هنرمندان و فعالان حوزه موسیقی که در ماه‌های گذشته یکی از آسیب‌پذیرترین مشاغل ناشی از شیوع ویروس کرونا بوده‌اند همچنان فضای مجازی را برای ارائه آثار و مواضع خود انتخاب کرده‌اند.
رفته رفته به سالگرد ورود ویروسِ منحوس جنابِ کرونا، نزدیک می‌شویم. در میدان جنگ تمام عیار با این وجود نحس هم که کشته شدگانش و عزیزان بستری شده در مراکز درمانی‌اش رو به افزایش است، این ماییم که می‌توانیم با کمی ملاحظه و دقت بیشتر، شرایط را حداقل به سمت کمتر شدن آمارها ببریم که خب گویا این هم اتفاق نیفتاده و فکر می‌کنیم چون بیماری در نزدیکی ما نیست پس همه چیز در امن و امان است و مشکلی هم وجود ندارد.
البته این روزهای بد، این روزهای خیلی بد، با تمام شرایط نامطلوبی که برای همه در همه جهات ایجاد کرده، نوع دیگری از زندگی را به همه ما در همه فعالیت‌هایمان یاد داد. به اقتصاددان‌ها و پولدارها راه و رسم تازه درآمد بیشتر، به ورزشکاران شرایط جدیدی برای تضمین تندرستی و سلامت، به سیاسیون مواجهه متفاوت با آنچه در دنیایشان می‌گذرد و به اهالی فرهنگ و هنر ایده‌ها و طراحی‌های متفاوت در جهت عرضه محصولات و تولیداتشان به مخاطبان خسته از قرنطینه و کرونا؛ شرایطی به شدت جدید و متفاوت که هم توانست شکل جدیدی از عرضه آثار هنری و محصولات فرهنگی را پیش روی مخاطبان قرار دهد و هم موجب ایجاد حاشیه‌های عجیب و غریبی شد که روایت هرکدام از آنها مثنوی هفتاد من است. کمااینکه برخی هم از این شرایط به شدت شتر گاو پلنگ، توانستند به سودهای اقتصادی زیادی برسند!
در این شرایط فضای مجازی تبدیل به بستر تازه‌ای برای استمرار هنرمندان با مخاطبان و طرفداران‌شان شده است. فضایی که علاوه‌بر عرضه تازه‌ترین محصولات، گاه به ویترین حواشی و اظهارنظرهای متنوع هنرمندان نیز بدل می‌شود.
برای مرور متن و حاشیه رویدادهای موسیقایی از پنجره فضای مجازی در دوران کرونا است.
رضا صادقی و ملیجک‌های موسیقی!
رضا صادقی خواننده موسیقی پاپ در تازه‌ترین پست اینستاگرامی خود با انتشار یکی از انیمیشن‌های پربازدید فضای مجازی به کارگردانی امین حق‌شناس که تمرکز آن بر گرایش بیش از اندازه مردم به آثار مبتذل موسیقی و همزمان مهجوریت موسیقی نواحی بود، ضمن قدردانی از سازندگان این اثر نوشت: «نه مافیایی وجود داره و نه جادویی، که اگرم وجود داشته باشه تا جامعه پذیرا نباشه نمی‌تونه تحمیل سلیقه کنه … از ماست که بر ماست… این قدر ملیجک بزرگ کردیم که هنرمند گوشه‌نشین شد از سر غربت بین خودی… گاهی دیدن بزرگ‌ترهامون در موسیقی و شعر، محلی و بومی و اصیل و پاپ حتی، هم زیباست و هم دلنشین … هر چند ایمان دارم که جوونای دهه هفتاد و هشتاد و بچه‌های دهه نود، با شعور و آگاهی این سیکل معیوب رو درست می‌کنن… نظر شما درباره این واقعیت تلخ چیه؟»
دلنوشته همایون شجریان؛ پَر آوازم شکسته است بابا!
همایون شجریان خواننده موسیقی ایرانی هم این هفته و همزمان با چهلمین روز درگذشت پدرش محمدرضا شجریان ضمن انتشار قطعه‌ای بی‌کلام با تارنوازی خود، دل‌نوشته‌ای را منتشر کرد.
