیوع بیماری کرونا و افزایش ابتلا و تلفات آن در تعدادی از شهرها بویژه کلانشهر تهران،  فیلم کوتاه عزیز  به نویسندگی و کارگردانی مهدی برزکی از ۱۶ مردادماه در گروه سینمایی هنر و تجربه  و در باکس «بازگشت کوتاه» همراه ۵ فیلم دیگر اکران شده است. قرار بود که اکران این بسته فرهنگی تا پایان مهرماه ادامه یابد که با توجه به شرایط بوجود آمده تنها در چند شهری که سینماهایشان فعال هستند کماکان بر روی پرده هستند و روزهای آخر نمایش خود را تجربه می کنند.

فیلم عزیز، دومین تجربه کوتاه داستانی و ششمین فیلم مهدی برزکی است که جایزه بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین صدابرداری، بهترین بازیگر زن و لوح افتخار گروه «هنر و تجربه» را در سی و ششمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران به دست آورد. بر همین اساس گفتگویی با این کارگردان، فرزانه آیافت یکی از بازیگران این فیلم و سعید نجاتی فیلمساز و مدرس سینما (دبیر فعلی جشنواره فیلم رضوی) به عنوان یک منتقد در مورد این اثر انجام داده ایم که در ادامه می خوانید.

عزیز پروژه‌ای سخت اما دلنشین بود

مهدی برزُکی نویسنده و کارگردان فیلم کوتاه عزیز که درباره سختی‌های کار این فیلم گفت: ما برای فیلم عزیز پیش تولید طولانی و زیادی داشتیم و از این عزیز یکی از سختی های این پروژه برای من بود. سختی دیگر کار در این فیلم استفاده از افراد غیرحرفه‌ای و اصطلاحا نابازیگر بود که این هم سختی‌های خاص خودش را داشت؛ بازیگرها به ویژه کودکانی که در کار حضور داشتند، این مسئله یک ماه از ماه زمان برد تا بتوانیم آنها را با روند کار آشنا کنیم و به قولی به آنها آموزش بدهیم و حتی باید صبر می کردیم تا پس از آنکه می توانستیم از آنها بازی بگیریم به لحن درست در ادای دیالوگها هم برسند. در عین حال اصرار داشتیم تا در اکثر سکانس‌های فیلم از هنروران بومی استفاده کنیم که تمرین کردن و هماهنگ ساختن این تعداد هنرور هم از دیگر سختی های کار ما در پروژه عزیز بود.

وی افزود: اما یک مسئله اصلی در فیلم کوتاه ، هزینه و عدم بازگشت سرمایه است که باعث می شود به رغم هزینه بالای تولید، اما بودجه کمی در اختیار داشته باشیم. در فیلم عزیز این مسئله دو چندان بود چرا که تولید در یکی از   روستاهای شهرستان‌ کاشان با تجهیزات و امکانات کم ساخته شد و کمی بودجه اجازه تامین امکانات بیشتر را به ما نمی داد.

برزکی در مورد بازی خوب بازیگرانی که ناشناخته هستند گفت: من ازابتدا هم به دنبال استفاده از بازیگران نا آشنا بودم و تنها بازیگر با تجربه در این کار یاسمن نصیری بود و سایر بازیگران تا پیش از این در مقابل دوربین بازی نکرده بودند. من با تکیه بر شناختی که از نقش داشتم به انتخاب درستی رسیدم و همین امر در هدایت صحیح آنها به من کمک کرده است.

وی تصریح کرد: وقتی شخصیت انتخاب شده در راستای نقش است، بزنگاه های عاطفی و رفتاری اش قابل پیش بینی و کنترل می شود و با کمی جسارت در گرفتن بازی در موقعیت های مختلف، کارگردان می تواند به نتیجه مطلوب خود برسد. برای رسیدن به چنین امکانی باید صبوری کرد و نابازیگر و خلق و خویش را شناخت تا بتوان او را در مسیر درست قرار داد تا بتوان خلاء اوج و فرودی که در کار نابازیگران وجود دارد را از بین ببریم. در این صورت، گرچه  احتمال خطا وجود دارد اما می توان به نتیجه مورد نظر هم دست یافت.

