دیابت یک بیماری مزمن است که در سراسر جهان، بسیاری از کودکان و بزرگسالان را درگیر کرده است. خوردن بعضی از غذا‌ها می‌تواند میزان انسولین و قند خون را بالا ببرد و سبب التهاب شود، که این موضوع ممکن است خطر ابتلا به بیماری‌ها را افزایش دهد؛ بنابراین افراد مبتلا به دیابت باید رژیم غذایی برای دیابتی‌ها را دنبال کنند تا با مشکلی مواجه نشوند.
در این مطلب به معرفی ۱۱ غذا و نوشیدنی، که افراد دیابتی یا پیش دیابتی باید از مصرف آن‌ها اجتناب کنند، می‌پردازیم.
۱. نوشیدنی‌های شیرین شده با قند
نوشیدنی‌های قندی، جزء بدترین نوشیدنی‌ها در رژیم غذایی برای دیابتی‌ها محسوب می‌شوند. چون اولا کربوهیدرات بسیار بالایی دارند، به طوری که یک بطری نوشابه‌ی ۳۵۴ میلی‌لیتری حاوی ۳۸٫۵ گرم کربوهیدرات است. همین میزان از آیس‌تی شیرین شده و لیموناد هم هر کدام حاوی تقریبا ۴۵ گرم کربوهیدرات ناشی از قند هستند. دوما این نوشیدنی‌ها سرشار از فروکتاز هستند که به‌شدت با مقاومت به انسولین و دیابت در ارتباط است.
برای کنترل سطح فشار خون و پیشگیری از خطر ابتلا به بیماری‌ها، به جای نوشیدنی‌های قندی، آب، آب گازدار یا آیس‌تی شیرین نشده مصرف کنید.
۲. چربی‌های ترانس
چربی‌های ترانس مصنوعی بسیار ناسالم هستند. چربی‌های ترانس در مارگارین، کره‌ی بادام زمینی، چربی‌های گیاهی، خامه‌ها و غذا‌های یخ‌زده یافت می‌شوند. علاوه بر این، تولیدکنندگان مواد غذایی معمولا چربی‌های ترانس را به کراکرها، مافین‌ها و سایر محصولات پخته شده اضافه می‌کنند تا عمر مفید آن‌ها افزایش یابد.
اگرچه چربی‌های ترانس به طور مستقیم سطح قند خون را بالا نمی‌برند، اما با افزایش التهاب، مقاومت به انسولین، چربی شکم، همچنین کاهش سطح کلسترول HDL (کلسترول خوب) و مختل کردن عملکرد سرخرگ در ارتباط هستند. بهترین کار، اجتناب از مصرف محصولاتی است که بر روی لیست مواد تشکیل‌دهنده‌ی آن‌ها عبارت «نیمه هیدروژنه» قید شده است.
۳. نان سفید، برنج و پاستا
نان سفید، برنج و پاستا جزء مواد غذایی فرآوری شده و حاوی کربوهیدرات بالا هستند و باید از رژیم غذایی برای دیابتی‌ها حذف شوند. نشان داده شده است که خوردن نان، نان بیگل و سایر مواد غذایی حاوی آرد تصفیه شده به طرز چشمگیری سطح قند خون را در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ افزایش می‌دهد. این موضوع فقط محصولاتی که با آرد سفید تصفیه شده تهیه می‌شوند را در بر نمی‌گیرد. در یک مطالعه نشان داده شد که پاستای بدون گلوتن هم سطح قند خون را افزایش می‌دهد.
در تحقیق دیگر نشان داده شد که جایگزین کردن مواد غذایی حاوی فیبر کم با مواد غذایی دارای فیبر زیاد، به طرز چشمگیری سطح قند خون را در افراد مبتلا به دیابت کاهش داد. افراد مبتلا به دیابت در این تحقیق، کاهش سطح کلسترول را هم تجربه کردند. افزایش مصرف فیبر همچنین میکروبیوتای روده را بهبود بخشید، که این موضوع ممکن است منجر به بهبود مقاومت به انسولین شود.
۴. ماست طعم‌دار شده با میوه
ماست بدون طعم می‌تواند گزینه‌ی خوبی برای افراد مبتلا به دیابت باشد. اما ماست‌های میوه‌ای داستان متفاوتی دارند. ماست‌های طعم‌دار معمولا از شیر بدون چربی یا حاوی چربی کم تهیه می‌شوند و سرشار از کربوهیدرات و قند هستند. یک فنجان (۲۴۵ گرم) ماست میوه‌ای حاوی تقریبا ۳۱ گرم قند است. این یعنی تقریبا ۶۱ درصد از کالری آن ناشی از قند است.
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که ماست یخ‌زده جایگزین سالمی برای بستنی است. اما میزان قند موجود در ماست یخ‌زده با بستنی برابر، یا حتی بیشتر است. به جای ماست‌های حاوی قند بالا، که سبب افزایش سطح قند خون و انسولین می‌شوند، به دنبال خرید ماست‌های بدون طعم و حاوی شیر غنی شده باشید، چون این نوع ماست‌ها فاقد قند هستند و ممکن است در کنترل وزن، اشتها و سلامت روده مفید باشند.
۵. غلات صبحانه‌ی شیرین شده، مضر در رژیم غذایی برای دیابتی‌ها
غلات باید از رژیم غذایی برای دیابتی‌ها حذف شود. برخلاف اینکه بر روی جعبه‌ی غلات قید شده است که برای سلامتی مفید است، بیشتر غلات به شدت فرآوری شده‌اند و خیلی بیشتر از آنچه بسیاری از افراد تصور می‌کنند، کربوهیدرات دارند. غلات همچین حاوی پروتئین بسیار کمی هستند. پروتئین یک ماده‌ی مغذی است که می‌تواند به سیر نگه داشتن و حفظ ثبات قند خون شما در طول روز کمک کند.