در این دلنوشته آمده است: «منزل پدر که می‌رفتم، بر حسب عادت و علاقه با سازهایی که در خانه بود کلنجار می‌رفتم و او با همان لبخند مخصوص به خود که انگار می‌گفت: «هنوز هم پی بازی‌گوشی هستی بابا» نگاه می‌کرد. اکنون چهل روز گذشته‌ست و پَرِ آوازم شکسته‌ست بابا…. اگر اجازه دهی با همان پنجه الکن و مضراب‌های ناتوانم، با عاشقانت همراه شوم. بگذار برایت بچگی کنم، شاید برایم لبخندی بزنی. به یاد آن روزها که آرام جانم بودی… بزرگان نیز می‌بخشند به احساس»
روایت تنهایی خواننده فقید در فضای مجازی
وصال علوی از پژوهشگران حوزه موسیقی ایرانی نیز طی روزهای گذشته تک آهنگ «دفتر ماه» با شعر، موسیقی و صدای مرحوم اسحاق انور را در فضای مجازی منتشر کرد.
این قطعه موسیقایی یکی از معدود تک آهنگ‌های منتشر شده به جای مانده از مرحوم اسحاق انور است که پیش روی مخاطبان قرار گرفته است. پیش از این نیز امیر بهزاد از آهنگسازان شناخته شده موسیقی کشورمان که در زمان حیات این خواننده با وی همکاری می‌کرد تک آهنگ‌های «نگاه» و «سرمست» با همراهی گروه «شانو» را در فضای مجازی منتشر کرده بود.
اسحاق انور از خوانندگان، شاعران و آهنگسازان توانمند موسیقی ایرانی بود که ششم تیر ماه سال ۱۳۹۸ دار فانی را وداع گفت. زنده یاد انور از جمله هنرمندان فعال حوزه موسیقی بوده که طی سال‌های گذشته خدمات قابل توجهی را در عرصه موسیقی ایرانی انجام داد.
لطفاً فقط سلبریتی‌ها را نبینید!
حامد برادران از آهنگسازان و تنظیم کنندگان صاحب نام موسیقی پاپ کشورمان که در سال‌های اخیر با خوانندگان معروفی چون بهنام بانی فعالیت‌های زیادی داشته هم چندی پیش در اعتراض به شرایط فعلی نظام اقتصادی موسیقی ایران به ویژه حوزه کنسرت‌ها یادداشت گلایه‌آمیزی را در فضای مجازی منتشر کرد.
در این متن آمده است: من چون اصولاً از سیاست و اقتصاد و اجتماع سر درنمی‌آرم، سعی می‌کنم در اکثر موارد نظری ندم و حرفی نزنم، ولی دیدم داره یه سری مصاحبه منتشر می‌شه که کسبه دارند به شدت به دو هفته تعطیلی به دلیل آمار بسیار بالای ابتلا و مرگ و میر کرونا اعتراض می‌کنند. خواستم بگم ما حدوداً یک سال تو حوزه کنسرت که اصلی‌ترین بخش موسیقی هست تعطیلیم و خانواده‌های بسیار زیادی از این راه امرار معاش می‌کردند که متاسفانه یک سال همه بیکار هستند.
لطفاً فقط به معروف‌ها و اصطلاحاً سلبریتی‌ها نگاه نکنید چون کمتر از یک درصد جامعه هنری را تشکیل می‌دهند. ۹۹ درصد صدابرداران و دستیارانشان، نورپردازان و دستیاران، شرکت توزیع ال ای دی، نصاب ال ای دی و دستیاران، کارگردان هنری، عکاس‌ها، فیلمبرداران، تدارکات، طراح لباس‌ها، آرایشگر و میک آپ آرتیست، کترینگ، تیم حمل و نقل، استودیوهای تمرین، مدیران اجرایی، مدیران رسانه، تهیه کنندگان شهرستان‌ها و کارمندانشان، ساز فروشی‌ها، تجهیزات فروشی و اجاره دهندگان، تبلیغاتی‌ها، شرکت‌های اخذ مجوز، تیم‌های حراست سالن و خیلی موارد دیگر.