برزکی تاکید کرد: من از این تلاش سختی که شد خوشحالم چرا که ریسک پذیری در تولید فیلم کوتاه در همه جوانب وجود دارد و از جذابیت های این کار است. من تلاش کردم تا بازی ها یکدست باشند و همه به یک اندازه دیده شوند و در کل به اثری قابل دفاع برسم.

عزیز کاری ماندگار است و فراموش نمی‌شود

فرزانه آیافت بازیگر فیلم کوتاه عزیز درباره پیشینه کاری و حضورش در این فیلم به خبرنگار ما گفت: حضور من در عزیز، اولین تجربه‌ام جلوی دوربین محسوب می‌شود و من را یکی از دوستان به آقای برزکی پیشنهاد کرده بود. حدود ۵ سال است که در تئاتر مشغولم اما تجربه بازی در فیلم نداشتم. وقتی فیلمنامه را خواندم از نقش خیلی خوشم آمد و داستان نیز به گونه‌ای بود که جذبم کرد. از حضور در این فیلم و کار با آقای برزکی و دیگر عوامل فیلم لذت بردم. احساس من این است که عزیز کاری ماندگار است و اگر صد سال هم بگذرد فراموش نخواهد شد.

وی درباره گویش فیلم نیز بیان کرد: این گویش مربوط به یکی از روستاهای کاشان است و از آنجایی که من اصالتاً کاشانی نیستم، برایم سخت بود که این گویش را درست ادا کنم. تقریباً حدود ۲ ماه طول کشید که با این گویش آشنا شدیم و دیالوگ‌ها را حفظ کردیم. در بیان دیالوگ نیز باید آکسان‌گذاری صورت می‌گرفت که لازمه آن یادگیری لهجه آن گویش نیز بود. بازی در عزیز کار سختی بود اما برایم شیرین و جذاب هم بود.

دغدغه فیلمساز در عزیز به چشم می‌آید

سعید نجاتی فیلمساز و مدرس سینما که سال گذشته سیمرغ بهترین فیلم کوتاه جشنواره فیلم فجر را هم دریافت کرد، درباره فیلم کوتاه عزیز به خبرنگار موج گفت: عزیز، فیلم یکی از بچه‌های فیلمساز شهرستانی است. برای این فیلم بسیار زحمت‌کشیده شده است و فیلمساز تلاش کرده دغدغه خودش را در شهرش -که به نظر می‌رسد با محدودیت احتمالی امکانات و منابع مالی مواجه بوده است- به تصویر بکشد. نکته قابل تأمل در فیلم عزیز برای من، بازی بازیگرهای فیلم بود و جدای از اینکه بازی بازیگرها به چشم می‌آمد، کارگردان توانسته بود بازی درستی از بازیگر نقش اصلی این فیلم بگیرد، به همین دلیل، بازی یاسمن نصیری بسیار به چشم می‌آید. امیدوارم همیشه با این نوع فیلم‌های بدون ادعا که در شهرهای دیگر غیر از تهران ساخته می‌شوند و موفق هم هستند، مواجه باشیم.

در خلاصه داستان فیلم کوتاه «عزیز» آمده است: «در مراسم چهلم پدر خانواده حضور زن غریبه‌ای باعث دردسرهایی برای اعضای خانواده مرحوم می‌شود…»

در این فیلم کوتاه، یاسمن نصیری، فرزانه آیافت، شهلا خدیوی، یوسف محمدی، مهدی جعفری، فاطمه عباسپور، زینب آکار، حسام الدین دیمکار، غلامرضا اکبری، مهدی رضایی، محمد جواد اسماعیل زاده و مریم حسن زاده ایفای نقش داشتند.

عوامل «عزیز» عبارت است از: نویسنده و کارگردان: مهدی برزُکی، فیلمبردار: رضا قاسمی، صدابردار: مصطفی بهمنی، صداگذار: حسین قورچیان، تدوینگر: ماهان عمادی، آهنگساز: نیما امین، طراح صحنه: فرهاد نصر، طراح لباس: مهسا افسری کالریست: ایمان سلیمی، گریم: مرضیه بابایی، عکاس: تینا کچویان، مشاور رسانه‌ای: آزاده فضلی، مدیر تولید: سعید قربانی، پخش بین‌الملل: میدیا کیاست، تهیه کننده: انجمن سینمای جوان دفتر کاشان و مهدی برزُکی.