حتی بعضی انواع غلات صبحانه که سالم تلقی می‌شوند هم برای افراد مبتلا به دیابت مناسب نیستند. برای مثال، ۵۶ گرم گرانولا حاوی ۴۴ گرم کربوهیدرات است و بیش از ۷ گرم پروتئین ندارد. برای کنترل قند خون و گرسنگی، خوردن بیشتر انواع غلات را حذف کنید و به دنبال صبحانه‌های حاوی پروتئین بالا و کربوهیدرات کم باشید.
۶. نوشیدنی‌های حاوی قهوه‌ی طعم‌دار شده
قهوه با فواید زیادی برای سلامتی، از جمله کاهش خطر دیابت در ارتباط است. با این حال نوشیدنی‌های حاوی قهوه‌ی طعم‌دار شده، یک دسر مایع (و نه یک نوشیدنی سالم) محسوب می‌شوند. زمانی که کالری را از طریق نوشیدنی‌ها دریافت می‌کنید، تمایل شما به غذا خوردن بیشتر می‌شود، که این موضوع اضافه وزن را به دنبال دارد. نوشیدنی‌های حاوی قهوه‌ی طعم‌دار شده سرشار از کربوهیدرات هم هستند. برای کنترل فشار خون و جلوگیری از اضافه وزن، قهوه‌ی بدون طعم یا اسپرسو را با یک قاشق غذاخوری خامه‌ی سنگین بنوشید.
۷. عسل، نکتار گیاه آگاو و شیره‌ی افرا
افراد مبتلا به دیابت معمولا تلاش می‌کنند مصرف شکر سفید، همچنین آبنبات، بیسکوییت و پای را به حداقل برسانند. هرچند سایر انواع شکر هم می‌توانند سبب افزایش سطح قند خون شوند. انواع دیگر شکر شامل شکر قهوه‌ای و قند طبیعی مثل عسل، نکتار گیاه آگاو و شیره‌ی افرا می‌شود. اگرچه این شیرین کننده‌ها جزو محصولات به شدت فرآوری شده نیستند، اما دست‌کم به اندازه‌ی شکر سفید (یا حتی بیشتر از آن) حاوی کربوهیدرات هستند. در ادامه به میزان کربوهیدرات در یک قاشق غذاخوری از بعضی شیرین کننده‌ها اشاره می‌کنیم.
- شکر سفید: ۱۲٫۶ گرم
- عسل: ۱۷٫۳ گرم
- نکتار گیاه آگاو: ۱۶ گرم
- شیره‌ی افرا: ۱۳٫۴ گرم
اگر به دیابت یا پیش دیابت مبتلا هستید، باید از مصرف انواع شکر اجتناب کرده و به جای آن‌ها، از شیرین کننده‌های طبیعی استفاده کنید.
۸. میوه‌های خشک شده
زمانی که میوه را خشک می‌کنید، میزان آب آن کم می‌شود، که این موضوع منجر به غلظت بیشتر مواد مغذی ذکر شده می‌شود. متأسفانه، میزان شکر موجود در میوه‌های خشک شده غلیظ‌تر می‌شود.
۹. میان وعده‌های بسته‌بندی شده
پرتزل، کراکر و سایر مواد غذایی بسته‌بندی شده، گزینه‌های خوبی به‌عنوان میان وعده نیستند. این مواد غذایی معمولا از آرد تصفیه شده تشکیل شده‌اند و مواد مغذی کمی دارند، اما حاوی مقدار زیادی کربوهیدرات‌های زودهضم هستند که می‌توانند به سرعت میزان قند خون را افزایش دهند. اگر بین وعده‌های غذایی گرسنه شدید، بهتر است آجیل یا سبزیجات حاوی کربوهیدرات کم با مقداری پنیر میل کنید.
۱۰. آبمیوه، مضر در رژیم غذایی برای دیابتی‌ها
اگرچه آب‌میوه‌ها معمولا یک نوشیدنی سالم به شمار می‌روند، اما تأثیرات آن‌ها بر روی قند خون، مشابه نوشابه و سایر نوشیدنی‌های قندی است. این موضوع در مورد آبمیوههای ۱۰۰ درصد طبیعی و آبمیوههای حاوی قند اضافی هم صدق می‌کند. گاهی، آبمیوه حتی بیشتر از نوشابه، قند و کربوهیدرات دارد. برای مثال، ۲۵۰ میلی‌لیتر نوشابه و آب سیب، به ترتیب حاوی ۲۲ و ۲۴ گرم قند هستند. همین مقدار از آب انگور، ۳۵ گرم قند دارد.
آب با چند قطره آب‌لیموی تازه، یک جایگزین بسیار بهتر برای آبمیوه است، چون کمتر از یک گرم کربوهیدرات دارد و تقریبا فاقد کالری است.
۱۱. سیب‌زمینی سرخ کرده (فرنچ فرایز)
سیب‌زمینی حاوی کربوهیدرات نسبتا بالایی است. زمانی که پوست سیب‌زمینی گرفته می‌شود و در روغن سرخ می‌شود، علاوه بر افزایش قند خون، مضرات دیگری هم به همراه دارد. اگر نمی‌خواهید به طور کلی مصرف سیب‌زمینی را قطع کنید، بهترین کاری که می‌توانید بکنید، خوردن مقدار کمی سیب‌زمینی شیرین است.