در نهایت این بن بست کنسرت باعث رکود استودیوهای تولید و پروداکشن و ترانه‌سرایان و آهنگسازان و صدابرداران و تنظیم‌کننده و میکس من‌ها و… و. بخواهیم بشماریم این همه آدم و خانواده‌هاشون یک سال که کار نکردن و درآمدی نداشتن و در عین حال هزینه‌ها چند برابر شد.
محمد معتمدی و خبر همکاری با رامبراند تریو
محمد معتمدی از خوانندگان شناخته شده موسیقی ایرانی که طی سال‌های اخیر با حضور در ارکسترهای مختلف داخلی و خارجی و تولید چندین قطعه و آلبوم پرطرفدار در دو حوزه‌های موسیقی ایرانی و موسیقی پاپ طرفداران زیادی دارد، طی تازه‌ترین پستی که در صفحه مجازی خود منتشر کرده بخش‌های از فیلم کنسرت مشترکش با مجموعه «رامبراند تریو» از گروه‌های شناخته موسیقی اروپا با مخاطبانش به اشتراک گذاشت.
این خواننده در متن کوتاهی که با کلید واژه معروف «سلام به روی ماه همگی» منتشر شده درباره فیلم به اشتراک گذاشته شده نوشته است: «با دوستان خوبم، هنرمندان ارجمند گروه رامبراند تریو. کنسرتی مبتنی بر بداهه خوانی در کلیسای سنت جان شهر ماستریخت هلند. به زودی کنسرت‌هایی با این گروه خوب و مهربان در اروپا خواهم داشت که اطلاعات مربوط به آن اعلام خواهد شد.»
معتمدی چندی پیش نیز با سه گروه رامبراند تریو، کلفکس کویینتت و متنگی کوارتت در هلند به اجرای برنامه خواهد پرداخت.
پیش از این حسین علیزاده و کیهان کلهر همکاری‌هایی را با مجموعه «رامبرانت تریو» داشته‌اند.
قدردانی موسیقایی از چهره‌های فرهنگی – هنری در فضای مجازی
یکی از موسسات انتشاراتی کشورمان نیز به بهانه قدردانی از چهره‌ها و شخصیت‌های شناخته شده عرصه‌های مختلف فرهنگ و هنر نیز اقدام به راه‌اندازی برنامه جدیدی به نام «چهره‌های زمان» در فضای مجازی کرده است.
در توضیح این برنامه آمده است: «برای ارج گذاشتن بر خدمات پرارزش بزرگان فرهنگ و هنر معاصر، چه آنها که به دلیل حوزه کاری خود شناخته‌تر هستند و چه آنها که جز در حوزه‌های تخصصی خودشان، ممکن است کمتر شناخته شده باشند ولی ارزش بزرگی در زمینه‌های علم و فرهنگ و هنر داشته‌اند، موسسه انسان شناسی و فرهنگ از سال گذشته برنامه‌هایی ویدیویی را طرح‌ریزی کرد که عنوان #چهره‌های_زمان را دوست ارجمند و عضو شورایعالی موسسه انسان شناسی و فرهنگ آقای محمدرضا اصلانی، پیشنهاد کردند.
این برنامه سرانجام پس از نزدیک به یک سال کار با همکاری یک تیم حرفه‌ای به سرانجام رسید و از هفته آینده روزهای شنبه و سه‌شنبه در فضای مجازی پخش خواهد شد. امیدواریم این خدمت کوچک پاسخی شایسته این نام‌های بزرگ باشد. مدیریت انتشارات دیداری – شنیداری موسسه انسان شناسی و فرهنگ در اینجا با ذکر نام گروه همکاران این برنامه تشکر عمیق خود را از این همراهی که ثمره‌ای به باور ما خوب داشته است ابراز می‌کند و امیدواریم این ویدیوهای یک دقیقه‌ای که در هرکدام با یک موسیقی که خاص هر کدام ساخته شده، با متنی ویژه که برای هر شخصیت نوشته شده و عکسی و کلامی زیبا همراه هستند، مورد توجه و علاقه دوستان قرار بگیرند و تا جایی که ممکن است آنها را به اشتراک بگذارند.
عوامل اجرایی پروژه «چهره‌های زمان» عبارتند از: نگارش متن: ناصر فکوهی / عکس، گوینده متن: مهرداد اسکویی / موسیقی: بردیا صدرنوری / تنظیم ویدئو: حامد کلجه ای
ققنوسی که به یاد استاد به پرواز درآمد
تک آهنگ «ققنوس» نیز عنوان یکی از تازه‌ترین آثار منتشر شده پویا سرایی آهنگساز و نوازنده موسیقی ایرانی است که به مناسبت یادبود چهلمین روز درگذشت محمدرضا شجریان با صدای سالار عقیلی پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
پویا سرایی درباره این تک آهنگ توضیح داد: این اثر به پیشنهاد من به سالار عقیلی باانگیزه تولید اثری به مناسبت چهلمین روز درگذشت استاد شجریان و ادای دین به این هنرمند ارزشمند موسیقی ایرانی کلید خورد که خوشبختانه با استقبال خوب سالار عقیلی نیز مواجه شد. در این راه علیرضا کُلیایی نازنین هم با بهترینِ اشعار خود همراه ما شد. به هر حال تصور می‌کنم. سالار عقیلی علی رغم تالمات روحی ناشی از فوت پدر بزرگوارش، بهترینِ خود را برای هدیه به مردم ایران نثار کرد که قدردانش هستم.
وی درباره دیگر عوامل اجرایی تک آهنگ «ققنوس» توضیخ داد: در این اثر علی جعفری پویان و امین عطایی به عنوان نوازنده حضور دارند. ضبط کار هم در استودیو «هنر» توسط پیام سوری و میکس و مسترینگ آن توسط امید اصغری در استودیو پاپ انجام شده است. ضمن اینکه ناصر نصیری گرافیست این اثر و نیز محمد عقیلی کارگردان و مدیر فیلمبرداری نسخه تصویریِ قطعه «ققنوس» بوده‌اند.
پارسا جان، میدانی چرا برایت آهنگ ساختم؟
مهیارعلیزاده آهنگساز صاحب نام موسیقی ایرانی هم که مخاطبان او را با آلبوم «حریق خزان» و چندین اثر دیگر می‌شناسند چند روز بعد از انتشار نسخه مجازی آلبوم «هفت الف» به خوانندگی پارسا خائف یادداشتی را در صفحه شخصی‌اش منتشر کرد.
در متن مهیار علیزاده که از دلایل همکاری اش با پارسای نوجوان سخن گفته، آمده بود: «گفت: چرا با یک نوجوان؟ گفتم: اشکالش کجاست؟ گفت: نمیدانم، یک جوریه گفتم: مشکل شاید نگاه توست، برای من نه اینکه یک جوری باشد بلکه باعث افتخار است که اولین آلبوم رسمی‌اش را می‌سازم. ساختن برای نوجوانی که مرا یاد خودم می‌اندازد. در سن ده سالگی، وقتی که پدرم مرا به کلاس موسیقی می‌برد و مادرم تشویقم می‌کرد.
پارسا جان، میدانی چرا برایت آهنگ ساختم؟ چون با استعدادی و با اصالت، میدانی چرا؟ چون وقتی همراه پدرت از اردبیل برای دیدنم آمدید، شور و عشق را در چشمان پدرت دیدم، همان شوری که روزی در چشمان پدرم بود وقتی که من ساز دست می‌گرفتم و برای آشنایان و گاهی در مدرسه می‌نواختم، به راستی مگر زندگی غیر از این هاست؟ و مگر تمام زیبایی همین‌ها نیستند؟ من به تو و نسل تو دِین داشتم، زیرا که در دوران نوجوانی‌ام عده‌ای بودند که امروز باعث شدند تا من اینجا باشم. خیلی به تو امیدوارم و تمام تلاشم را کردم تا بهترین را برایت بیافرینم.
امیدوارم تا راهت را که تازه شروع شده، به درستی ادامه دهی و ادامه دهنده ی راه بزرگان آواز این سرزمینِ خسته باشی. تشکر ویژه‌ای دارم از پدرت و جناب آقای عبدالهی عزیز، اهورا ایمان گرامی، استاد محمدعلی بهمنی، کاوه عابدین و دیگرانی که تلاش ایشان باعث شد تا این مجموعه به بهترین و وزین‌ترین شکل ممکن در دسترس مخاطبانت قرار گیرد. حامی و دوستدار همیشگی تو -مهیار»
